Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Το βιβλίο κι ο συγγραφέας του: «Η απώλεια πλεξούδα είναι στα κύτταρα»
23/04/2024, 9:51 μμ

Το βιβλίο κι ο συγγραφέας του: «Η απώλεια πλεξούδα είναι στα κύτταρα»

Γράφει η Ελένη Γκίκα //

 

 

 

Χλόη Κουτσουμπέλη «Αρχαίος πίθηκος», εκδ. Πόλις

 

«Στη γάζα που ξεδιπλώνεται

ανάμεσα στην Πρώτη Πύλη

και την Τελευταία Πόρτα,

στο ανοιγοκλείσιμο χειλιών

ενός παχύσαρκου Σύμπαντος

που θα μας αφομοιώσει στην κοιλιά του,

το μόνο σταθερό

είναι η συνεχής απώλεια.

Απ’ την αρχή δεν αποσχιζόμαστε

από τον μαλακό γαλαξία που μας τρέφει;

(Μαμά, δεν ήμουνα προέκταση;)

……

Ένας τεράστιος Τυφλοπόντικας

σκάβει συνέχεια τρύπες.

Στο γενεαλογικό δέντρο

μαραίνονται τα στρογγυλά πορτρέτα.

Η Απώλεια πλεξούδα είναι στα κύτταρα.

Αυτό όμως που λείπει περισσότερο

δεν είναι ο χαμένος κρίκος,

αλλά αυτός που ποτέ μας δεν θα βρούμε».

 

Σπαρακτική μέσα απ’ την κραυγή της χωρίς ήχο, σοφή με όλη την απελπισμένη αρχαία σοφία, η απόλυτη κάτοχος μιας προσωπικής μυθολογίας και κοσμογονίας, εν μέσω χάους, πίνοντας το τσάι της Ιστορίας, η Χλόη Κουτσουμπέλη υφαίνει τα μαύρα της ποιήματα- παραμύθια. Εν πλήρη γνώσει για το άρρητο και το άφατο που αναζητά ο άνθρωπος αλλά δεν θα προσεγγίσει. Έχοντας βρει όμως τον τρόπο και την μέθοδο, έστω με τίμημα που να αρμόζει, μόνη εκείνη κάποιες στιγμές να το αγγίσει. Αρκετή τιμωρία γίνεται ύστερα η έλλειψη.

Η ποιητική διαδρομή της «Σχέσεις σιωπής» «Η νύχτα είναι μια φάλαινα», «Η αποχώρηση της λαίδης Κάπα», «Η λίμνη, ο κήπος και η απώλεια», «Η αλεπού και ο κόκκινος χορός», «Στον αρχαίο κόσμο βραδιάζει πια νωρίς», «Κλινικά απών», «Οι ομοτράπεζοι της άλλης γης», «Το σημείωμα της οδού Ντεσπερέ», «Η γυμνή μοναξιά του ποιητή Όμικρον» την οποία ξεκίνησε από τα 22 της, φτάνει στο απόγειο με τον «Αρχαίο πίθηκό» της.

Έχοντας πλήρως κατακτήσει την ανθρώπινη συνθήκη, κι έχοντας βρει όλα τα μυθικά, ιστορικά, παραμυθητικά, λογοτεχνικά και οντολογικά πατήματα, δίνει μορφή και γλώσσα σε ό,τι ανείπωτο. Κάνει απτό το ασύλληπτο και σχηματοποιεί το άυλο, μετατρέπει σε σάρκα και αίμα πια την ποίησή της.

Υπογράφοντας πια μια εντελώς σωματική ποίηση.

