✩ «Η λέξη πρόοδος στο στόμα της μητέρας μου ηχούσε πολύ φάλτσα», του Ματέι Βίζνιεκ στο Θέατρο Μπέλλος
Γράφει ο Κωνσταντίνος Μπούρας //
«Η λέξη πρόοδος στο στόμα της μητέρας μου ηχούσε πολύ φάλτσα», του Ματέι Βίζνιεκ (σκηνοθεσία Αικατερίνης Παπαγεωργίου) στο πάντα πολυσύχναστο Θέατρο ΜΠΕΛΛΟΣ.
Η υλιστικού τύπου «μεταφυσική» συνύπαρξης νεκρών και ζωντανών (χωρίς καμία άλλη αναφορά σε αλλοδιαστασιακά όντα ή στην υπόθεση εργασίας περί υπάρξεως ζωής μετά τον θάνατο τού φυσικού σώματος) είναι μια λογοτεχνική-δραματουργική συνθήκη που εμπλουτίζει τη σκηνική πραγμάτωση ενός «κειμένου» με σουρεαλιστική φαντασμαγορία πέρα από τον στυγνό νατουραλισμό, πέρα πολύ κι από την απαίτηση να αναπαρασταθεί η όποια «Εξωτερική πραγματικότητα».
Ειδικά σε περιπτώσεις πολέμων, τραυματικών γεγονότων, ειδεχθών κακουργημάτων, κατά συρροήν εγκλημάτων, βίας, βιασμών, αυθαιρεσίας, εκμεταλλεύσεως ανθρώπου από άνθρωπο… ειδικά εκεί όπου η ανθρώπινη λογική «σταματάει» (όπως λένε) κι αρχίζει η ανάγκη φυγής στο σουρεαλιστικό, στο «παράλογο», στο γκροτέσκο, στο μεταμοντέρνο ζάπινγκ, στην νεωτερική παλινδρόμηση σε χωροχρονικά ασυνεχή… τότε είναι που ξεκινάει η σκηνική ευτοπία μέσα από τη διαχείριση πραγματικών (με την ιστορική έννοια) δυστοπιών… και τότε ακριβώς είναι που η καθημερινή χαρμολύπη, με την εξασφάλιση τής συναισθηματικής απόστασης χάρη στην θεατρική συνθήκη, στο «παράδοξο τού Diderot» και στην «επική» διαχείριση συλλογικών τραυμάτων (με ή χωρίς μπρεχτική «αποστασιοποίηση») οδηγούν ακόμα και στην αισθητική απόλαυση, εάν όχι και στην αισθητική ηδονή.
Ο άνθρωπος είναι περίεργο ον. Ο μιμητισμός ενισχύει την ενσυναίσθηση, ή και την αντιμάχεται.
Ο δαρβινικός πρόγονός μας έχει αφήσει ανεξίτηλο το στίγμα της πατούσας του (κι όχι μόνον) στην κοινωνική μας ζωή, αλλά και στο αναπόφευκτο καθρέφτισμά της στην Τέχνη. Αλλιώς δεν εξηγείται τόση σκηνική-κινηματογραφική-τηλεοπτική-διαδικτυακή εκμετάλλευση κάθε ακραίας, απάνθρωπης, ανελέητης επίδειξης βίας, αναλγησίας, εξουσιομανίας…
Σκέφτομαι συχνά μήπως τόσοι εικονικοί φόνοι απαλύνουν τον ενδιάθετο φόβο για τον δικό μας θάνατο. «Ω γλυκύ μου έαρ…».
Οι ηθοποιοί όταν καλούνται να ερμηνεύσουν φονιάδες, φροντίζουν να είναι ΚΑΙ ωραίοι, σαγηνευτικοί, γοητευτικοί, να συμβάλλουν στην μαγεία (ό,τι κι αν σημαίνει αυτό για τον/τη/το εκάστοτε θεατή).
Τελικά, βλέποντας παρόμοιες απόπειρες αναπαραστάσεως τραυματικών ιστορικών γεγονότων, συμπλεγματικών συμβάντων… το ξύσιμο πληγών που θα είχαν σχηματίσει μία προστατευτική κρούστα έστω… όμως φαίνεται πως η Λήθη κι η α-Λήθεια, η Μνήμη και η Αμνησία, η Υπερμνησία και η Αμνηστία παλεύουν εντατικά στο συλλογικό ασυνείδητο επιχειρώντας να αλώσουν την καρδιά μας.
