Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Η συγχώνευση των ποιητικών ειδών
27/04/2021, 9:10 μμ

Η συγχώνευση των ποιητικών ειδών

Γράφει η Μαρία Ευτ. Γιακουμάκη //

 

Χλόη Κουτσουμπέλη, «Η γυμνή μοναξιά του ποιητή Όμικρον», εκδ. Πόλις

 

Η νέα ποιητική συλλογή της Χλόης Κουτσουμπέλη είναι ένα έργο βαθιάς ωριμότητας, όπου καθιζάνουν οι σκέψεις της ποιητικής, ωριμάζει ο πόνος και μετουσιώνεται σε σοφία, η μνήμη αναμετράται με τον χρόνο  κι ο ποιητής εγκιβωτίζεται στο έργο του δημιουργού.

Ο ποιητής είναι γυμνός, ορφανός, μισός. Γδύνεται ολόσαρκα κάνοντας κατάθεση ψυχής, που ταυτίζεται με την ίδια την ύπαρξή του, ορθότερα τη μετουσίωση της λειτουργίας του. Η έκδυση αυτή, η άνευ όρων εξωτερίκευση είναι η μόνη πράξη ουσίας και πληρότητας. Ο συγγραφέας πριν αρχίσει να γράφει, είναι μισός, ζει μόνο σε αυτό το απειροελάχιστο πέρασμα, καθώς πριν και μετά  από αυτήν είναι ορφανός.

Στο πλαίσιο αυτό της ιδιαίτερης (εξω)πραγματικής ζωής ο δημιουργός υποτάσσεται στο έργο του, ενώ οι ήρωες του  αυτονομούνται, ελέγχουν, καθοδηγούν και πιστοποιούν την ύπαρξη του ποιητή στην κοσμική τάξη των πραγμάτων, αλλά και  συνωμοτούν προσχεδιάζοντας τον θάνατό του  και απαιτούν έναν δυναμικό και δημιουργικό ρόλο από τον αναγνώστη.

Η ποίηση είναι πληγή, ενίοτε ανυπόφορη. Προϋποθέτει δημιουργική μοναξιά, που είναι προέκταση της γυμνής μοναξιάς. Όταν το προσωπικό εγώ μετουσιώνεται σε ποιητικό εγώ, γεννάται η συνείδηση. Η άγνοια του Οιδίποδα τον κάνει τραγικό ήρωα· η γνώση του τον οδηγεί στο επόμενο, συνακόλουθο, στάδιο: την καταστροφή. Η συνείδηση διαλύει τον σαθρό κόσμο, τις ψευδαισθήσεις, το «ζωτικό ψεύδος» του Ίψεν. Η Χλόη Κουτσουμπέλη ξαπλώνει στο ψυχαναλυτικό ντιβάνι μορφές της ελληνικής, αλλά και παγκόσμιας τέχνης και ποίησης, εκμαιεύοντας πικρά ή και ένοχα μυστικά της ζωής τους. Η έκδυση των επώνυμων προσώπων γίνεται επώδυνη βουτιά στο παρελθόν, αποκάλυψη, ανατροπή. Αλλά η διαλεκτική αυτή, η διακειμενική σχέση αποτελεί τα συγκείμενα της δικής της ποίησης: εκείνη ο ψυχαναλυτής, εκείνη και στο ντιβάνι.

Σε αυτό το πλατύ διακείμενο φωλιάζουν — αρχαίοι ποιητικοί σηματωροί — η απομόνωση, η κατάθλιψη, η μη αναγνώριση, η σχιζοφρένεια, το πολυτάραχο οικογενειακό περιβάλλον, η απώλεια, η προδοσία, η επώδυνη μνήμη, ο χρόνος. Η μνήμη, μάλιστα, είναι ο πιο ύπουλος εχθρός, γιατί συναιρεί τον χρόνο και τον συμπυκνώνει στο αστραπιαίο παρόν. Η ποίηση της Χλόης Κουτσουμπέλη συγχωνεύει τα ποιητικά είδη: ο πρωτοπρόσωπος αφηγηματικός λυρισμός συνυπάρχει με τη δραματικότητα. Το ποιητικό σύμπαν εγκιβωτίζεται τελικά στο έργο του ποιητή πάντων ορατών τε και αοράτων.

Όμως, αν και όλα είναι πιο εύκολα από την ποίηση και το μελάνι υγραίνει ως και τα εσώρουχα και απειλεί επικίνδυνα την ψυχική ισορροπία, εντούτοις, η μόνη πραγματική συγκίνηση είναι το πρώτο ποίημα. Είναι η μόνη γη που οι ψυχές συμπίπτουν. Η ποιητική δημιουργία αποτελεί ένα ιερό ίζημα ζωής, μεταμορφώνει και  αποζημιώνει. Είναι η προσωπική λύτρωση, το τέλος που εξαγιάζει, η διαφυγή και η εκτίναξη στο άπειρο.

 

Χλόη Κουτσουμπέλη

 

Η ΑΠΕΙΛΗ

…..

Στο κάτω κάτω κανείς ποτέ δεν σε προσκάλεσε.

Εισχώρησες απ’ τις ρωγμές,

Δε μου έδωσες ποτέ την ευκαιρία να διαλέξω.

Μια μία από αυτές τις μέρες, τ΄ ορκίζομαι.

Θα σ΄ ανταλλάξω ποίηση

Θα κλείσω τον αναμμένο φούρνο

Θα ράψω με συνθετική κλωστή το τραύμα

Θα κόψω την κυκλοφορία σου στις φλέβες μου

Και μετά

Χωρίς αίμα

Χωρίς μελάνι

Χωρίς χαρτί και μολύβι

Θα ισορροπήσω.

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top