Fractal

Ξεκλειδώνοντας τα μυστικά του σύμπαντος

Γράφει ο Άγγελος Χαριάτης //

 

Benjamín Labatut «Όταν παύουμε να καταλαβαίνουμε τον κόσμο», Μετάφραση: Αγγελική Βασιλάκου, εκδ. Δώμα

 

Το μυθιστόρημα Όταν παύουμε να καταλαβαίνουμε τον κόσμο του Χιλιανού Benjamín Labatut που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Δώμα (μετάφραση Αγγελική Βασιλάκου) αποτέλεσε για εμένα μια μικρή αναγνωστική έκπληξη. Σ’ αυτό το υδριβικό βιβλίο ο συγγραφέας κάνει την επιστήμη βιβλίο, δημιουργώντας μέσα από τη μυθοπλαστική αφήγηση έναν όμορφο αναγνωστικό κόσμο.

Το σπονδυλωτό αυτό μυθιστόρημα περιγράφει την πορεία της επιστήμης ρίχνοντας ―κι άλλο φως― με μεγαλύτερη μυθοπλαστική ικανότητα στα έργα και τις ημέρες των μεγαλύτερων μυαλών της ιστορίας.

Ακροβατεί ανάμεσα στα λογοτεχνικά είδη. Βιογραφία και δοκίμιο, διήγημα, μυθιστόρημα, προσωπική μαρτυρία.  Ο συγγραφέας με τη λογοτεχνική του κουτάλα τα έχει ανακατέψει με ακρίβεια μέσα στο συγγραφικό τσουκάλι παράγοντας ένα ικανό αποτέλεσμα.

Από την τυχαία ανακάλυψη του κυανού της Πρωσίας από τον Ελβετό χημικό Γιόχαν Γιάκομπ Ντίσμπαχ στον δαιμόνιο ―από εμπορικής πλευράς―ορνιθολόγο Γιόχαν Λέοναρτ Φρις, ο οποίος έκανε το κυανό της Πρωσίας παγκόσμιο. Κι από τον χημικό Καρλ Βίλχμεμ Σέλε, οποίος ανακάτεψε το κυανό της Πρωσίας με θειικό οξύ ανακαλύπτοντας το κυάνιο, το τοξικότερο δηλητήριο της σύγχρονης ιστορίας, μέχρι τον Φριτς Χάμπερ, τον επινοητή του χημικού πολέμου.

Στη δεύτερη ενότητα ο Benjamín Labatut συνεχίζει να χτίζει την ιστορία του χρησιμοποιώντας τον τραγικό παράξενο βίο του Καρλ Σβάρτσιλντ  ο οποίος εντυπωσίασε τον Άλμπερτ Αϊνστάιν, με τους μαθηματικούς υπολογισμούς του στη θεωρία της σχετικότητας, γεννώντας ένα χωροχρονικό τέρας, χαρίζοντας ωστόσο στην ανθρωπότητα και την επιστήμη την ιδιομορφία Σβάρτσιλντ.

Συνεχίζοντας την πορεία του στο ιστορικό γίγνεσθαι της επιστημονικής κοινότητας, αναφέρεται στον μαθηματικό Σινίτις Μοτσιζούκι και στον μεγάλο διανοητή της μαθηματικής επιστήμης Αλεξάντερ Γκρότεντικ, ο οποίος με τις εξισώσεις του άλλαξε εν πολλοίς τον κόσμο που γνωρίζουμε. Κι ας έφτασε στο λεπτό σύνορο της λογικής με την τρέλα. Αν και σύμφωνα με τον συγγραφέα πράγματι διάβηκε τον Ρουβικώνα, φτάνοντας στην καρδιά της καρδιάς της μαθηματικής σκέψης.

Στη κεντρική ενότητα, από όπου δανείζεται τον τίτλο το μυθιστόρημα, ο Benjamín Labatut μάς οδηγεί βήμα βήμα, λέξη λέξη στο ξεκλείδωμα των μυστικών του σύμπαντος, αλλά και της ανθρώπινης συμπεριφοράς έχοντας ως οδηγούς του τις ανακαλύψεις του Χάιζενμπεργκ και του Σραίντινγκερ σχετικά με την επιστήμη της κβαντιμηχανικής μέσα από μια σχέση λατρείας και μίσους. Πολλές φορές η κατανόηση των πραγμάτων, οδηγεί στην κατάλυση όλων όσων γνωρίζουμε ή πιστεύουμε πως γνωρίζουμε.

 

Benjamín Labatut

 

Για να καταλήξει στο συμπέρασμα (μεταφέρω από το οπισθόφυλλο):

«Δεν είναι μόνο οι απλοί άνθρωποι· και οι ίδιοι οι επιστήμονες έχουν πάψει να καταλαβαίνουν τον κόσμο.  Πάρε παράδειγμα την κβαντομηχανική, την κορωνίδα της δημιουργίας του είδους μας, την ακριβέστερη, ομορφότερη και περιεκτικότερη φυσική θεωρία που επινοήσαμε ποτέ. Αυτή βρίσκεται πίσω από το διαδίκτυο, πίσω από τα υπέροχα κινητά μας τηλέφωνα, ενώ μας υπόσχεται και μια υπολογιστική ισχύ συγκρίσιμη μόνο με τη θεϊκή νοημοσύνη. Έχει μετα­μορφώσει τον κόσμο μας σε τέτοιο βαθμό ώστε τον έχει κάνει αγνώριστο.  

»Ξέρουμε να τη χρησιμοποιούμε, λειτουργεί σχεδόν ως εκ θαύματος, κι όμως δεν υπάρχει άνθρωπος σε αυτόν τον πλανήτη, ούτε ζωντανός ούτε πεθαμένος, που να την καταλαβαίνει πραγματικά. Είναι λες και έπεσε στη Γη σαν μονόλιθος από το διάστημα, και εμείς τώρα απλώς χοροπηδάμε γύρω της σαν πίθηκοι και παίζουμε μαζί της, της πετάμε πέτρες και ξύλα, αλλά κανείς δεν την κατανοεί στα αλήθεια».

 

 

Ετικέτες:
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top