Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Οι απαρατήρητοι της διπλανής πόρτας
11/02/2020, 10:28 μμ

Οι απαρατήρητοι της διπλανής πόρτας

Γράφει ο Δημήτρης Καρύδας //

 

«Απαρατήρητοι», Αγγελική Σπανού,  εκδ. Πόλις, σελ. 168

 

Στην πρώτη της συγγραφική προσπάθεια η δημοσιογράφος Αγγελική Σπανού προσπαθεί βασισμένη σε μια πολύ έξυπνη ιδέα να μας…. συστήσει τους ανθρώπους που συναντάμε με μεγάλη συχνότητα στην καθημερινότητα μας και δεν τους δίνουμε την παραμικρή σημασία. Κάπως έτσι γεννήθηκαν οι «Απαρατήρητοι» (εκδόσεις Πόλις) που κατά την προσωπική μου άποψη κακώς συνδέθηκαν σε διάφορες αναφορές που διάβασα με την οικονομική κρίση της χώρας. Η κοπέλα που κτυπάει στην ταμειακή τις αγορές μας στο σούπερ μάρκετ, ο άνθρωπος που φέρνει παραγγελίες φαγητού στο σπίτι, η τηλεφωνήτρια μιας εταιρείας, η κοπέλα που παίρνει τα χρήματα στα διόδια δεν είναι απότοκα της κρίσης αλλά άνθρωποι που υπήρχαν με τις ίδιες ακριβώς ιδιότητες στη ζωή μας πολύ πριν απ’ αυτή.

Η αφετηρία του βιβλίου είναι λοιπόν μια πολύ έξυπνη ιδέα. Η ίδια η συγγραφέας αναφέρει ότι ζήτησε από τους ανθρώπους που επέλεξε να της πουν ή να τις γράψουν τα προσωπικά τους βιώματα, τις ζωές τους, την καθημερινότητα τους και όλα αυτά προσπάθησε να τα μετατρέψει σε ένα βιβλίο υβριδικού χαρακτήρα. Και ίσως αυτό να είναι το μοναδικό αληθινό μειονέκτημα του βιβλίου. Το βιβλίο είναι καλογραμμένο, γρήγορο και σε αρκετές από τις ιστορίες καταφέρνει να εμβαθύνει στους χαρακτήρες. Σε κάποιες άλλες δεν το πετυχαίνει ίσως γιατί τα στοιχεία του ‘’εξομολογούμενου’’ συνομιλητή της δεν ήταν επαρκή. Το τελικό σύνολο πάντως κερδίζει χωρίς πολλά προβλήματα το πρώτο συγγραφικό στοίχημα της Αγγελικής Σπανού. Τελειώνοντας την ανάγνωση ενός βιβλίου που θεματολογικά αποδείχθηκε πολύ φρέσκο και μια ευχάριστη έκπληξη στον άνυδρο από φρέσκιες ιδέες λογοτεχνικό χώρο νομίζω ότι μένει μόνο μια απορία: Τι ακριβώς βιβλίο είναι οι «Απαρατήρητοι». Ενδεχόμενα, η ταξινόμηση του δεν παίζει μεγάλο ρόλο πέρα από το σημειολογικό κομμάτι, έχω όμως την αίσθηση ότι κάπου εδώ εντοπίζεται το μοναδικό πρόβλημα μιας πολύ φιλόδοξης πρωτόλειας προσπάθειας. Λογοτεχνικά το βιβλίο δεν διεκδικεί ιδιαίτερες δάφνες. Είναι γραμμένο πολύ προσεκτικά αλλά η συγγραφέας πιθανώς εγκλωβίστηκε στην ‘’υποχρέωση’’ να αναπαράγει τον λόγο των συνομιλητών της. Και αυτό ως στοιχείο από μόνο του δημιουργεί μερικούς αξεπέραστους περιορισμούς.

 

Αγγελική Σπανού

 

Εάν μιλούσαμε για μια ημερήσια στήλη χρονογραφήματος σε μια εφημερίδα ή σε ένα ιστότοπο το τελικό αποτέλεσμα της κ. Σπανού θα ταίριαζε απόλυτα. Επίσης αν υπήρχε κάποιου είδους μυθοπλασία (με οποιαδήποτε μορφή) θα μιλούσαμε ξεκάθαρα για μια ολοκληρωμένη συγγραφική προσπάθεια. Με ‘’δάνεια’’ από την επαγγελματική λογική που πάντοτε συνοδεύει τον λόγο και τη γραφή όλων μας η Αγγελική Σπανού κατέθεσε ένα υβριδικό βιβλίο στο οποίο δεν γίνεται αντιληπτό αν τα πρόσωπα (που θεωρούμε εξ’ ορισμού ότι είναι υπαρκτά και όχι απλές επαγγελματικές ιδιότητες) μιλάνε ως αυτόνομοι χαρακτήρες ή τα λεγόμενα τους καθορίζονται από το προσωπικό πρίσμα του συγγραφέα. Το σίγουρο είναι ότι κρατάμε την πολύ έξυπνη και πρωτότυπη ιδέα, την καλή στρωτή γραφή και ένα απλό αλλά πολύ αναγκαίο επιμύθιο: Ακόμη και κάποιες δουλειές που ενδεχόμενα δεν θα θέλαμε (για πολλούς και ποικίλους λόγους) να κάνουμε οι περισσότεροι μπορεί να αναδείξουν το ανθρώπινο στοιχείο πέρα από τη δεδομένη χρησιμότητά τους.

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top