Αναλύοντας την ουσία της εξουσίας
Γράφει η Ασημίνα Ξηρογιάννη //
Νικολό Μακιαβέλι «Ο ηγεμόνας», Μετάφραση: Θεώνη Ταμπάκη, εκδ. Αργοναύτης, 2016, σελ. 134
Ο Μακιαβέλι (1469-1527), κορυφαίος εκπρόσωπος του ευρωπαϊκού ουμανισμού, είναι γνωστός κυρίως για το σημαντικό του έργο Ηγεμόνας, μέσα στο οποίο αναλύει στην ουσία την πολιτική εξουσία.
Ο Μακιαβέλι καταγόταν από παλιά οικογένεια ευγενών. Ζει σε μια εποχή που περιορίζεται η φεουδαρχία και τη θέση της παίρνει η ανερχόμενη αστική τάξη. Η γη δεν έχει πλέον την αξία που είχε τα προηγούμενα χρόνια. Την φεουδαρχία εν τω μεταξύ στήριζε και η Ρωμαιοκαθολική εκκλησία το κύρος της οποίας έχει αρχίσει να αμφισβητείται. Τρία κράτη τότε απέκτησαν μεγάλη δύναμη: η Ισπανία, η Αγγλία και η Γαλλία, στα οποία ανώτατος ηγεμόνας είναι ο βασιλιάς που τον στηρίζει η αστική τάξη.
Ζώντας στην Αναγέννηση, και μάλιστα στη Φλωρεντία, ήταν φυσικό και επόμενο να ασχοληθεί με τα έργα της αρχαίας και ρωμαϊκής γραμματείας και τα κλασικά γράμματα. Γενικά άφησε αξιόλογο έργο, αναφέρουμε εδώ ενδεικτικά κάποια έργα του:
-Αναφορά στη πράγματα της Γερμανίας (1508-1509)
-Συζήτηση γύρω από τη γλώσσα μας.
-Μανδραγόρας (1518, κωμωδία)
-Ιστορία της Φλωρεντίας
-Περί της τέχνης του πολέμου
-Κλιτία (θεατρικό έργο)
Είναι ένα βιβλίο που έκανε θόρυβο και απέκτησε αμέσως πολλούς εχθρούς. Μέσα από αυτό φαίνεται το βάθος της πολιτικής σκέψης του Μακιαβέλι. Έχει δυνατές ιδέες που ερεθίζουν την νόηση, προκαλεί τον σκεπτόμενο άνθρωπο να ξεσηκωθεί ή να κάνει διάλογο ή να μπει στη διαδικασία να ανασκευάσει τα λεγόμενα του συγγραφέα. Γίνεται μια ανάλυση της εξουσιαστικής πολιτικής, μια ανατομία της, υπάρχουν πολλά δυνατά σημεία, άλλα αμφιλεγόμενα-όχι πολλά. Γενικά ο Μακιαβέλι είναι σαφής, δημιουργεί το κλίμα εκείνο που θέλει για το έργο του και υπάρχουν πολλά στοιχεία που βρίσκουν την ανταπόκρισή τους στο σήμερα. Αυτή είναι και η ομορφιά του κλασικού κειμένου, γεννά δυνατές ιδέες, βάζει σπόρους, θέτει ερωτήματα και σε άλλες εποχές από αυτήν μέσα στην οποία έχει γραφτεί.
26 κεφάλαια με πάθος, εξουσιαστές και εξουσιαζόμενοι σε διάλογο.
Το βιβλίο που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Αργοναύτης είναι προσεγμένο, με εκτενή και κατατοπιστική εισαγωγή από την ικανή μεταφράστρια Θεώνη Ταμπάκη. Στο τέλος της εισαγωγής συναντάμε σχετική βιβλιογραφία καθώς και μικρή λίστα των μεταφράσεων του κειμένου που εξετάζουμε στα ελληνικά.
Νικολό Μακιαβέλι
Εκείνο που πρέπει να αναρωτηθεί κανείς μήπως είναι άδικο που ο όρος μακιαβελικός πήρε αρνητικό πρόσημο και ξεσήκωσε την οργή. Ο αμοραλισμός είναι ίδιον πολλών ηγεμόνων -αν ανατρέξει κανείς στην Ιστορία. Ο Μακιαβέλι τολμά να τον περιγράφει με παρρησία, να τον αναλύει.
Περιγράφει το πορτρέτο ενός ηγεμόνα-του ιδανικού; Πώς πρέπει να είναι, τι να σκέφτεται, πώς να συμπεριφέρεται.
Διαβάζω: «Το καλό ή το κακό είναι πολύ σχετικό για έναν ηγεμόνα.»
«Τον ηγεμόνα πρέπει να τον φοβούνται και να τον αγαπούν. Να φροντίζει μόνο να μην τον μισούν.»
«Δεν πρέπει ένας συνετός ηγεμόνας να τηρεί τον λόγο του, Όταν αυτή η τήρηση στρέφεται εναντίον του και έχουν εκλείψει οι αιτίες που τον ανάγκασαν να δεσμευτεί.»
