Ποιος ευθύνεται όταν ένας έφηβος εκφοβίζεται ή εκφοβίζει; Ας αφήσουμε τη Λογοτεχνία να μας βοηθήσει να βρούμε την απάντηση!
Γράφει η Ηλέκτρα Αλεξάκη // *
«Μετά Βίας», Αντώνης Πάσχος. εκδόσεις Bell
Ένα πολυδιάστατο φαινόμενο που αποτελεί αντικείμενο ειδικών αλλά και εμπλεκόμενων -μη ειδικών είναι ο σχολικός εκφοβισμός. Βέβαια, διατυπώνεται από αρκετούς ότι είναι ένα θέμα του συρμού, που υπερτονίζεται αδίκως (;) από τους ευαίσθητους γονείς ή τους ψυχολόγους. Κι όμως, όσοι κρίνουν ψύχραιμα το ζήτημα επισημαίνουν ότι δεν πρόκειται για σύγχρονο σύμπτωμα μιας κοινωνίας που νοσεί, αλλά για πρόβλημα που ξεκινά από παλιά και ότι σε αυτό, ίσως, οφείλονται πολλές νευρώσεις και ψυχοπαθολογικές δυσλειτουργίες κάποιων συνανθρώπων μας.
O Αντώνης Πάσχος υπαινίσσεται ή και αποδεικνύει αυτό ακριβώς: ότι ο σχολικός εκφοβισμός ενδημούσε στην ελληνική κοινωνία και παλιότερα! Συγγράφοντας ένα μυθιστόρημα στο οποίο παρουσιάζεται το φαινόμενο της σχολικής βίας σε κάποια ελληνική επαρχιακή πόλη κατά τη δεκαετία του ’90, δεν περιορίζεται, κατά τη γνώμη μου, σε μια μυθοπλαστική προσέγγιση του ζητήματος της απόρριψης και της περιθωριοποίησης κάποιων εφήβων- θυμάτων. Δεν χρησιμοποιεί, δηλαδή, σύγχρονα περιστατικά τοποθετώντας τα, μέσω αναχρονισμού, στην Ελλάδα του 1990. Αντίθετα, μάλλον καταγράφει κάποιες προσωπικές αναμνήσεις ή και αναμνήσεις/ καταθέσεις άλλων που ανδρώθηκαν εκείνη την εποχή, φιλτραρισμένες μέσα από την πένα του μυθιστοριογράφου.
Το έργο του διακρίνεται σε έξι μέρη, όπου αναπτύσσεται -άλλοτε σε πρωτοπρόσωπη και άλλοτε σε τριτοπρόσωπη αφήγηση- όλη η πλοκή. Ο Αλέκος Παπαδάκης, ο πρωταγωνιστής, μάς καλεί να παρακολουθήσουμε την προσωπική του, επώδυνη διαδρομή, προκειμένου να γίνει αποδεκτός στις παρέες των συνομηλίκων θέτοντας την ίδια του τη ζωή σε κίνδυνο. Στο ευρύτερο σύμπαν του μυθιστορήματος κινούνται οι γονείς του, οι συμμαθητές του, ο φίλος του ο Ροκ, η μητέρα και ο απών πατέρας εκείνου, οι εκπαιδευτικοί αλλά και η αντανάκλαση της ελληνικής επαρχίας εκείνης της εποχής, με την υποκρισία, τη ζηλοφθονία και τις διαταραγμένες οικογενειακές σχέσεις. Στο πέμπτο μέρος, σε ένα συγκλονιστικό ξέσπασμα μητρικής ενοχής μα και αγάπης παρακολουθούμε την εξέλιξη αγωνιώντας -χάρη στα πρωτότυπα τεχνάσματα του συγγραφέα- για την τύχη του έφηβου ήρωα μας. Και τέλος, στο έκτο μέρος, δανειζόμενος ο Αντώνης Πάσχος μία τεχνική που θυμίζει κινηματογραφική ταινία, λύνει απορίες μας και μας επιτρέπει να παρακολουθήσουμε σχεδόν επιγραμματικά την εξέλιξη της ζωής των ηρώων.
Η τελευταία φράση του βιβλίου νομίζω ότι προτείνει και τη βασική λύση για την αντιμετώπιση του ολέθριου προβλήματος του σχολικού εκφοβισμού. Δεν θα αποκαλύψω, φυσικά, ποια είναι. Θα επισημάνω, όμως, ότι ο συγγραφέας με το μυθιστόρημά του μπορεί να βοηθήσει εφήβους που βιώνουν σωματική ή ψυχολογική βία στα σύγχρονα σχολεία. Μπορεί να αποτελέσει το έργο του αφορμή να ευαισθητοποιηθούν γονείς που εγκλωβισμένοι στα δικά τους επαγγελματικά και προσωπικά προβλήματα κωφεύουν μπροστά στις κραυγές βοήθειας των παιδιών τους. Μπορεί επίσης να κινητοποιήσει εκπαιδευτικούς να σταθούν με περισσότερη κατανόηση δίπλα στους μαθητές τους. Μα και ο νομοθέτης και όλοι οι φορείς, αδέκαστα και αντικειμενικά μπορούν και πρέπει να συνδράμουν, ώστε κανένας άλλος «Αλέκος» να μην βιώσει ζοφερές στιγμές μοναξιάς και αίσθησης ανικανότητας, εξαιτίας της σκληρότητας και της αδιαφορίας ενώπιον της εφηβικής ψυχής.
