Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Εκφράζοντας το ουσιαστικό και απροσδόκητο
05/10/2022, 10:58 πμ

Εκφράζοντας το ουσιαστικό και απροσδόκητο

Γράφει ο Δημήτρης Βαρβαρήγος //

 

Μίνα Μπουλέκου «Στα χνάρια των ανθρώπων», εκδ. Αγγελάκη

 

Με ουμανιστική διάθεση είναι γραμμένο και το έκτο βιβλίο της Μίνας Μπουλέκου με τίτλο, «Στα χνάρια των ανθρώπων». Εξήντα οκτώ ποιήματα που γενούν ενδιαφέρον καθώς οι στίχοι τους είναι γεμάτοι αισιοδοξία που αρχικά γίνεται άμεσα αντιληπτή όχι μόνον από τους τίτλους των ποιημάτων της, αλλά κι από την αφιέρωση που έχει στην ποιητική της συλλογή «Στα χνάρια των ανθρώπων» και όπως γράφει είναι αφιερωμένο: Σε εκείνο το ταξίδι της αέναης αναζήτησης κάθε ανθρώπινης ύπαρξης μέσα στον χώρο και στον χρόνο χωρίς όρια.

Η ποιήτρια δείχνει μέσα από το ύφος γραφής της να συλλαμβάνει με μεγάλη ακρίβεια το στοιχείο της ζωής και να ερμηνεύει την πραγματικότητα των πραγμάτων και των ανθρώπινων συναισθημάτων που αντιπροσωπεύουν το όλον της ζωής. Μέσα από την προσωπική της διάσταση επιχειρεί να προβάλει την πλήρη όψη της αλήθειας σε συνεχή σύγκρουση με το ψέμα του συνόλου.

Κι όπως η ίδια η ποιήτρια αφήνει τις σκέψεις της σαν πρόλογο μας λέει:

Ένα Αχνό φως ανατέλλει στο βάθος του ορίζοντα σε μία κυματοειδή απόχρωση, ακολουθώντας τα σιωπηλά χνάρια των ανθρώπων ανάμεσα σε όνειρα, οπτασίες και σκιές. Σε κάθε βλέμμα αντιφεγγίζει το είδωλο κάθε ψυχής που διψασμένη αναζητά να αναρριχηθεί πέρα από τα πεπερασμένα όρια του ανθρώπινου νου. Υπήρξαμε άραγε σε αυτό το ταξίδι της αρχέγονης μήτρας μας τιμάς; Τι μας καθόρισε στην ύλη; Τα όρια προδιαγράφονται σαν παλλόμενες χορδές που ατενίζουν το ασύλληπτο. Είμαστε εδώ σιωπηλοί παρατηρητές ατενίζοντας τα άστρα του ουρανού, εξερευνώντας το μέγα θαύμα της ζωής που μας έφερε εδώ σε μία μοίρα παράξενη και συνάμα συναρπαστική, όσο το ταξίδι στο άγνωστο.

Οι λέξεις στη γραφίδα της, σαν φωτεινές ψηφίδες καταγράφουν και προσδίδουν τη μυθική διάσταση των γεγονότων που μέσω της ύπαρξής της, η ποιήτρια δίνει σημασία εν πολλοίς, ακόμη και στο ασήμαντο.

Άρρηκτα δεμένη με τις λέξεις, αποδεικνύεται στη συλλογή πόσο μέσα από αυτές καταφέρνει να λειτουργεί, αποδίδοντας διαθέσεις πολυποίκιλες, που αποφέρουν διαθέσεις, της έκστασης και των αβύσσων του πόνου. Της επιτυχίας ή αποτυχίας. Τις συναισθηματικές μεταπτώσεις, ανάγκες ως εμπειρίες, με άμεση λειτουργική ικανότητα στην έκφραση των συμβόλων και παραλληλισμών που ακολουθούν τη μοναχική πορεία των λέξεων.

Και δεν θα μπορούσε να υπάρξει μακριά από αυτή την αλήθεια, όπως ακριβώς παρουσιάζει τα γεγονότα η ζωή στην πραγματικότητα.

Σαν το φως της μέρας, φωτίζεται η πνευματική της διαύγεια επάνω στις λέξεις για λάμψουν νοήματα και έννοιες που μόνο η ποίηση μπορεί να προβάλλει το κατανοητό, το διαφορετικό ίσως και ακατανόητο ως άμεσα προσιτά στοιχεία της.