Ακόμα όμως κι όταν ΔΕΝ τα καταφέρνουν, αυτό το καρναβαλικό τσίρκο τής τελετουργικής (επιτελεστικής) πράξεως υλοποιείται με έναν περίεργο τρόπο τόσο στον φλοιό των ανώτερων λειτουργιών τού εγκεφάλου μας όσο και στα κατώτερα στρώματα τού λεγομένου «ερπετοειδούς εγκεφάλου» μας.
Κι αν μιλάω για μιμητισμό, είναι γιατί συχνά-πυκνά παρατηρούμε πως γελάμε κάθε φορά που κάποιος συνάνθρωπός μας γλιστράει και πέφτει, ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΉΜΑΣΤΑΝ ΕΜΕΙΣ ΣΤΗΝ ΆΒΟΛΗ ΘΕΣΗ ΤΟΥ.
Μήπως το ίδιο συμβαίνει και με τις πολεμικές ανταποκρίσεις στο θέατρο;
Φεύγουμε ικανοποιημένοι που δεν είμαστε εμείς οι ξερριζωμένοι, πως το σπίτι-φρούριο-καταφύγιό μας είναι ακόμη στη θέση του και το ταβάνι δεν στάζει, η βρύση τρέχει νερό, το ηλεκτρικό λειτουργεί, η λάμπα νυκτός ανάβει…
Επειδή η δραματοθεραπεία είναι πάντοτε ομοιοπαθητική, επαφίεται στην ευελιξία και στην ευπλαστότητα των ηθοποιών να περνάνε από τον ένα ρόλο στον άλλον ως εάν να αλλάζουν πουκάμισο, σώμα (μετενσάρκωση), ψυχή (μετεμψύχωση) και ούτω καθεξής.
Στη συγκεκριμένη παράσταση οι διονυσιακοί τεχνίτες διακτινίζονται σε κόντρα ρόλους, συνομιλούν με τα φαντάσματα, παίρνουν διαζύγιο ή έρχονται σε διάσταση με το σώμα τους, κρατούν αποστάσεις ασφαλείας από τραυματικά γεγονότα που αδυνατούν να διαχειριστούν αποτελεσματικώς, επιτυγχάνουν να μας μεταδώσουνε μια ιδιότυπη αποστασιοποίηση που επιταχύνει την νοητική επεξεργασία των εισερχομένων σημάτων έτσι ώστε να μεταβολιστούν και να αποθηκευτούν ως μηνύματα ανεξίτηλα.
Ενδιαφέρουσα παράσταση, με αλλόκοτες οπτικοακουστικές συγκυρίες, κατάλληλα συντονισμένη σε οξείς τόνους, σαν τα κόρνα από τη βουδιστική λειτουργία στον δρόμο τού Σμαράγδινου Βουδισμού στο Θιβέτ.
Σπανίως φτάνουμε στο χειροκρότημα τόσο απρόσκοπτα και «φυσικά» που δεν καταλαβαίνουμε πώς πέρασε το ενδιάμεσο διάστημα.
Αξιόμαχοι όλοι/όλες οι συντελεστές:
Κείμενο: Ματέι Βίζνιεκ.
Μετάφραση: Έρση Βασιλικιώτη.
Σκηνοθεσία: Αικατερίνη Παπαγεωργίου.
Σκηνικά: Μυρτώ Σταμπούλου.
Κοστούμια: Ειρήνη Γεωργακίλα.
Πρωτότυπη μουσική: Μαρίνα Χρονοπούλου.
Χορογραφίες: Χρυσηίς Λιατζιβίρη.
Σχεδιασμός Φωτισμού: Κωστής Μουσικός.
Βοηθός Σκηνοθέτη: Αλεξάνδρα Μαρτίνη.
Παίζουν (αλφαβητικά):
Αλέξανδρος Βάρθης, Τάσος Λέκκας, Μάνια Παπαδημητρίου, Δημήτρης Πετρόπουλος, Ελίζα Σκολίδη.
Μην το χάσετε. Αξίζει να το τιμήσετε με την επιλεκτική διαλεκτικότητά σας.
Info:
Η λέξη πρόοδος στο στόμα της μητέρας μου ηχούσε πολύ φάλτσα
του Ματέι Βίζνιεκ σε σκηνοθεσία Αικατερίνης Παπαγεωργίου.
Μια παράσταση της ομάδας The Young Quill σε σκηνοθεσία της Αικατερίνης Παπαγεωργίου με τους: Αλέξανδρο Βάρθη, Τάσο Λέκκα, Μάνια Παπαδημητρίου, Δημήτρη Πετρόπουλο, Ελίζα Σκολίδη.
