Πορεία του φωτός μέσα στη νύχτα
Γράφει η Ελένη Χωρεάνθη //
Μαρία Κυρτζάκη: στη μέση της ασφάλτου, Ποιήματα 1973-2002, Ποίηση, Εκδόσεις Καστανιώτη, Αθήνα 2005
Εις Μνήμην
Ο τίτλος της συλλογής, στη μέση της ασφάλτου, σημαίνει ένα σταθερό σημείο όπου μπορεί κανείς να ισορροπήσει και να σιγουρευτεί πως είναι ασφαλής και ο κόσμος που τον περιβάλλει δεν τον απειλεί. Ωστόσο, η ποιήτρια ζει ανάμεσα σε δηλητηριώδη ερπετά και πράσινα πολυπλόκαμα χταπόδια, υποχρεωμένη να βλέπει θλιβερές εικόνες κοιμητηρίου. Βιώνει μια διαρκή απογοήτευση σε χώρο και χρόνο θεατρικό, διακοπτόμενο σχηματικά και νοηματικά που εκφράζεται με κώδικες επικοινωνίας. Και προοδευτικά η αποσπασματική φράση παίρνει το σχήμα καμπύλης με διάσπαρτες λέξεις αλληλοσυγκρουόμενες με μανιώδη φορά προς την αποσύνθεση της ουσίας των πραγμάτων. Όλα είναι υπόθεση συναλλαγής, ξεπουλήματος. Η πορεία του φωτός μέσα στη νύχτα που καίει το σώμα στην πυρά της ενόρασης και «αποκρυπτογραφεί τα σήματα επικοινωνίας σε σκοτεινούς θαλάμους, και προβάλλουν τα πρόσωπα χωρίς το προσωπείο, είναι το ακατανόητο θαύμα.
Δεν υπάρχει πρόσωπο, χάνεται πίσω από το προσωπείο. Το άτομο έχει απολέσει τη γλώσσα της επικοινωνίας, την ταυτότητά του μέσα σε μια δύσβατη σκοτεινότητα που διαμελίζει το ίδιο του το σώμα, και τότε συντελείται «εύκολα η μεταμόρφωσή» του σε ρακοσυλλέκτη που ψάχνει τα σκορπισμένα μέλη για να το συναρμολογήσει εκ νέου.
Είναι απολύτως φυσικό και αναγκαίο επακόλουθο, μέσα σ’ έναν αλλοπρόσαλλο και κατακερματισμένο κόσμο, ο ποιητής, ν’ αποτελεί μέρος αυτού του κόσμου, να βλέπει σε αντανάκλαση το σακατεμένο είδωλό του. Να βεβαιώνεται πώς αποτελεί κι ο ίδιος ένα διαμελισμένο, δυστυχισμένο πλάσμα που, ατυχώς, έχει συναίσθηση αυτής της κατάρας και γυρεύει το σταθερό σημείο του κόσμου ν’ ακουμπήσει «το τσακισμένο σώμα», να συμμαζέψει τα μέλη του εαυτού του και να συναρμολογήσει την εικόνα του προσώπου του. Αλλά σκοντάφτει «στους γυάλινους τοίχους των κτιρίων που υψώνονταν γύρω» πάντα. Και ν’ αποξεχνιέται καθισμένος «σε παγκάκι. Στην άκρη του πολύβουο δρόμου», προσευχόμενος χωρίς να ξέρει πού βρίσκεται και πού «σε χώρα ή πρόσωπο πατρίδα» να μιλήσει. «Και με το «βλέμμα της αφής/σε ρήγματα ερείπια στης γλώσσας/ τα ραγίσματα/(…) σημαία λάβαρο σε χώρα ηδονής», απομένει στη «σιωπή», έρμαιο κάποιου «άλλου όνειρο ή δικό» του. Η σκληρή μοίρα του ποιητή.
