Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Τα μυστήρια της αγάπης
09/04/2024, 9:39 μμ

Τα μυστήρια της αγάπης

Γράφει ο Άγγελος Χαριάτης //

 

 

 

Γκαστόν Λερού «Το φάντασμα της όπερας», Μετάφραση: Θάνος Καραγιαννόπουλος, εκδ. Οξύ

 

Το μυθιστόρημα Το φάντασμα της όπερας του Γκαστόν Λερού ανήκει στη σφαίρα των κλασικών. Διάβασα την έκδοση του 2018 των εκδόσεων Οξύ, σε μετάφραση του Θάνου Καραγιαννόπουλου.

Είχε αρχικά εκδοθεί σε συνέχειες στην εφημερίδα Le Gaulois το 1909˙ όπως άλλωστε συνηθιζόταν την εποχή εκείνη. Το μυθιστόρημα −και εδώ εμφαίνεται η σημαντικότητά του− έχει μεταφερθεί με επιτυχία στο θέατρο, στον κινηματογράφο, και ασφαλώς στην όπερα. Εμπνευσμένο εν μέρει από τα γεγονότα στην Όπερα του Παρισιού κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα (Παρισινή Κομμούνα).

Παρουσιάζει στοιχεία αστυνομικού μυθιστορήματος. Θάνατοι, πτώματα και η εμφάνιση της παρισινής αστυνομίας συνηγορούν σ’ αυτό. Είναι αναπόδραστα μια ιστορία μυστηρίου, κατά πώς συνηθιζόταν την εποχή εκείνη, συνεπαίρνοντας και συναρπάζοντας τους αναγνώστες των εφημερίδων στο τέλος του 19ου και αρχές του 20ού αιώνα. Οι αναγνώστες γυρίζουν τις σελίδες του βιβλίου έμπλεοι αγωνίας για τη συνέχεια. Όπως οι αλλοτινοί παλαιότεροι αναγνώστες περιμένοντας το επόμενο φύλλο της εφημερίδας.

Είναι ένα μυθιστόρημα που αναφέρεται σε μια ιστορία αγάπης, αγνής και άδολης, η οποία είναι ικανή να φέρει τους ερωτευμένους στα όριά τους, στα όρια της τρέλας, φορές φορές ξεπερνώντας την. Επίσης τελευταίο άλλα όχι ασήμαντο: Το μυθιστόρημα παρουσιάζει έντονα στοιχεία ιστορίας τρόμου, και αυτό είναι ένα από τα σημαντικά στοιχεία του.

Είναι ένα μυθιστόρημα στο οποίο ο σύγχρονος αναγνώστης θα ανακαλύψει την τραγικότητα που κρύβεται πίσω από τη διαφορετικότητα. Όχι πως ο αναγνώστης του παρελθόντος δεν είχε την ικανότητα να την ανακαλύψει, απλά έχω την εντύπωση πως η όλη προσέγγισή του γινόταν επιδερμικά χωρίς επιπλέον σκέψη, αφήνοντας κατά μέρος τη σύγχρονη έννοια της ενσυναίσθησης.

Ο συγγραφέας, με την αφήγησή του χειρίζεται κάτι παραπάνω από εξαιρετικά παρομοιώσεις και μεταφορές, δημιουργώντας το κουκούλι όπου μέσα του μπορούν να κλειστούν οικειοθελώς οι αναγνώστες και να ταξιδέψουν αλώβητοι και ανέγγιχτοι προς την αναγνωστική απόλαυση.

Ο τριτοπρόσωπος αφηγητής, χωρίς να είναι πανόπτης και παντογνώστης, διηγείται την ιστορία από τη δική του σκοπιά. Ο συγγραφέας χρησιμοποιεί ως λογοτεχνικό τέχνασμα την έρευνα ενός δημοσιογράφου. Στο τελευταίο μέρος στηρίζεται στην τεχνική του επιστολικού μυθιστορήματος, αλλάζοντας-αντικαθιστώντας τον αφηγητή. Και αυτή η μετάβαση κρίνεται επιτυχής. Αφενός εκ του αποτελέσματος του συνόλου του κειμένου, αφετέρου μέσω της ομαλής ροής-μετάβασης από τον έναν αφηγητή στον άλλον.

Στα της υπόθεσης, αν και νομίζω πως οι περισσότεροι με τον έναν ή τον άλλον τρόπο γνωρίζουμε τον μύθο του Φαντάσματος της Όπερας, είτε μέσω του ίδιου του βιβλίου, είτε ως ένα στιγμιότυπο από θεατρική παράσταση, είτε ως ένα καρέ από την κινηματογραφική μεταφορά του.

Ο μηχανικός σκηνής βρίσκεται νεκρός στα παρασκήνια. Όλοι μιλούν για μια παράξενη οντότητα την οποία αποκαλούν «το Φάντασμα της Όπερας». Μια άγνωστη σοπράνο, αντικαταστάτρια της ντίβας Καρλότα, η Κριστίν Νταέ γίνεται σταρ. Στην παράσταση, στην τελευταία ημέρα πριν τη συνταξιοδότηση των διαχειριστών της όπερας -και πριν αναλάβουν οι επόμενοι- η Κριστίν αγγίζει τα όρια του μύθου, μετά την καταπληκτική της παράσταση.

Εκείνη τη μαγική βραδιά, ο υποκόμης Ραούλ Ντε Σανί αναγνωρίζει την παιδική του αγάπη στο πρόσωπο της Κριστίν. Από κει κι έπειτα, το Φάντασμα της Όπερας θα περιπλέξει την κατάσταση, αναλαμβάνοντας διάφορους ρόλους, κάνοντας τους πρωταγωνιστές και τους δευτεραγωνιστές κοινωνούς του μυστηρίου και του τρόμου που συνοδεύει τη φήμη του.

Και η συνέχεια ασφαλώς είναι συναρπαστική και εξίσου μυστηριώδης. Με τα τερτίπια και τα κόλπα του φαντάσματος που οδηγούν στην απόγνωση και την παραφροσύνη τους νέους διευθυντές, τον κόμη και τον υποκόμη Ντε Σανί, την Καρλότα, την Κριστίν.

 

Gaston Leroux

 

 

Μεταφέρω από το οπισθόφυλλο:

Στα καμαρίνια της επιβλητικής όπερας του Παρισιού οργιάζουν φήμες για την ύπαρξη ενός μοχθηρού φαντάσματος που κατοικεί στα υπόγεια του κτιρίου, εκβιάζει τους διευθυντές, και επιτίθεται στο προσωπικό. Στη μεγάλη πρεμιέρα του Φάουστ, μια πανέμορφη και άγνωστη νεαρή τραγουδίστρια μαγεύει με την ερμηνεία της το παρισινό κοινό κι αιχμαλωτίζει την καρδιά του υποκόμη Ραούλ, που παρακολουθεί συνεπαρμένος από τα θεωρεία. Κι ενώ όλοι περιμένουν τον επόμενο μεγάλο της θρίαμβο, η νεαρή κοπέλα εξαφανίζεται από προσώπου γης. Ο υποκόμης ψάχνει να τη βρει απεγνωσμένα κι έτσι αρχίζει να ξετυλίγεται το νήμα της θρυλικής ιστορίας του Φαντάσματος της όπερας, ενός τραγικού -και κλασικού πλέον- μύθου που περιστρέφεται μοναδικά γύρω από τον έρωτα, τον τρόμο και το μυστήριο, με πρωταγωνιστή ένα χαρισματικό αλλά δύσμορφο και καταραμένο πλάσμα που αποζητά την αγάπη.

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top