Fractal

Ποίηση ως χειρονομία

Γράφει η Λουλουδιά Γρέδη // *

 

Ηλίας Γεωργιάδης: «Κρύπτες από δάφνη», εκδ. Ο Μωβ Σκίουρος, 2022.

 

Αρχικά, θα ήθελα να πω πως με το εικαστικό-φωτογραφικό έργο του Ηλία είμαι βαθιά συνδεδεμένη εδώ και κάμποσα χρόνια μέσα από πλήθος  συνεντεύξεων και παρουσιάσεων του έργου του σε ηλεκτρονικές και έντυπες εκδόσεις, στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

Τον ίδιο ωστόσο- τόσο ως δημιουργό όσο και ως άνθρωπο- τον γνωρίζω μόλις εδώ και λίγους μήνες, μέσα από ένα workshop φωτογραφίας με τίτλο “Τhe Poetic Encounter” που είχα την τύχη να παρακολουθήσω και το οποίο στάθηκε για μένα όχι μόνο μια εμπειρία δημιουργική, μα και αποκαλυπτική ταυτόχρονα της ποιητικής του προσέγγισης σε ό,τι κάνει.  Φέρω ακόμα μέσα μου τον τρόπο με τον οποίο προσέγγισε  το έργο και τον ψυχισμό του κάθε συμμετέχοντα, με βαθιά κατανόηση και ενσυναίσθηση.  Πολύ προσεχτικά και χωρίς ρητορείες δημιούργησε διαύλους επικοινωνίας μεταξύ μας, γεγονός που οδήγησε όλα τα μέλη της ομάδας  σε ουσιαστική σύνδεση, κάτι  που προσωπικά με συγκίνησε πολύ.

Σε ό,τι αφορά τις “Κρύπτες από δάφνη” , την πρώτη του ποιητική συλλογή, θα έλεγα πως για μένα έρχονται ως συνέχεια των φωτογραφικών του βιβλίων Over.State(Blow Up Press, Πολωνία) και Vialattea(Origini Edizioni, Ιταλία), τα οποία έχουν κερδίσει διεθνώς πολλά βραβεία και αποτελούν μέρος πολλών βιβλιοθηκών. Τη συνέχεια αυτή την εννοώ, βέβαια,  θεματικά -ως έναν διάλογο που έχει ήδη ξεκινήσει από καιρό στο πλαίσιο διερεύνησης κοινωνικών και διαπροσωπικών θεμάτων για την ανθρώπινη φύση.

Όπως και στο φωτογραφικό του έργο, έτσι και στην ποίησή του ο χώρος και ο χρόνος γίνονται για τον δημιουργό όροι της μνήμης. Οι μνήμες του ποιητή διασταυρώνονται με τις δικές μας μνήμες και τα βιώματά  του συμπλέκονται με τα βιώματα του αναγνώστη, εκεί πίσω στη γενέθλια γη.

Καθώς εισέρχεται στα επικίνδυνα μονοπάτια της μνήμης, φέρνει στην επιφάνεια τοπία και βιώματα μιας εσωτερικής –υπαρξιακής πραγματικότητας μετουσιώνοντας τις εικόνες σε ποιητικό λόγο:

αχ αυτή η φλόγα της συνήθειας

 

θα τη δεις να τρέχει

και μια μέρα

όταν την ψηλαφίσεις

θα καταλάβεις

ένα πάθος

σαν κακό σκίρτημα

 

θα συνειδητοποιήσεις

πως αυτές οι λέξεις

ποτέ δεν ήταν

κάποιο τραγούδι

 

 

αλλά ένα

αδυσώπητο

κάθε

 

στις παρυφές

των στιγμών

που φεύγουν

 

τα απογευματινά

τρένα

 

Ηλίας Γεωργιάδης

 

Θραύσματα ζωής της  πρώτης νεότητας, η αναμέτρηση με τον χρόνο, με τις ρίζες μας, οι φανερές μα και οι κρυφές πληγές της ύπαρξης, όλα όσα έμειναν και όλα όσα χάθηκαν, η σύγκρουση με το είδωλο του εαυτού μας, η ανάγκη για σύνδεση με τον άλλο εικονοποιούνται με λέξεις σε στίχους ελλειπτικούς και συχνά μονολεκτικούς:

