Σαράντα χρόνια μελετών
Από τον Κωνσταντίνο Μπούρα // *
Μάριος Π. Μπέγζος, “Σύγχρονη Φυσική – Φιλοσοφία τής Θρησκείας”, εκδόσεις Λειμών, Αθήνα 2022, σελ. 258
Το ιδιαίτερα πρωτότυπο κι εκπληκτικό αυτό βιβλίο
«αφιερώνεται στην σεπτή μνήμη του Βέρνερ Χάιζενμπεργκ (Werner Heisenberg)».
Και στην προμετωπίδα τού βιβλίου παρατίθεται ως (motto):
«Με μια τόσο οξεία διάσπαση πίστης και γνώσης αμφιβάλλω, εάν θα διαρκέσει για πολύ ακόμα η επιβίωση ανθρωπίνων κοινωνιών» ΒΕΡΝΕΡ ΧΑΙΖΕΝΜΠΕΡΓΚ.
Συνήθως θεωρούμε (στον αιώνα τής πλήρους εξειδικεύσεως) τις Θεωρητικές και τις Θετικές Επιστήμες ως τελείως διαφορετικά πεδία ερεύνης (και …βολής, γενικώς).
Όμως τα (πραγματικά) φωτισμένα πνεύματα δεν περιορίζονται από τεχνητούς φραγμούς και καταλύουν όλα τα στεγανά μεταξύ των γνωστικών αντικειμένων.
Έτσι, ένας δοκιμασμένος, έμπειρος και ιδιαίτερα διακεκριμένος θρησκειολόγος ερωτοτροπεί με την Φυσική!!!
Όπως γράφει ο ίδιος στον πρόλογο αυτού του άκρως ενδιαφέροντος πονήματος:
«Σαράντα χρόνια μελετών περιλαμβάνονται στις σελίδες που ακολουθούν. Πρόκειται για καρπούς μεταπτυχιακών σπουδών και ευρήματα μεταδιδακτορικών ερευνών σε Ελλάδα και Γερμανία.
Εγκαινιάσθηκαν στην Τυβίγκη (Tübingen) κατά την τετραετία 1978-1981, με υποτροφία της Γερμανικής Ακαδημαϊκής Υπηρεσίας Μορφωτικών Ανταλλαγών (DAAD).
Εντάθηκαν στην επταετία 1991-1997, με ερευνητική χορηγία του γερμανικού ακαδημαϊκού ιδρύματος Alexander von Humboldt – Stiftung και διδασκαλία ως επισκέπτης καθηγητής (Lehrbeauftragter) στην Ευαγγελική Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου του Μαρβούργου (Marburg an der Lahn).
Ολοκληρώθηκαν κατά την τελευταία εικοσαετία (1999-2019) στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και εμφανίσθηκαν με τη μορφή βιβλίων, άρθρων σε επιστημονικά περιοδικά, επιφυλλίδων σε αθηναϊκές εφημερίδες, ανακοινώσεων σε διεθνή και εγχώρια επιστημονικά συνέδρια, διεπιστημονικά συμπόσια ή διασχολικά σεμινάρια.
Βασικός αφετηριακός σταθμός των ερευνών υπήρξε η διδακτορική διατριβή «Διαλεκτική φυσική και εσχατολογική θεολογία – Ο σύγχρονος φιλοσοφικός διάλογος φυσικής και θεολογίας επί τη βάσει του επιστημονικού έργου του Βέρνερ Χάιζενμπεργκ» (Αθήνα 1985, 351 σελίδες), με επιβλέποντα καθηγητή τον αείμνηστο Νίκο Νησιώτη (1924-1986). Αρχικά κυκλοφορήθηκε σε περιορισμένη έκδοση με την δακτυλογραφημένη μορφή της και επίκειται (2022) η φωτοστατική ανατύπωσή της από τις Εκδόσεις “Λειμών”.