Ξεκινώντας από τον μύθο του λαγού και της χελώνας με την φυγή προς τα εμπρός του ενός και την αρχαία ακινησία της άλλης, ενώνει γήινα και επουράνια, έργα και ημέρες από την ιστορία και την μυθολογία του ανθρώπου, θέτει “τον δάκτυλον επί τον τύπον των ήλων” και δεν καίγεται, μας παραδίδει 35 ποιήματα σαν αρχαίους χρησμούς και σαν καιόμενη βάτο. Με παραβολικό τρόπο όπως και τα πατερικά κείμενα, έτσι ώστε να γίνει φως ή φωτιά, παραμύθι το αρχαίο καμίνι και ο κρατήρας να μη μας κάψει: Αρχαίο φεγγάρι, Άνθρωπος, Το μαύρο ρόδο, Βραχογραφία, Απώλεια, Το τσάι της ιστορίας, Επανάληψη, Μερικές φορές νυχτώνει στα ποιήματα, Οι επικίνδυνες νύχτες του Καλοκαιριού, Αρχαίο τραγούδι, Αγαύη, Πενθέας, Ιουλιέτα, Ρωμαίος, Το κουκλόσπιτο, Περιμένοντας τον Γκοντό, Ο χαμένος τάφος, Κάτι παράξενο συμβαίνει με τις φωτογραφίες, Τρεις οικογενειακές ιστορίες τρόμου (Ξαφνικά αγάπησα τη μητέρα, Ο παππούς, Οικιακά), Το πεινασμένο σπίτι, Του Σταυρού, Ίδια κοίτη, Βιογραφικό μιας σχεδόν κανονικής γυναίκας, Ο πατέρας, Ερωτική επιστολή σε άγνωστο παραλήπτη, Το αποτυχημένο ποίημα, Ο Πέτρος και ο λύκος, Συμβουλές για μια πιο ανάλαφρη ζωή, Περί οινοποσίας, Είδη ανθρώπων, Οι παράλογοι άνθρωποι, Οι άνθρωποι που μένουν στην πόλη τον Αύγουστο, Η τέχνη της ραπτικής, Αποδοχή, Ιζαμπέλα ή ψευδαίσθηση, τα επί μέρους ποιήματα, ένας ολόκληρος κρατήρας το καθένα, ένα μεγάλο κομμάτι από το παζλ του κόσμου και της ύπαρξης. Η κοσμογονία της Χλόης, που επιμένει ωστόσο: «Τίποτα δεν είναι πραγματικά καινούργιο» (Επανάληψη) αλλά και δεν ξαναυπήρξε έτσι με τον τρόπο της:

«Όλα είναι παλιά κι έχουν συμβεί ξανά.

Αυτό που εσύ αποκαλείς πόνο

είναι μόνο ένα παλιό λαγήνι

γεμάτο από στιγμές

που συστρέφονται με αγωνία

και τρώνε την ουρά τους.

Γι’ αυτό όταν μου λες πρώτη φορά

εγώ ακούω πάλι».

Γι’ αυτό «μερικές φορές νυχτώνει (και) στα ποιήματα», κι όλοι μας είμαστε πότε ο Πέτρος, πότε ο λύκος.

Δεν ξέρω τι έκαψε την Χλόη και έγινε ικανή να δει τα αόρατα, αλλά λέω να κλείσουμε όπως κλείνει τις «Συμβουλές για μια πιο ανάλαφρη ζωή» στην επώδυνα επικίνδυνη υπέροχη συλλογή της:

«Άλλωστε υπάρχουν τα ποιήματα.

Κάποιοι λένε πως αν γαντζωθείς απ’ τα τοιχώματα

η Γλώσσα δεν σε αρπάζει.

Αγνόησε ότι η τούρτα κάθε χρόνο χάνει ένα κεράκι.

Ότι η ροζ της σάρκα τα αφομοιώνει.

Ότι η σαντιγί έχει γεμίσει λάκκους.

Και επιτέλους ασχολήσου με τη γυμναστική.

Μάθε να πηδάς πάνω απ’ το κενό».

 

Χλόη Κουτσουμπέλη

 

Για την ιστορία και μόνο: Η Χλόη Κουτσουμπέλη γεννήθηκε το 1962 στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε Νομική στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο και εργάστηκε για δεκαοκτώ χρόνια στον τραπεζικό τομέα. Το 1984, σε ηλικία 22 ετών, εξέδωσε την πρώτη της ποιητική συλλογή με τίτλο Σχέσεις σιωπής (εκδ. Εγνατία) και ακολούθησαν οι εξής ποιητικές συλλογές: Η νύχτα είναι μια φάλαινα (εκδ. Βιβλιοπωλείου «Λοξίας», 1990), Η αποχώρηση της λαίδης Κάπα (εκδ. Νέα Πορεία, 2004), Η λίμνη, ο κήπος και η απώλεια (εκδ. Νέα Πορεία, 2006), Η αλεπού και ο κόκκινος χορός (εκδ. Γαβριηλίδης, 2009), Στον αρχαίο κόσμο βραδιάζει πια νωρίς (εκδ. Γαβριηλίδης, 2012), Κλινικά απών (εκδ. Γαβριηλίδης, 2014), Οι ομοτράπεζοι της άλλης γης (εκδ. Γαβριηλίδης, 2016), το οποίο τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης, και Το σημείωμα της οδού Ντεσπερέ (εκδ. Πόλις, 2018). Έχουν κυκλοφορήσει επίσης τα μυθιστορήματά της Ψιθυριστά (εκδ. Παρατηρητής, 2002), Ο βοηθός του κυρίου Κλάιν (εκδ. Μελάνι, 2017), καθώς και τα θεατρικά έργα Ορφέας στο μπαρ (εκδ. Πάροδος, 2005) και Το Ιερό Δοχείο (εκδ. Θίνες, 2015).

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , , , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top