Μια προσωπική ανάγνωση για το μυθιστόρημα «Ο κύριος Χι»

Γράφει ο Γιώργος Αράπογλου //

«Ο κύριος Χι», Άγγελος Χαριάτης, εκδ. 24γράμματα

Κυριακή απόγευμα. Ημέρα παραδοσιακά αφιερωμένη στο ποδόσφαιρο. Μια γιορτή για μικρούς και μεγάλους, που κρατά δεκαετίες.

Τόπος: Γήπεδο «Γ. Καραϊσκάκης». Ο Ολυμπιακός προηγείται με μεγάλη διαφορά από τον δεύτερο Παναθηναϊκό. Απομένουν μόλις τέσσερις αγωνιστικές για να τελειώσει το πρωτάθλημα και θέλει μόλις έναν βαθμό για να κατακτήσει και αυτόν τον τίτλο. Τον δέκατο στη σειρά. Όλοι πιστεύουν ότι θα το καταφέρει πολύ εύκολα. Όλοι, εκτός από έναν. Τον Κύριο Χι. Ένας σκοτεινός, άγνωστος τύπος, που έχει βάλει σκοπό της ζωής του να σταματήσει το σερί του Ολυμπιακού. Και θα κάνει τα πάντα για να το πετύχει.

Ο Άγγελος Χαριάτης επιστρέφει με ένα νέο αστυνομικό μυθιστόρημα, ανοίγοντας έναν καινούριο δρόμο στο είδος. Με φόντο το μεγάλο λιμάνι, τις γειτονιές του Πειραιά και, βεβαίως, το επιβλητικό γήπεδο «Γ. Καραϊσκάκης», ο συγγραφέας ξετυλίγει μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ιστορία, σε ένα από τα ελάχιστα, αν όχι το πρώτο, ελληνικό αστυνομικό μυθιστόρημα με κεντρικό θέμα τον αθλητισμό.

Τα βλέμματα είναι στραμμένα στις τέσσερις γραμμές του γηπέδου, όμως, το παιχνίδι παίζεται πίσω από κλειστές πόρτες και υπόγεια εγκαταλελειμμένων  σπιτιών, σκοτεινά σοκάκια πέριξ της πλατείας Ομονοίας, όπου ο αγοραίος έρωτας και κάθε είδους εξαρτήσεις αποτελούν το σκηνικό διαβίωσης όλης της γης των κολασμένων, καθώς και σε βρωμερά χαμαιτυπεία της Τρούμπας που έχουν ξεμείνει στην ξεφτισμένη ανάμνηση της ένδοξης εποχής του στόλου.

Ανάμεσα σε τολύπες καπνού, φτηνό αλκοόλ και ανθρώπους, παράνομα στοιχηματζίδικα, σε μπαρ που «κάθε βράδυ ναυαγούν τα παλιοκάραβα της ζωής» και σε επίπλαστες, εφήμερες ηδονές, η λύση του μυστηρίου είναι αντικείμενο αναζήτησης, ακόμα και στις χαραμάδες που δεν χωράει ο ίδιος ο διάβολος.

Ένας πρώην μπάτσος που προσπαθεί να επιβιώσει μέσα σε έναν κόσμο που κάποτε τον είχε για να τον διατάζει. Αλκοολικός, που παλεύει χωρίς ιδιαίτερο αποτέλεσμα να μετριάσει την εξάρτησή του, με κάκιστη συμπεριφορά και τρόπους, μπερδεμένος σε μια σχέση πάθους, αλλά όχι έρωτα με μια γυναίκα που χαρίζει το κορμί της σε μεθύστακες για να βιοποριστεί, δυνατός σαν ταύρος και αποτελεσματικός, ακόμα και στα χειρότερά του, «θρύλος» για τους συναδέλφους του στην ασφάλεια, που όμως γνωρίζει ότι αρχίζει να ξεθωριάζει. Μανιώδης καπνιστής, που δεν τον νοιάζει αν αυτό νομοτελειακά θα του κοστίσει κάποτε τη ζωή, αφού, όπως υποστηρίζει, «Όλοι θα πέθαιναν αργά ή γρήγορα, από κάποια αιτία ακραία ή λιγότερο ακραία», χρωστάει παντού και βλέπει την σωτηρία για τη μίζερη ζωή του στη λύση του μυστηρίου. Είναι, άλλωστε, τρόπον τινά και προσωπική υπόθεση, αφού και ο ίδιος είναι ένθερμος οπαδός του Ολυμπιακού, από τότε που σε νεαρή ηλικία έπαιξε το πρώτο του ξύλο για την ομάδα του.

Ο γνωστότερος ρεπόρτερ της λαοφιλέστερης ομάδας της Ελλάδας, εγκλωβισμένος στην προσωπική του δυστυχία να είναι οπαδός του «αιωνίου» αντιπάλου, που αναζητά μάταια την… απόδραση, επαγγελματική και προσωπική.

