Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Μια αγκαλιά ανθρωπιάς και παραμυθίας.
22/02/2023, 1:52 πμ

Μια αγκαλιά ανθρωπιάς και παραμυθίας.

Γράφει η Αργυρώ Ψώρα Θεοδωράτου // *

 

Γιώργος Γάββαρης «Ακούω ήχους να θερίζουν», εκδ. ΑΩ

 

Με “…Στόμα γεμάτο λέξεις ανεπαίσθητες…”, λέξεις ταξιδεμένες “…στου ήλιου το φως/ να βρουν νόημα…”, λέξεις που “…βρέχονται απ’ τις κραυγές του σώματος/ να γεννήσουν ποίημα…”, ο ποιητής Γιώργος Γάββαρης έρχεται να μας χαρίσει μια νέα ποιητική του συλλογή, την πέμπτη κατά σειρά, με τον τίτλο «Ακούω ήχους να θερίζουν», Εκδόσεις ΑΩ, 2022. Χωρισμένη χαλαρά σε τέσσερα μέρη με τα υπέροχα εικαστικά του Γιάννη Στεφανάκι -του οποίου και το εξαιρετικό εξώφυλλο- όχι μόνο διαβάζεται απνευστί ως τον τελευταίο στίχο της, αλλά καταφέρνει και να κινητοποιήσει εκείνες τις μαγικές εσωτερικές διεργασίες, που μετά το πέρας της ανάγνωσης, αφήνουν έντονο αισθητικό μετείκασμα στην ψυχή του δέκτη.

Σεμνός, χαμηλόφωνος και ιδιαίτερα ευαίσθητος δημιουργός ο Γ.Γ, έχοντας όλες του τις αισθήσεις σε εγρήγορση, “ακούει ήχους να θερίζουν”, προσλαμβάνει τις σκοτεινές εικόνες του σύγχρονου αποξενωτικού κόσμου μας, “ψαύει” τους τύπους των ήλων του εσταυρωμένου από τους καταθλιπτικούς μας καιρούς ανθρώπου, οσφραίνεται τη δυσοσμία των τραυμάτων ανοχής και αγάπης, επιγεύεται το πικρό απόσταγμα της προσωπικής, αλλά και πανανθρώπινης υπαρξιακής αγωνίας. Η ποίησή του είναι ποίηση λιτή, δωρική, λαγαρή, ολιγόστιχη κατά το πλείστον και ταυτόχρονα πυκνή, καλοδουλεμένη, στοχαστική στο σύνολό της. Διατρέχεται από έναν λεπτό, διακριτικό λυρισμό, εσωτερικότητα που συχνά μεταστοιχειώνεται σε νοσταλγία και μνήμη από το συλλογικό βίωμα, ατμοσφαιρικότητα, σαφήνεια, ενσυναίσθηση, υποδόρια μουσικότητα.

Ο γνώριμος βυθός στον οποίο καταδύεται ο ποιητής για να ανασύρει τους πολύτιμους εκείνους θησαυρούς (επιθυμίες, όνειρα, ελπίδες) που εξ απαλών ονύχων αποτελούν κινητήρια δύναμη της ζωής και της δημιουργίας, ανακαλύπτει ότι είναι πλέον ένας βυθός γεμάτος βαθιές ρηγματώσεις, απ’ όπου όλα αυτά έχουν πια διαφύγει και χαθεί διά παντός, αφήνοντας τον να παλεύει ανάμεσα σε “…θρύψαλα ζωής που είχαμε αγαπήσει- κουμπιά σε μια φτηνή χαρτοσακούλα… Κι έζησαν αυτοί καλά κι εμείς…/ Κι εμείς;/ Πάντως εγώ/ κρατώ τα παιδικά κουμπιά” (Κουμπιά, σελ.14). Και βέβαια αξίζει να σημειωθεί ότι η αναπόληση και η εξόρυξη από το πλούσιο κοίτασμα της παιδικής ηλικίας, αλλά και πάνω απ’ όλα η ίδια η ποίηση δεν παύουν ποτέ να αποτελούν το ασφαλές έρεισμα και καταφύγιο στον αγώνα του ποιητή να αποδεχτεί και να αντιπαλέψει τη ζοφερή πραγματικότητα γύρω του.

