Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Η ιστορία της Τρίπολης
02/04/2024, 10:03 μμ

Η ιστορία της Τρίπολης

Γράφει o Κώστας Α. Τραχανάς //

 

 

 

Παναγιώτης Βέμμος: «Τριπολιτσά-Μαρτυρική πόλη», Εκδόσεις Κέδρος 2023, σελ. 162

 

Το βιβλίο αυτό γράφτηκε ύστερα από συστηματική και πολυετή έρευνα για την ιστορία της Τρίπολης και τη δημοσίευση άρθρων στον τοπικό-έντυπο και ηλεκτρονικό- Τύπο. Η μελέτη των ιστορικών πηγών και η αξιοποίηση μαρτυριών συνέβαλαν ώστε να ανακηρυχθούν ιστορικοί τόποι τα στρατόπεδα στα Τρίκορφα και ο Άγιος Βλάσσης, καθώς και να αναγνωριστούν ως διατηρητέα μνημεία τα υδραγωγεία της Τριπολιτσάς και το τζαμί στην περιοχή Θάνα.

Η Αρκαδία ήταν από την αρχαιότητα, τόπος στρατηγικής σημασίας για τον έλεγχο ολόκληρης της Πελοποννήσου, ιδιαίτερα σε περιόδους που απειλούνταν η κυριαρχία της από εισβολείς.

Ο οικισμός Τριπολιτσά ιδρύθηκε στις αρχές του 15ου αιώνα. Δεν υπάρχουν μαρτυρίες για την ονομασία του οικισμού πριν από την οθωμανική κατάκτηση (1459-1460). Μετά την οθωμανική κατάκτηση από ενετικές πηγές αναφέρονται τα ονόματα Ντρομπολίζα ή Ντρομπολίτζα, στα ελληνικά αναφέρεται ως Τριπολιτσά ή Τριπολιτζά και στα τουρκικά αναφέρεται με την ονομασία Τιρεπολίτσε. Στην ενετική απογραφή του 1700 απογράφονται χίλιοι πεντακόσιοι επτά κάτοικοι, ενώ το 1805 αναφέρονται χίλιοι κάτοικοι χριστιανοί και χίλιοι πεντακόσιοι μουσουλμάνοι.

Η μεταφορά της έδρας του πασά της Πελοποννήσου, με τον τίτλο Μόρα Βαλεσή, από το Ναύπλιο στην Τριπολιτσά (1718) δημιουργεί ευνοϊκές συνθήκες για την οικονομική, την πνευματική και την πληθυσμιακή ανάπτυξη της πόλης. Πριν από τα μέσα του 18ου αιώνα, ιδρύεται ελληνικό σχολείο και μεντρεσές -μουσουλμανικό ιερατικό σχολείο-, ιδρύονται τράπεζες, αγορά και αναπτύσσεται το εξαγωγικό εμπόριο.

Την περίοδο 1785-1787 η Τριπολιτσά περιτειχίζεται.

Η Επανάσταση ξέσπασε περίπου στα τέλη Μαρτίου 1821. Στις 23 Μαρτίου απελευθερώνεται η Καλαμάτα και εκδίδεται η Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας από την επαναστατική επιτροπή, τη Μεσσηνιακή Γερουσία.

Ο Κολοκοτρώνης υποστηρίζει ότι πρώτα πρέπει να επιχειρηθεί η κατάληψη της Τριπολιτσάς, του ισχυρότερου στρατιωτικού κέντρου των Τούρκων, που θα τους αποδυνάμωνε, και κατόπιν να πολιορκηθούν τα περιφερειακά κάστρα. Έτσι, στις 24 Μαρτίου, συνοδευόμενος από μια μικρή δύναμη Μανιατών, ξεκινά για την Αρκαδία, θέτοντας σε εφαρμογή το σχέδιό του. Η ιδέα του Κολοκοτρώνη για τη δημιουργία ενός ισχυρού στρατοπέδου κοντά στην Τριπολιτσά βρήκε την στήριξη των ισχυρών οικογενειών των προεστών Δεληγιανναίων και Μαυρομιχαλαίων και υλοποιήθηκε στα Τρίκορφα στα τέλη Μαΐου.

