Fractal

Ο Ιχνηλάτης του Αόρατου

Γράφει η Ελένη Γκίκα //

 

Βάσος Η. Βογιατζόγλου «Ιχνηλασία» [ποιήματα 1966- 2006], εκδ. Ιωλκός, σελ. 240

 

Αναγεννησιακός δημιουργός, ο Βάσος Η. Βογιατζόγλου [ποιητής, πεζογράφος, δοκιμιογράφος, γιατρός] είναι από τους ελάχιστους εκείνους που υπηρετεί και βλέπει στο σύνολό της την εικόνα του κόσμου. Σε μιαν εποχή ειδικοτήτων και μονομανιών, όπου η τέχνη κατακερματισμένη πολλαπλασιάζει τον δικό μας κατακερματισμένο εαυτό, ο ποιητής εξακολουθεί να βλέπει, να βρίσκεται και να δημιουργεί από το δικό μας χαμένο κέντρο. Κατά συνέπεια η μισόν αιώνα τώρα ποιητική του διαδρομή λειτουργεί και αντίστροφα, δίνοντας την προσωπογραφία του αλλά και την κρυστάλλινη, την καθαρή εικόνα του Κόσμου.

Στην «Ιχνηλασία» του (συγκεντρωτική ποιητική δουλειά) φαίνεται ότι η εξέλιξη υπήρξε σαν σπείρα, ξεκινώντας με οξυδέρκεια και δέος από τα βασικά και τα θαυμαστά της ζωής.

Στη «Δανάη» 1966, ανακαλύπτει ποιητικά τον Κόσμο. Με μότο Δ. Σολωμό και Ερωτόκριτο, εκφράζει τις προτιμήσεις του προς τη λογία και την παραδοσιακή μορφή του Λόγου. Το αίνιγμα της ζωής, η γέννηση, ο έρωτας, ο τόπος, ξεπροβάλλουν με λυρισμό και αρχετυπικά στη δική του ποιητική.

Το 1969 «Οι εξόριστοι» τοποθετούν τον ποιητή στον πυρήνα του κόσμου. Αλλάζει η μορφή, πλαταίνει η έγνοια, σκιαγραφεί λεπτομερώς την κάθε δική του και δική μας πια ποιητική εποχή.

Στον «Αστερισμό της Παρθένου» γεννιέται ο λόγος ο ερωτικός. Ανθρώπινος και εν σπέρματι, εν πλήρη συνειδήσει, ταυτοχρόνως Θείος. Το Βραχάτι, οι Δελφοί, το Φάληρο, η Κηφισιά, η Αθήνα, η Σκύρος, η Πάρνηθα, η Ακρόπολη, το Παγκράτι, είναι η Μάνα Γη.

Το 1972 «Ο αναμενόμενος» ιχνηλατεί το δίκαιο και το άδικο του κόσμου. Το αληθινά μεγάλο εντός μας. Προγονικό πένθος, χαμένες αλλά όχι ξεχασμένες πατρίδες, ο υπέρτατος Νόμος αλλά και τα σημεία και τέρατα της εποχής: «Μονάχος σέρνει των θεών την κατάρα/ και στης σιωπής περιφέρεται μόνος την άβυσσο, ο ασυλλόγιστος».

Το 1974 «Ο φόνος του πολεμιστή». Η ιδεολογία, το όραμα και η στάση ζωής που είναι πια Θέση, Θέαση: «Ο άλτης των αιώνων μόνος/ βαδίζοντας κι εγώ δεν ξέρω πού».

Για να φτάσουμε το 1975 στους «Επιζώντες». Μια ποιητική Κιβωτός με όλα τα τιμαλφή. Αποσπάσματα εθίμων και περιλήψεις παραδόσεων. Ορόσημα ενοχής και ψήγματα μνήμης. Κοπέλες γιορτινές σε ευειδές Πάσχα. Ωστόσο «Μπροστά στην πύλη του αβέβαιου/ σαν άστρο αυγινό η ψυχή μας τρέμει». Καινούργιος μόχθος μαζί με την προγονική οδύνη.

Κι ύστερα το 1985 «Τα ύστερα ερωτικά και τρία σονέτα» με πρώτη φυσικά την «Όλγα του Απρίλη». Κλείνοντας το μάτι στα σαιξπηρικά σονέτα αποδεικνύει ότι στηρίζεται καλά στα ουσιαστικά της ζωής.

 

Βάσος Η. Βογιατζόγλου

 

Το 1988 οι «Δεκατρείς εκδοχές για το στίγμα και οχτώ παραινέσεις»: «Δουλεύεις για το Αόρατο./ Ας είναι και το έργο σου αόρατο». Η ανθρώπινη τραγωδία και η ανθρώπινη συνθήκη. Οι σκιές των πραγμάτων και οι ψίθυροι των ανέμων. Η ευλογία που ωστόσο μεταλαμβάνεται με φειδώ. Τα περασμένα που διασώσουν και δικαιώνουν οι λέξεις.

Το 1995 «Οι λόγοι του Αρχάγγελου». Η ποίησή του πια καθαρά υπαρξιακή, πνευματική: «εγώ είμαι ο λάλος ποταμός/ και ο άναυδος όφις», απαιτεί μύηση.

«Τα καθαρά φωνήεντα εσύ ν’ ακούς/ κι άσε τους άλλους να γαυγίζουν» από τότε. Ποίηση καθαρά Προφητική. Αλλά και μήπως έτσι δεν είναι εν τέλει η αληθινή ποίηση; Χρησμική;

Για να φτάσουμε στις «Δυο δοκιμές Ποιητική Πρόζας», Ιχνηλασία μιας άλλης μορφής. Η αναμέτρηση με ό,τι αξίζει κι αντέχει στον χρόνο. Και η αρχετυπική ποιητική που έχει γίνει ευθύνη, κοινωνική στάση, φιλοσοφική θέαση, η δική του αποκλειστικά μοναδική διαδρομή: «Προσευχήσου, / να έρθουν/ εκείνα,/ που δεν προσδοκάς» (Πρώτη παραίνεση στον μαθητή).

 

 

Δημοσιεύθηκε στον Φιλελεύθερο.

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top