Απολύτως κοινή συνισταμένη στα ποιήματα της είναι το απέριττο, το χωρίς επιτήδευση ύφος. Έχει η ποιήτρια τη δυναμική να προβάλει και να αναλύει θεματικά στο σωστό τόνο και στην ανάλογη χροιά που ν’ ανταποκρίνεται στην κάθε της αναφορική περίσταση.

 

Όπως κάθε δημιουργός μετέρχεται και η Μίνα Μπουλέκου, με διαφορετικό τρόπο που αποτελεί τον καθρέφτη έκφρασης και απόδοσης στο δημιούργημα της.

Ακριβώς αυτή είναι και η γραφή της εν λόγω συλλογής, να βρίσκεται σε επίπεδο ουσίας η γνησιότερη, η βαθύτερη και δημιουργική συνάντηση ανθρώπου με άνθρωπο. Σαν είδωλο μέσα σε καθρέφτη μεταλλάσει τον ποιητικό της λόγο, πράγμα που οδηγεί την ποιήτρια σε μια συνεχή αναζήτηση στις ήδη διαμορφωμένες ή ανάλογα αδιαμόρφωτες θέσεις της κοινωνίας.

Στο σύνολο τα ποιήματα αποτελούν την επιλογή του καίριου και την αποφυγή του περιττού και φυσικά την απουσία της επιγραμματικής έκφρασης αλλά με ουσιαστική εκφραστική πυκνότητα και σε πολλούς στίχους να διαφαίνεται ξεκάθαρα η απαλή πινελιά ενός απροκάλυπτου σαρκασμού ως επιδίωξη της να στηλιτεύει τα κακώς κείμενα αποδίδοντας τα με συγκρατημένο το λυρισμό αλλά με εμφανή την εσωτερικότητα τους.

Έκφραση βγαλμένη από νηφάλιο πάθος που εναρμονίζεται απόλυτα με μία λιτότητα που αποδεικνύει το χαρακτηριστικό της ποίησης της όσο παράλληλα και τη γνησιότητα του ποιητικού της ύφους έκφρασης.

 

Μίνα Μπουλέκου

 

Στων ανθρώπων τα χνάρια

Στης νύχτας τα ασίγαστα πάθη

ξέσπασε θύελλα μανιασμένη

βυθίστηκε το βλέμμα μου

ανήμπορο να σταθεί

στα έρημα την αρκετών ανθρώπων.

 

Σκιές μονότονες

έσερναν το χορό τους

σε μία παλινδρομική κίνηση

καθώς χτυπούσαν

οι παλμοί στο στήθος

σαν ιαχή σκορπισμένη

σε Ερμητικά κλεισμένους αιθέρες

σε ένα ατελείωτο λαβύρινθο.

 

Σε έψαχνα μέσα σε υπόγειες διαδρομές

σε χρώματα μαβιά

ζωγράφισα τη μορφή σου

σε έναν ουρανό θολό και άδειο

που έκλαιγε γοερά για τα παιδιά του.

 

Αγέρι σηκώθηκες στης γης την άκρη

Ξύπνησαν πάλι εκείνες οι φωνές

στοιχειωμένες απ’ το χθες

ανήμπορες να αντισταθούν

σαν γέρικα κλαδιά

που άπλωναν τις ρίζες τους

στ’ ανέμου τη βοή.

 

Στου μορφέα τη λήθη

έκλεισα τα βλέφαρά μου

σαν ρόδο που κλείνει τα πέταλα του

μέχρι της αυγής το χάραμα.

 

Η αναφορά στα βιώματα της ζωής για την ποιήτρια, δεν γίνεται με πρόθεση να αμφισβητηθεί η ύπαρξη των πραγμάτων, διαφορετικά δεν θα υπήρχε τίποτα να ερμηνευτεί. Αντίθετα, η αναζήτηση της δείχνει να ολοκληρώνεται από την αίσθηση μιας δημιουργικής μοναχικότητας με την οποία νιώθει να λυτρώνεται μέσα από την ίδια την ποίηση που δημιουργεί και λειτουργεί ως μαγνήτης μιας άφατης ασφάλειας.

Μέσα στον πνευματικό της ταγό χαράσσεται από τον ιδεατό κόσμος της, ο καινούριος, ο αναπότρεπτος δρόμος της, ο προσωπικός, ο εσωτερικός, που ακολουθεί όχι μόνο τον χώρο του πραγματικά επιτρεπτού όσο και του ουτοπικού με συγκεκριμένο πάντα προσανατολισμό. Να εκφράζει το ουσιαστικό και απροσδόκητο.

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top