Fractal

Ταξιδιωτικό σασπένς στις Κυκλάδες

Γράφει ο Άγγελος Χαριάτης //

 

Μανόλης Κατεινάς «Θολά νερά», εκδόσεις Λυκόφως

 

Στα Θολά νερά που κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Λυκόφως, ο Μανόλης Κατεινάς μάς παρουσιάζει έξι ιστορίες, έξι αστυνομικές ιστορίες, με κεντρικούς άξονες το κυκλαδίτικο τοπίο ―συγκεκριμένα το νησί της Νάξου― από τη μια και τον υπαστυνόμο Λεωνίδα Αγγέλου από την άλλη. Δίπλα στον Αγγέλου, ο συμπρωταγωνιστής αστυνόμος Γαλάνης και, σε δευτεραγωνιστικό ρόλο, η αισθησιακή ανθυπαστυνόμος Βαγενά. Αν και οι ιστορίες είναι αυτοτελείς, θα μπορούσε, υπό το πρίσμα της συνέχειας και των ίδιων κεντρικών ηρώων, να χαρακτηριστεί το βιβλίο κι ως σπονδυλωτή νουβέλα.

Ο συγγραφέας συνδέει, με ευρηματικό τρόπο, τον κεντρικό ήρωα του προηγούμενου βιβλίου του, τον ποδοσφαιριστή Μηνά Λάμπρου (Αουτσάϊντερ, εκδόσεις Εύμαρος, 2019) με το νέο του βιβλίο, και πιο συγκεκριμένα μέσα από το αγωνιστικό πέρασμά του στο διήγημα Στοίχημα θανάτου.

Στο πρώτο κείμενο, ένας ψαράς βρίσκεται πνιγμένος στο λιμάνι του Βόλακα. Ο υπαστυνόμος Αγγέλου και ο αστυνόμος Γαλάνης αναλαμβάνουν δράση. Ο ρόλος του νεαρού κατοίκου της Μουτσούνας αποδεικνύεται καθοριστικός. Τα δύο λαγωνικά θα διαλευκάνουν την υπόθεση.

Στη δεύτερη ιστορία, το σώμα του ραδιοφωνικού παραγωγού Λευτέρη Αναγνώστου εντοπίζεται μέσα σε μια λίμνη αίματος, στα αποδυτήρια του γηπέδου του Πανναξιακού. Οι πρωταγωνιστές θα αναλάβουν δράση. Το πάθος για δόξα και ο έρωτας, είναι η αφορμή κι η αιτία. Το μεσαιωνικό κάστρο της Νάξου βρίσκεται στο κάδρο των εξελίξεων.

Στο Στοίχημα θανάτου, ο Μανόλης Κατεινάς μάς παραδίδει μια γεύση από τον χώρο του υποκόσμου με επίκεντρο το ποδόσφαιρο. Οι Αγγέλου και Γαλάνης τα καταφέρνουν για άλλη μια φορά. Η δράση μεταφέρεται στο γήπεδο του Πανναξιακού.

Στην τέταρτη ιστορία πρωταγωνιστεί το μισοτελειωμένο άγαλμα Κούρος του Απόλλωνα. Μέσα σε μια νύχτα εξαφανίζεται. Δύσκολα πράγματα για ένα ξαπλωμένο άγαλμα μήκους έντεκα μέτρων. Οι θεματοφύλακες της δημόσιας τάξης του νησιού βρίσκουν την άκρη του νήματος και φτάνουν στην τελική λύση. Αυτό είναι το πιο σουρεαλιστικό κείμενο των Θολών Νερών. Δεν είναι αποκομμένο από το ύφος ή την πλοκή, κι ίσως εμφαίνεται ως ένας ενδιάμεσος σταθμός, ως μια ανάπαυση, ως μια ανάπαυλα, ώστε να προχωρήσει με μεγαλύτερη ένταση στην πέμπτη κατά σειρά αφήγηση, την οποία θεωρώ και την πιο αγωνιώδη·από άποψη πλοκής.

Στον θεσμό των Λαμπαδηφοριών ―το πλαίσιο όπου διαδραματίζεται η πέμπτη κατά σειρά αφήγηση―, ο γραμματέας του δημάρχου, ο Βεντουράκης, δολοφονείται εν ψυχρώ. Αυτή τη φορά ο δολοφόνος παραδίδεται, διευκολύνοντας το έργο της αστυνομίας.

 

Μανόλης Κατεινάς

 

Στο διήγημα που «κλείνει» τη συλλογή Θολά Νερά δεν υπάρχει κάποιο μυστήριο. Είναι εκείνη η ιστορία η οποία εντάσσεται μέσα σε ένα ευρύτερο κοινωνικό προβληματισμό που έχει εκφράσει ο Μανόλης Κατεινάς, κυρίως σε προηγούμενα έργα του.

Μέσα από τις αφηγήσεις, ο συγγραφέας έχει καταφέρει να πρωτοτυπήσει. Βασιζόμενος στην αστυνομική πλοκή και τη δράση που συναντάμε σε αστυνομικά μυθιστορήματα, μας χαρίζει απλόχερα ένα ταξιδιωτικό και λαογραφικό οδηγό των Κυκλάδων ―κυρίως της Νάξου―, φροντίζοντας να μας μεταφέρει στο κλίμα των νησιών. Τόποι, συμπεριφορές, κουλτούρες, ήθη και έθιμα των μικρών αυτών κοινωνιών.

Ταυτόχρονα διατηρεί την αστυνομική γραφή, με έναν απλό, τηλεγραφικό τρόπο που εναλλάσσεται με τη λυρικότητα των περιγραφών των τοπίων, αξιοποιώντας τις παρομοιώσεις με μέτρο και σύνεση, δημιουργώντας ένα άρτιο αισθητικό αποτέλεσμα. Χωρίς να κουράζει τον αναγνώστη, δίνοντάς του όλες τις προϋποθέσεις για να απολαύσει το ταξίδι.

Είναι ―εν τω συνόλω― μια πολύ ικανοποιητική συγγραφική προσπάθεια. Πιστεύω πως κάθε διήγημα θα είχε τη δυναμική να αποτελέσει τη βάση για ένα μεγαλύτερο κείμενο, ξεπερνώντας τα όρια της νουβέλας.

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top