Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ ΜΕ 500+ ΛΕΞΕΙΣ: Είναι εδώ
07/05/2024, 10:08 μμ

ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ ΜΕ 500+ ΛΕΞΕΙΣ: Είναι εδώ

Γράφει η Διώνη Δημητριάδου //

 

 

 

 

Αγαπημένε μου πατέρα, Μάνια Μεζίτη, εκδόσεις Κουκκίδα

 

Οκτώ μόλις ποιητικές καταγραφές, μικρή ποιητική σύνθεση, κατάθεση αγάπης προς τον πατέρα. Τον διαφορετικό, τον παρόντα απόντα ταυτοχρόνως, με τα δικά του μέτρα, τη δική του βαθιά κρυμμένη λογική (μα ποιος επιτέλους κρίνει και ορίζει τα όρια;), το δικό του βλέμμα για όλα. Στέκομαι στη σημείωση της πρώτης σελίδας: Να αγαπάτε τους ανθρώπους με ψυχικές παθήσεις. Συνήθως δεν είναι χρήσιμοι. Αλλά είναι εδώ. Συχνότατα δείχνουν ιδιαίτερα κουραστικοί. Αλλά είναι εδώ. Σπανίως μπορούν να εκφράσουν κατανοητά αισθήματα. Αλλά είναι εδώ. Αρκεί έστω ένας να τους αγαπήσει. Η σημείωση θα μπορούσε να εκληφθεί και ως περιττή (καθώς εμφανής η διαρκής παρουσία-εν απουσία του πάσχοντος), αν δεν αποτελούσε τον «οδηγό» για τη δύσκολη πορεία, αν δεν έγραφε το ρήμα-κλειδί για το ξεκλείδωμα της ψυχής, αν, εν τέλει, δεν συμπλήρωνε και αυτή σε ποιητικό ρυθμό την όλη ποιητική σύνθεση· όπως ακριβώς αρμόζει σε ένα ποιητικό βιβλίο από την αρχή του ως το τέλος.

Σκέφτομαι ποια, επιτέλους, μπορεί να είναι η αφορμή (ικανή και επαρκής) για να βρουν οι λέξεις το ποίημα. Κι εδώ η Μεζίτη, με τον πιο απλό τρόπο (αυτόν που ξέρει να αγγίξει την οδύνη) μας δείχνει πώς γράφονται. Όταν βαθαίνει η απόγνωση, όταν ο νους σταματάει και παραλύει η υπομονή, ο στίχος βρίσκει μόνος του το νήμα, αιχμαλωτίζει τη στιγμή και ξεχύνεται στον λόγο. Αυτή τη γνησιότητα –μια άλλη μορφή της αθωότητας– αποπνέουν αυτά τα ποιήματα, που δεν έχουν ανάγκη κανέναν κανόνα γραφής, καμιά ποιητική «καθοδήγηση».

Πότε σε παροντικό χρόνο διαρκείας και πότε στον τελεσίδικο παρελθοντικό (έτσι κι αλλιώς ο χρόνος είχε άλλη διάσταση γι’ αυτόν) ο πατέρας ανασαίνει μέσα από τα ποιήματα της κόρης, ενώ ταυτόχρονα εισχωρεί σε ένα τοπίο μνήμης.

[…]

Τις Κυριακές γεμίζει τον νεροχύτη με νερό και βάζει μέσα κάτι καπάκια να επιπλέουν. Βάζει τα καραβάκια του. τα ταξίδια του. Τη ναυπήγησή τους. Κάποτε κάποιος με ρώτησε αν ο πατέρας ήταν ναυτικός. Κατά έναν τρόπο, απάντησα, ναι, ήταν.

Κι ενώ παντού αφήνει τα ίχνη της η μορφή του πατέρα (στο εδώ, στο εκεί, σε χώρο ορατό και αόρατο), η κόρη, ως παρουσία μέσα στα ποιήματα αποτελεί την άλλη όψη μιας εικόνας, που μόνον ως διπλή μπορεί να λογίζεται. Μια επικοινωνία που βρίσκει μόνη της τον δρόμο, μέσα από τα δύσβατα περάσματα της πάσχουσας ψυχής, με την αγάπη οδηγό, όπως δηλώνεται και στην αρχική σημείωση: «Αρκεί έστω ένας να τους αγαπήσει».

/ έφευγε το αίμα από τη μύτη καθώς έσκυβες να πάρεις κάτι από τον καταψύκτη πήγαινε απευθείας στα χέρια του πατέρα γέμιζε εντατικά τις φλέβες τη νύχτα που τον ξύπναγα να του δώσω το φάρμακο κι αυτό δεν είναι παρά μια σκέτη παρατήρηση για τα συγκοινωνούντα δοχεία /

 

Μάνια Μεζίτη

 

Πώς νιώθεις το αλλότριο άλγος να σε διαπερνά; Η ποίηση οδηγεί στην ιδίαν ατραπόν (για να θυμηθούμε τον Σκιαθίτη «άγιο των γραμμάτων»), στο ίδιο στενό μονοπάτι από τον ποιητή στον αναγνώστη και πάλι πίσω. Να κυκλοφορεί η οδύνη, να μοιράζεται.

Κλείνω αυτό το μικρό σημείωμα, που δεν θέλω να το ονομάσω «κριτικό» γιατί δεν είναι. Καλύτερα να πω πως είναι μια συγκατάνευση σε μια αλήθεια διατυπωμένη εδώ, στο τέλος του βιβλίου:

[…]

Ο πατέρας, βλέπετε, υπήρξε αρδευτικό έργο. Από αυτό ποτίζονταν τα ποιήματα.

Και τούτο εδώ ίσως είναι και η πιο ευθεία απάντηση στο ερώτημα για τις αφορμές της ποίησης.

Στο εξώφυλλο το πορτραίτο του ζωγράφου Burty Frank Haviland (έργο του Amedeo Modigliani, 1914).

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top