Fractal

«Το βασικό θέμα παραμένει η αγάπη»

Γράφει ο Δημήτρης Μπαλτάς // *

 

 

 

Άνδρεα Αρβανιτίδου, «Η ζωγράφος», εκδόσεις Διάνοια, 2024, σ. 308.

 

Η ζωγράφος, το δεύτερο μυθιστόρημα της Άνδρεας Αρβανιτίδου, που κυκλοφορήθηκε πολύ πρόσφατα από τις εκδόσεις Διάνοια, έρχεται να συνεχίσει και να εξελίξει την πεζογραφική πένα της συγγραφέως, την οποία είχαμε γνωρίσει στο προηγούμενο μυθιστόρημά της με τίτλο Όσα χρόνια κι αν περάσουν. Στο νέο της μυθιστόρημα το βασικό θέμα παραμένει η αγάπη. Η αγάπη που συγκρούεται με το σκοτάδι, το μίσος, το ψέμα, την υποκρισία, τη δολιότητα και στο τέλος βγαίνει νικήτρια. Στο μυθιστόρημα η πραγματικότητα διαπλέκεται με τη φαντασία, η λογική με το παράλογο, το όνειρο με τον εφιάλτη, ο έρωτας με το μίσος.

Η ηρωίδα, η Άννα, γεννιέται με ένα μοναδικό χάρισμα. Από τα πρώτα της χρόνια ζωγραφίζει εξαιρετικά αλλά όχι μόνον αυτό. Έχει την ικανότητα να ζωγραφίζει πίνακες από μέρη υπαρκτά, χωρίς να τα έχει δει, χωρίς να τα έχει επισκεφθεί ποτέ. Παρακολουθούμε την πορεία της από τα σχολικά της χρόνια μέχρι και τα εικοστά της γενέθλια γραμμικά. Μια πορεία που εξελίσσεται ιδανικά για εκείνη, καθώς χάρη στη στήριξη της οικογένειάς της και της πρώτης δασκάλας της, σπουδάζει στη Σχολή Καλών Τεχνών και συνεχίζει με μεταπτυχιακό στο Παρίσι, την πόλη του φωτός. Εκεί στο Παρίσι εκτός από καλούς φίλους, φίλους ζωής, γνωρίζει τον πρώτο της έρωτα. Και από το σημείο αυτό ο αναγνώστης αντιλαμβάνεται ότι η γραμμικότητα της αφήγησης θα ανατραπεί χάρη στις υπαινικτικές και αμφίρροπες αναφορές της συγγραφέως. Αυτός ο πρώτος έρωτας της Άννας καταλήγει να εκπροσωπεί την εξαπάτηση και την εκμετάλλευση της ηρωίδας και του ταλέντου της. Η έντονη συναισθηματική απογοήτευση θα οδηγήσει την Άννα να αποδεχτεί εργασία σε ένα μικρό χωριό της Γαλλίας, προκειμένου να ζωγραφίσει το εσωτερικό ενός κάστρου και να γνωρίσει τον αληθινό έρωτα και την ανόθευτη αγάπη. Από εκεί και μετά η αφήγηση βουτά στα άδυτα του παρελθόντος, για να ενωθεί με το παρόν και να δώσει απαντήσεις.

Είναι το κάστρο αυτό το σημείο αναφοράς για την ηρωίδα. Λες και όλη της η προηγούμενη ζωή την προετοίμαζε να βρεθεί εκεί. Είναι η μοίρα της. Είναι ο τόπος που το παρελθόν – σκοτεινό και δύσβατο – μπλέκεται με το παρόν που μοιάζει λυτρωτικό και σωτήριο όχι μόνο για την ηρωίδα αλλά και για όλα τα πρόσωπα που συνιστούν την ιστορία αυτού του κάστρου. Η Άνδρεα Αρβανιτίδου μπολιάζει την αφήγησή της αφενός με διαλόγους ζωντανούς και ευθύβολους και αφετέρου με περιγραφές που αποτυπώνουν τόσο τον συναισθηματικό ψυχισμό των ηρώων όσο και το πλαίσιο γύρω από το οποίο οι τελευταίοι δρουν. Θα έλεγε κανείς ότι οι ήρωες μοιάζουν με καλοκουρδισμένες μαριονέτες σε μια παρτίδα που δεν έχει λήξει μέσα στους αιώνες. Σε μια παρτίδα που δεν έχει ανακηρύξει ακόμη νικητή. Η νίκη έρχεται προοδευτικά και μετ’ εμποδίων, ενώ το άλογο στοιχείο, το εξωπραγματικό, ενισχύει τη μυθική υπόσταση του έργου προκαλώντας έκπληξη και περιέργεια στον αναγνώστη.

Το μυθιστόρημα της Άνδρεας Αρβανιτίδου αποτίει φόρο τιμής στην αλήθεια. Στην αλήθεια που ξεσκεπάζει το ψέμα και φέρει τη λύτρωση στις περιπλανώμενες ψυχές. Η αληθινή αγάπη βρίσκει πάντα μια διέξοδο, προκειμένου να φτάσει στο φως. Ακόμα και αν τα εμπόδια και οι νάρκες την παρακωλύουν, εκείνη δεν χάνει ποτέ τον προορισμό της.

 

Άνδρεα Αρβανιτίδου

 

“Η αλήθεια πάντα λυτρώνει την ψυχή και αυτό ήταν το έργο και ο σκοπός της ζωής της, μέσα από το μοναδικό της ταλέντο. Να λυτρώσει μια ψυχή, που για αιώνες υπέφερε και ζούσε μαζί με τα φαντάσματα του παρελθόντος.”

(σελ. 273)

*

“Κατάλαβε ότι όλα γίνονται για κάποιον λόγο, ότι ακόμα και τα άσχημα έχουν λόγο ύπαρξης στη ζωή μας. Μας δίνουν μαθήματα και μας σπρώχνουν να κάνουμε την υπέρβαση για να πάμε παρακάτω. Να δούμε με μια άλλη ματιά, πιο καθαρή, αυτό που δεν μπορούσαμε.” (σελ. 286)

[…]

“Η Άννα κατάφερε αυτό που κανείς δεν θα μπορούσε, ένωσε τα σκοτεινά σημεία με το φως. Έντονα χρώματα, φύση και λουλούδια, έδιναν την αίσθηση ότι είσαι μέσα σε ένα παραμύθι πραγματικότητας.” (σελ. 289)

 

Το παράδειγμα της ζωγράφου ας γίνει η αφορμή να αναθεωρήσουμε τη στάση μας και να συλλογιστούμε όσα έχουν πραγματική αξία στη ζωή και να μη χάνουμε ποτέ την πίστη στην ελπίδα, την αγάπη, το όνειρο.
Η συγγραφέας με το έργο της δίνει δύναμη και κουράγιο στους συνοδοιπόρους της στο συγγραφικό ταξίδι αλλά και στο ταξίδι της ζωής και αφειδώλευτα μάς χαρίζει στιγμές συναισθηματικής έντασης και συγκίνησης πασπαλίζοντάς τες με τη χρυσόσκονη της μαγείας ή καλύτερα με πινελιές παραμυθένιες και φωτεινές.

 

 

* Ο Δημήτρης Μπαλτάς είναι φιλόλογος και ποιητής.

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top