Μαρία Κυρτζάκη (1948 – 2016)
* Η κριτική της Ελένης Xωρεάνθη είχε δημοσιευθεί στο Περιοδικό διαβάζω.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
-
-
ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ ΜΕ 500+ ΛΕΞΕΙΣ: Ένα νέο λογοτεχνικό «τοπίο»;
16/04/2024, 9:09 μμ -
Παρακείμενα: «Το παρήγορο συναίσθημα της εσωτερικής έκλαμψης»
16/04/2024, 9:08 μμ -
Η δύναμη του πεπρωμένου
16/04/2024, 9:06 μμ -
Παραμύθια από ζάχαρη, μέλι και ποίηση
16/04/2024, 9:05 μμ -
Ψυχολογικά περάσματα προς τη βιολογική ολοκλήρωση
16/04/2024, 9:00 μμ
ΘΕΜΑΤΑ
-
Η Γεωργία Κοκκινογένη στο Εργαστήρι του συγγραφέα
Γεωργία Κοκκινογένη, «Ιστορίες του φεγγαριού», εκδόσεις Ιωλκός, 2023 Ένιωθα πως κάποιες εικόνες της πραγματικότητας μού «φωνάζαν» να τις εκφράσω καλλιτεχνικά. Έτσι αποφάσισα κι εγώ ν’ αγγίξω μια μορφή καλλιτεχνικής δημιουργίας μέσα από το μικροδιήγημα. Αν
Περισσότερα -
Ένα τσάι… στην υγειά σας!
Γράφει η Ρίτα Βελώνη // Η ιστορία του τσαγιού ξεκίνησε στην Κίνα το 2373 π.Χ, όταν τυχαία ο φυσιολάτρης αυτοκράτορας Τσεν Νούνγκ, ανακάλυψε πως τα φύλλα του φυτού έδιναν ένα αρωματικό τονωτικό ρόφημα . Από εκεί, το τσάι
Περισσότερα -
Το σπίτι του Ντοστογιέφσκι στην Αγία Πετρούπολη
Γράφει η Ελένη Γκίκα // Όσο #menoume_spiti ας εξερευνήσουμε σπίτια στα οποία συγγραφείς έγραψαν τα αριστουργήματά τους. Σήμερα, το σπίτι του μεγάλου Ρώσου συγγραφέα Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι στην Αγία Πετρούπολη. Σήμερα είναι Μουσείο και εκεί έγραψε τους «αδελφούς Καραμάζοφ».
Περισσότερα -
«Σου έχω πει ποτέ ότι αγαπώ τους μαθηματικούς κήπους;»
Γράφει ο Κώστας Α. Τραχανάς // Ελένη Λαδιά «Επιστολή σε μια νεκρή ποιήτρια» Ε.Λαδιά Εκδόσεις Αρμός 2023, σελ. 136 Η Ελένη Λαδιά είναι διακεκριμένη και πολυβραβευμένη πεζογράφος, με μεγάλη απήχηση στο αναγνωστικό κοινό. Η Ελένη Λαδιά διαβάζοντας το
Περισσότερα -
Πεζό ποίημα: “Δεν είναι εύκολη η αγάπη”
Από το Στερητικό Ε // Με την καρδιά στη μύτη του μολυβιού γράφω πάνω στ’ άσπρο χαρτί τις λέξεις, τις καταδικές μου. Σελίδες γεμίζω με την ελπίδα. Λες και οι λέξεις μπορούν όλα να τα λύσουν. Ν’
Περισσότερα -
Διήγημα: “Δεν το περίμενα”
Γράφει ο Λίνος Μαγαλιός // 29/12/2021 – Απευθύνεται σε άτομα άνω των 18 ετών Δεν το περίμενα Απ’ την αυπνία, την κούραση και τη ζάλη βλέπω τον καπνό απ’ το cigarillo
Περισσότερα -
Επτά ποιήματα για το Φθινόπωρο και τον Σεπτέμβρη
Της Ζωής Δικταίου // * Ανοίγει το σημειωματάριο ο Σεπτέμβρης « Διόνυσος» Λάδι σε μουσαμά, Σπύρος Τρούσας Παίζεις με το τυχαίο μέσα από βλέμματα, κοίταγμα επίμονο η εικόνα τρέμει στο τζάμι το πρωινό φιλί χλευαστικό αμφιβάλλεις
Περισσότερα
