Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Γεννημένοι με τη Φλόγα
10/11/2020, 11:07 μμ

Γεννημένοι με τη Φλόγα

Γράφει η Ασημίνα Ξηρογιάννη //

 

Αγγελικής Δαρλάση «Οι μεγάλοι… μικροί: Οι καλλιτέχνες», εκδ. Μεταίχμιο

 

Η  Αγγελική Δαρλάση με της οποίας το λογοτεχνικό έργο (πεζογραφία και θέατρο ) για παιδιά και εφήβους, ασχολούμαι συστηματικά, είναι μια συγγραφέας με ανατρεπτική ματιά, με ιδιαίτερο βλέμμα πάνω στα πράγματα, με ευφάνταστες ιστορίες, με δυνατά μηνύματα που οδηγεί παιδιά και νέους σε όμορφα μονοπάτια.1

«Οι μεγάλοι μικροί… καλλιτέχνες» (Μεταίχμιο 2020) (προηγήθηκε το βιβλίο για τους αγωνιστές το 212) είναι ένα βιβλίο γραμμένο με τρυφερότητα και αίσθηση.

H συγγραφέας μας γυρνάει πίσω στα παιδικά χρόνια σημαντικών Ελλήνων και Ελληνίδων δημιουργών. Ιστορίες για «εκείνους τους Μεγάλους που ως μικροί αντιμετώπισαν κάποια μικρή ή μεγαλύτερη δυσκολία που πιθανότατα έπαιξε τον δικό της ρόλο στη διαμόρφωση της προσωπικότητας τους ή στην πορεία της ζωής τους», διαβάζουμε στο οπισθόφυλλο του βιβλίου. Υπάρχει εκφραστικός τίτλος σε κάθε κεφάλαιο, που προκύπτει από τον συνδυασμό βιογραφικών στοιχείων, αλλά και της δημιουργικής φαντασίας της Δαρλάση. Στο τέλος των κεφαλαίων συναντάμε ευσύνοπτο χρονολόγιο με τα βασικά γεγονότα της ζωής των καλλιτεχνών.

Ο μικρός Γιαννούλης Χαλεπάς με τα γάντια που είναι το Πεπρωμένο του. Μπορεί να υπάρχει ο φόβος ότι το μάρμαρο θα του παγώσει την καρδιά, αλλά εκείνος προχωρά ακάθεκτος σε ό,τι αγαπά, σε ό, τι η ζωή αβίαστα τον οδηγεί. Μόνο αυτό μπορεί και θέλει: να είναι γλύπτης. Ανατρέχοντας στο χρονολόγιό του βλέπουμε πως είχε δύσκολη ζωή, έκανε απόπειρα αυτοκτονίας. Από την άλλη είναι αστέρι που λάμπει. Η Ακαδημία Αθηνών τον τιμά με το αριστείο Γραμμάτων και Τεχνών και οργανώνει έκθεση των έργων του.

H μικρή Κατίνα Παξινού, απείθαρχη και ατίθαση, αναρωτιέται τι σημαίνει πειθαρχία. Θέλει να έχει την ελευθερία να πράττει κατά τις επιθυμίες της. Την στέλνουν εσώκλειστη σε σχολείο στη Γενεύη για να την χαλιναγωγήσουν. Από νωρίς η μετέπειτα μεγάλη ηθοποιός μπορεί να αντιληφθεί πως το χειροκρότημα και η δόξα μπορούν να κάνουν κάποιον αθάνατο- έστω και για λίγο. Αργότερα, γνωστή πια για το έργο της, δήλωσε: «Πάνω στη σκηνή μάχεσαι συνεχώς. Με όλα σου τα μέσα. Ακόμη και με τη σιωπή σου. Κι αν δεν μπορείς να γεμίσεις τη σιωπή σου, το έχασες το ταξίδι.»

