Κάτω από την σκιά μιας γυναίκας…
Από τον Άγγελο Πετρουλάκη //
Αλέξης Σταμάτης: «Αθώα πλάσματα» Εκδόσεις Καστανιώτη
Ο Αλέξης Σταμάτης επανέρχεται με ένα μυθιστόρημα που κινείται στον χώρο της υπαρξιακής αγωνίας. Η δομή του στηρίζεται στην πρωτοπρόσωπη αφήγηση με κεντρικό άξονα έναν άντρα που βασανίζεται έντονα από το παρελθόν του και που αναζητά την θέση του στη ζωή, χωρίς να έχει κοντά του ένα πρόσωπο που αγάπησε και που σημάδεψε το παρελθόν του.
«Εκείνη. Πού είναι; Όπου κι αν είναι, τη βλέπω κάθε φορά που κλείνω τα μάτια μου. Σαν να έχει τυπωθεί στο οπτικό μου νεύρο. Όταν τα ανοίγω, η απουσία της είναι πλήρης. Δεν έχει κανένα ψεγάδι η απουσία. Είναι απόλυτα αληθινό αίσθημα. Η άφιξη της απουσίας σημαίνει την εδραίωσή της. Την αγαπώ…»
Η μυθοπλασία έχει τα χαρακτηριστικά τού ψυχολογικού εφιάλτη και ακολουθεί κανόνες αστυνομικής ιστορίας, με την σκιά του έρωτα να πλανιέται είτε σαν βίωμα, είτε σαν εμπειρία ζωής άλλων.
Το κεντρικό πρόσωπο, ο «Στέφανος» ζει κάτω από το βλέμμα τής Ελένης, της γυναίκας που τον σημάδεψε και που η απώλειά της καθορίζει την καθημερινότητά του, σχεδόν εφιαλτικά. Ομολογεί:
«Δεν υπάρχει στιγμή που να μη σε σκέφτομαι. Ούτε ένα λεπτό. Δεν υπάρχει στιγμή που να μη σε αναπολώ. Με άφησες. Έφυγες. Και δεν θα επιστρέψεις, το ξέρω…»
Ο ίδιος, σε μια αυτοαναίρεση:
«Κάποιες φορές, πίσω από τα βαθουλωμένα μάτια με τα μικρά στίγματα… αναγνωρίζω τον άντρα που υπήρξα μαζί της, το αγόρι που υπήρξα πριν από εκείνη. Θέλω να ξεχάσω την όψη και την εικόνα μου…. Ένα μόνο υπάρχει σταθερό: Η ασυμμετρία. Ο διχασμός. Ανάμεσα στις δυο αβύσσους. Τα δυο άκρα που πάντα ενοχλούν. Το μαύρο και το άσπρο. Το ψύχος και η ζέστη. Το δυστυχισμένο και το ευτυχισμένο. Ο Ένας και ο Άλλος. Ο Ένας είμαι εγώ και ο Άλλος είμαι εγώ…»
Τα άλλα πρόσωπα, έχω την εντύπωση πως μπαίνουν προσχηματικά, για να οδηγήσει ο συγγραφέας την γραφή του στην ανάπτυξη αυτού που θα ονομάζαμε εσωτερικότητα.
Μια γυναίκα, η Μαριάννα. Ένας εραστής, ο Κάρολος, που όμως είναι και εραστής τής κόρης τής Μαριάννας, της Λάουρας. Ένας φίλος τού Στέφανου, ο Ηλίας.
Η ιστορία που επινοεί ο συγγραφέας ξεκινά από την εμφάνιση της Μαριάννας, η οποία ζητά από τον ιδιωτικό αστυνομικό (Στέφανο) να την παρακολουθήσει. Ο λόγος αποκαλύπτεται σύντομα: Επιθυμεί να καταγράψει την προσχεδιασμένη αυτοκτονία της, μπροστά στα μάτια τού Κάρολου και της Λάουρας. Η ψυχολογική περιπέτεια έχει ήδη αρχίσει. Τον λόγο έχει η μαεστρία τού συγγραφέα και η ικανότητά του να παρουσιάσει τον βαθύτερο εσωτερικό κόσμο τών συγκεκριμένων ανθρώπων, που είναι κόσμος ο οποίος αφορά πολλούς. Γράφει:
«Δεν μπορούμε να σκίσουμε μια και μόνη σελίδα της ζωής μας., αλλά μπορούμε να πετάξουμε ολόκληρο το βιβλίο στη φωτιά». Αυτό μπορεί να είναι και μια ερμηνεία των μηχανισμών της αυτοχειρίας.
Οι τραυματισμένες υπάρξεις υπάρχουν, προχωρούν δίπλα μας, άλλοτε ως άγιοι, άλλοτε ως αμαρτωλοί. Η συνύπαρξη του καλού με το κακό. Η μετέωρη ύπαρξή μας. Και οι έρωτες εκείνοι που αφήνουν τα σημάδια τους.
Αλέξης Σταμάτης
Σε όλα τα παραπάνω, παρούσα και η παιδική ηλικία, το παιδί-θύμα τών γονιών που ανάπτυξαν σχέσεις μίσους, μεταξύ τους, με δράστη τον πατέρα.
«Πατέρας, μπάτσος. Μαμά, καλή, γλυκιά, νοικοκυρά. Την πλάκωνε, βέβαια. Και την απατούσε….
