Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / «Οι έννοιες κρύβονται στις εικόνες./ Οι εικόνες αναδύονται από τις λέξεις. /Με λέξεις, μιλώ για το όνειρο που είδα.»
17/04/2019, 2:15 πμ

«Οι έννοιες κρύβονται στις εικόνες./ Οι εικόνες αναδύονται από τις λέξεις. /Με λέξεις, μιλώ για το όνειρο που είδα.»

Γράφει ο Δημήτρης Βαρβαρήγος //

 

«Το ασυγκίνητο ποτάμι», Χρήστος Παπουτσής, εκδ. Δρόμων, σελ. 84

 

Η τέχνη του λόγου διά πνεύματος Χρήστου Παπουτσή παίρνει σχήμα και μορφή με την ποιητική του συλλογή Το ασυγκίνητο ποτάμι, ένα καλαίσθητο βιβλίο από τις εκδόσεις Δρόμων, για να δώσει το δικό του στίγμα, να αφήσει το δικό του λιθαράκι στο βωμό της τέχνης για το αδιέξοδο αίσθημα ασφυξίας στο οποίο οδηγείται ο σύγχρονος άνθρωπος ζώντας σε μια σκληρή πραγματικότητα.

Για έναν δημιουργό αυτό που ήδη έχει γίνει δεν είναι τόσο ενδιαφέρον όσο εκείνο που θα ακολουθήσει. Είναι η αέναη προσπάθεια, ο μόχθος για το επόμενο βήμα και το ιδανικό, αυτό που τον ικανοποιεί και τον θρέφει είναι να έχει πάντα έμπνευση.

Η μεταφυσική συνύπαρξη δημιουργικής πνοής και συνείδησης είναι φανερή στην οργάνωση του ύφους που ακολουθεί. Βασίζεται στο υπεραισθητό μέσα από τη λογική γήινη ακολουθία. Έτσι το στοιχείο που φέρουν τα ποιήματα του είναι η ειλικρίνεια που συνοδεύεται από την επάρκεια του αποτελέσματος κι όχι ως σύμπτωση ευαισθησίας και ποιητικού οίστρου που απλά και τυχαία συμπίπτουν.

Αρχικά διαφαίνεται μια θολή και ακαθόριστη αίσθηση ενός αχλού σκοταδιού, προσδίδοντας τη μορφή κάποιου πεσιμισμού, που κάλλιστα ονοματίζεται αποξένωση, μοναξιά, ψυχική ερημιά, εγκατάλειψη.

Όμως μέσα από αυτή τη γενικότερη χροιά διαφαίνεται ότι από τη δύσκολη πορεία των επιθυμιών, των παθών και των συναισθημάτων, η ζωή χρειάζεται πνευματική και ηθική έξαρση, ονειροπόλημα, ιδανικά, συνένωση και αναβάσεις σε υψηλούς στόχους που μαγνητίζουν τις ψυχές και τις ελκύουν προς το φως της αλήθειας.

Έτσι μέσα από τη γραφή του και το στέρεο αφηγηματικά ποιητικό ύφος προβάλλεται ξεκάθαρα η αναζήτηση της αισιοδοξίας. Τούτη η αναζήτηση δείχνει να ολοκληρώνεται από την αίσθηση της μοναχικότητας η οποία νιώθει, ο ποιητής, ότι λυτρώνεται μέσα από την ίδια την ποίηση που δημιουργεί και λειτουργεί ως μαγνήτης μιας άφατης ασφάλειας.

Φθάνοντας η ανάγνωση στην Τέταρτη ενότητα, έξοδος απ’ τον λαβύρινθο αναγνωρίζεται ξεκάθαρα ο βαθύς οπτιμισμός αυτή η μεταφυσική θεωρία που υποστηρίζει ότι ο κόσμος μας – και ότι έχει σχέση με αυτόν- είναι ο καλύτερος που θα μπορούσε να υπάρξει, αφού αποτελεί έκφραση της σοφίας και της καλοσύνης του αγαθού θεού.

Στο Ασυγκίνητο ποτάμι, υπάρχουν τέσσερεις ενότητες. Ο πρόλογος μας οδηγεί στην είσοδο του Λαβύρινθου, από εκεί σε δρόμους ορατούς, σε δρόμους αόρατους και τέλος προς την έξοδο από τον Λαβύρινθο.