Απόκληροι της κοινωνίας, αιώνια θύματα και εργαλεία στα χέρια των ισχυρών, παραιτημένοι και ξεχασμένοι από την ίδια τους τη μοίρα. Χαμίνια που δρουν ως κρίκοι μιας αλυσίδας, αίματος, εξαρτήσεων και εκβιασμών. Αναλώσιμοι κωδικοί που εξαφανίζονται μετά την χρήση. «Ρεμάλια τελειωμένα, χωρίς καμία ελπίδα, τύχη, προοπτική». Είναι οι τραγικοί, ανώνυμοι ήρωες της ιστορίας.

Και πίσω από όλα αυτά: Ο Κύριος Χι. Ο άγνωστος ενορχηστρωτής, ο άνθρωπος χωρίς πρόσωπο που καταφέρνει να φέρει σε δύσκολη θέση ακόμα και τον ίδιο τον πρόεδρο του Ολυμπιακού, έναν από τους ισχυρότερους επιχειρηματίες της χώρας. Κρύβεται πίσω από τις σκιές, στρατολογεί τους κατάλληλους ανθρώπους για την κατάλληλη βρωμοδουλειά, μιλάει στον πληθυντικό, θέλοντας να ανεβάσει το συνομιλητή του, ώστε να τον χρησιμοποιήσει για το ύπουλο σχέδιο του. Ποιος είναι τελικά και τι έχει στο μυαλό του; Γιατί έχει βάλει στο μάτι τον Ολυμπιακό; Τι κέρδος έχει από το να του στερήσει τον τίτλο;

Ο Άγγελος Χαριάτης μας έχει χαρίσει ένα μυθιστόρημα που κρατά το ενδιαφέρον του αναγνώστη σε εγρήγορση μέχρι και την τελευταία του σελίδα. Κυριολεκτικά. Ένα κείμενο που ρέει ευχάριστα, με γλώσσα κατανοητή και χωρίς εκπτώσεις, χιούμορ και κώδικες της πιάτσας, βάζοντας τον αναγνώστη στην εικόνα και το περιβάλλον, που αφηγείται. Ένα αγωνιώδες κυνηγητό της λύσης, που οδηγεί την αφήγηση με κομμένη την ανάσα μέχρι το τέλος, σαν ο ίδιος ο αναγνώστης να οδηγεί στα στενά της πόλης, ακολουθώντας τα βήματα των ηρώων, ένα αυτοκίνητο χωρίς φρένα, με ένα πιστόλι καρφωμένο στον κρόταφό του. Η αγωνία στα ύψη, το καρδιοχτύπι ίδιο με την αίσθηση ενός πολύ κρίσιμου ποδοσφαιρικού αγώνα, που φτάνει στο τέλος του ενενηντάλεπτου και το αποτέλεσμα δεν έχει ακόμα κριθεί. Θα μπει το κρίσιμο γκολ; Κι αν, ναι, ποιος θα είναι αυτός που θα σκοράρει;

Το ευφάνταστο τέχνασμα του συγγραφέα, να κρύψει τις πραγματικές ταυτότητες των «σκοτεινών» ηρώων της ιστορίας, πίσω από την ακολουθία του αλφαβήτου, κρατάει ακόμα πιο έντονο το ενδιαφέρον του αναγνώστη, που παρακολουθεί το κουβάρι να ξετυλίγεται, γνωρίζοντας μόνο τα απολύτως απαραίτητα.

Το υποχθόνιο σχέδιο που έχει καταστρώσει ο αινιγματικός Κύριος Χι, καθιστά τους απόκληρους της κοινωνίας, πιόνια στην σκακιέρα που έχει στήσει στο παρασκήνιο, με τον αναγνώστη να παρατηρεί μια αγωνιώδη παρτίδα και να αναρωτιέται ποιος έχει προβάδισμα και ποιο το έπαθλο για τον νικητή.

Άγγελος Χαριάτης

Και όλα αυτά, με φόντο τον… Ναό, όπου προσκυνούν όλες οι θρησκείες και κοινωνικές τάξεις. Αγράμματοι εργάτες και επιστήμονες της διανόησης, ξεδοντιάρηδες, μακελάρηδες, του οργανωμένοι οπαδικού κινήματος και γόνοι της υψηλής κοινωνίας, χαμίνια, άστεγοι, μεσοαστοί που ψάχνουν την κυριακάτικη διέξοδο και η αφρόκρεμα του επιχειρηματικού και πολιτικού κόσμου. Προσκυνητές της «στρογγυλής θεάς», δεκτικοί να αλλάξουν οτιδήποτε στη ζωή τους, εκτός από την ομάδα που υποστηρίζουν και πρόθυμοι να «πολεμήσουν» για τα χρώματα της φανέλας της.

Ένα τεράστιο κοινωνικό φαινόμενο που χρειάζεται ολόκληρη βιβλιογραφία και άπειρες ώρες στο ντιβάνι όλων των ψυχαναλυτών του πλανήτη για να αναλυθεί, χωρίς να είναι βέβαιο ότι θα το καταφέρουν. Το «πετσί» ο πρώτος έρωτας. Από την αλάνα και τις πέτρες αντί για δοκάρια, όπου οι ομάδες χωρίζονταν με «μυτάκια», μέχρι τα υπερσύγχρονα γήπεδα και τις μετεγγραφές εκατομμυρίων, το ποδόσφαιρο παραμένει το καλύτερο δευτερεύον προϊόν της ανθρώπινης κοινωνικοποίησης.

