Η σκιά του Φόβου
Γράφει η Τζένη Μανάκη //
«Τις νύχτες έπαιζε με τις σκιές», Τέσυ Μπάιλα, Εκδόσεις: Ψυχογιός, Σελ. 383
«Η ζωή καμιά φορά μάς κατακλύζει με την οδύνη της. Απρόσμενα και αναπάντεχα ανατρέπει κάθε δεδομένο, ασκώντας πάνω μας την παράλογη δύναμή της. Η αποδοχή αυτού του παράλογου όμως είναι αναγκαία εμπειρία για να ορίσει κανείς τα όρια της ελευθερίας του».
Η Τέσυ Μπάιλα στο νέο βιβλίο της με τη γνωστή λογοτεχνική της γραφή ξετυλίγει με ενάργεια, στοχασμό, ποιητική διάθεση και εικαστική νομοτέλεια, τον μύθο της, παράλληλα με ιστορικά γεγονότα που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της κοινωνίας και κατ’ επέκταση στη διαμόρφωση των χαρακτήρων – ηρώων της. Το νέο της πόνημα «Τις νύχτες έπαιζε με τις σκιές» δεν είναι ένα Ιστορικό μυθιστόρημα. Όμως η μεγάλη Ιστορία
αποτυπώνεται βαθιά στην ψυχοσύνθεση των ηρώων, παίζει έναν σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη της πορείας τους στη ζωή.
Οι εξαιρετικές λυρικές περιγραφές της φύσης, με πρωταγωνίστρια τη θάλασσα, που είδαμε σε προηγούμενα βιβλία της, υπάρχουν και εδώ με την ευαίσθητη παρατηρητικότητα ενός καλλιτέχνη φωτογράφου και την πένα κάποιου έμπειρου- ταλαντούχου συγγραφέα.
«Πουθενά αλλού δεν είναι πιο ηχηρή η σιωπή όσο κοντά σε ένα χειμωνιάτικο ακρογιάλι. Ο ήχος της θάλασσας δε μοιάζει με κανέναν. Ούτε με εκείνον του ανέμου στους κατηφορικούς ελαιώνες, ούτε με τον άλλον της άδειας εκκλησιάς, ούτε με τον ήχο της μοναξιάς στο άδειο σπίτι».
Οι σκηνές αυτές εναλλάσσονται με άλλες ωμού ρεαλισμού. Η συγγραφέας αποτυπώνει πάνω στο χαρτί αιματοβαμμένες εικόνες σφαγής, πολέμου, άφατου πόνου, απέραντης θλίψης και απόγνωσης, που φέρνουν στο νου πίνακες του Ντελακρουά. Εξάλλου η Τέχνη συμπρωταγωνιστεί με τον Ανέστη, τον βασικό ήρωά της.
«’Άξαφνα, από ένα στενό σοκάκι ξεπρόβαλε ένας έφιππος Τούρκος και την άρπαξε από τα μαλλιά. Άχνα δεν έβγαλε η γυναίκα, για να μην ακούσει ο άντρας της και γυρίσει να τη σώσει. Μόνο τα έμφοβα μάτια της, μεγάλα σαν ζεστά κάστανα, καρφώθηκαν σ’ εκείνα του διώκτη της, εκλιπαρώντας να της χαρίσουν λίγη ακόμη ζωή. Μια μαχαιριά χρειάστηκε ο Τούρκος για να της κόψει …”
«Τη στιγμή που η Δαναή χάνεται στη γέννα, ο άντρας της ο Γιώργης μαγνητισμένος από την Κίρκη του Κάστρου και από τις χάρες της, αμελεί να γυρίσει και μόλις που διαφεύγει από τη σφαγή των χριστιανών από τους Τουρκοκρητικούς στο μεγάλο Κάστρο, τον Αύγουστο του 1898.
Είναι η στιγμή που γεννιέται ο ήρωας ενός ολόκληρου κόσμου. Και μαζί του η Κρητική Πολιτεία, που λίγα χρόνια αργότερα θα οδηγήσει στην Ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα.
Αυτός είναι ο αιώνας του ζωγράφου, του Ανέστη, και η ιστορία του είναι η διαδρομή πολλών ανθρώπων, που έζησαν και πέθαναν μέσα στις σελίδες ενός βιβλίου”
(απόσπασμα από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Ο Ανέστης υπερνικώντας τους φόβους του, προκειμένου να γλιτώσει από έναν βίαιο πατέρα, εγκαταλείπει το πατρογονικό σπίτι, την αγάπη της θείας
Λουλουδιάς, του παππού Λεωνίδα και της θετής αδελφής Μυρσίνης, για να πραγματοποιήσει το όνειρό του.