Το έργο γράφεται με αφορμή τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, αφηγούμενο όμως μια ιστορία που θα μπορούσε να έχει διαδραματιστεί μετά από έναν οποιονδήποτε πόλεμο του τότε, του τώρα ή του μετά. Ο Βίγκαν και η Γιάσμινσκα επαναπατρίζονται στο χωριό τους μετά τη λήξη του εμφυλίου αναζητώντας τη σορό του Βίμπκο, του χαμένου τους γιου που πολεμούσε. Η τοπική κοινωνία τους αντιμετωπίζει με καχυποψία αναζητώντας τρόπους να εκμεταλλευτεί οικονομικά το πένθος τους. Τα πάντα, ακόμα και οι άνθρωποι, ζωντανοί ή νεκροί, είναι εμπορεύσιμα. Η μοναδική πηγή εσόδων του ζευγαριού είναι η κόρη τους, Ίντα, η οποία κατά τη διάρκεια του εμφυλίου μπλέκεται με κύκλωμα σωματεμπορίας και πλέον εκπορνεύεται στην κεντρική Ιταλία. Η ίδια βιώνει μια παράλληλη ιστορία εξευτελισμού της ανθρώπινης ύπαρξης.
Μέσα από την προσωπική ιστορία της οικογένειας προκύπτει η αφήγηση μιας πολεμικής φρικωδίας ολόκληρου του 20ου αιώνα. Ο συγγραφέας συνθέτοντας το κείμενο του στις αρχές του 2000 διερωτάται με σαφήνεια, τι θεωρούμε «πρόοδο» τον 21ο αιώνα, ερχόμενοι από όλους τους πολέμους, τις βιαιοπραγίες και τους ξεριζωμούς που στιγμάτισαν τον 20ο και διαδραματίστηκαν στο βωμό της προόδου και του κέρδους. Σήμερα, ασχολούμενοι με το έργο αυτό είκοσι χρόνια αφότου γράφτηκε, επικαιροποιούμε το ερώτημα αναρωτώμενοι αν η «πρόοδος» είναι τελικά η αξία που πρέπει να καθορίζει την πολιτική, την κοινωνία, την οικονομία, ακόμα και τον ίδιο τον άνθρωπο. Ακροβατώντας μεταξύ ενός ρεαλιστικού και υπερρεαλιστικού πλαισίου – που πλέον είναι όλα φάλτσα – ο Ματέι Βίζνιεκ δίνει χώρο στον θεατή να αναμετρηθεί με τη σκληρότητα του ανθρώπου, την απολυτότητα των κοινωνικών δομών και τον καιροσκοπισμό της πολιτικής.
Οκτώβριος 2023 – Φεβρουάριος 2024
κάθε Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο στις 21:00 και Κυριακή στις 18:00
Ταυτότητα Παράστασης:
- Συντελεστές Κείμενο: Ματέι Βίζνιεκ
- Μετάφραση: Έρση Βασιλικιώτη
- Σκηνοθεσία Αικατερίνη Παπαγεωργίου
- Σκηνικά: Μυρτώ Σταμπούλου
- Κοστούμια Ειρήνη Γεωργακίλα
- Πρωτότυπη μουσική Μαρίνα Χρονοπούλου
- Χορογραφίες Χρυσηίς Λιατζιβίρη
- Σχεδιασμός Φωτισμού Κωστής Μουσικός
- Βοηθός Σκηνοθέτη Αλεξάνδρα Μαρτίνη
Παίζουν (αλφαβητικά):
- Αλέξανδρος Βάρθης,
- Τάσος Λέκκας
- Μάνια Παπαδημητρίου,
- Δημήτρης Πετρόπουλος
- Ελίζα Σκολίδη
- Φωτογραφίες
- Ελίνα Γιουνανλή
- Γραφιστική επεξεργασία
- Indigo Creative
- Επικοινωνία:
- Μαρίκα Αρβανιτοπούλου | Art Ensemble
- Διεύθυνση παραγωγής
- Φάνης Μιλλεούνης
Έγραψαν για την παράσταση:
- www.artivist.gr
- www.monopoly.gr
- www.theatromania.gr
- www.in2life.gr
- www.oanagnostis.gr
- www.news247.gr
- www.culturenow.gr
- www.athinorama.gr
