Fractal

«Το καθ’ αυτό desideratum αυτής τής έρευνας είναι η Αυτογνωσία (εθνική και δια αυτής η ατομική)»

Από τον Κωνσταντίνο Μπούρα // *

 

Αικατερίνη Π. Δεμέστιχα, «Η Θεατρική ζωή, κίνηση και δραστηριότητα στην Αθήνα του 1901: Οι παραστάσεις», εκδόσεις Νίκας / Ελληνική Παιδεία Α.Ε., Αθήνα 2021, σελ. 588

 

Από τους πρώτους αριστούχους αποφοίτους τού νεοσύστατου τότε (1990) Τμήματος Θεατρικών Σπουδών τής Φιλοσοφικής Σχολής τού Πανεπιστημίου Αθηνών, η μετέπειτα αριστούχος διδάκτωρ τού ιδίου Τμήματος Αικατερίνη (Κατερίνα) Π. Δεμέστιχα είχε ευθύς εξαρχής την υπομονετική εργατικότητα τού μυρμηγκιού χωρίς τα συνήθη πετάγματα (δίκην τζιτζικιού) των άλλων μετεφήβων.

Αυτή η οιονεί επιστημονικότητα την διέκρινε (και την διακρίνει ακόμα, είκοσι οκτώ συναπτά έτη μετά από το 1994).

Πώς αλλιώς εξηγείται αυτό το πολύτιμο ερευνητικό μεταδιδακτορικό έργο που θα της χάριζε αυτοδικαίως μια θέση διδάσκοντος σε κάθε θεατρολογική σχολή τής ευνομούμενης χώρας μας (σε κάθε ευνομούμενη και αξιοκρατική χώρα);

Καταλογογράφος, αρχειοθέτις με έντονο κριτικό πνεύμα και αξιοσημείωτη διάκριση αναγνωρίσεως κάθε τι πλαστού (ή παραχαραγμένου) από το αυθεντικό, η συγγραφέας αυτού του ευανάγνωστου πονήματος ξεναγεί τον αναγνώστη σε μιαν άγνωστη εν πολλοίς πνευματική εποχή, όπου η πολιτισμική περιρρέουσα ατμόσφαιρα συμφύρεται με ιστορικά δεινά και εθνικές πληγές αλήστου μνήμης.

Η αφηγηματική φωνή αρπάζει τον επαρκή αναγνώστη από τα μαλλιά και σαν να κρατάει το κομμένο κεφάλι τής Μέδουσας τον περιφέρει σε χωροχρονικά πεδία «εν ου παικτοίς», όπου το ανατρίχιασμα καθίσταται καθολικό και δεν περιορίζεται στα συνήθη ανιόντα και κατιόντα ρεύματα τής ιεράς ενέργειας kundalini που διατρέχει την σπονδυλική στήλη.

Το θέμα της είναι απλώς η αφορμή για την εμμανεστάτη, εμμενεστάτη μελετήτρια προκειμένου να υπερβεί και το αντικείμενό της το ίδιο, σαν ομηρική υφάντρα που εξυψώνεται πάνω από το τέχνημά της.

Αυτή η υπερβατικότητα είναι κατ’ εξοχήν μετανεωτερική κι ενώ δεν ανιχνεύεται πουθενά το συγγραφικό υποκείμενο και η επιστημονικότητα είναι αδιαμφισβήτητη, μια άλλη δι-υποκειμενικότητα αχνοφαίνεται και καταυγάζει ολάκερη την πολυσέλιδη έκταση ενός διαλογισμού με μόνιμο μάντρα το «ερευνώ άρα υπάρχω».

Υπαρξιακή λοιπόν η γραφή, διαπιδύει στο αισθητικό και μορφολογικό υπόστρωμα τού κειμένου διαφοροποιώντας ελάχιστα την φιλοσοφία του. Ο Ηράκλειτος συναντιέται με τον Αριστοτέλη σε έναν σφιχτό εναγκαλισμό κι αυτό είναι ιδιαίτερα πρωτότυπο συναπάντημα, όχι μόνον για την νεοελληνική Λογοτεχνία αλλά και για την Σκέψη γενικότερα.

 

Αικατερίνη Π. Δεμέστιχα

 

«Τα πάντα ρει» και το «Εν αρχή ήν ο Λόγος» σε μια ιδιαίτερα προκλητική συνύφανση. Η εικόνα βεβαίως υπάρχει. Καθαγιάζει τον έντυπο λόγο και καθαγιάζεται εξ αυτού. Όμως δεν είναι το πρωταρχικώς ζητούμενο. Το καθ’ αυτό desideratum αυτής τής έρευνας είναι η Αυτογνωσία (εθνική και δια αυτής η ατομική).

Η Δρ Αικατερίνη Π. Δεμέστιχα καθίσταται θεατής και αναγνώστις τού ιδίου τού σηροτροφικού έργου της. Μεταξοσκώληκας και μεταξωτό χειροτέχνημα, τροφός και ανατροφοδοτουμένη, πεπονθώς (πεπονθούσα) και αντιπεπονθός ταυτοχρόνως. Διεθνής πρωτοτυπία, αν όχι και (ερευνητική) πρωτοπορία.

Εδώ όμως θα σταθώ, όχι για να σταματήσω την ανάγνωση αυτού του εξαιρετικού και μοναδικού για τα θεατρολογικά μας πράγματα πονήματος, αλλά για να συνεχίσω να σημειώνω στο περιθώριό του έτσι ώστε να δύναμαι να προβώ μελλοντικώς εις ένα εκτενέστερον κριτικόν σχόλιον.

Και η κριτική είναι μια αέναη τέχνη εν εξελίξει.

 

 

* Δρ. Κωνσταντίνος Μπούρας (https://konstantinosbouras.gr)

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top