Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Ιστορία και κατασκοπεία
26/01/2022, 10:19 πμ

Ιστορία και κατασκοπεία

Γράφει η Λεύκη Σαραντινού //

 

Kate Quinn, «Ο κώδικας του ρόδου», Μετάφραση: Γωγώ Αρβανίτη, εκδ. Κλειδάριθμος

 

Κατασκοπεία, γυναίκες και Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος, πλεκτάνες, προδοσίες, λυκοφιλίες και φιλίες που αντέχουν στον χρόνο παρ’ όλες τις δυσκολίες και καρικατούρες της καλής βρετανικής κοινωνίας. Όλα αυτά αποτελούν τον κόσμο του νέου μυθιστορήματος της Kate Quinn, της συγγραφέως που ζωντανεύει τον κόσμο της κατασκοπείας κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο όσο κανένας άλλος συγγραφέας της εποχής μας.

“Ο κώδικας του ρόδου” δίνει μυθιστορηματική υπόσταση σε ένα από τα μέρη στα οποία κερδήθηκε ο Πόλεμος για τους Συμμάχους με σπουδαιότητα άγνωστη σε πολλούς από εμάς, συγκεκριμένα το Μπλέτσεϊ Παρκ. Το κτήμα αυτό στο ομώνυμο χωριό του Μπακιγχαμσάιρ στην Αγγλία ήταν το κέντρο κατασκοπείας κατά τη διάρκεια του Πολέμου. Εκεί έσπασαν τα μεγάλα βρετανικά μυαλά τον κωδικό Enigma των Γερμανών και εκεί εργάστηκαν προσωπικότητες παγκοσμίου φήμης και εμβέλειας, όπως ο Άλαν Τούρινγκ.

Σε αυτό το μέρος, λοιπόν, τοποθετείται η καταπληκτική σύζευξη Ιστορίας και μυθιστορίας, την οποία επιχειρεί η συγγραφέας στο παρόν πόνημα. Οι τρεις πρωταγωνίστριες του βιβλίου, όλες εργαζόμενες στο Μπλέτσεϊ Παρκ, είναι εμπνευσμένες από αληθινές ηρωίδες του Πολέμου που εργάστηκαν εκεί και διατηρούν πολλά χαρακτηριστικά τους. Πρόκειται για τρεις νεαρές κοπέλες εντελώς διαφορετικές μεταξύ τους, οι οποίες θα επιλεγούν για να διάγουν τη μυστική και δύσκολη ζωή των κατασκόπων.

Η Όσλα Κένταλ είναι μία καλοαναθρεμμένη κοπέλα της “καλής” αγγλικής κοινωνίας, δυναμική και επιτυχημένη, μεγαλωμένη στον Καναδά, η οποία θα ζήσει ένα ειδύλλιο με τον γαλαζοαίματο πρίγκιπα Φίλιππο. Η Μπαμπ Τσερτ, βιβλιόφιλη και κούκλα, κινείται στο ίδιο μήκος κύματος και δεν διστάζει κι αυτή να ρισκάρει όταν είναι απαραίτητο.

Η πραγματική πρωταγωνίστρια όμως του βιβλίου και η προσωπικότητα η οποία κινεί την όλη πλοκή του βιβλίου δεν είναι άλλη από τη Μπεθ Φιντς, μία δραματική φιγούρα, όπως αποδεικνύεται τελικά στην πορεία της υπόθεσης.

Η Μπεθ συζεί με την τυραννική μητέρα της, η οποία συνθλίβει τις επιθυμίες της και τη χρησιμοποιεί ως υπηρέτρια. Είναι μεγαλωμένη σαν άβουλο κοριτσόπουλο χωρίς αυτοπεποίθηση και πίστη στις ικανότητές της. Όλα αυτά θα αλλάξουν, όμως, όταν, εξαιτίας του Πολέμου, θα ξεκινήσει να εργάζεται στο Μπλέτσεϊ Παρκ και θα ανακαλύψει τις καταπληκτικές δυνατότητες του εγκεφάλου της στην αποκρυπτογράφηση. Τότε δεν θα διστάσει να κάνει την επανάστασή της.