Ο αδελφικός φίλος Μικέλε, τα Χανιά, η Ισιδώρα, ο Βενιζέλος, ο Πειραιάς, η Σχολή Καλών Τεχνών, ο έρωτας, η Χριστίνα, ο διχασμός, ο πόλεμος στα Μακεδονικά βουνά
«Βάδιζαν ολονυχτίς στα μονοπάτια του βουνού, φορτωμένοι με ένα χονδρό σακίδιο κι ένα τουφέκι βαρύ, πιο βαρύ και από την ιδέα τούτου του πολέμου…
…Σιωπηλοί , περπατούσαν στα τυφλά, κομμάτι κι αυτοί μιας αβύσσου ικανής να ρουφά τη ζωή και να εκμηδενίζει την προσωπικότητα όσων στέκονται στο χείλος της».
Ο λυρισμός γίνεται ελεγεία, θρηνητικό τραγούδι για το παράλογο του πολέμου, που ακολουθεί τους ήρωες στον μοναχικό αιματοβαμμένο δρόμο του αφανισμού. Η κόλαση μόνον από τον άνθρωπο μπορεί να δημιουργηθεί.
Ο Ανέστης ζωγραφίζει στο χαρτί τον βιωμένο φόβο, για να κρατήσει ζωντανή τη μνήμη, με την ελπίδα της μη επανάληψης. Αν χρειαζόταν σε ένα μοναδικό πίνακα να αποτύπωνε ό,τι βίωσε στον πόλεμο, μία γυναίκα θα ζωγράφιζε με σταμπαρισμένο πάνω στο πρόσωπό της τον σπαραγμό για την τρέλα του πολέμου. Αναρωτιόταν ποια μοίρα ποτίζει με τόσο πόνο το πεπρωμένο των ανθρώπων. Ληστρικά είχε αρπάξει ο παραλογισμός του πολέμου τα όνειρά του.
Σαν κινηματογραφικές εικόνες με πινελιές βουτηγμένες στον πόνο και το αίμα περνούν από τα μάτια του αναγνώστη σκηνές πολέμου, που βιώνει ο Ανέστης, σκηνές ανείπωτης φρίκης, ηχηρής σιωπής, με ιντερμέδια- μελωδίες μελαγχολικής μουσικής από μνήμες συνδεδεμένες με ”ιερό” πρόσωπο που του ενέπνευσε έναν αφανέρωτο έρωτα. Ελπίδες και στόχοι ματαιώνονται, όμως ο ήρωας δεν υποτάσσεται πλήρως σ’ αυτή τη ματαίωση, η Τέχνη του είναι κραταιή, αξίζει να ζήσει και μόνο γι αυτήν!
Η Μπάιλα καταγράφει την εποχή που διαδραματίζεται ο μύθος της ρεαλιστικά, χωρίς εξωραϊσμούς.
Τα πρόσωπα που πλαισιώνουν τον μύθο της Μπάιλα, και κινούνται γύρω από τον κεντρικό ήρωα, δημιουργούν μια ιδιαιτέρως ενδιαφέρουσα ιστορία που εξιτάρει τον αναγνώστη να γευτεί την εξέλιξή της. Η αγάπη, η βία, τα ήθη της εποχής, ο έρωτας, πάθη ανίερα τα παρασύρουν και χάνονται μέσα στον κουρνιαχτό της Ιστορίας που περίτεχνα χρωματίζει με την πένα της η συγγραφέας.
Ο χρόνος και η μνήμη αδιαλείπτως φοντάρουν στη ροή του πολύ καλά δομημένου μύθου, ως βασικά συστατικά του.
«Το λοιπόν το μεγαλύτερο φαρμάκι της ζωής είναι ο χρόνος . Κανείς δεν τονε λογαριάζει όταν περνάει, ώσπου φθάσει μια μέρα και να καταλάβει πως όπου νάναι τελειώνει».
Η εμβάθυνση στους χαρακτήρες γίνεται με επιστημονική ακρίβεια
ψυχολόγου, με προστιθέμενη αξία την τέλεια χρήση της γλώσσας, το ιδιόλεκτο των τόπων που εξελίσσεται η υπόθεση και τον μεστό αποφθεγματικό λόγο.
«Μια σκιά τεράστια είναι ο φόβος. Μα μοναχά όταν περπατήσει κανείς καταπάνω της μπορεί να τη δει να μικραίνει και τελικά να σβήνει όπως συμβαίνει πάντα με τις σκιές».