όταν ζούσαμε

στων ήρεμων αυλών

τα χαρακώματα

 

υπήρχε κάτι σαν

εσπερινός

σε μοναδικές

επαναλήψεις

 

κάτι που εφευρίσκουν

κάθε μέρα

μονάχα

κάποιοι

ανιόντες συγγενείς

εξ αίματος ή εξ αγχιστείας

εκτός από τους γονείς

 

καθώς καίει

μέσα τους

τούτη η φλόγα

 

που τη μεταφέρουν

στα στόματα

των αγαπημένων τους

πραγμάτων

 

μες στις αποθήκες

των σπιτιών

οι οποίες

γίνονται ναοί

 

η λειτουργία

ξεκινά: εξουσιάζει

……………………………..

 

Ψηλαφίζει το μέσα μας τραύμα και μας υπενθυμίζει τη θλίψη που νιώθει ο άνθρωπος όταν συνειδητοποιεί ότι δεν μπορεί να επιστρέψει σε ό,τι τελικά χάθηκε για πάντα:

τούτη η φλόγα

δεν είναι παρά τα τραύματα

 

τότε που ήταν ακόμα παιδιά

και πότιζαν τις τομές των ονειράτων

μήπως και σώσουν

τα  τρυφερά εγκαύματα

 

αυτά τα τραύματα

που σήμερα τους είπαν

 

πως τελικά θα αποχωρήσουν

από όλες τις αυλές

 

και θα βυθιστούν

στους αιώνες

 

Η αγωνία για υπαρξιακή λύτρωση και η συμφιλίωση με ένα συντελεσμένο παρελθόν υπογραμμίζεται υπόγεια και παραστατικά:

όταν πατάς τον διακόπτη

βλέπεις όλες τις πτυχές

όλα τα ενδεχόμενα

τα είδωλα

τις ημέρες

σε κάθε εποχή

και οι διαστάσεις περιπλέκονται

 

και αναμένουμε τη στάχτη

για να γίνει η διαλογή

ως διαβατήριο

για το ταξίδι

 

στης νύκτας την ανισόπεδη ράχη

κάτω από της γης το καταμεσήμερο

 

μέχρι να ‘ρθει

το άνθος της γαλήνης

και δει τη σκιά

που διαδίδει τα πάθη της

και σηκώνει το γκρίζο

 

να παλεύει με τη διαθέσιμη

υπομονή

 

και να χτυπά τη μοίρα μας

όπως τότε

 

Το ζήτημα της ελευθερίας  απασχολεί τον δημιουργό μέσα από τη διαδικασία συμφιλίωσης με το παρελθόν και όλα όσα δυναστεύουν την ψυχή και το νου, ώστε να βιωθεί ως κάτι φυσικό και αυτονόητο, ως αυτό που αρμόζει στην ανθρώπινη φύση:

 

θα μας εντοπίσουν

με την όσφρησή τους

 

οι συνοδοιπόροι

(των υποκειμένων)

 

να καρτερούμε

σε μενεξεδένια

ρήγματα

 

ακίνητοι

και με ανοιχτά

φτερά

 

σε φως

γαλάζιο

αθόρυβοι

λίγο πριν

την αυγή

τον ερχομό

μιας νέα ζωής

 

και θα είμαστε

 

ελεύθεροι

πια

 

μέχρι το τέλος

 

Κλείνοντας, πιστεύω ότι δεν υπάρχουν όρια και διαχωριστικές γραμμές ανάμεσα στη φωτογραφία και την ποίηση, και στον Ηλία συνυπάρχουν αρμονικά οι δύο αυτές μορφές έκφρασης, επικυρώνοντας την ελευθερία του δημιουργού να κινηθεί στο μεταίχμιο των δύο τεχνών συνειδητά και με πάθος.

 

 

* Η Λουλουδιά Γρέδη είναι εκπαιδευτικός και φωτογράφος. Ζει και εργάζεται στη Θεσσαλονίκη.

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top