Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / «Αποκαλυπτικό οδοιπορικό στο κόσμο των χωρισμένων γονέων»
23/04/2024, 9:34 μμ

«Αποκαλυπτικό οδοιπορικό στο κόσμο των χωρισμένων γονέων»

Γράφει ο Χρυσόστομος Μπομπαρίδης //

 

 

 

 

Vittorio Vezzetti «Εις το Όνομα των Παιδιών», Μετάφραση: Ιωάννης Παπαρρηγόπουλος, Χρυσόστομος Μπομπαρίδης, εκδ. Synepimelia

 

Φαντάζομαι, άπαντες συνομολογούν πως η ανατροφή των παιδιών είναι  αυτό που άρρηκτα καθορίζει το ευ ζην. Οι συνθήκες που μεγαλώνουν τα παιδιά αφήνουν το στίγμα τους βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα το κοινωνικό γίγνεσθαι. Κάτω απ’ αυτό το πλαίσιο το μυθιστόρημα του Βετζέττι είναι εξόχως διαφωτιστικό. Το αποκαλυπτικό οδοιπορικό στο κόσμο των χωρισμένων γονέων εστιάζεται στις επιπτώσεις εν λόγω επιλογής στα παιδιά και ειδικότερα σε όσα αποφασίζονται για την προστασία τους. Αναδύεται μια κατάσταση όπου, ζητήματα όπως η κηδεμονία, η επιμέλεια, η συχνότητα επαφής των παιδιών και με τους δύο γονείς, μετατρέπονται σε αντικείμενα αντιπαράθεσης και σύγκρουσης. Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου γίνεται σαφές πως οι εντάσεις μεταξύ των γονέων για τα παιδιά επιτείνονται.

Ο συγγραφέας εντοπίζει ως αρχική αιτία της συγκεκριμένης κατάστασης τη δυναμική επιρροή στερεότυπων αντιλήψεων που μετατρέπονται σε ιδεοληψίες. Με αφοπλιστική σαφήνεια ο Βετζέττι χρησιμοποιεί ως παράδειγμα της εικόνα της Παναγίας. Με οξυδέρκεια εντοπίζει πόσο καταλυτικά οι στερεότυπες αντιλήψεις καθορίζουν τις αποφάσεις των συστημικών δομών (δικαστήρια, κοινωνικές υπηρεσίες, εμπειρογνώμονες ψυχολόγους) που κρίνουν το μέλλον των παιδιών χωρισμένων γονέων.  Οι εντάσεις που προκαλούν οφείλονται κυρίως, κατά τον συγγραφέα,  στη διαφορά μεταξύ του πνεύματος και του γράμματος των ισχύοντων νόμων. Η ανακολουθία αυτή συντελεί, όπως επισημαίνει, ο χωρισμός να μετατρέπεται σε μια άκρως τραυματική κατάσταση για τα παιδιά καθώς στερούνται ουσιαστικά ένα από τους δύο γονείς του. Το κεφάλαιο με το τίτλο «Γράμμα στον Άγιο Βασίλειο» το αποκαλύπτει στον μέγιστο βαθμό.

Στις στερεότυπες αντιλήψεις που μετατρέπονται σε ιδεοληψίες οφείλεται και η Ελληνική μετάφραση του τίτλου τιμώντας το πνεύμα του συγγραφέας. Θα ήταν ωστόσο περιοριστική μια προσέγγιση του βιβλίου ως μιας απλής καταγραφής ιστοριών ανθρώπινου πόνου. Το «Εις το Όνομα των Παιδιών» είναι ένα μυθιστόρημα με λογοτεχνικές αρετές. Ειδικότερα, οι εναλλαγές των ιστοριών του κρατούν αμείωτο το αναγνωστικό ενδιαφέρον. Ξαφνιάζει ευχάριστα και απρόσμενα η συγγραφική ικανότητα να ενσωματώνει τραγικά γεγονότα με σκηνές που αλαφρώνουν την βαριά ατμόσφαιρα. Μια επιλογή που παραπέμπει στις καλύτερες στιγμές των δημιουργών του ιταλικού νεορεαλισμού. Η ύπαρξη ενός αφηγητή-πρωταγωνιστή προσδίδει ζωντάνια και αμεσότητα διαμορφώνοντας μια σχέση ταύτισης μεταξύ αναγνώστη και βιβλίου όπου επιφέρει και μια δικαίωση, όταν ο αγώνας του οδεύει προς την επιθυμητή κατεύθυνση.

 

Vittorio Vezzetti

 

Ένα όμως από τα πρόσωπα του μυθιστορήματος παρουσιάζει ξεχωριστό υφολογικό ενδιαφέρον Πρόκειται για την λιπόσαρκη φιγούρα, που σε κάποιο βαθμό μοιάζει μιας άλλης εποχής, του δικηγόρου Ακουιλάνι. Οι σελίδες που πρωταγωνιστεί συνιστούν το πιο σαγηνευτικό κομμάτι του μυθιστορήματος. Ο αποκαλούμενος και «Άρχοντας των δικαστικών αιθουσών» αποτελεί μια γοητευτική σύζευξη δύο μορφών της κλασικής λογοτεχνίας. Ως μέντορας και συμβουλάτορας των κεντρικών πρωταγωνιστών του βιβλίου θυμίζει τον αρχαιοελληνικό Πυγμαλίωνα  που την ιστορία του έκανε γνωστή με το ομώνυμο θεατρικό έργο ο Μπέρναντ Σω. Ως συνοδοιπόρος και προσεκτικός οδηγός στα δύσβατα μονοπάτια που ακολουθούν οι κεντρικοί ήρωες παραπέμπει στον πιο Ιταλό Βιργίλιου του Δάντη. Η προσωπική πινελιά του έγκειται πως ο Ακουιλάνι-Βιργίλιος δεν είναι ένας αμέτοχος οδηγός, εκφραστής της θεϊκής βούλησης όπως στον Δάντη, αλλά η εμπλοκή του κρύβει λόγους βαθύτερους σε σχέση με ό,τι μπορώ εδώ να υπονοήσω.

Κλείνοντας το «Εις το Όνομα των Παιδιών» είναι ένα μυθιστόρημα που εκπέμπει ένα αισιόδοξο μήνυμα καθώς είναι δυνατόν να υπάρξουν αλλαγές σ’ ένα κόσμο βαλτωμένο από ιδεοληψίες και πρακτικές που βασίζονται σε στερεότυπες αντιλήψεις. Διατρανώνει ωστόσο πως για να «γυρίσει ο ήλιος θέλει δουλειά πολύ». Η αισιοδοξία του είναι συγκρατημένη επιβεβαιώνοντας το απόφθεγμα του Καστοριάδη πως εμείς πρέπει να κάνουμε αυτό που οφείλουμε και θα συμβεί αυτό που μπορεί να συμβεί“.

Σε κάθε περίπτωση, είναι βέβαιο πως η παθητικότητα δεν είναι ανεκτή.

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top