Η Τέσυ Μπάιλα γεννήθηκε στον Πειραιά. Σπούδασε Ιστορία του Ελληνικού Πολιτισμού και Μετάφραση Λογοτεχνίας. Εμφανίστηκε στη λογοτεχνία το 2009.Ασχολείται με τη φωτογραφία και ατομικές εκθέσεις της έχουν φιλοξενηθεί στο Πανεπιστήμιο Gakugei της Ιαπωνίας και στην Αθήνα. Διατηρεί στήλες λογοτεχνικής αρθρογραφίας και βιβλιοκριτικής σε έγκριτα διαδικτυακά περιοδικά και στην εφημερίδα Καθημερινή. Είναι επίσης συντάκτρια του λογοτεχνικού περιοδικού Κλεψύδρα και αρχισυντάκτρια του περιοδικού Literature gr
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
-
-
ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ ΜΕ 500+ ΛΕΞΕΙΣ: Ο θάνατος ποτέ δεν βάζει τέλος
23/04/2024, 9:51 μμ -
Παρακείμενα: «Ωδή στην ηρωική παράδοση και ταυτόχρονα καταδίκη»
23/04/2024, 9:50 μμ -
Ο ‘δράκος’ κοιτούσε τη λίμνη
23/04/2024, 9:48 μμ -
Η αλχημιστική φαντασία της Μπουραζοπούλου
23/04/2024, 9:47 μμ -
Ο Δημήτρης Νόλλας συνεχίζει
23/04/2024, 9:45 μμ
ΘΕΜΑΤΑ
-
Ένα ποίημα
Της Μαρίας Μπουρμά // * Τριγύρω στο δρόμο σκουριασμένοι πεζοπόροι, πορτρέτα ωχρά, ξεθωριασμένα. Δήμιοι και θύματα τις μάσκες ανταλλάσσουν, μορφασμούς προβάρουν σε καθρέφτη. Τα αισθήματα μαργαριτάρια σε κοχύλια. Μόνο το πρώτο ξάφνιασμα να νιώσω, άλλη ζωή
Περισσότερα -
Κατερίνα Δημόκα: “Κάθε άνθρωπος είναι φορέας της δικής του αλήθειας και προσδιορίζει εξατομικευμένα το «νόημα της ζωής»”
Συνέντευξη στην Έλενα Νταβλαμάνου // Μετά τη σκληρή διαταγή του βασιλιά Μονόχρωτου να απαγορεύσει όλα τα χρώματα, εκτός από το γκρίζο, στην Γκρίζα Πολιτεία εμφανίζεται η Δόνα Ανεζίνα, ξακουστή δασκάλα και ταξιδιώτισσα. Μαθαίνει στα παιδιά τους διαφορετικούς πολιτισμούς
Περισσότερα -
«Η μεγάλη ψυχή, νικάει τον ατομικό πόνο»
Γράφει η Τζίνα Ψάρρη // Νίκος Καζαντζάκης «Ο Ανήφορος», Εκδόσεις Διόπτρα Ο Κοσμάς ταξιδεύει προς την Κρήτη, μετά από είκοσι χρόνια και μόλις δέκα ημέρες μετά τον θάνατο του πατέρα του. Το Μεγάλο Κάστρο, το Ηράκλειο
Περισσότερα -
Διήγημα: “Απόκοσμα γενέθλια”
Της Αθηνάς Ζωγράφου // Απόκοσμα γενέθλια Ξημέρωσε 24 Οκτωβρίου. Το ξυπνητήρι χτυπούσε επίμονα. Έπρεπε να σηκωθεί. Πριν δυο ώρες είχε καταφέρει να κοιμηθεί. Άλλο ένα βράδυ χαμένη στις σκέψεις της να στριφογυρίζει κοιτώντας μια το
Περισσότερα -
Νικητής η ηθική της γραφής του δημιουργού
Γράφει ο Τάσος Αγγελίδης- Γκέντζος // Κώστας Σιμενός «Ο κλέφτης των σκουπιδιών», Εκδόσεις Α.Α. Λιβάνη Τα τελευταία χρόνια πολλά είναι τα μυθιστορήματα που εκδίδουν οι εκδοτικοί οίκοι της χώρας μας. Για να γίνω σαφής… τα νούμερα είναι τρομακτικά!
Περισσότερα -
«Οι έννοιες κρύβονται στις εικόνες./ Οι εικόνες αναδύονται από τις λέξεις. /Με λέξεις, μιλώ για το όνειρο που είδα.»
Γράφει ο Δημήτρης Βαρβαρήγος // «Το ασυγκίνητο ποτάμι», Χρήστος Παπουτσής, εκδ. Δρόμων, σελ. 84 Η τέχνη του λόγου διά πνεύματος Χρήστου Παπουτσή παίρνει σχήμα και μορφή με την ποιητική του συλλογή Το ασυγκίνητο ποτάμι, ένα καλαίσθητο βιβλίο από
Περισσότερα -
Για «μια άλλη ζωή που γεννιέται το βράδυ»
Γράφει η Αριστέα Τσάντζου // * «Οι γυναίκες που αγαπάμε είναι θαμμένες στον κήπο» του Ευθύμη Λέντζα Μετά τη «Στάχτη στο ποτό»[1], «Το Κόκκινο Σπίτι»[2] και τον «Αύγουστο»[3], ο Ευθύμης Λέντζας δημοσίευσε πρόσφατα τη συλλογή «Οι γυναίκες που
Περισσότερα