- www.gazzetta.gr
- www.boemradio.com
- www.totetartokoudouni.blogspot.com
- www.urbanlife.gr
- www.amna.gr
- www.tanea.gr
- www.debop.gr
- www.topontiki.gr
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
-
-
-
Θεατρικός Μονόλογος «Φρέγια»
30/04/2024, 8:10 μμ -
-
✩ «1984» του George Orwell από την ομάδα «Ars Moriendi» στο θέατρο «ΑΝΕΤΟΝ»
23/04/2024, 8:29 μμ -
✩ Τζεφ Μπάρον: “Κάθε Πέμπτη κύριε Γκρην” σε σκηνοθεσία Κώστα Γάκη στο Ράδιο Σίτυ
23/04/2024, 8:29 μμ
ΘΕΜΑΤΑ
-
Φεστιβάλ Ακορντεόν Σύρου (22-27 Ιουλίου 2019)
Επιμέλεια: Βάσω Κιούση // Φεστιβάλ Ακορντεόν Σύρου Σύρος 22-27 Ιουλίου 2019 Το Φεστιβάλ Ακορντεόν Σύρου είναι ένα ζωντανό πλάσμα… εξελίσσεται… ομορφαίνει… δυναμώνει… έχει πάρει το δρόμο του και ταξιδεύει… Μια βδομάδα μουσικής με καθημερινά σεμινάρια, συναυλίες, εκθέσεις και εργαστήρια οργάνων,
Περισσότερα -
«Είμαι η Γαρυφαλιά από τα Ψαρά. Δεν έχω κανέναν…»
Γράφει η Φόνη Πολίτου Ρέπουλη // * “Συνομιλίες με τα πρόσωπα του 1821: 21 συγγραφείς για το ’21” (Διηγήματα και αφηγήματα), επιμ. Αλεξία Καλογεροπούλου, εκδ. 24 γράμματα, Αθήνα 2021. «Συνομιλίες με τα πρόσωπα του 1821- 21 συγγραφείς για
Περισσότερα -
«Διαχρονικές Σκέψεις: Του μυαλού τα πεταρίσματα» του Δημητρίου Π. Βασιλείου»
Γράφει η Σοφία Σκλείδα // * Ο εκλεκτός Δημήτρης Βασιλείου, με το πρωτόλειο αυτό πόνημά του, με τις «Διαχρονικές του Σκέψεις» και με του μυαλού του το ανασκίρτημα, μάς χαρίζει γενναιόδωρα ρίγη ευτυχίας, χαράς, συναισθηματικής έξαρσης, συνεπαρμού,
Περισσότερα -
✔ Ζέφη Κόλια: «Ομολογώ ότι ερωτεύτηκα τον Πωλ Λαφάργκ»
Συνέντευξη στην Ελένη Γκίκα // «Έχω μια εμμονή με τους αποσυνάγωγους, τους flaneur, τα κορίτσια που μοιάζουν λίγο με αγόρια και τα αγόρια που μοιάζουν λίγο με κορίτσια.» Αναγνωρίζει η Ζέφη Κόλια και κάπως έτσι γράφτηκαν
Περισσότερα -
Για «Το τριπλό αλγεινό ταξίδι των Αφροαμερικανών»
Του Γιώργου Ι. Παναγιωτάκη // * Γεώργιος Νικ. Σχορετσανίτης, “Το τριπλό αλγεινό ταξίδι των Αφροαμερικανών”, Εκδόσεις Οδός Πανός, 2019 Μ’ ένα νέο βιβλίο, ανακοινώνει και πάλι ο γνωστός γιατρός κ. Γ. Σχορετσανίτης, την πρόσφατη εργογραφική του παρουσία. Η
Περισσότερα -
Ποίημα: “Σπάραγμα”
Γράφει ο Μάνος Μαυρομουστακάκης // * Σ π ά ρ α γ μ α Αν το ποίημα σου αμέστωτο, εγώ φέρω την ευθύνη. Δεν στάθηκα στίχος άξιος να κουβαλήσω κι άλλους. Χθες
Περισσότερα -
«Προσκύνημα στους Δελφούς» – Από την συλλογή οδοιπορικών του Alberto Moravia. [Μέρος 2ο]
Μετάφραση-Εισαγωγικό σχόλιο: Κωνσταντίνος Μούσσας // Διαβάστε το 1ο μέρος «Το Μυστικό της Ελληνικής Τέχνης» – Από την συλλογή οδοιπορικών του Alberto Moravia >> εδώ Το ταξίδι προς τους Δελφούς είναι μακρύ. Αφήνοντας πίσω μας τη Λιβαδειά πηγαίνουμε σε ένα
Περισσότερα
