Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / «Και το δάκρυ είναι μέρος τής αναγνωστικής διαδικασίας»
31/08/2022, 10:10 πμ

«Και το δάκρυ είναι μέρος τής αναγνωστικής διαδικασίας»

Από τον Κωνσταντίνο Μπούρα // *

 

Μηνάς Βιντιάδης, «Το Ρίφι», Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα Απρίλιος 2022, σελ. 304

 

Ο «φυσικός άνθρωπος» τού Ρουσσώ και η ανάγκη τής «επιστροφής στη Φύση», ειδικά μετά τις διαδοχικές καραντίνες των κατά κύματα επελαυνόντων κυμάτων τού κορωνοϊού είναι επιτακτικότερη από κάθε άλλη φορά σήμερα. Απόδειξη ότι βούλιαξε η Ελλάδα από τουρίστες αυτή τη σωτήρια χρονιά. Ακόμα και τα κοτέτσια νοικιάστηκαν!!! Και οι στάβλοι όπου άλλοτε στέγαζαν συμπαθητικά τετράποδα τώρα έδωσαν καταφύγιο σε μπαϊλντισμένα δίποδα που επιχειρούν να ξεφύγουν από τις πόλεις και τον ολοένα και πιο ασφυκτικό τρόπο ζωής.

Σε κάθε επαπειλούμενη «βιομηχανική – τεχνολογική επανάσταση» δημιουργούνται αντίρροπες δυνάμεις, ως αποτέλεσμα των συμπαντικών και γήινων ενεργειών, όπου σε κάθε δράση το άθροισμα των αντιμαχομένων είναι μηδέν.

Τώρα βιώνουμε γοργά την έλευση τής «Τέταρτης Βιομηχανικής Επανάστασης» και η Ρομποτική είναι προ των πυλών. Προάγγελός της ήταν η μετανεωτερική «αποδόμηση» και η διαρκώς επιχειρούμενη «παγκοσμιοποίηση».

Τι είναι αυτό όμως που δεν έχουν οι τάχιστες κατά τα άλλα κβαντικές υπολογιστικές μηχανές τού αμέσου μέλλοντος; ΤΟ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑ. Αυτό που εξόρισαν (ευτυχώς όχι μονίμως) μοντερνιστές και μεταμεταμοντερνιστές έναντι μιας τεχνητής ψευτοδιανοουμενίστικης ψυχρότητας που οδήγησε στην πλήρη αποψίλωση τής λογοτεχνίας από το θυμικό τού αναγνώστη.

Τώρα όμως γυρίζουμε εκεί που το είχαμε αφήσει: στις αρχές τού προηγούμενου εικοστού αιώνα, με την «ισπανική γρίππη» που συνέπεσε με την εισαγωγή στην καθημερινότητα τού εναλλασσόμενου ηλεκτρικού ρεύματος.

Και η Λογοτεχνία; Χωρίστηκε τεχνητά σε «ευπώλητη-εμπορική» και «δυσκοίλια-ποιοτική». Το ίδιο κι ο κινηματογράφος. Και το θέατρο. Και τα εικαστικά. Μόνον η μουσική τούς ξέφυγε από την πλήρη αλλοτρίωση, γιατί χωρίς κοινό δεν νοείται συνθέτης, τραγουδοποιός ή τραγουδιστής. Αλλά κι εκεί βιώσαμε σημεία και τέρατα, σκαρωμένα από μηχανές.

Ο άνθρωπος είναι ακόμα (βιοχημικά) στα σπήλαια. Υπήρχαν μέχρι το 1970 πολλές απομονωμένες αγροτοκτηνοτροφικές-αλιευτικές περιοχές τής Ελλάδας αποκομμένες από το σύμπαν. Μέσα σε πενήντα μόλις χρόνια, σε μισόν αιώνα μόλις, πέρασαν από την νεολιθική εποχή στην μεταβιομηχανική-ψηφιακή. Ήδη τα τρία τελευταία χρόνια τής πανδημίας γίναμε όλοι – αναγκαστικά – επικοινωνιακοί εξ αποστάσεως, χωρίς την σωματική παρουσία, το άγγιγμα, το υγρό δάκρυ, το ακόμα πιο υγρό φιλί…

Και η φυσική αντίρροπη τάση; Ο Μόγλης!

Αυτό είναι ακριβώς το θέμα τού ιδιοφυούς θεατρανθρώπου Μηνά Βιντιάδη, που έχει τόσο εμπεδώσει το (μελο)δραματικό στοιχείο ώστε δεν υπάρχει έξω και χωρίς αυτό.

Οξυδερκείς κοινωνιολογικές, λαογραφικές, πολιτικές και ιστορικές επισημάνσεις ενοφθαλμίζονται σε αυτή την αγριελιά ή απιδιά τής θύμησής του / έμπνευσής του, δημιουργώντας ένα άκρως γοητευτικό κι ελκυστικό αφήγημα με κινηματογραφικές προεκτάσεις.

Θυμίζει την «Δασκάλα με τα χρυσά μάτια» του Στρατή Μυριβήλη που βλέπαμε στην κρατική τηλεόραση το 1979 δίνοντας εισαγωγικές εξετάσεις στο Πολυτεχνείο κι έτσι εύρισκε διέξοδο το άγχος και ο βαρυφορτωμένος από τα πλαστά ιδανικά ψυχικός μας κόσμος.

 

Μηνάς Βιντιάδης

 

Η Λογοτεχνία είναι εξ ορισμού τόπος και διαδικασία φυγής, αυτογνωσίας, περισυλλογής, ένα είδος διαλογισμού (και για τον γράφοντα και για τον αναγιγνώσκοντα). Δημιουργός συγγραφέας και συνδημιουργός αναγνώστης βυθίζονται σε μια αμοιβαία «ταντρική» ένωση με το Όλον.

Το τυπωμένο χαρτί λειτουργεί ως αμφίκυρτος καθρέφτης.

Δεν θα προδώσω την αριστουργηματική πλοκή αυτού του πονήματος.

Θα ομολογήσω όμως πως έκλαψα πολλές φορές ως παιδί που ανακαλύπτει το αυτονόητο: την Μάννα Φύση, με την απλότητα, τις χάρες, αλλά και την αρχετυπική βιαιότητά της.

Ένα από τα σημαντικότερα βιβλία που διάβασα και ξεχώρισα αυτό το καλοκαίρι με τις πολλές βροχές και τους ανεκτούς καύσωνες (εσωτερικούς κι εξωτερικούς).

Ναι, και το δάκρυ είναι μέρος τής αναγνωστικής διαδικασίας. Αλλιώς, σπεύστε να αντικαταστήσετε όλα τα μέρη σας με τιτάνιο!!!

 

 

* Δρ Κωνσταντίνος Μπούρας (https://konstantinosbouras.gr)

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top