[…]
»Ο πατέρας πέθανε. Και η μητέρα. Με διαφορά μηνών. Άφησαν πράγματα ατέλειωτα. Φυσικό αυτό. Τρομάζεις μερικές φορές. Ένα μισοκαπνισμένο τσιγάρο ο ένας, ένα μισοτελειωμένο πλεκτό η άλλη. Άδειο σπίτι, φυσάει, κάτι ορμάει από το παρελθόν, σκάβει, σβήνει, ανάβει και σβήνει οριστικά. Από τον πατέρα με κρύβει ο απόλυτος θάνατος, η μάνα κάπου μακριά, στολισμένη νεκρή, θάνατος με υποσχετική…
[…]
»Το βλέμμα του πατέρα μου. Ανεξίτηλο πάνω μου. Δεν είχε φύγει εδώ και χρόνια. Άγιος. Και εγκληματίας. Πένθος και για τα δυο…»
Η εσωτερικότητα και η διερεύνησή της. Την απάντηση την βρίσκουμε σε μια αποστροφή τών συλλογισμών τού συγγραφέα:
«Υπάρχει μια μυστική κρύπτη στη ζωή κάθε ανθρώπου, που την κρατά κλεισμένη. Ξέρει ότι υπάρχει εντός του, ξέρει ότι μπορεί να μπει όποτε θέλει, αλλά δεν τολμά ποτέ. Γιατί; Γιατί είναι βέβαιος ότι από εκεί θα ορμήσουν όλα τα πράγματα που φοβήθηκε από τότε που γεννήθηκε έως τώρα και θα τον κατασπαράξουν…»
Και, τελικά, τι;
Η ζωή μας είναι ζωή αθώων πλασμάτων. Ζωή που θέλει το φως…
Λάρισα, 15/3/2020
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
-
-
ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ ΜΕ 500+ ΛΕΞΕΙΣ: Ο θάνατος ποτέ δεν βάζει τέλος
23/04/2024, 9:51 μμ -
Παρακείμενα: «Ωδή στην ηρωική παράδοση και ταυτόχρονα καταδίκη»
23/04/2024, 9:50 μμ -
Ο ‘δράκος’ κοιτούσε τη λίμνη
23/04/2024, 9:48 μμ -
Η αλχημιστική φαντασία της Μπουραζοπούλου
23/04/2024, 9:47 μμ -
Ο Δημήτρης Νόλλας συνεχίζει
23/04/2024, 9:45 μμ
ΘΕΜΑΤΑ
-
«Αν είχαμε γεννηθεί τυφλοί / θα νοσούσε τόσο η ψυχή μας;»
Γράφει ο Βάιος Κουτριντζές // Χρήστος Γραβάνης: «Αδέσποτο», εκδ. Οδός Πανός, σελ. 40 Ο Χρήστος Γραβάνης, Λαρισαίος ζωγράφος και ποιητής, μετά την πρώτη ποιητική του συλλογή με τίτλο «Παρίσαινα» από τις εκδόσεις «Θράκα» 2021, εξέδωσε, τον περασμένο Ιούνιο,
Περισσότερα -
Πλοίο βαμπίρ
Γράφει ο Κώστας Τραχανάς // Mats Strandberg «Η κρουαζιέρα του τρόμου», Μετάφραση: Γιώργος Μαθόπουλος, εκδ. Κέδρος, σελ. 576 Ένα τεράστιο πλοίο. Το κρουαζιερόπλοιο Μπάλτικ Καρίσμα. Έχει χίλιους διακόσιους επιβάτες ,που επιθυμούν να περάσουν καλά στο ταξίδι Σουηδία- Φιλανδία.
Περισσότερα -
✩ Νέες εκδόσεις: 14 καινούργια βιβλία
Επιμέλεια: Ελένη Γκίκα // Βιβλία για παιδιά κι εφήβους: Κατερίνα Κρις «Η Φαντασία», Εικονογράφηση: Κατερίνα Κρις,εκδ. Πατάκη, σελ. 44 Ένα πράγμα είναι σίγουρο. Κανείς δεν μπορεί να πει γι’ αυτή την ιστορία πως της
Περισσότερα -
Η Βασιλική Παππά στο Εργαστήρι του συγγραφέα
Υπάρχουν φορές που ο χρόνος δεν προχωρά αλλά γυρίζει πίσω. Στην περίπτωσή μου, πολύ πίσω. Η Ολλανδία του 17ου αιώνα είναι ο χώρος και ο χρόνος του ζωγράφου με τον οποίο ασχολήθηκα. Ήταν εκείνος που ανέκαθεν με συγκινούσε.
Περισσότερα -
Καταγραφή εκ βαθέων
Από τον Κωνσταντίνο Μπούρα // * Καδιώ Κολύμβα, «η Πάνω Μεριά τού κόσμου», μυθιστόρημα, εκδόσεις Αρμός, Αθήνα 2000 (1η έκδοση), 2008 (7η έκδοση), σελ. 200 Υπόδειγμα ήθους, πολύτιμο στις μέρες που ζούμε, νάμα από την Ζωοδόχο Πηγή τών
Περισσότερα -
Σάτιρα, κομματικοί σάτυροι και λοιπές παραμυθίες
Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος // «Η πτώση και άλλες ιστορίες» του Φρίντριχ Ντίρενματ, μτφ: Βασίλης Πατέρας, σελ. 208, Εκδ. Ροές Στα βάθη του μακρινού 1970 ανάγεται η σχέση που ανέπτυξε ο Φρίντριχ Ντίρενματ με το ελληνικό αναγνωστικό κοινό.
Περισσότερα -
Ποίηση: “Kιβωτός”
Του Διονύση Μπονέλη // * ΚΙΒΩΤΟΣ Έφυγε απ’ το παγωμένο μπλε της σκιάς όταν λάλησε πέτρινο πετεινάρι, όταν ο ύπνος αμπάρωσε την σκιερή πόρτα των Ατρειδών. Εκεί στα χακί ξεχασμένα χώματα, λαξεμένου όνυχα που άφησε το στερνό
Περισσότερα
