Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / «Ο χρόνος και η φθοροποιός δύναμή του»
09/04/2024, 9:23 μμ

«Ο χρόνος και η φθοροποιός δύναμή του»

Γράφει η Πολυξένη Ζαρκαδούλα // *

 

 

 

Ανδρέας Ηλιόπουλος «Τα γέλια της μνήμης», εκδόσεις Διάνοια

 

Το νέο βιβλίο του Ανδρέα Ηλιόπουλου «Τα γέλια της μνήμης» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διάνοια διαπραγματεύεται τον χρόνο, τις ανθρώπινες σχέσεις στη σύγχρονη κοινωνία και φυσικά, ως νέος άνθρωπος, τον απασχολεί και ο έρωτας. Η ποίησή του φαντάζει άλλοτε ως ένας εσωτερικός μονόλογος με εξομολογητική διάθεσή κι εσωστρέφεια δίνοντας αμεσότητα και ζωντάνια κι άλλοτε σε δευτεροπρόσωπη ή τριτοπρόσωπη αφήγηση πλάθει εικόνες προκειμένου να κεντρίσει το ενδιαφέρον του αναγνώστη και να τον κάνει κοινωνό των σκέψεών του.

Αυτό που εμφανίζεται συχνά στο βιβλίο ως ένα μοτίβο είναι ο χρόνος και η φθοροποιός δύναμή του να καταστρέφει τις σχέσεις των ανθρώπων. Στο ποίημά του «Ταριχευμένοι έρωτες» οι σχέσεις μέσα από το ανελέητο κυνήγι του χρόνου καταστρέφονται, διαρρηγνύονται και αλλοιώνουν εν τέλει τον ίδιο τον έρωτα. Ο χρόνος στέκει σαν δαμόκλειος σπάθη πάνω από τα συναισθήματα των ανθρώπων και υφαρπάζει τις στιγμές που κάποτε έδεσαν με δεσμούς και σφυρηλάτησαν τις ανθρώπινες σχέσεις. Τώρα αυτές οι ίδιες ανθρώπινες σχέσεις σαν πολυκαιρισμένοι «καρποί πέφτουν κάτω από τα σαπισμένα δέντρα», όπως περιγράφει και ο Ανδρέας Ηλιόπουλος. Στο ποίημα «Εγωπαθής βιτρίνα» προσωποποιεί τον έρωτα αφού του δίνει δικαστικές εξουσίες που «άλλοτε αθωώνει κι άλλοτε τιμωρεί» των ανθρώπινο εγωϊσμό.

Ένα άλλο θέμα που απασχολεί τον ποιητή είναι ο έρωτας στον οποίο δίνει καταστρεπτικές δυνάμεις. Στο ποίημα «Η παραλία των αναμνήσεων» αναπολεί έναν παλιό του έρωτα και εκφράζει το δικό του παράπονο για το δέσιμο που υπάρχει ανάμεσα στον έρωτα και τον χρόνο. Δύο παράλληλες ευθείες που σε κάποιο σημείο της διαδρομής τέμνονται για να κόψει τις στιγμές των ανθρώπων ο χρόνος και να τις μετατρέψει σε θολές αναμνήσεις. Ο Ανδρέας Ηλιόπουλος συνομιλεί με τον έρωτα στο εν λόγω ποίημα και ως ικέτης κι επαίτης ζητάει να βιώσει στιγμές αγάπης από αυτές που μόνο ένας ρομαντικός άνθρωπος μπορεί να καταλάβει και να αισθανθεί, να βιώσει σε όλο το μεγαλείο και την αίγλη όπως αρμόζει στον έρωτα άλλωστε. Ομοίως στο ποίημα «Η ανύπαρκτη πατρίδα της ζωής» είναι ένα κάλεσμα στον χρόνο για να βιώσει στιγμές έρωτα, μετανιώνει για μια μοναξιά που φέρεται να συναποφάσισε με την ελπίδα ενός «ψεύτικου παραδείσου» και τώρα ζητά μια παράταση χρόνου, λίγες «κλεμμένες ώρες».

