Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Φιλοσοφικά αποσπάσματα και λογοπαίχνια
10/07/2019, 12:48 πμ

Φιλοσοφικά αποσπάσματα και λογοπαίχνια

Γράφει ο Θεοχάρης Παπαδόπουλος //

 

Χάρης Μελιτάς «Εξαιρέσεις», εκδ. Μανδραγόρας

 

Πριν από λίγο καιρό διαβάσαμε την καινούργια ποιητική συλλογή του Χάρη Μελιτά «Εξαιρέσεις», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Μανδραγόρας». Γνωρίζοντας την πολυσχιδή του δραστηριότητα στη λογοτεχνία, καθώς ο ποιητής έχει εκδώσει άλλες δώδεκα ποιητικές συλλογές μεταξύ των οποίων αρκετές με χαϊκού και μία συλλογή διηγημάτων, διαπιστώσαμε ότι εδώ έχουμε κάτι καινούργιο, όχι τόσο στο στυλ, όσο στα νοήματα. Και μια και γράψαμε για στυλ, θα θέλαμε να τονίσουμε κάτι που έχουμε παρατηρήσει και σε προηγούμενες ποιητικές συλλογές του Χάρη Μελιτά. Ο στίχος του ρέει αβίαστα και εμπεριέχει εσωτερικό ρυθμό, που κάνει τα ποιήματα να διαβάζονται με άνεση.

Ας σταθούμε λίγο στον τίτλο. «Εξαιρέσεις» είναι τα ποιήματα του Χάρη Μελιτά, καθώς δεν πρόκειται για κάτι τετριμμένο. Στις μέρες μας, όπου κυριαρχεί η κρίση αξιών, που έχει επηρεάσει και την τέχνη, μια όμορφη ποιητική συλλογή αποτελεί εξαίρεση στον κανόνα των ποιητικών συλλογών, που εκδίδονται σήμερα και διαφημίζονται άκριτα.

Το πρώτο που παρατηρήσαμε στην ποιητική συλλογή του Χάρη Μελιτά είναι ότι μέσα στα ποιήματά του υπάρχουν πολλά αποσπάσματα, που θα μπορούσαμε να τα χαρακτηρίσουμε αποστάγματα φιλοσοφίας και τραγικής ειρωνείας της εποχής μας. Αρκετά λογοπαίγνια δίνουν μια χάρη στο στίχο: «να ‘σουν αλήθεια / θα σε τύλιγα στο ψέμα μου / να ‘σουνα ψέμα / θα σε πίστευα στ’ αλήθεια», ενώ υπάρχει και η αντιστροφή γνωστών χιλιοειπωμένων φράσεων, που δίνουν έναν εύθυμο τόνο στην τραγικότητα του σύγχρονου ανθρώπου: «Ένα κορίτσι σαν το γάλα μες στις μύγες». Επίσης, συναντάμε πολλές μεταφορές, που κάνουν ακόμα πιο έντονη την εντύπωση, που θέλει να δώσει ο ποιητής: «και τα κορίτσια ξεπουλώντας φρέσκους έρωτες / κόβουν κομμάτια το βυζί / να δοκιμάσει ο κόσμος.»

Η ποιητική συλλογή του Χάρη Μελιτά «Εξαιρέσεις» χωρίζεται σε πέντε μέρη. Κάθε μέρος έχει ως προμετωπίδα ένα χαϊκού με τίτλο. Παραθέτουμε το πιο χαρακτηριστικό: «Ειρηνικό ανακοινωθέν: Κανένα νέο / πλέον απ’ το μέτωπο. / Μόνο ρυτίδες.»

Χωρίς υπερβολή θα μπορούσαμε να σταθούμε σε όλα τα ποιήματα της συλλογής, καθώς κάθε ένα έχει κάτι να μας δώσει, όμως ξεχωρίσαμε τρία ποιήματα, που μας έκαναν τη μεγαλύτερη εντύπωση. Στο ποίημα «Διόδια» θίγονται οι αυτοκτονίες απλών μεροκαματιάρηδων ανθρώπων λόγω χρεών. Ο χρεοκοπημένος υπάλληλος έχει μαζέψει τα λεφτά για να πληρώσει τα διόδια του στερνού του ταξιδιού, θυμίζοντάς μας τον οβολό των αρχαίων, που πίστευαν ότι έπρεπε να έχουν οι νεκροί για να περάσουν στην απέναντι όχθη. Στο ποίημα «Σκυλίσια ζωή» ο σύγχρονος άνθρωπος της κρίσης ταυτίζεται με τον σκύλο του. Ο σκύλος αποκτά ανθρώπινες συνήθειες και βλέπει τις ειδήσεις στην τηλεόραση, ενώ ο άνθρωπος φοβάται μην δαγκώσει τον εαυτό του. Τέλος, στο ποίημα «Το βλέμμα του αστακού» υπάρχει διάχυτο το οικολογικό συναίσθημα και η περιγραφή του καταδικασμένου να φαγωθεί αστακού είναι συγκλονιστική.

Συμπερασματικά, η ποιητική συλλογή του Χάρη Μελιτά «Εξαιρέσεις» είναι ένα ώριμο έργο, που ενώ διαβάζεται ευχάριστα, προβληματίζει τον αναγνώστη για το σύγχρονο κοινωνικό περιβάλλον.

 

Χάρης Μελιτάς

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top