Ο συγγραφέας φροντίζει να μας το θυμίζει, μέσα από τα μάτια των ηρώων που ζουν και αναπνέουν μέσα ή για το ποδόσφαιρο. Βιοπορίζονται από αυτό, είναι έτοιμοι να φτάσουν στο έγκλημα για ένα εισιτήριο σε όποια θέση κι αν βρίσκεται, μεθούν από χαρά για την νίκη ή από θλίψη για την ήττα, ακόμα και στο πιο αδιάφορο παιχνίδι.

Και όλα αυτά, με ένα φινάλε απροσδόκητο και ανατρεπτικό, όπως αρμόζει σε ένα καλό αστυνομικό μυθιστόρημα.

Εν κατακλείδι, δεν χρειάζεται να είναι κάποιος ποδοσφαιρόφιλος για να διαβάσει απνευστί το μυθιστόρημα «Ο κύριος Χι», του Άγγελου Χαριάτη. Δεν είναι ανάγκη να έχει εισιτήριο διαρκείας, να έχει κλάψει για τα γκολ της ομάδας του ή να είναι οπαδός του Ολυμπιακού, αν και τα δύο τελευταία μπορούν να προσφέρουν μία παραπάνω ευχάριστη συγκινησιακή φόρτιση. Ακόμα κι αν ο αναγνώστης δεν έχει παρακολουθήσει ούτε έναν αγώνα ποδοσφαίρου στη ζωή του, ο συγγραφέας φροντίζει να καλύψει αυτό το κενό με την ατμοσφαιρική γραφή του, προσφέροντας ένα αστυνομικό μυθιστόρημα που σίγουρα θα διαβαστεί και θα αποτελεί μια από τις ευχάριστες αναγνωστικές προτάσεις προς κάθε βιβλιόφιλο.

Και, ποιος ξέρει; Ίσως την επόμενη φορά που θα παρακολουθήσετε έναν ποδοσφαιρικό αγώνα, να έχετε το νου σας στις… λεπτομέρειες!

——————————————————————————————

«Ο κύριος Χι», Άγγελος Χαριάτης, εκδ. 24γράμματα

Όλα μοιάζουν να βαίνουν καλώς στην ομάδα ποδοσφαίρου του Ολυμπιακού. Σχεδόν βέβαια πρωταθλήτρια και έτοιμη να σηκώσει το κύπελλο Ελλάδος προς τον Αττικό ουρανό. Στο ποδόσφαιρο, όμως, όπως άλλωστε και στη ζωή, η βεβαιότητα είναι μια αυταπάτη. Τα –ανεξήγητα, βάσει της δυναμικής της ομάδας– αρνητικά αποτελέσματα ακολουθούν το ένα μετά το άλλο. Ο Άλκης Μπαμπαλής –ιδιωτικός ερευνητής, πρώην αστυνομικός, αλκοολικός– μοιάζει να είναι ο ιδανικός για τη διαλεύκανση της υπόθεσης. Για τη λύση του γόρδιου δεσμού. Μέσα από τολύπες καπνού και σκληρό άρωμα αλκοόλ ο ιδιωτικός ερευνητής προσπαθεί να ξετυλίξει το κουβάρι του μυστήριου, να ενώσει τους κρίκους της αλυσίδας. Κοινωνοί στην προσπάθειά του ο παντοτινός φίλος από την υπηρεσία Τέλης κι ο «Ψείρας». Ο Βλαδίμηρος –ιδιοκτήτης γραφείου παράνομου στοιχηματισμού– αντιμετωπίζει με ουδετερότητα την κατάσταση, προσπαθώντας να μαντέψει τον τελικό νικητή. Ο δημοσιογράφος Σωτήρης Παπαντριανταφύλλου λειτουργεί υπό την πίεση των γεγονότων, αντιδρώντας σπασμωδικά. Την ίδια στιγμή αναλώσιμοι βοηθοί του κύριου Χι υπό την καθοδήγησή του εφαρμόζουν το μεγαλόπνοο σατανικό σχέδιό του.

Ο Άλκης Μπαμπαλής χωρίς την Παόλα που τα κάνει όλα ανακρίνει παίκτες, προπονητές, βάζοντας ψηφίδες στο μωσαϊκό του τρόμου.

Έτοιμος να εμπλακεί στο σχέδιο του κύριου Χι, έτοιμος να ρισκάρει τα πάντα, ώστε να επέλθει η λύση κι η προσωπική του κάθαρση.

 

Ο συγγραφέας: Γεννήθηκε στην Καλλιθέα Αττικής το 1975 και μεγάλωσε στις γειτονιές του Πειραιά. Έχουν εκδοθεί 9 βιβλία και έχει συμμετάσχει σε 3 συλλογικούς τόμους. Για περισσότερες πληροφορίες και επικοινωνία με τον συγγραφέα στο www.chariatis.gr