        Ο μικρός Κάρολος Κουν μεγάλωσε μόνος, χωρίς αδέλφι. Κλεισμένος στο σπίτι με τους μεγάλους: τους γονείς και τις γκουβερνάντες. Η μητέρα του είχε πλούσια κοινωνική ζωή, ο πατέρας έφευγε πάρα πολύ συχνά για δουλειές, ήταν σαν αόρατος στα μάτια του μικρού του γιου και η απουσία του τού γεννούσε πολλά ερωτηματικά. Ο Κάρολος έμενε συχνά μόνος. Δεν ήξερε πώς είναι να μην είσαι μόνος. Δεν ήξερε πώς να είναι φίλος κάποιου. Μήπως μουντζουρώνοντας τη μοναξιά κατάφερνε να την εκμηδενίσει;

H Bάσω Κατράκη είχε εικόνες και βιώματα δυστοπικά ως παιδί για να βρει καταφύγιο στην τέχνη, την οποία εξέλαβε ως «αστραπή, πόνο και γέννα.» Ο Γιάννης Τσαρούχης ήθελε από μικρός να ζωγραφίζει. Μόνο κάνοντας αυτό ήταν ο εαυτός του. Ήταν διαφορετικός και μόνος επίσης. Το δράμα της ζωής του ήταν ότι ματαίως προσπαθούσε να εναρμονιστεί με το σύνολο.

 

Αγγελική Δαρλάση

 

Ιδιαίτερη μοναχική κα ταλαντούχα ήταν και η Ζουζού Νικολούδη που αφιέρωσε εν τέλει τη ζωή της στην κίνηση, στον χορό. Είχε δασκάλα την Κούλα Πράτσικα που πίστευε στις ικανότητες και το ταλέντο της και την παρότρυνε και την προωθούσε.

Ακολουθεί ο μικρός που έμελλε να γίνει αργότερα ο σπουδαίος φωτογράφος Κώστας Μπαλάφας.Ο άνθρωπος που λάτρεψε τη φωτογραφία, της αφιερώθηκε και μας χάρισε περίφημα οδοιπορικά που μαγεύουν. Τέλος, γίνεται αναφορά στον σκηνοθέτη Θόδωρο Αγγελόπουλο. Παρουσιάζεται ως ένα ιδιαίτερο παιδί που από νωρίς κατάλαβε πως η σιωπή και το σκοτάδι τα κάνουν όλα διαφορετικά. Κατενόησε επίσης και τη δύναμη της σκιάς. Ήταν άλλωστε πάντα γι’ αυτόν ο κινηματογράφος τρόπος αναπνοής.

Όλοι αυτοί οι σπουδαίοι άνθρωποι από μικροί είχαν μέσα τους μια φλόγα, που έγινε φωτιά δημιουργίας και έμπνευσης. Διακρίθηκαν στις τέχνες τους, αγαπήθηκαν από τον κόσμο, θαυμάστηκαν. Η Αγγελική Δαρλάση παρακολουθεί τα γεγονότα εκείνα της παιδικής και εφηβικής τους ηλικίας που τους σημάδεψαν, αλλά και στάθηκαν καθοριστικά για τη διαμόρφωση της σκέψης και της προσωπικότητάς τους. Στο τέλος του βιβλίου παραθέτει τις πηγές που χρησιμοποίησε για να συνθέσει το πορτραίτο των προσώπων σε αυτές τις μικρές ηλικίες. Η εικονογράφηση της Σοφίας Παπαδοπούλου είναι άκρως εκφραστική και «δένει» ωραία με την ατμόσφαιρα του βιβλίου. Ένα βιβλίο που μπορεί να αποτελέσει πηγή έμπνευσης για πολλούς νέους αναγνώστες που έχουν μια κλίση, ή που αγαπάνε να κάνουν πράγματα και δεν έχουν βρει τον τρόπο να τα χωρέσουν στην ζωή τους. Δίνονται θετικά πρότυπα στα παιδιά και το μήνυμα-χωρίς να γίνεται διδακτικό το κείμενο-να μένουν πάντα κοντά στα όνειρά τους.

 

______________________

1 Παραθέτω  δύο  σχετικά κείμενα: https://frear.gr/?p=21309 / / https://diastixo.gr/kritikes/paidika/3518-to-paliopaido

2 Βλ. λήμμα « Οι αγωνιστές του 1821» https://biblionet.gr/titleinfo/?titleid=245181&return_url

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top