Fractal

Ανοίγει δρόμους και χαράσσει κατευθύνσεις

Γράφει η Ελένη Χωρεάνθη //

 

Χαριτίνη Μαλισσόβα «Σχέσεις γονέων – εκπαιδευτικών», εκδ. Αρμός

 

Η Χαριτίνη Μαλισσόβα είναι γνωστή από τα άρθρα και τις συνεντεύξεις της με ανθρώπους των γραμμάτων και των τεχνών στην έντυπη και την ηλεκτρονική δημοσιογραφία. Πέραν τούτων έχει κυκλοφορήσει και μια ενδιαφέρουσα ποιητική συλλογή, όπου με εξαιρετική ευαισθησία, απλά και με έναν εντελώς δικό της αφηγηματικό τρόπο, καταθέτει τις εμπειρίες και τους προβληματισμούς της για όσα συμβαίνουν γύρω της.

Προσφάτως, κυκλοφόρησαν οι εκδόσεις “Αρμός”, ένα δεύτερο βιβλίο της, παιδαγωγικού και εκπαιδευτικού περιεχομένου, αυτή τη φορά, αφιερωμένο “στους γονείς της, που της δίδαξαν” το σεβασμό στους δασκάλους της, στα παιδιά της, “για τη χαρά του γονεϊκού ρόλου”, αλλά και “στους μαθητές” της και “στους γονείς τους”, για την άψογη προφανώς συνεργασία μεταξύ τους. Στο δεύτερο βιβλίο της, η δραστήρια εκπαιδευτικός Χαριτίνη Μαλισσόβα, που γεννήθηκε, ζει και εργάζεται σε μια επαρχιακή πόλη, το Βόλο, ασχολείται με το ακανθώδες και διαχρονικό πρόβλημα των διαπροσωπικών “σχέσεων γονέων – εκπαιδευτικών στο Δημοτικό Σχολείο”.

Διάβασα με πολλή προσοχή το βιβλίο της. Ένα πολύ καλό βιβλίο /σύνοψη, θα το χαρακτήριζα, κατασταλαγμένων γνώσεων και πληροφοριών όσον αφορά τα σύγχρονα δεδομένα. Η έμπειρη, με 25ετή γόνιμη υπηρεσία σε Δημόσιο Σχολείο, εκπαιδευτικός στο πρόσφατο βιβλίο της με τον χαρακτηριστικό τίτλο “Σχέσεις γονέων – εκπαιδετυτικών στο Δημοτικό Σχολείο”, ως εκπαιδευτικός εν ενεργεία, καταθέτει τις εμπειρίες, τις γνώσεις και τους προβληματισμούς της σε συνδυασμό με τις σύγχρονες γνώσεις και μεθόδους διδασκαλίας που επέφερε και επέβαλε και στην Εκπαίδευση τελευταία η “εισβολή” της τεχνολογίας και της πληροφορικής, η οποία έχει ανατρέψει τα πάντα και έχουν γίνει τεράστιες αλλαγές στα εκπαιδευτικά προγράμματα και στη λειτουργία των σχολείων.

Ουσιαστικά, είναι και για μένα το δεύτερο βιβλίο παιδαγωγικού / εκπαιδευτικού περιεχομένου που με απασχολεί κριτικά και ως θέμα / πρόβλημα, αφότου συνταξιοδοτήθηκα και απέχω από τη σχολική πραγματικότητα, θεωρία και πράξη. Το βιβλίο της Χαριτίνης Μαλισσόβα με γύρισε πολλά χρόνια πίσω, στα δικά μου “χρόνια της αθωότητας”, στα χρόνια “της παιδικής ηλικίας του μάγου”, και βρέθηκα ακριβώς στα χρόνια που είχα τις ίδιες ανησυχίες και τους ίδιους προβληματισμούς με την αγαπημένη εκλεκτή διπλά συνάδελφο και φίλη. Βέβαια, για κάποιο διάστημα είχα επαφή με το Δημοτικό κυρίως Σχολείο, αλλά ως συγγραφέας βιβλίων για παιδιά και δεν αφορούσε τη διδακτική πράξη και τα προβλήματα που έχουν σχέση με τη σχολική πραγματικότητα στην καθημερινότητά της.