Οι τρεις κοπέλες θα δεθούν με όρκους μυστικότητας και σιωπής, εξαιτίας της εργασίας τους, αλλά και με όρκους αληθινής φιλίας μεταξύ τους. Αυτή, όμως, θα κινδυνέψει όταν οι απρόβλεπτες συνέπειες του Πολέμου θα είναι αυτές που θα χωρίσουν τελικά τους δρόμους τους. Άραγε θα μπορέσουν να  ενώσουν ξανά τις δυνάμεις τους το 1947όταν θα χρειαστεί, όταν, δηλαδή, ο Πόλεμος θα έχει πια τελειώσει αλλά μία υπόθεση προδοσίας που σχετίζεται με το Μπλέτσεϊ Παρκ θα απαιτήσει την ενεργή συμμετοχή τους σε μία ακόμα αποκρυπτογράφηση;

 

Kate Quinn

 

Το βιβλίο αποτελεί μία αριστοτεχνική σύλληψη, καθώς και μία καταπληκτική ανάμειξη Ιστορίας και μύθου στη σωστή ποσότητα. Η συγγραφέας συνδυάζει αριστοτεχνικά και τις δύο παραμέτρους και τηρεί τον βασικότερο συγγραφικό κανόνα του μυθιστορήματος: τοποθετεί την κορύφωση της υπόθεσης λίγο πριν από το τέλος του βιβλίου. Η αφήγηση κινείται σε δύο επίπεδα: στη γραμμική αφήγηση από τον Δεκέμβρη του 1939 ως το 1944, την επισκόπηση, δηλαδή, όλων των χρόνων του πολέμου και της δράσης των τριών κοριτσιών, και στο έτος 1947, στις παραμονές ενός βασιλικού γάμου, τότε που οι τρεις γυναίκες θα επιχειρήσουν να σπάσουν τον τελευταίο και τον πιο σημαντικό κώδικα: τον κώδικα του ρόδου.

Το 1947 ο Πόλεμος έχει τελειώσει και όλα έχουν αλλάξει. Η φιλία των τριών κοριτσιών έχει διαλυθεί και ο αναγνώστης αναρωτιέται για ποιον ακριβώς λόγο συνέβη αυτό καθ’ όλη τη διάρκεια της ανάγνωσης, μέχρι λίγο πριν από το τέλος του βιβλίου. Τότε είναι που αποκαλύπτονται σταδιακά όλα και η συγγραφέας επιλέγει ένα καταιγιστικό φινάλε για το τέλος της ιστορίας της.

“Ο κώδικας του ρόδου” απεικονίζει έξοχα τη ζωή των απλών καθημερινών ανθρώπων στη Βρετανία του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, με τους βομβαρδισμούς και τους κινδύνους που αυτή συνεπαγόταν. Απεικονίζει επίσης ιδανικά τη ζωή των “Τρελών Καπελάδων” του Μπλέτσεϊ Παρκ, των ανθρώπων δηλαδή που εργάζονταν εκεί, καθώς και τη μυστικότητα που διέκρινε τις ζωές τους και κυρίως το δίλημμα: απόλυτη υποταγή στη μυστικότητα και τις επιταγές του κράτους ή τοποθέτηση των ζητημάτων της καρδιάς πάνω από το καθήκον;

Καταιγιστική δράση, Ιστορία και κατασκοπεία, ποικίλοι χαρακτήρες, άφθονο γυναικείο αποτύπωμα, μυστικοί κώδικες και άφθονη ιστορική φαντασία αποτελούν τον κόσμο του “Κώδικα του ρόδου“, ενός από τα καλύτερα βιβλία του 2021, αλλά και της Kate Quinn. Tο συνιστώ ανεπιφύλακτα σε λάτρεις της Ιστορίας, του αστυνομικού μυθιστορήματος και των βιβλίων δράσης.

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top