Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Ένα σκληρό αστυνομικό γουέστερν
24/05/2023, 9:19 πμ

Ένα σκληρό αστυνομικό γουέστερν

Γράφει ο Άγγελος Χαριάτης //

 

Jim Thompson «Pop.1280», Μετάφραση: Κίκα Κραμβουσάνου, εκδόσεις Οξύ

 

Το μυθιστόρημα Pop.1280 του Jim Thompson κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Οξύ (μετάφραση Κίκα Κραμβουσάνου) και αποτελεί ακόμη ένα σημαντικό έργο του πολυγραφότατου συγγραφέα, ο οποίος χάρισε στη λογοτεχνική κοινότητα πολλά και σπουδαία έργα. Ανήκει χωρίς αμφιβολία στην κατηγορία hard boiled του crime fiction. Θα το αποκαλούσα ένα σκληρό αστυνομικό γουέστερν. Το συγκεκριμένο έχει μεταφερθεί στη μεγάλη οθόνη με τον ελληνικό τίτλο Το ξεκαθάρισμα σε σκηνοθεσία του Μπερτράν Ταβερνιέ.

Ο κεντρικός πρωταγωνιστής Νικ Κόρεϊ είναι σερίφης, τότε που τα μέσα μεταφοράς ήταν αποκλειστικά τα άλογα και οι άμαξες. Σε μια κωμόπολη των 1.280 κατοίκων δεν υπάρχουν πολλά σοβαρά ζητήματα που χρίζουν άμεσης και δραστικής επίλυσης. Ο σερίφης του Πότσβιλ προσπαθεί με νύχια και με δόντια να κρατηθεί στην εξουσία, αν και γνωρίζει πολύ καλά πως δεν είναι ο κατάλληλος για τη θέση. Παρ’ όλα αυτά, είναι ο δικός του τρόπος για να επιβιώσει σ’ αυτή τη σκληρή και άδικη ζωή. Αρέσκεται στο να βουτάει στον λάκκο της λαγνείας και να βγαίνει αναζωογονημένος και σχεδόν αναγεννημένος. Δεν διστάζει να λαμβάνει το μερίδιό του από τους προαγωγούς στον μοναδικό οίκο ανοχής της μικρής πόλης. Να διεκδικεί και να παίρνει το μερίδιο της δόξας που του αναλογεί, άσχετα αν οι πράξεις του κάθε άλλο από ένδοξες είναι. Όποτε έχει τη δυνατότητα, με τον τρόπο του, τη σφετερίζεται∙ και καλά κάνει, σύμφωνα με το πνεύμα του κειμένου.

Μέσα στο κείμενο παρελαύνουν όλα τα καλά παιδιά που εμφανίζονται και στα άλλα μυθιστορήματα του συγγραφέα. Πόρνες, σάτυροι, προαγωγοί, μέθυσοι, κακοποιητικοί και βάναυσοι σύζυγοι, ξαναμμένες, μοιραίες και χειριστικές γυναίκες, είναι οι ήρωες που τον οδηγούν. Φάροι που έχουν πάψει προ πολλού να δείχνουν τον ασφαλή δρόμο στους ταξιδιώτες. Περισσότερο σαν φθονερές Σειρήνες μοιάζουν, θέλοντας να οδηγήσουν στην καταστροφή. Και η πόλη είναι πρόθυμη να βοηθήσει καθέναν που επιθυμεί να βυθιστεί μέσα της, να τον χωνέψει κατά μία έννοια, να τον ενσωματώσει, χωρίς ελπίδα και κυρίως χωρίς διάθεση διαφυγής.

Γραμμένο σε πρώτο πρόσωπο, προσεγγίζει με επιτυχία την αμεσότητα με τον αναγνώστη. Παρόλο  που ο πρωταγωνιστής είναι ένα πρώτης τάξεως κάθαρμα, μολοντούτο γίνεται συμπαθής στον αναγνώστη. Αυτό ασφαλώς οφείλεται στην επιδέξια πένα του συγγραφέα. Ο Jim Thompson δεν έλαβε το μερίδιο φήμης που του αναλογούσε, και αυτό κατά τη γνώμη μου οφείλεται εν πολλοίς στο λογοτεχνικό είδος με το οποίο καταπιάστηκε που από πολλούς θεωρούνταν ως παραλογοτεχνία. Δεν είναι έτσι ακριβώς τα πράγματα.

 

Jim Thompson

 

Το χιούμορ αποτελεί τη ραχοκοκαλιά του κειμένου. Είναι αυτό που δένει το υλικό. Αν κάποιος μείνει μόνο σ’ αυτό θα έχει παραβλέψει την ουσία. Πρόκειται για μια παρουσίαση της πιο σκοτεινής πλευράς της ανθρώπινης ύπαρξης.

Στο pop. 1280 είναι αξιοθαύμαστη η οικονομία χώρου, που καταργεί τον αστικό μύθο που θέλει χιλιάδες επί χιλιάδων λέξεων για να παραχθεί ένα μυθιστόρημα με μια κάποια ποιότητα.

Συνεχίζοντας: Στο εν λόγω μυθιστόρημα, μικρό σε έκταση, αλλά πυκνό σε νοήματα, παρουσιάζονται όλες οι αρετές που αποτελούν το κύριο συστατικό για την παραγωγή ενός σπουδαίου έργου. Ένα έργο απαισιόδοξο, έμπλεο ειρωνείας χωρίς κριτική διάθεση ―έτσι είναι καμωμένη η φύση του ανθρώπου, πέρα για πέρα κυνικό, σχεδόν αιρετικό.

Στα συν η μετάφραση της Κίκας Κραμβουσάνου η οποία έχει φροντίσει το κείμενο όπως του αρμόζει.

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top