Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Η αμφιλεγόμενη Νάντια Κομανέτσι
01/12/2021, 8:32 πμ

Η αμφιλεγόμενη Νάντια Κομανέτσι

Γράφει ο Δημήτρης Καρύδας //

 

Λόλα Λαφόν «Η μικρή κομμουνίστρια που δεν γελούσε ποτέ», Μετάφραση: Καρολίνα Μέρμηγκα, εκδ. Μελάνι

 

Η άγνωστη παιδούλα με το σώμα λάστιχο που έκανε τον πλανήτη να μείνει με ανοιχτό στόμα όταν κατάφερε το ακατόρθωτο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1976 στη γυμναστική: Να πάρει άριστα 10, κάτι που δεν είχε πετύχει ποτέ και κανείς άλλος σε αγώνες γυμναστικής τινάζοντας στον αέρα ακόμη και τα ανέτοιμα για κάτι τέτοιο χρονόμετρα και φωτεινούς πίνακες των αγώνων. Ο λόγος για την Νάντια Κομανέτσι που ακολούθησε τη διαδρομή από παιδί θαύμα σε ζωντανή διαφήμιση του δικτάτορα Τσαουσέσκου και λίγο πριν την πτώση του αποσκίρτησε για τις ΗΠΑ όπου ζει μέχρι σήμερα. Το κίνητρο για να αναζητήσω και να βρω το εξαντλημένο πλέον βιβλίο των εκδόσεων Μελάνι με τίτλο ‘’Η μικρή κομμουνίστρια που δεν γελούσε ποτέ’’ μου το έδωσε μια σειρά του Netflix που αναφερόταν στον αντισυμβατικό και με πολύ παράξενες μεθόδους προπονητή της Μπέλα Καρολι. Ένα μισάνθρωπο ουσιαστικά που βρισκόταν σε μια μόνιμη αναζήτηση της τελειότητας την οποία όμως βίωσε μόνο με το τέλειο αθλητικό του δημιούργημα τη Νάντια Κομανέτσι.

Στο συγκεκριμένο βιβλίο η Γαλλίδα Λόλα Λαφόν έχει συμπεριλάβει τα σημαντικότερα κομμάτια της ζωής της Κομανέτσι. Από την σχεδόν ξαφνική της εμφάνιση στο παγκόσμιο στερέωμα σε ένα άθλημα που αποτελούσε φέουδο των Ρωσίδων, την παγκόσμια επίδραση που άσκησε αμέσως μετά, την εκμετάλλευση της από το καθεστώς Τσαουσέσκο για να προβληθεί ένα ανύπαρκτο μοντέλο ζωής και παραγωγής τέλειων αθλητών. Και όσα ακολούθησαν με την έλευση της εφηβείας της, το αλκοόλ, τους εφήμερους εραστές, την ερωτική σχέση με τον γιο του Τσαουσέσκο και την μυθιστορηματική φυγάδευση της στη δύση λίγες μέρες πριν η λαϊκή οργή ανατρέψει τον Ρουμάνο δυνάστη. Την αναφορά στο πόσο αμφιλεγόμενη ήταν αυτή η δραπέτευση  σε ένα οριακό χρονικά σημείο αφού αρκετοί υποστήριζαν ότι έγινε με τις ευλογίες του υιού Τσαουσέσκου για να αποφύγει η Κομανέτσι τυχόν αντίποινα. Στην ουσία κάπου εκεί ολοκληρώνεται το βιβλίο αφού περιέχει ελάχιστα στοιχεία για τη μετέπειτα ζωή της Νάντια στις ΗΠΑ όπου βρίσκεται μέχρι σήμερα.

Η ζωή της Κομανέτσι είναι ξεκάθαρο ότι έμοιαζε με ένα matrix και ειδικά μέχρι την δραπέτευση της έμοιαζε να κινείται σε πολλά παράλληλα σύμπαντα.

Το βιβλίο δεν περιλαμβάνεται στις επίσημες βιογραφίες της Κομανέτσι για ένα απλό λόγο:

Όχι γιατί θεωρείται μυθιστορηματική βιογραφία αφού η Λαφόν περιλαμβάνει πολλά στοιχεία που έχουν να κάνουν με τον τρόπο ζωής στη Ρουμανία και όχι με την ηρωίδα του βιβλίου. Κυρίως όμως γιατί η ίδια η συγγραφέας διάλεξε ένα εξαιρετικά αμφιλεγόμενο τρόπο να παρουσιάσει τη δουλειά της. Και από τη στιγμή που δεν ξεκαθαρίζει η ίδια την αλήθεια του συγκεκριμένου στοιχείου δεν μπορεί κάποιος να είναι σίγουρος για την πιστότητα ορισμένων στοιχείων. Η Λαφόν, λοιπόν, στο τέλος κάθε κεφαλαίου περιλαμβάνει διαλόγους μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή συζητήσεων με την Κομανέτσι η οποία σε ορισμένες περιπτώσεις μοιάζει να διαφωνεί ριζικά με τον τρόπο που παρουσιάζει ή προσπαθεί να παρουσιάσει η συγγραφέας τα γεγονότα της ζωής της. Μια πιο προσεκτική ανάγνωση όμως δείχνει ότι είναι πολύ πιθανό όλη αυτή η επικοινωνία να ανήκει στο επίπεδο της φαντασίας της Λαφόν η οποία ενδέχεται να μην είχε την παραμικρή επαφή με την Κομανέτσι όταν γραφόταν το βιβλίο. Η μικρή αυτή λεπτομέρεια δεν θα έπαιζε σημαντικό ρόλο αν απλά και μόνο εξυπηρετούσε τη ροή και τη μυθοπλασία του βιβλίου. Όμως σε όλες αυτές τις παρεμβάσεις περιλαμβάνονται σχόλια της Κομανέτσι που προσπαθεί να συγκρίνει τον τρόπο ζωής στη δεκαετία του ’80 στη Ρουμανία με τις σύγχρονες δυτικές κοινωνίες! Τουλάχιστον unfair που ξεπερνά τα όρια τα όρια του λογοτεχνικού ευρήματος και κάποια στιγμή μετατρέπεται σχεδόν σε αχρείαστη πολιτική προπαγάνδα, ειδικά στα τελευταία κεφάλαια του βιβλίου όπου η ίδια η Λαφόν ταξιδεύει στο Βουκουρέστι και στην ουσία καταναλώνεται με τον τρόπο ζωής της πόλης και όχι με την Κομανέτσι!!! Αν εξαιρέσουμε τη μάλλον ενοχλητική αυτή ‘’πρωτοτυπία’’ το υπόλοιπο βιβλίο διαβάζεται πολύ ευχάριστα έστω και αν ο αναγνώστης, ενδεχόμενα και ο πλέον μυημένος σε θέματα αθλητισμού, θα μπερδευτεί αρκετά από μισόλογα και ελλειπτικές αναφορές για ορισμένα κομβικά γεγονότα στη ζωή μιας εκ των μεγαλυτέρων αθλητριών όλων των εποχών.

 

Lola Lafon

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top