Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Ο κατακερματισμένος εαυτός μιας γενιάς και μιας πόλης
26/01/2022, 9:59 πμ

Ο κατακερματισμένος εαυτός μιας γενιάς και μιας πόλης

Γράφει η Μαρία Λιάκου //

 

Γκέρχαρντ Φάλκνερ «Apollokalypse», Μετάφραση: Μαρίνα Αγαθαγγελίδου, εκδόσεις Loggia 2021

 

Ο συγγραφέας  Φάλκνερ, βιβλιοφάγος, με ποιητικές καταβολές και με  επιρροές από τον Οδυσσέα του Joyce, δημιουργεί ένα μυθιστόρημα με εμφανή  ποιητικότητα. Δεν είναι αυτοβιογραφία όπως αναφέρει σε σημείωμα του μέσα στο βιβλίο.

Αυτό το βιβλίο των 617σελίδων  με τον τίτλο Apollokalypse όπως αναφέρεται και στο οπισθόφυλλο είναι «..έργο σύνθετο και πολυεπίπεδο, που συστεγάζει στον τίτλο του τον Απόλλωνα, την Καλυψώ και την Αποκάλυψη, σηματοδοτώντας  το τρίπτυχο της Ομορφιάς, της Αποπλάνησης και της Καταστροφής».

 

Ο συγγραφέας μας μυεί στο σύμπαν του ήρωα του Γκέοργκ Άουτενριτ με φόντο το Βερολίνο, το Μόναχο, τη Γενεύη, τη Σόφια, αλλά και  την Νέα Υόρκη των δεκατιών του ’70, ’80 και ’90.

Αποτυπώνει κυρίως την κοινωνική και πολιτική εποχή μέσα από μια αναζήτηση εαυτού.

Η εμπλοκή με μυστικές υπηρεσίες RAF και STAZI, οι ερωτικοί σύντροφοι, το αλκοόλ, η μουσική δείχνουν την ατμόσφαιρα της εποχής μέσα από ένα οργανωμένο χάος του συγγραφέα.

Διαβάζοντας το ο αναγνώστης αναγνωρίζει το ιστορικό τραύμα, τον κατακερματισμένο εαυτό μια γενιάς. Η απώλεια της προσωπικής ταυτότητας του ήρωα εγείρει ερμηνείες και η συνεχής «ανασύσταση» έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον.

«Καμιά φορά, όταν ξυπνάω ανάμεσα σε δυο όνειρα, νιώθω σαν κλεψύδρα». (σελ.419)

Ο θάνατος, ο έρωτας, η τέχνη απαιτούν την προσοχή του αναγνώστη. Τα λογοπαίγνια και ο σαρκασμός είναι διάχυτα στο κείμενο.

«Η λοξή αυτοπροσωπογραφία του πρωταγωνιστή του, Γκέοργκ Άουτενριτ, δίνει στον Φάλκνερ την αφορμή να αναδείξει τον κατακερματισμένο εαυτό μιας γενιάς και μιας πόλης, το τείχος της οποίας έχει καταρρεύσει» αναφέρεται στο οπισθόφυλλο.

Το βιβλίο αυτό δεν έχει αναγνωστικές ευκολίες ούτε γράφτηκε για να αρέσει στους αναγνώστες. Είναι για τους αποκαλούμενους  «ψαγμένους αναγνώστες» και για αυτούς που θεωρούν ότι η γραφή είναι έκφραση τέχνης.

Με αυτή την οπτική ο αναγνώστης θα μπορέσει να δει και   πιθανόν  να κατανοήσει την θεματική του συγγραφέα όπως π.χ   στο μέρος της αφήγησης της ερωτικής συνεύρεσης των παιδιών (σελ 482-485) που πρόκειται για παιδική πορνεία. Κάθε φορά που διαβάζω στη λογοτεχνία κείμενα που περιγράφουν αυτές τις καταστάσεις παιδιών (και λόγω των πρόσφατων αποκαλύψεων  στη χώρα μας) αναρωτιέται γιατί και πάλι γίνονται τέτοιες αναφορές και τι εξυπηρετούν. Εννοείται ότι δεν θα μπορούσε να γίνει αφαίρεση –λογοκρισία στο κείμενο από τον εκδότη. Ας έχουμε υπόψη ότι ο ίδιος ο συγγραφέας είχε μια «έκκεντρη θέση» στη λογοτεχνική σκηνή της Γερμανίας.

Συνηθίσαμε στην κολακεία του αναγνωστικού κοινού, με βιβλία που θα αρέσουν και θα διαβάζονται εύκολα. Ευτυχώς που κάποιοι  εκδότες τολμούν και έχουν εκδοτικό πρόγραμμα επιλογών.  Ευτυχώς που κάποιες εκδόσεις γίνονται με οικονομική υποστήριξη όπως η συγκεκριμένη από το Goethe Institut.

Η πολλαπλότητα και η ασυνέχεια είναι χαρακτηριστικό αυτού  του βιβλίου και απαιτεί αναγνωστικό χρόνο για την ολοκλήρωσή του. Το επίμετρο βοηθάει στην ανάγνωση και θα σας πρότεινα να το διαβάσετε.

«Είκοσι χρόνια δούλευε ο Φάλκνερ –σύμφωνα με δηλώσεις του –πάνω στο υλικό της Apollokalypse», όπως αναφέρεται στη σελ. 632.

 

Gerhard Falkner

 

 

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

Ο Gerhard Falkner (1951) θεωρείται από τους σημαντικότερους Γερμανούς ποιητές της εποχής μας, βραβευμένος με το βραβείο ποίησης Peter-Huchel (2009). Μετά από τη φοίτησή του σε μια σχολή επαγγελματικής κατάρτισης για βιβλιοπώλες δούλεψε σε ένα παλαιοβιβλιοπωλείο στο Λονδίνο, όπου διέμεινε για αρκετό διάστημα, και ύστερα σε ένα βιβλιοπωλείο της Νυρεμβέργης. Στα γράμματα πρωτοεμφανίστηκε στα μέσα της δεκαετίας του ’70, δημοσιεύοντας ποιήματα σε έγκυρα λογοτεχνικά περιοδικά.

Υπήρξε υπότροφος στη Villa Massimo/Casa Baldi στη Ρώμη, στην Ακαδημία Schloss Solitude στη Στουτγάρδη, στην Ακαδημία Tarabya της Κωνσταντινούπολης (2013), καθώς και στη Villa Aurora στο Λος Άντζελες (2014). Τα μυθιστορήματά του Apollokalypse (2016) και Romeo oder Julia (2017) επαινέθηκαν από την κριτική και ήταν υποψήφια για το σημαντικότερο βραβείο του γερμανικού λογοτεχνικού κόσμου, το Deutscher Buchpreis. Ζει μεταξύ Βερολίνου και Βαυαρίας.

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top