Στη συλλογή, σε πρώτο επίπεδο, κυριαρχούν οι απώλειες. Το ποιητικό υποκείμενο ανιχνεύει με ξεχωριστή ευαισθησία και βιώνει με συντριβή τις φοβερές, πνευματικές κυρίως, απώλειες που οι σύγχρονοι καιροί έχουν επιφέρει τόσο στο ‘εγώ’ όσο και στο ‘εμείς’.

 

Μάταια περιμένεις. Φρυγμένη η χώρα

απ’ το άδικο ακινητεί

θείο αίμα γεμάτη από ελάφι ιερό.

Κοπάδια χαιρετάς ανέμους που φεύγουν

δίχως γυρισμό

μα τα καράβια ξέπνοα

στους κάβους άπραγα δεμένα.

Νυχτώνει και ξανά νυχτώνει…

………………………………. (Νηνεμία, σελ.12)

 

Σε κάποια σημεία μάλιστα ο ποιητής επιστρατεύει και ρίχνει στη μάχη και τον Αρχαίο Μύθο, πρωτίστως ως σύμβολο, αλλά ενδόμυχα και ως παραμυθία.

 

“… Αλίμονο, δεν βλέπουν λύση

δίχως τον Κάλχα

δίχως Αγαμέμνονα.

Μονάχη σωτηρία να εφεύρουν μια Ιφιγένεια…”

(Νηνεμία )

 

Ή

 

“…Μόνο

ο πολυμήχανος Όμηρος ζει

κι άλλες ζωές στη φαντασία…”

(Ψεύτικη πραγματικότητα, σελ.13)

 

Γιώργος Γάββαρης

 

Σ’ ένα δεύτερο επίπεδο, η αναμέτρηση με τη μοναξιά, την αίσθηση ματαιότητας, το ρίγος του περαστικού έρωτα, τη φθαρτότητα της ύλης, την παντοδυναμία του θείου και την ταλάντευση ανάμεσα στο εφήμερο και στο άγνωστο μιας μέλλουσας αιώνιας ζωής, εμπλουτίζει το ποιητικό σύμπαν της συλλογής με εξαιρετικούς στίχους και μας κάνει κοινωνούς μιας καθαρής και άκρως γοητευτικής ποίησης.

 

ΑΠΟΡΙΑ

Αγαπητή μου μητέρα

πάει καιρός που έχω να σου γράψω.

Το ξέρω.

Μαζεύω με δυσκολία εικόνες, αναμνήσεις

του μικρού σπιτιού

της αυλής με τα δέντρα.

Μπερδεύω τον χρόνο

όπως πάντα. Κι απορώ:

Πέθανες πρώτη εσύ ή το σπίτι;

Βλέπεις

έχουν και τα δυο

την ίδια τρύπα μέσα μου, τον ίδιο πόνο.

Όσο για τα δάκρυα, την ίδια έχουν βροχή.

(σελ.36)

Διαβάζω και ξαναδιαβάζω τη συλλογή του Γ.Γ και δεν τη χορταίνω. Όλα μέσα εδώ είναι διαυγή, φωτεινά ακόμα και στο γκρίζο τους, χαμηλότονα μέσα στην ένταση και τη βία της καθημερινότητας, αλλά προπάντων αγαπητικά. Μια αγκαλιά ανθρωπιάς και παραμυθίας.

Η ευχή μου για το καλοτάξιδο της συλλογής, δάνειο μέσα από τους ίδιους της τους στίχους:

“…Κατάντικρυ στον ήλιο

στην αιωνιότητα κατάντικρυ…”

 

 

 

* Η Αργυρώ Ψώρα Θεοδωράτου κατάγεται από τη Χίο, όπου και ζει έως σήμερα. Σπούδασε παιδαγωγικά και εργάστηκε στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Έχει εκδώσει δύο ποιητικές συλλογές, «Εκπομπές», 1988 και «Στα ίδια βήματα» (80+1 χαϊκού, 2021). Ποιήματά της έχουν φιλοξενηθεί σε έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα και έχουν συμπεριληφθεί σε συλλογικά έργα.

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top