Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Τιθασεύοντας τον Φόβο
15/03/2022, 7:52 μμ

Τιθασεύοντας τον Φόβο

Από τον Κωνσταντίνο Μπούρα // *

 

Στέλιος Λουκάς, “Με λένε Φόβο”, εκδόσεις Κέδρος, Αθήνα 2021, σελ. 96

 

Ο καλύτερος τρόπος για να αποφύγεις, για να ξορκίσεις τον Φόβο είναι να υποδυθείς τον Φόβο, να γίνεις ο τρομερός εχθρός σου, να ντυθείς το τομάρι του, «να μπεις στα παπούτσια του», να τον νιώσεις σαν φίλο κι εδικό σου. Σαν τους πρωτόγονους θηρευτές που φορούσαν τα δέρματα των απειλητικότερων θηρίων, σαν τους αγρίους πολεμιστές που αφού έγδερναν (νεκρό ή ζωντανό) τον αντίπαλό τους ντυνόντουσαν το δέρμα τους αποκτώντας έτσι την σοφία ή τις μαχητικές αρετές του. Έτσι κι ο Ποιητής ο Καλός που αποδέχεται την ενεργητική παρουσία του στην εποχή του κι αποδέχεται τον Πόλεμο, όχι «ως πατέρα των πάντων» όπως χρησμοδοτούσε ο παππούς-Ηράκλειτος αλλά ως παθογένεια τής ανθρώπινης παρουσίας στην Γη, ο εναργής Πνευματικός Άνθρωπος Στέλιος Λουκάς απαντάει στην κατατρομοκράτηση με ένα ιδιότυπο δραματικό κείμενο για τον Φόβο, αναλύοντας εκ των έσω, ως μηχανισμός, ως «παις αεί πεσσεύων», που ανατέμνει το αρκουδάκι του προκειμένου να δει πώς κουνάει τα χεράκια του, να ανακαλύψει τον μηχανισμό πίσω από τις πολιτικές συνιστώσες και τα κοινωνικά δρώμενα.

Με την τεχνική των αλλεπάλληλων ρυθμολογικών στρώσεων και με υφολογική ενότητα αυτό το πόνημα είναι σημαντικό ποιητικό επίτευγμα σε μια εποχή πεζολογούσα κι αυτομυκτηριζομένη.

Λαλίστατος αλλά ολιγογραφότατος συμπληρώνει στο τυπωμένο χαρτί ό,τι δεν προλαβαίνουν να συλλάβουν τα ερτζιανά κύματα. Αποκρυσταλλώσεις δομημένων ενσωματώσεων του Αόρατου, κατευθυνόμενος διαλογισμός υπέρ Υγείας και Φωτίσεως Ανθρωπίνου Είδους.

Η πίκρα τού σκεπτομένου όντος απέναντι στα ανένοχα, αναλλοίωτα, ασημείωτα κι ακαταλόγιστα παράπλευρα όντα, που είναι ξένα ως προς εμάς, όχι όμως και τόσο διαφορετικά, αφού αυτά είναι ο κανόνας, ο περίφημος στατιστικός μέσος όρος, από τον οποίο εμείς πάντα αποκλίνουμε, αφού βρισκόμαστε στους πρόποδες τής καμπύλης τού Gauss.

Οποιοδήποτε παράθεμα θα αδικούσε αυτό το κλιμακωτό δόμημα που δεν γέρνει πουθενά όπως η πυραμίδα τής Πίζας, αλλά στέκει εκεί επικεντωμένο στην ουσία τού κοινωνουμένου νοήματος: «Μην φοβείστε!!!». Σαν τον αναστημένο Χριστό, του οποίου αποτελεί ο Θεσσαλονικιός ποιητής σταθερό πλήρωμα.

Θα τολμήσω εν τούτοις να σταχυογραφήσω το δικό μου ψηφιδωτό αμάλγαμα με σπαράγματα από αυτό το ενιαίο και αδιαίρετο ποιητικό «σώμα» λειτουργώντας έτσι ως Αγαύη από τις παραζαλισμένες (λόγω Διονύσου) ευριπίδειες «Βάκχες»:

«Κι όταν θα έρθει το μέλλον / Πάλι Φόβος θα ονομάζεται / Πάλι εκεί, στην άκρη της φωτεινής μέρας / θα ξαποσταίνει ένα δάκρυ / Θέλω να πω, ένα όνειρο ακρωτηριασμένο / Κι όμως…» (σελ. 65).

«Εκεί έξω υπάρχουν άγρια αρπαχτικά, κυρία Μακλέιν / Πού έξω, κύριε Ρος; / Ανάμεσα στις φυλλωσιές τής σκέψης των ανθρώπων / Και στους αθέατους δρόμους τής μέρας / Αλήθεια, κύριε Ρος / Γιατί τα πουλιά εκεί έξω είναι μαύρα; / Δεν είναι όλα μαύρα, κυρία Μακλέιν / Υπάρχουν και πουλιά με χρώματα / Κόκκινα / Κίτρινα / Πορτοκαλί…» (σελ. 82)

«Ο φόβος πρέπει να μοιράζεται, όπως το φως το βράδυ / της Ανάστασης»
(σελ. 52).

«Κανένα ποίημα δε σώθηκε από τη μοχθηρία / Των βαρβάρων επιδρομέων / Όλα σφάχτηκαν, ξεγυμνώθηκαν και πετάχτηκαν / Στα σκυλιά / Έξω από τα τείχη / Ο κόσμος τρομοκρατημένος κλείστηκε στα σπίτια…» (σελ. 36).

 

Στέλιος Λουκάς

 

………………………………….

Κι εδώ λέω εγώ:

Ακούς κατασπαραγμένε από κάποια άγνωστα-γνωστά σκυλιά Ευριπίδη; Ακούς Καβάφη τής αναμονής τών επομένων βαρβάρων;

Ακούς Σεφέρη «Κάθε ένας κι ένα αξίωμα – σαν το πουλί μες το κλουβί του»;

……………..

Τέλος, γνωμοδοτώ ως κριτικός Λογοτεχνίας και Θεάτρου: λόγος ατόφια θεατρικός αναμένει την σκηνική του πραγμάτωση. Το ασύνδετο σχήμα και η μεγαλογράμματη αρχή κάθε στίχου, τομές και διασκελισμοί δημιουργούν μια παρτιτούρα που μπορεί να ερμηνευτεί μεν με πολλούς τρόπους, αλλά θα έχει πάντα ένα νόημα: σώστε τον Άνθρωπο από τον εαυτό του τιθασεύοντας τον Φόβο.

 

 

* Ο Δρ Κωνσταντίνος Μπούρας είναι Επισκέπτης Καθηγητής Θεατρικής Κριτικής στο ΕΚΠΑ (https://konstantinosbouras.gr)

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top