Ποια η υφή της εξουσίας; Ισχύει για όλες τις εποχές; Ποια ήθη συνάδουν με την δύναμη και την κυριαρχία, ποιες οι σχέσεις λαού και άρχοντα, ποια πρέπει να είναι η συμπεριφορά του ηγεμόνα για να τον εκτιμούν; Πώς θα προστατευθεί από τους κόλακες; Σκέψεις για τις κληρονομικές ηγεμονίες, σκέψεις για τις μεικτές ηγεμονίες. Περί του στρατιωτικού καθήκοντος του ηγεμόνα.
Τέτοια και άλλα τέτοια ζητήματα θίγονται εδώ με ελευθεροστομία που ξαφνιάζει και ανατρέπει συνάμα.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
-
-
ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ ΜΕ 500+ ΛΕΞΕΙΣ: Σε ένα προκλητικό, λευκό τοπίο
30/04/2024, 9:04 μμ -
Παρακείμενα: «Μια ζωή σε αναμονή, μια ψυχή που περιμένει έναν Αύγουστο»
30/04/2024, 9:02 μμ -
Δύο μοναχικοί λύκοι σε αναζήτηση της ανατολίτικης σοφίας
30/04/2024, 9:00 μμ -
-
259 αλληγορίες, από το λογοτεχνικό σύμπαν του Καζαντζάκη
30/04/2024, 8:57 μμ
ΘΕΜΑΤΑ
-
☆ Νέες εκδόσεις: 12 καινούργια βιβλία
Επιμέλεια: Ελένη Γκίκα // Ελληνική πεζογραφία: Χρύσα Φάντη «Σε θολά νερά» Διηγήματα, εκδ. Σμίλη, σελ: 224 Στα δεκατρία διηγήματα που συγκροτούν τα Θολά νερά, νέοι άνθρωποι ψάχνουν την τύχη τους και μεσήλικες προσπαθούν να απεγκλωβιστούν από τις
Περισσότερα -
Προδημοσίευση: “Οι μυγδαλιές ήταν ακόμη ανθισμένες”: βραβευμένο διήγημα.
Γράφει η Κατερίνα Λιβιτσάνου- Ντάνου // “Οι μυγδαλιές ήταν ακόμη ανθισμένες”: βραβευμένο διήγημα, προδημοσίευση. Εκείνη τη χρονιά ήταν τα πρώτα Χριστούγεννα, που θα έκανα διακοπές στα πάτρια εδάφη, ταξιδεύοντας με το λεωφορείο κάπου έξι
Περισσότερα -
Ο ρεαλισμός του εξωπραγματικού!
Γράφει ο Κωνσταντίνος Λίχνος // “Όπως η μέλισσα μαζεύει την καλύτερη ουσία από το κάθε άνθος, έτσι κι ο αναζητητής συλλέγει γνώση από το κάθε βιβλίο”. Διαβάζουμε στον πρόλογο μιας σειράς εκδόσεων κάποιου επιφανούς εκδοτικού οίκου κι αυτή
Περισσότερα -
Στείλε μου κάτι από την Παραγουάη – “Γαζίες”
Από την Αλεξάνδρα Φεφοπούλου // * Κάπου είχα διαβάσει πως από τις αισθήσεις μας, αυτή που είναι πιο στενά συνδεδεμένη με τη μνήμη, είναι η όσφρηση. Η όσφρηση πυροδοτεί με αναπάντεχο τρόπο τη μνήμη και ξαφνικά συνειδητοποιείς πως
Περισσότερα -
«Το Ψυχοσάββατο προ Των Απόκρεω»
Γράφει [και ζει] η Μαίρη Πετρούλια // «Των απ’ αιώνος κοιμηθέντων ευσεβών, επ’ ελπίδι Αναστάσεως ζωής αιώνιου» Το Σάββατο 18 Φεβρουαρίου θα προσευχηθούμε για τους κεκοιμημενους μας, ζητάμε από Τον Θεό να «θυμηθεί» αυτούς που εμείς θυμόμαστε
Περισσότερα -
Θα μπορούσε, άραγε, η διάσημη ντίβα να έχει μία κόρη;
Γράφει η Λεύκη Σαραντινού // Γεωργία Συμεωνίδου, «Η κόρη της Μαρίας Κάλλας», εκδ. Παρατηρητής της Θράκης, σελ. 256 Ένα πρωτότυπο ανάγνωσμα σχετικό με τη δύναμη που έχουν τα fake news στον κόσμο της ενημέρωσης παγκοσμίως υπογράφει η Σερραία
Περισσότερα -
Η «Μήδεια» σε σκηνοθεσία Δημήτρη Καραντζά του μετά την Επίδαυρο, η παράσταση επαναλαμβάνεται τον Σεπτέμβρη στην Αθήνα
«Θέλω τον κόσμο να κόψω στα δύο… Να κατοικήσω στο κενό ανάμεσα Εγώ …Ούτε γυναίκα ούτε άντρας» Ένας διάλογος του έργου του Ευριπίδη με το σενάριο του Πιερ Πάολο Παζολίνι για την ταινία Μήδεια, το ομώνυμο έργο του Ζαν Ανούιγ και το
Περισσότερα
