Fractal

Από τον αναγνώστη-καταναλωτή στον αναγνώστη-συγγραφέα

Γράφει ο Δημήτρης Περοδασκαλάκης // *

 

Γιώργος Σχορετσανίτης «Μοναχικές καλαμιές στον άνεμο του χρόνου», εκδ. Οδός Πανός

 

Ο ευφήμως γνωστός στους παροικούντες την επιστήμη της ιατρικής και ανήσυχος πάντα περί την τέχνη της συγγραφής Γιώργος Σχορετσανίτης καταθέτει ένα ακόμη πόνημα από τις εκδόσεις Οδός Πανός, με τίτλο: «Μοναχικές καλαμιές στον άνεμο του χρόνου» και υπότιτλο στο εσώφυλλο: «Αναγνώσεις και κριτικά σημειώματα για βιβλία». Πρόκειται ουσιαστικά για επιλεγμένα από τον ίδιο, δημοσιευμένα σε ηλεκτρονικά και έντυπα περιοδικά, κείμενα που αφορούν σε βιβλία, τα οποία και διάβασε το έτος 2019, εν καιρώ πανδημίας. Όπως ρητά δηλώνεται στον υπότιτλο του πονήματός του, τα κείμενα αυτά είναι προϊόντα της αναγνωστικής και κριτικής αναστροφής του με τον λόγο βιβλίων, μυθιστορηματικών και ποιητικών, τόσο Ελλήνων όσο και Ξένων συγγραφέων.

Υπό την έννοια αυτή, ο Σχορετσανίτης δεν είναι απλώς «ο αναγνώστης-καταναλωτής» αλλά «ο αναγνώστης-παραγωγός κειμένου», συγκροτεί δηλαδή ως περίπτωση εκείνο που ο περίφημος θεωρητικός της λογοτεχνίας Ρολάν Μπαρτ διακήρυξε: «Το διακύβευμα της λογοτεχνικής εργασίας είναι να μην κατασκευάζει πλέον τον αναγνώστη ως καταναλωτή, αλλά ως παραγωγό κειμένου». Διαβάζοντας κανείς τα κείμενα του εν λόγω βιβλίου, παρατηρεί ότι η «παραγωγή» αυτή δεν έχει ως ορίζουσα τη δαιδαλώδη πολλές φορές, εργαλειακή οπτική του «επαγγελματία» κριτικού αναγνώστη αλλά την ελεύθερη, ζωοποιό περιδιάβαση σε αφηγήσεις, σκηνές και στίχους, με τους όρους της ενσυναίσθησης που ο λόγος του εκάστοτε συγγραφέα επιγεννά στην ψυχή και νόηση του καλλιεργημένου αναγνώστη, ο οποίος όμως, όπως στην περίπτωση του Σχορετσανίτη, συμβαίνει να έχει εγγενή σχέση με τη γραφή και κατά τούτο να αποτυπώνει σε δικά του κείμενα τους μύχιους κραδασμούς της αναγνωστικής περιπέτειάς του. Ο Σχορετσανίτης με τον τρόπο αυτόν ψαύει αυτό που τον «αγγίζει», συζητεί αυτό που τον προβληματίζει, θεωρεί το φαινόμενο της ζωής στην «παράσταση» της γραφής, πραγματοποιεί με άλλα λόγια το ταξίδι του στην εσώτερη γεωγραφία του νοήματος, έμπλεος καθώς είναι και ταξιδίων κυριολεκτικών ανά τα μήκη και πλάτη της γης, με πλούσιους επίσης καρπούς τις καταγεγραμμένες έρευνες και εμπειρίες του σε βιβλία σχετικά με την ιστορία και τον πολιτισμό χωρών που έχει επισκεφτεί.

 

Γεώργιος Νικ. Σχορετσανίτης

 

Να σημειώσω επίσης ότι τα κείμενα του παρόντος πονήματος τιτλοφορούνται με τέτοιο τρόπο ώστε να συμπυκνώνεται για τον αναγνώστη τους το κεντρικό νόημα του βιβλίου που υποσημειώνεται πλήρως (συγγραφέας, έκδοση, μεταφραστής). Δηλώνεται δε κάθε φορά το έντυπο, όπου πρωτοδημοσιεύτηκε το κείμενο. Αξίζει ακόμη να παρατηρήσουμε ότι ο λόγος του ιατρού-συγγραφέα είναι ρέων, απλός (όχι απλοϊκός), σαφής, χωρίς ακκισμούς και ρητορείες, με αμεσότητα έκτυπη, η οποία και σου μεταφέρει με πηγαίο και σφριγηλό τρόπο το αναγνωστικό βίωμα ως πράξη ουσιαστικής, πολύμορφης παιδείας και απροϋπόθετης ελευθερίας του νοός. Προϊόν αυτής της ελευθερίας είναι και οι κριτικές του επισημάνσεις, όπως αυτές προκύπτουν μέσα από την ευρύτερη πολιτισμική και αναγνωστική του συγκρότηση.

Εν κατακλείδι, τα κείμενα του εν λόγω βιβλίου δείχνουν τον τρόπο με τον οποίο η λογοτεχνία μπορεί να γίνει ένας από τους σταθερούς συνομιλητές μας. Και είναι αλήθεια ότι έχει πολλά να μας πει για τη ζωή και τον άνθρωπο. Αυτό καταθέτει με εναργή και σημαίνοντα τρόπο ο ιατρός και συγγραφέας Γιώργος Σχορετσανίτης. Και τούτο δεν είναι λίγο!

 

 

* Ο Δημήτρης Περοδασκαλάκης είναι  φιλόλογος

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top