Επόμενος σταθμός ήταν το ανθολόγιο δοκιμίων «Ανατολική ηθική και δυτική τεχνική – Θέματα φυσικής φιλοσοφίας της θρησκείας» (Εκδόσεις Γρηγόρη 1992, 134 σελίδες) εξαντλημένο προ πολλού. Ενδιάμεσες περιστασιακές νύξεις συναπαντώνται στα βιβλία: «Δοκίμια φιλοσοφίας της θρησκείας» (Εκδόσεις Γρηγόρη 1988, εξαντλημένο), «Νεοελληνική φιλοσοφία της θρησκείας – Θεολογία, τεχνολογία και ιδεολογία» (Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα 1998 = Εκδόσεις Πεδίο 2018) και «Αμφίσημη εκκοσμίκευση» (Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα 2002 = Ο ανθρωπισμός της εκκοσμίκευσης, Εκδόσεις Γρηγόρη 2012).
Επέστη, πλέον, ο καιρός της συναγωγής αυτών των μελετών φυσικής φιλοσοφίας της θρησκείας σε ένα ανθολόγιο δοκιμίων για την ευχερέστερη πρόσβαση σε αυτήν την θεματική καθενός ενδιαφερομένου αναγνώστη ή/και ακροατή πανεπιστημιακών παραδόσεών μας και επιμορφωτικών διαλέξεων στο Πρόγραμμα Επιμόρφωσης Ενηλίκων του Κολλεγίου Αθηνών (Ελληνοαμερικανικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα) και στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο της Στοάς του Βιβλίου (Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία).
Μάριος Περικλέους Μπέγζος
Κηφισιά, 13η Μαρτίου 2022»
Μάριος Π. Μπέγζος
Είναι σαφές λοιπόν πως η ευρύτητα τού πνεύματος οδηγεί αναγκαστικά στην ευρυμάθεια και τότε απομακρύνεται κάθε αυτοπάθεια και κάθε κίνδυνο δογματισμού. Εξάλλου ο διανοητής και φιλόσοφος Μάριος Μπέγζος μετά από μια πολύχρονη θητεία σε έναν ιδιαίτερα ευαίσθητο πανεπιστημιακό θώκο κέρδισε την εκτίμηση όλων των ακαδημαϊκών διδασκάλων και των ακαδημαϊκών πολιτών εν γένει. Τον συνάντησα σε συνέδρια αμέσως μόλις πήρα με άριστα το δεύτερο πτυχίο μου από το Τμήμα Θεατρικών Σπουδών τού Πανεπιστημίου Αθηνών (το 1994), είχα την χαρά και την ευτυχία να είμαστε στην ίδια στρογγυλή τράπεζα που διοργάνωσε στην Καλαμάτα ο συντοπίτης Καθηγητής Κώστας Νιάρχος κι εθαύμασα την τόλμη, την πρωτοτυπία και τον πνευματικό διασκελισμό ενός ρήτορος που ήταν και λογοτέχνης στην γραπτή του έκφραση, αξιοποιώντας όλες τις αφηγηματικές τεχνικές που του είχε διδάξει η μακρά πανεπιστημιακή του πείρα. Η άσκηση είναι μήτηρ τής δεξιοτεχνίας. Σπανίως συναντάς μελετήματα διεπιστημονικά και διαχρονικά. Το πολύχρονον τού εγχειρήματος δικαιώνει το μακρόβιον τού αποτελέσματος.
Ένα βιβλίο για κάθε πνευματικό εργαστήριο επαρκούς αναγνώστη που αξίζει την επιμονή και το αυτοθυσιαστικό ξόδεμά του.
Τόσο φωτεινά μυαλά, τόσο ανοικτές υπάρξεις, σπανίζουν στην χώρα μας και λειτουργούν ως επιβεβαίωση τής μακραίωνης ποιητικής μας ανησυχίας.