Ως ένας νέος άνθρωπος ο Ανδρέας Ηλιόπουλος σκέφτεται τις ανθρώπινες σχέσεις του σημερινού ανθρώπου και μας μεταφέρει αυτές τις σκέψεις του. Στο ποίημα «Φιλάσθενη αγάπη» βλέποντας τη σήψη που περικλείει τα συναισθήματα των ανθρώπων, το εφήμερο και επιφανειακό τους χαρακτήρα κριτικάρει την εξάρτηση άρρωστων σχέσεων. Όταν ο άνθρωπος είναι αδύναμος απέναντι στον έρωτα χειραγωγείται από αυτόν με αποτέλεσμα να «εγκλωβίζεται στη γοητεία του». Πρόκειται για ένα ακόμη μοτίβο που κυριαρχεί σήμερα καθώς μέσα στην εσωστρέφεια που εγκιβωτίζει η σημερινή εποχή ο άνθρωπος λαχταρά και διψά για ψίχουλα αγάπης που όταν του τα δίνουν τα δέχεται ασυλλόγιστα και τα θεοποιεί. Το ποίημά του «Ο καταψύκτης της καρδιάς σου» είναι ένα ποίημα – κατηγορώ στους πλάνους έρωτες, αυτούς που σου τάζουν κι ύστερα σε αδειάζουν, αυτούς που η σημερινή κοινωνία νοσώντας από έλλειψη αξιών και ιδανικών, στερημένη από τρυφερότητα και ευαισθησία εγκιβωτίζει και περιβάλλει με τον μανδύα της προστασίας ανθρώπους αντίστοιχης νοοτροπίας. Συμπεριλαμβάνοντάς τους όμως στους κόλπους της τους δίνει το έρεισμα να συνεχίσουν τη φθοροποιό δύναμή τους και να υφαρπάξουν συναισθήματα από τους γύρω τους με προσωπείο την αγάπη.

Έπειτα ως ένας άνθρωπος που συναναστρέφεται με άλλους ανθρώπους εφορμείται από τα κακώς κείμενα της εποχής του, όπως είδαμε παραπάνω, και καταπιάνεται εκτός από τον έρωτα και με τις σχέσεις των ανθρώπων γενικότερα. Σε μια κοινωνία που θέλει τους ανθρώπους χαρούμενους και ξέγνοιαστους παρ’ όλα τα προβλήματα και τις ανησυχίες τους ο Ανδρέας Ηλιόπουλος τολμά να εναποθέσει στο λογοτεχνικό στερέωμα το δικό του “κατηγορώ” έναντι ενός κάλπικου συστήματος που μας θέλει όλους αγωνιστές της χαράς ξεχνώντας πως είμαστε άνθρωποι με σκέψεις και ανησυχίες. Στη στροφή:

 

«Το είδωλό σου προβάλλει μια ασύλληπτη τραγωδία

Που πνίγεται στο ψεύτικο χαμόγελο

Καθώς προσπαθείς μάταια να τη χωρέσεις»

συμπυκνώνοντας όλο το νόημα της σημερινής κοινωνίας που θέλει να μας κάνει «αποδέκτες της».

 

Ανδρέας Ηλιόπουλος

 

Εν κατακλείδι το ποιητικό έργο του Ανδρέα Ηλιόπουλου αποτελεί μια αλληγορική ποίηση που εμπερικλείει όλα τα σύγχρονα προβλήματα που μαστίζουν τη σύγχρονη κοινωνία μέσα από τα δικά του μάτια, τα μάτια της ψυχής του. Ο Ανδρέας Ηλιόπουλος μέσα από το βιβλίο του «Τα γέλια της Μνήμης» προσπαθώντας να τιθασεύσει τον χρόνο φτιάχνει τον δικό του καμβά ζωής ζωγραφίζοντας με τις λέξεις και πλάθοντας εικόνες στη σκέψη του αναγνώστη προκειμένου να τον κάνει κοινωνό του ενδότερου ψυχισμού του. Τα μάτια ενός νέου ανθρώπου που μέσα από τη γραφίδα του θέλει να εμφυσήσει αρχές και ιδέες αλλά και να επικρίνει όσα αρνείται η ψυχή ενός νέου ανθρώπου να κατανοήσει γιατί ως νέος έχει όνειρα. Κι όταν ένας νέος συγγραφέας έχει όνειρα η μόνη του ασπίδα είναι η πένα του.

 

 

 

* Η Πολυξένη Ζαρκαδούλα σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες και Ιστορία στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Έχει εκδώσει δύο ποιητικές συλλογές. Έχει παρακολουθήσει σεμινάρια δημοσιογραφίας, επιμέλειας βιβλίων και ψυχολογίας. Είναι επιμελήτρια βιβλίων στις εκδόσεις Διάνοια κι ασχολείται με το κομμάτι της αρθρογραφίας σε ιστοτόπους πολιτισμού.

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top