Fractal

Υπερνικώντας τα στερεότυπα

Γράφει η Μαρία Λιάκου //

 

Λώρα Λίπμαν «Το ωραίο μου πτώμα», Μετάφραση: Κίκα Κραμβουσάνου, Εκδόσεις Δώμα 2022

 

Οι πρώτες γυναικείες απόπειρες γραφής στην αστυνομική λογοτεχνία ξεκινούν στις απαρχές του φεμινιστικού κινήματος. Η ιστορία της γυναίκειας αστυνομικής λογοτεχνίας συνδέεται άμεσα συνεπώς με αυτήν του φεμινιστικού κινήματος. Έχουμε την τεράστια αναγνώριση της Agatha Christie που άνοιξε δρόμους και σε άλλες γυναίκες συγγραφείς. Σήμερα κυριαρχεί μια πλειάδα κορυφαίων γυναικών συγγραφέων.

Το βιβλίο με τίτλο «Το ωραίο μου πτώμα» της Λίπμαν είναι ένα μυθιστόρημα αμερικάνικης Λογοτεχνίας αστυνομικού είδους με στοιχεία κλασσικού νουάρ.

Στο οπισθόφυλλο του βιβλίου αναφέρεται η περίληψη:
«Μια μέρα, εντελώς απροειδοποίητα, η Μάντι Σουόρτς θα εγκαταλείψει την οικογένειά της και το ρόλο της τέλειας νοικοκυράς, για να κυνηγήσει το ασαφές όνειρο μιας άλλης ζωής – πιο ελεύθερης, πιο ενδιαφέρουσας, πιο ουσιαστικής.
Η Μάντι δεν ξέρει ακριβώς τι θέλει, ξέρει όμως πώς να το αποκτήσει. Ανατρέποντας ανενδοίαστα τα στερεότυπα της εποχής, καταφέρνει να μπει στον ανδροκρατούμενο κόσμο των εφημερίδων, και περιμένει την ευκαιρία που θα την καθιερώσει ως δημοσιογράφο.
Η ευκαιρία εμφανίζεται με τη μορφή του πτώματος μιας ανώνυμης μαύρης γυναίκας, που κανείς δεν ενδιαφέρεται να μάθει την ιστορία της. Κανείς – εκτός από τη Μάντι.
Με όχημα μια συναρπαστική αστυνομική ιστορία στη Βαλτιμόρη της δεκαετίας του ’60, το “Ωραίο μου πτώμα” μιλά για μια κοινωνία στο κατώφλι κοσμογονικών αλλαγών. Η Λώρα Λίπμαν παραδίδει ένα πολυφωνικό μυθιστόρημα που ξεχειλίζει από επιθυμίες -για χρήμα, για ελευθερία, για αυτοπραγμάτωση, για σεξ- κι από πρόσωπα που διεκδικούν με κάθε τρόπο το δικαίωμα να ζήσουν έξω από τα στεγανά της κοινωνικής τους προέλευσης».

Το εντυπωσιακό σε αυτό το βιβλίο είναι ότι η προσοχή μας στρέφεται στην ηρωίδα και στις προσωπικές επιλογές της και λιγότερο «στα του εγκλήματος». Ενδιαφέρον παρουσιάζει η αναζήτηση εργασίας ως γυναίκα και το πώς αντιμετωπίζεται από τους άντρες συναδέλφους. Ο χώρος των εντύπων αποτυπώνεται  με επιτυχία. Αποτελεί ακόμα και σήμερα πρόκληση και καθόλου εύκολη υπόθεση μια γυναίκα που επιθυμεί να καθιερωθεί ως δημοσιογράφος.

«Συχνά με ρωτούν» – ψέμα, κανείς ποτέ δεν τη ρώτησε – «τι ακριβώς ονομάζουμε «θέμα ανθρώπινου ενδιαφέροντος». Τι είναι αυτό που κάνει έναν άνθρωπο ενδιαφέροντα; Είμαι της άποψης πως όλοι οι άνθρωποι είναι στην ουσία ενδιαφέροντες, αν ξέρεις τι να τους ρωτήσεις, αν τους αφιερώσεις χρόνο. Πιστεύω πως ο καλός δημοσιογράφος πρέπει να είναι ικανός να διαλέξει στην τύχη ένα όνομα από τον τηλεφωνικό κατάλογο, να τηλεφωνήσει στο συγκεκριμένο άτομο και να βγάλει απ’ αυτό το άτομο μια ιστορία» (σελ. 402)

Ο ρυθμός γραφής έχει ενδιαφέρον και διατηρεί σε εγρήγορση το αναγνωστικό ενδιαφέρον. Μου θύμισε προσωπικό δοκίμιο που περιέχει όμως μια καλή ιστορία που δίδει φωνή στη γυναίκα. Υπάρχει μια γαλήνη στη γραφή της και ο αναγνώστης διακρίνει το συγγραφικό της ταλέντο. Εξ άλλου πολλοί συγγραφείς τουλάχιστον στην Αμερική ενσωματώνουν διάφορα λογοτεχνικά είδη στα βιβλία τους και απευθύνονται σε όλο και μεγαλύτερο αναγνωστικό κοινό.

Προσωπικά, βρήκα ενδιαφέρον στην ψυχολογική προσέγγιση των χαρακτήρων και θεωρώ ότι υπάρχουν πολλά σημεία που μπορούν να τροφοδοτήσουν συζητήσεις.

«Αποδεικνύεται ότι τα σιγανά ποταμάκια πρέπει όχι μόνο να τα φοβάσαι, αλλά να μην τα πλησιάζεις καν. Δεν πρόκειται να σε πάνε πουθενά. Το μόνο που κάνουν, σταδιακά, είναι να σε βουλιάζουν». (σελ. 248).

«Το ωραίο μου πτώμα» κεντρίζει το αναγνωστικό ενδιαφέρον και συνιστάται ανεπιφύλακτα.

 

Laura Lippman

 

 

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

Η Laura Lippman αναγνωρίζεται ευρέως σαν μια απ’ τις σημαντικότερες συγγραφείς αστυνομικής λογοτεχνίας της εποχής μας. Εργάστηκε ως ρεπόρτερ για 20 χρόνια.

Το έργο της έχει μεταφραστεί σε πάνω από 20 γλώσσες. Αυτή είναι η πρώτη μετάφρασή της στα ελληνικά.

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top