* Δρ Κωνσταντίνος Μπούρας (https://konstantinosbouras.gr)
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
-
-
ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ ΜΕ 500+ ΛΕΞΕΙΣ: Σε ένα προκλητικό, λευκό τοπίο
30/04/2024, 9:04 μμ -
Παρακείμενα: «Μια ζωή σε αναμονή, μια ψυχή που περιμένει έναν Αύγουστο»
30/04/2024, 9:02 μμ -
Δύο μοναχικοί λύκοι σε αναζήτηση της ανατολίτικης σοφίας
30/04/2024, 9:00 μμ -
-
259 αλληγορίες, από το λογοτεχνικό σύμπαν του Καζαντζάκη
30/04/2024, 8:57 μμ
ΘΕΜΑΤΑ
-
Ποίημα: “Υφάντρα”
Της Λεμονιάς Γεμουρτζίδου // Υφάντρα Δεν είναι μια γυναίκα, όπως οι άλλες. Ήρθε από την αρχαιότητα, ανήκει στο τώρα, θα υπάρχει και στο μετά. Τόλμησε να αναμετρηθεί με τη θεά Αθηνά, αποτυπώνοντας στο κεντητό υφαντό της
Περισσότερα -
Διήγημα: “Πάστα αμυγδάλου”
Της Χριστίνας Ντούση // Μέσα στα μεγάλα κρύα του χειμώνα του ’41, η Αντιγόνη στέκεται σε μια ουρά. Είναι τυλιγμένη στο γκριζωπό παλτό του πατέρα της που της πέφτει κομμάτι μεγάλο, ένα μωβ πλεχτό κασκόλ της
Περισσότερα -
Τρία ποιήματα
Της Σελάνας Γραίκα // * Η Βάπτιση της Γυναίκας των Νερών Θα μπορούσε να ‘χε δει την Αποκάλυψη ο κυνικός μονάρχης, αν πίσω δεν κρυβότανε από ασημένιες πόρπες, αν ήταν όντως Στρατηλάτης μια σφαίρας γήινης, που
Περισσότερα -
Ποίηση: “Ερώτημα”
Γράφει η Νηρηίς // * Υπάρχουν άνθρωποι που ζουν όπως επιλέγουν Υπάρχουν άνθρωποι που ονειρεύονται πως ζουν Άνθρωποι που τους ερωτεύονται Και άνθρωποι βαθιά ερωτευμένοι Στον έρωτα τα δίνουν όλα Θυσία γίνονται κι αιώνια υποχωρούν
Περισσότερα -
Ο Μιχάλης Τζανάκης στο Εργαστήρι του συγγραφέα
Μιχάλης Τζανάκης, «Μια σταγόνα δάκρυ», διηγήματα, εκδ. Ραδάμανθυς, Οκτώβρης 2018 Η σχέση συγγραφέα και βιβλίου είναι εξ ορισμού στενή∙ ειδικά αν το βιβλίο είναι γραμμένο από τον ίδιο ο δεσμός γίνεται μεγαλύτερος, αφού μέσα απ’ τις
Περισσότερα -
Διήγημα: “Ψυχές σε απόσταση”
Της Χριστίνας Κοσμοπούλου // * Στεκόταν εκεί, δίπλα του. Πόσο καιρό περίμενε τούτη εδώ τη στιγμή! Πόσες φορές την είχε κατασκευάσει στο μυαλό της! Το σκηνικό πάντα διαφορετικό, αλλά η ουσία μία: αυτός κι αυτή μαζί. Τελευταία είχε
Περισσότερα -
Βέρα Μπρίτεν (1893-1970): Μικρό αφιέρωμα στην Αγγλίδα συγγραφέα και εθελόντρια αδελφή νοσοκόμα του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου (Τέταρτο Μέρος)
Του Γεωργίου Νικ. Σχορετσανίτη // – Διαβάστε το Πρώτο Μέρος του αφιερώματος >> – Διαβάστε το Δεύτερο Μέρος του αφιερώματος >> – Διαβάστε το Τρίτο Μέρος του αφιερώματος >> Η εποχή της Βέρα Μπρίτεν στο Κολέγιο Σόμερβιλ
Περισσότερα