Το στρατόπεδο των Τρικόρφων έγινε το στρατιωτικό και πολιτικό κέντρο της Επανάστασης έως την άλωση της Τριπολιτσάς.

Οι πολιορκημένοι στην Τριπολιτσά Τούρκοι, Αρβανίτες, Εβραίοι και οι ελάχιστοι Έλληνες, συνολικά περισσότεροι από 30.000 , εξαντλήθηκαν από τις κακουχίες και τον τύφο. Οι Έλληνες, από 10.000 που ήταν στην αρχή της πολιορκίας της Τριπολιτσάς, είχαν φτάσει τις 20.000, καθώς διαφαινόταν η παράδοση της Τριπολιτσάς. Η άλωση χωρίς διαταγή εφόδου, έγινε στις 23 Σεπτεμβρίου 1821. Οι σφαγιασθέντες Τούρκοι πρέπει να υπερβαίνει τους δέκα χιλιάδες.

Η άλωση της Τριπολιτσάς είναι κορυφαίο γεγονός της Επανάστασης. Η κατάληψή της σήμαινε κυριαρχία στην Πελοπόννησο, κάτι που έδινε τη δυνατότητα ίδρυσης ελληνικού κράτους. Με τα χιλιάδες όπλα, που πήραν ως λάφυρα, ενισχύθηκαν σημαντικά οι επαναστατικές δυνάμεις. Η εκτεταμένη όμως σφαγή προκάλεσε αλγεινή εντύπωση στους λαούς της Ευρώπης.

Αντλώντας στοιχεία από ιστορικές πηγές, ο συγγραφέας Παναγιώτης Βέμμος, εστιάζει στην περιγραφή των γεγονότων που προηγήθηκαν της Επανάστασης και στον καίριο ρόλο που διαδραμάτισε η πολιορκία της πόλης κατά τον Αγώνα της Ανεξαρτησίας.

Όσα έλαβαν χώρα στην Τριπολιτσά και στην ευρύτερη περιοχή, τόσο κατά την ελληνική παλιγγενεσία όσο και κατά τις εμφύλιες διαμάχες που ακολούθησαν, καθώς και οι παρεμβάσεις των Μεγάλων Δυνάμεων, συνιστούν σημαντικό κεφάλαιο της νεότερης ελληνικής ιστορίας.

Τον Φεβρουάριο του 1828 ο Ιμπραήμ ισοπέδωσε την Τριπολιτσά. 

Στην Τριπολιτσά σημειώθηκαν πολλές συγκρούσεις, κάποιες μάλιστα οδήγησαν σε ακραίες φονικές επιχειρήσεις και καταστροφές των υποδομών της. Δικαιωματικά μπορεί να χαρακτηριστεί μαρτυρική πόλη, πρωτίστως για τους Έλληνες, αλλά και για τους Οθωμανούς, τους Αλβανούς και τους Εβραίους κατοίκους της.

Διαβάστε το.

 

Παναγιώτης Βέμμος

 

O Παναγιώτης Βέμμος γεννήθηκε το 1951 στην Ανδρίτσα Αργολίδας από γονείς Αρκάδες. Σπούδασε Μαθηματικά στο ΕΚΠΑ και ανέπτυξε ενεργό δράση στο αντιδικτατορικό φοιτητικό κίνημα. Από το 1979 ζει και εργάζεται στην Τρίπολη. Χάρη στις πρωτοβουλίες που ανέλαβε συνέβαλε ώστε να αναδειχθούν δύο σημαντικά μνημεία της νεότερης ιστορίας της Τρίπολης: οι οχυρώσεις (ταμπούρια) των στρατοπέδων Τρικόρφων και Αγίου Βλάσση κατά την Επανάσταση του 1821 και οι φυλακές στα υπόγεια του Δικαστικού Μεγάρου Τρίπολης κατά την περίοδο της Κατοχής και του Εμφυλίου.

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top