Fractal
Home / ΒΙΒΛΙΟ / Γραπτός λόγος… όταν γίνεται λυγμός
22/01/2020, 1:07 πμ

Γραπτός λόγος… όταν γίνεται λυγμός

Γράφει ο Ευάγγελος Αναγνώστου // *

 

 

 

Είναι συγκλονιστικό γεγονός η οριστική και ξαφνική απώλεια του πιο κοντινού προσώπου. Βαθειά προσωπική και επώδυνη εμπειρία. Από την πληθώρα των συναισθημάτων που ακολουθούν (θυμός, φόβος, δέος, ενοχές..) είναι παρούσα μόνο η απέραντη λύπη. Η αναγκαστική αλλαγή της καθημερινότητας και η νέα προσαρμογή ρόλων εκδηλώνεται με την αίσθηση απόλυτου κενού και μοναξιάς. Αποκαλείται «Σύνδρομο της Άδειας Φωλιάς».

 

 Η νέα πραγματικότητα δημιούργησε μια ιδιαίτερη κατηγορία διηγημάτων και μυθιστορημάτων όπου με τον γραπτό λόγο εκδηλώνεται η αίσθηση του απόλυτου κενού και της απελπισίας. Και γίνεται προσπάθεια αυτή η γραφή να σκεπάσει το κενό με τις λέξεις. Άμα αυτός που γράφει το μοιρολόγιο πένθους εμπιστεύεται τις λέξεις, ανασύροντας γεγονότα και συναισθήματα, τότε ο  ΄απών΄ αναδύεται ΄σαν παρών΄ μέσα από την αφήγηση.  Στο κείμενο είναι αδύνατο να καταγραφούν ήχοι και φωνές αγαπημένες, όμως οι λέξεις έχουν την ικανότητα να μιλούν.

Διαβάζοντας ορισμένες αναφορές στο τελευταίο βιβλίο της Τασούλας Επτακοίλη «ΚΕΡΜΑ ΣΤΟΝ ΑΕΡΑ» ( Εκδ. Καστανιώτη) ξαναγύρισα  στο προηγούμενο βιβλίο της «Το άλλο μου ολόκληρο» (Εκδ. Πατάκη). Είναι η προσωπική μαρτυρία της για την απώλεια που όταν συμβαίνει μετά τίποτα πια δεν είναι το ίδιο. Η αποδοχή της απώλειας αποτελεί μια διέξοδο για την υπέρβαση των προσωπικών αντοχών αλλά ο πιο ισχυρός τρόπος διαφυγής είναι η μνήμη, ίσως γιατί είναι υπέροχο και επώδυνο να μην ξεχνάς.

Στο μακρινό 1978-1979 ο Βασίλης Βασιλικός παρουσίασε μια τριλογία (συνδυασμό διηγήματος και μυθιστοριογραφίας) αφιερωμένη στην αιφνίδια απώλεια της τότε συζύγου του. Η σειρά των έργων είναι: Ο τρομερός μήνας Αύγουστος, Το τελευταίο αντίο και το FOKO D΄AMOR (η Φλόγα της Αγάπης). Σκοπό είχε – όπως αναφέρει ο συγγραφέας- να δείξει τι αισθάνεται ένας άνθρωπος μπροστά στο αναπάντεχο του ξαφνικού θανάτου του συντρόφου του. Η προσπάθεια του ήταν η έκφραση και καταγραφή του ανέκφραστου. Δυνατός λόγος γεμάτος συναίσθημα και λύπη, παρασύρει τον αναγνώστη, που αγνοεί πρόσωπα, αιτίες και καταστάσεις, να συμμετέχει στη λύπη και να κατανοεί την αγωνία του.

Τελείως διαφορετικό το βιβλίο του πεζογράφου-γιατρού Περικλή Σφυρίδη «Καρκίνος», μια ιδιόρρυθμη μυθιστορία που λόγω της ασθένειας της συζύγου του και του επαγγέλματος του ιδίου είναι ταυτόχρονα επαγγελματική, προσωπική και οικογενειακή αυτοβιογραφία. Περιγράφει την επίδραση που έχει η νόσος στο άμεσο περιβάλλον του αρρώστου ενώ με αφορμή το θάνατο της γυναίκας του αναδύθηκαν στην μνήμη του ιστορίες κι άλλων καρκινοπαθών που τις έζησε σαν γιατρός. Μας παρουσιάζει την σκληρή πραγματικότητα και την οδυνηρή κατάληξη της επειδή σε αυτή την περίπτωση ο θάνατος δεν είναι αιφνίδιος αλλά βασανιστικός. Η συνομιλία που είχε με ζωγράφο πορτρέτων είναι συγκλονιστική. Του ανέφερε ότι η ψυχή του ανθρώπου καθρεφτίζεται στο βλέμμα του όπου έχει τον τρόμο του θανάτου.

Βιβλία όχι ευχάριστα που αφορούν την περιγραφή γεγονότων και έντονων αισθημάτων. Ιστορίες νατουραλιστικές, ανθρώπινες και λίγο κυνικές.

 

 

* Ο Ευάγγελος Αναγνώστου είναι γιατρός χειρουργός, τ. δ. στο ΕΣΥ και συγγραφέας. Το κείμενο ακούστηκε στην Κερατέα σε εκδήλωση της Χρυσής Τομής.

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top