Μου ήρθαν στο νου τα πρώτα εκείνα χρόνια που με φρέσκες θεωρίες και νέες ιδέες στο μυαλό, έκανα συγκεντρώσεις και μιλούσα στους γονείς των μαθητών μου των οποίων ο αριθμός που είχα κάθε μέρα στην αίθουσα διδασκαλίας από τον πρώτο χρόνο πού ανέλαβα υπηρεσία στο Δημόσιο Δημοτικό Σχολείο (Πρώτη, Δευτέρα και Τρίτη, τρεις τάξεις μαζί, σε 3/θέσιο σχολείο, άγγιζε τους 100 μαθητές, για την ακρίβεια, είχα 98 μαθητές!) και μάλιστα ως “αναπληρώτρια”.

Αποκάλεσα “ακανθώδες” το πρόβλημα των σχέσεων γονέων και εκπαιδευτικών, γιατί είναι, ίσως, το δυσκολότερο από τα πάμπολλα προβλήματα που προκύπτουν καθημερινά στη “σχολική κοινότητα”. Και είναι τόσα, όσα και τα οικογενειακά περιβάλλοντα των μαθητών με τα οποία ο εκπαιδευτικός έρχεται αντιμέτωπος κάθε μέρα, κάθε στιγμή. Και δεν έχει να κάνει μόνο με το παιδί κάθε οικογένειας, αλλά και με το οικογενειακό του περιβάλλον που κάθε μαθητής κουβαλάει μαζί του. Και η συμπεριφορά του προς το δάσκαλο είναι ανάλογη με εκείνη που έχει φροντίσει να το  ενημερώσει και προετοιμάσει με τον τρόπο της, θετικά ή αρνητικά, το οικογενειακό περιβάλλον, σύμφωνα με το πόσο εκτιμάει το δάσκαλο του παιδιού της κάθε οικογένεια και πώς μιλάει για εκείνον μπροστά στο παιδί.

 

Χαριτίνη Μαλισσόβα

 

Και δεν είναι μόνο αυτό. Το πόσο καλές ή κακές είναι οι ενδοοικογενειακές σχέσεις, έχει άμεσο αντίκτυπο στη συμπεριφορά του παιδιού και στο σχολείο και πολύ περισσότερο στη συμμετοχή του στο μάθημα και στην απόδοσή του. Η καλή ή κακή οικονομική κατάσταση της οικογένειας, το κοινωνικό υπόβαθρο, παίζει επίσης σημαντικό ρόλο. Αν η οικογένεια είναι μικρογραφία της κοινωνίας, το κάθε παιδί αποτελεί μικρογραφία της οικογένειάς του. Ο εκπαιδευτικός βλέπει στα μάτια και στη συμπεριφορά των παιδιών, των “τροφίμων της αγωγής”, κατά πώς λένε οι μεγάλοι παιδαγωγοί, το μωσαϊκό, το πορτρέτο της οικογένειάς του. Και είναι υποχρεωμένος να ενεργήσει και να συμπεριφερθεί κατά την εκτέλεση του έργου του, από τη μια εξατομικεύοντας τη συμπεριφορά και τη διδασκαλία του  κι από την άλλη, να ομαδοποιήσει, να συμβιβάσει τις αντιθέσεις και να συμπεριφερθεί κρατώντας ίσες αποστάσεις θεωρώντας πως όλο αυτό το διαφορετικό και πολύπλοκο υλικό είναι ομοιογενές. Όποιος δεν μπήκε μέσα σε τάξη να δουλέψει με παιδιά οικογενειών διαφορετικού κοινωνικού και οικονομικού επιπέδου, δεν ξέρει τι σημαίνουν και τι ρόλο παίζουν όλα αυτά και πολλά άλλα στη διαμόρφωση καλών διαπροσωπικών σχέσεων και στην άσκηση του αποκλειστικού καθήκοντος του Δασκάλου, που είναι η αγωγή των παιδιών, η Διδασκαλία και η Μάθηση.