Από αυτό και μόνο το στοιχείο των τίτλων φανερώνεται το υπερρεαλιστικό στοιχείο ως η παντοδυναμία του ονείρου, και η πίστη σε μία πραγματικότητα πέρα από τα δεσμά της λογικής, την υπερ-πραγματικότητα, απαλλαγμένη όμως από το διδακτικό στοιχείο, αλλά πάντα με υπαινικτικό τόνο, λεπτά συναισθήματα και με μια τάση ν’ ασχοληθεί με δύσκολα και σκληρά θέματα που παρουσιάζουν τη ζωή να μοιράζεται ανάμεσα στο σωστό και το λάθος.

Γράφει στο ποίημα! Ώρα αποχωρισμού /

Κρύο. Μεταμορφώθηκα. Μαντήλι έγινα αποχαιρετισμού, τρύπωσα σε μια τσέπη, εκεί που κρύβονται τα λαβωμένα όνειρα.

Πασχίζει, ο ποιητής, να δώσει απαντήσεις σε καίρια ζητήματα που αναφέρονται και στις τέσσερις ενότητες του βιβλίου, προσπαθώντας να ταχτοποιήσει το συναισθηματικό κόσμο των ανθρώπων από γεγονότα και μνήμες που τον βασανίζουν, να τον λυτρώσει μέσα από μια ποίηση που επιζητεί να πλάσει τον δικό της –τον δικό του- ιδανικό κόσμο.

Το ασυγκίνητο ποτάμι δεν ασχολείται μόνο με την κοσμοαντίληψη, τις ιδέες των ανθρώπων με το αίσθημα και το πνεύμα τους. Κυλά διάφανο, ορμητικό ως άλλη κάθαρση, ακολουθώντας μέσα από την αίσθηση του ονειρικού με ερωτήματα που γεννώνται από το άγνωστο της ζωής και του θανάτου.

 

Χρήστος Παπουτσής

 

Γράφει στο ποίημα

Ελπίδα δίχως τέλος. Τους έδωσαν μία ζωή / κι εκείνοι έζησαν. Όταν στο σχέδιο έγραφε «Τέλος», τους πήραν πίσω την ζωή / κι εκείνοι πάλεψαν να ελπίσουν. Τους έδωσαν άλλη ζωή / κι εκείνοι ζωγραφίζουν όνειρα, πηδούν στη ράχη τους και ταξιδεύουν. Μα, όταν στο σχέδιο πάλι θα γράψει « Τέλος» ;

Κατανοητή η προσπάθεια του ποιητή για πνευματική ανεξαρτησία, που διακηρύσσεται ότι υπάρχει, κι ας γνωρίζει καλά πως αποτελεί ουσιαστικά έναν μύθο, μια ουτοπία καθώς η ζωή βρίσκεται σε παραδεδομένους κανόνες που στερούν την απόλυτη έννοια της ελευθερίας. Όμως δεν το βάζει κάτω, διαρκώς πάσχει για την αλήθεια και ολοένα προσπαθεί να ταχτοποιήσει μνήμες και συναισθήματα που τη βασανίζουν και δημιουργούν τον απόηχο μιας ατμόσφαιρας φθοράς ή εξασθένισης των επιθυμιών που αναδύεται σε αρκετά ποιήματα.

Γράφει στο ποίημα:

Ποιητές στην χώρα των τεράτων.

Τούτη η γλώσσα, βρώμισε·/ λερώθηκε απ’ τις πράξεις. Κι εμείς, που υποφέρουμε, ποιήματα γράφουμε σ’ αυτήν, στη γλώσσα των τεράτων. Με την μοσχοβολιά τους, θα ξεχαστούν κι αυτοί και οι θεοί τους.

Πολυδιάστατη γραφή, ελλειπτική, με τη χροιά της κλασσικής φόρμας να θέτει τον αναγνώστη κοινωνό στη διαδικασία του ερωτήματος, της απάντησης, του νοήματος.

Το να διαβάζεις ποίηση και να μοιράζεσαι τις σκέψης του ποιητή, να εναρμονίζεσαι με τη θεματική, να αναγνωρίζεις τις έννοιες και να ταυτίζεσαι στο απόλυτο, είναι η επιτυχία του ποιητή να συνομιλεί με τους αναγνώστες του μέσα απ’ τα ποιήματα του.

 

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top