Aντώνης Πάσχος
Με γλώσσα προσιτή, διανθισμένη με φράσεις των εφήβων της δεκαετίας του ’90, με απλότητα ύφους και ευθύτητα, το μυθιστόρημα «Μετά Βίας» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Bell, τολμά να προσεγγίσει θύτες και θύματα στους συχνά εναλλασσόμενους ρόλους τους, αφήνοντάς μας να αναμετρηθούμε με τις παιδικές και εφηβικές μας αναμνήσεις αλλά και με τις ευθύνες μας ως γονείς, εκπαιδευτικοί, δημόσιοι λειτουργοί και, εν τέλει, άνθρωποι.
* H Ηλέκτρα Αλεξάκη είναι Ιστορικός της Τέχνης
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
-
-
ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ ΜΕ 500+ ΛΕΞΕΙΣ: Σε ένα προκλητικό, λευκό τοπίο
30/04/2024, 9:04 μμ -
Παρακείμενα: «Μια ζωή σε αναμονή, μια ψυχή που περιμένει έναν Αύγουστο»
30/04/2024, 9:02 μμ -
Δύο μοναχικοί λύκοι σε αναζήτηση της ανατολίτικης σοφίας
30/04/2024, 9:00 μμ -
-
259 αλληγορίες, από το λογοτεχνικό σύμπαν του Καζαντζάκη
30/04/2024, 8:57 μμ
ΘΕΜΑΤΑ
-
«Είδατε, τελικά έγινα κάτι» // Σίγκμουντ Φρόυντ: Η ζωή & το έργο του
Επιμέλεια: Ελένη Γκίκα // [Βιογραφία από τον Έρνεστ Τζόουνς] Το όνομά του, ψωμοτύρι στα χείλη μας. Η θεωρία του, θεωρία που σημάδεψε τον προηγούμενο – και όχι μόνο – αιώνα. Ο πατήρ της ψυχανάλυσης, απαραίτητος όσο τίποτα άλλο
Περισσότερα -
☆ Ήρθαν στα Χανιά οι ΑΒΒΑ!
Γράφει η Ελένη Χωρεάνθη // Ανανεωμένοι, ολόφρεσκοι, δροσεροί, με ένα νοσταλγικό μιούζικαλ ήρθαν στα Χανιά οι ΑΒΒΑ Στις 9 και 10 Ιουλίου 2022 ανέβηκε στη σκηνή του Ωδείου Χανίων, ένα εξαιρετικό μιούζικαλ, με τίτλο “Abba,
Περισσότερα -
Σήμερα στην Αμερική
Γράφει ο Άγγελος Χαριάτης // Άντριου Μάρτιν «Πρωτόλειο», Μετάφραση: Βίβιαν Στεργίου, εκδ. Δώμα Το μυθιστόρημα Πρωτόλειο του Άντριου Μάρτιν που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Δώμα σε μετάφραση της Βίβιαν Στεργίου αποτελεί μία ―αρχικά―ενδιαφέρουσα πρόταση και μια ιδιαίτερη προσέγγιση
Περισσότερα -
✔ Νέες εκδόσεις: Νέες αφίξεις
Επιμέλεια: Ελένη Γκίκα // Ελληνική πεζογραφία: Μανίνα Ζουμπουλάκη «Κάτι μου κρύβεις», εκδ. Παπαδόπουλος, σελ. 256 Τι σχέση έχει η Κασσάνδρα, η βασιλοπούλα της Τροίας, με τις εθνικιστικές οργανώσεις της σημερινής Ελλάδας; Και τι μπορεί να καταφέρει μια
Περισσότερα -
Ποίηση: “Ανάδοχος πάθους”
Του Δημητρίου Καρπέτη // Ανάδοχος πάθους Μπροστά μου το μουχλιασμένο αστικό τοπίο και ψυχές ετοιμόρροπες. ‘Ένα κομμάτι ελεύθερης ψυχής ονειροπολεί. Απαιτώ το φως και το θρόϊσμα του ανέμου. Το άρωμα των λουλουδιών με ζάλισε, οι θολές
Περισσότερα -
Η προετοιμασία του ταξιδιού του Edward Lane στην Αίγυπτο
Του Γεωργίου Νικ. Σχορετσανίτη // Ένα απόγευμα του Σεπτεμβρίου του 1825, ένας νεαρός άγγλος έφτασε στο ανατολικό λιμάνι της Αλεξάνδρειας. ’Όπως προσεγγίζαμε την ακτή’, έγραφε, ‘αισθάνθηκα σαν τον γαμπρό της Ανατολής, που ξεσκεπάζει τον πέπλο της νύφης για να
Περισσότερα -
Ένα ποίημα: “Ο έρωτας έσβησε, χάθηκε.”
Της Μαρίας Σκαμπαρδώνη // * Ο έρωτας έσβησε, χάθηκε. Ο έρωτας έσβησε, χάθηκε. Κανείς δεν τον είδε που αποσύρθηκε σιωπηλά. Τον είδα μόνο εγώ κοιτώντας εκείνα τα μάτια που μου έδειχναν πως δε με αγαπούν πια.
Περισσότερα