Ο τρόπος με τον οποίο η συγγραφέας πραγματεύεται και χειρίζεται σφαιρικά το θέμα, φανερώνει πόσο ενημερωμένη και ευαισθητοποιημένη είναι και πόσο δυναμικά αντιμετωπίζει τα προβλήματα  που η κάθε μέρα την υποχρεώνει να ερευνά και να λύνει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο έτσι, ώστε κλείνοντας τους λογαριασμούς της με τη δουλειά και τη συνείδησή της κάθε μέρα, να γυρίζει στο σπίτι της με τη βεβαιότητα πως όλα πήγαν κατ’ ευχήν. Ότι όλα κύλησαν ομαλά και πως οι γονείς παρέλαβαν τα παιδιά τους γερά και χαρούμενα.

Ο εκπαιδευτικός δεν είναι ένας συνηθισμένος Δημόσιος υπάλληλος, δεν έχει να κάνει με χαρτιά, αλλά με παιδιά, με πλάσματα ζωντανά, αεικίνητα που μαθαίνουν τον κόσμο, ξεκινώντας από τον ίδιο τους τον εαυτό, έναν τελείως άγνωστο, ανώριμο και αινιγματικό κόσμο. Τα παιδιά δεν είναι  “μικροί άνθρωποι” όπως νόμιζαν παλιά που τα θεωρούσαν υπεύθυνα για τις πράξεις τους και τα αντιμετώπιζαν ανάλογα, αδιαφορώντας για τις πληγές που άνοιγαν όχι μόνο στην ψυχούλα, αλλά και στο σώμα τους συχνά.

Η Χαριτίνη Μαλισσόβα δεν αφήνει τίποτα ασχολίαστο. Αναφέρεται στα πάντα, σχολιάζει κάθε τι που έχει σχέση με σχολική πραγματικότητα από τη στιγμή που αρχίζει η σχέση της οικογένειας με το σχολείο, από την πρώτη ώρα που φτάνει ο γονιός με το παιδί στο σχολείο έως εκείνη που το κάθε παιδί παραδίδεται στην οικογένειά του σώο και αβλαβές. Κρίνει, αξιολογεί, προτείνει σωστές και εφαρμόσιμες λύσεις. Δεν κάνει θεωρίες, δεν διατυπώνει μόνο προτάσεις, ανοίγει δρόμους και χαράσσει κατευθύνσεις δημιουργίας προϋποθέσεων για καλές σχέσεις, σχέσεις συνεργατικότητας, όχι αντιπαλότητας μεταξύ γονέων και εκπαιδευτικών για την ομαλή και απρόσκοπτη λειτουργία του σχολείου προς όφελος των παιδιών, δεδομένου ότι αμφότεροι ενδιαφέρονται και εργάζονται για το καλό των παιδιών.

Με τόλμη, αλλά και γοητεία, με παρρησία και ευγένεια, ανοίγει όλα τα θέματα, ξεδιπλώνει τις πτυχώσεις των προβλημάτων και παρουσιάζει την πραγματικότητα με τα συν και τα πλην σχέσεων και συμπεριφοράς γονέων και δασκάλων, αντικειμενικά, ξεκάθαρα και με κάθε λεπτομέρεια. Δεν αφήνει κανένα κενό. Και το σπουδαιότερο, παραθέτει με τέτοιον τρόπο τα συμπεράσματα και τα πορίσματα της έρευνας και του περιεχομένου του βιβλίου της, που μπορεί να αποτελέσει άριστο μέσο και εργαλείο, ένα “εγχειρίδιο μεθοδολογίας” όχι στα χέρια των εκπαιδευτικών, πρωτίστως και κυρίως, των γονιών, δημιουργίας ομαλών σχέσεων συνεργασίας προς όφελος πάντα των παιδιών.

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top