Fractal
Home / Κριτική θεάτρου / ✩ Η διαχρονική και πάντα επίκαιρη, πλούσια σε συμβολισμούς «Αγριόπαπια» του Ίψεν στο Θέατρο Τέχνης Εκάτη. Μην το χάσετε!
30/04/2024, 8:13 μμ

✩ Η διαχρονική και πάντα επίκαιρη, πλούσια σε συμβολισμούς «Αγριόπαπια» του Ίψεν στο Θέατρο Τέχνης Εκάτη. Μην το χάσετε!

Γράφει ο Κωνσταντίνος Μπούρας // *

 

 

 

«Αγριόπαπια» τού Ίψεν στο Θέατρο Τέχνης Εκάτη.

 

«Το δάσος εκδικείται»: αυτή είναι η εκστομισθείσα (γραφείσα) φράση-κλειδί που αποκωδικοποιεί όλο το έργο (όχι μόνον το συγκεκριμένο αστικό δράμα, αλλά και όλη την ιψενική δραματική παρακαταθήκη).

Με στοιχεία ιλαροτραγωδίας χωρίς ευριπίδειο «αίσιον τέλος», αυτή η άκρως στερεομετρικώς δομημένη αφήγηση απεικονίζει τη σύγκρουση μεταξύ μικρομεσαίου πραγματισμού και αριστοκρατικού νεοπλατωνικού ιδεαλισμού.

Το «ζωτικόν ψεύδος» συγγενεύει με την «Ιδανική Πολιτεία» τού Πλάτωνα κι η εμμονή με την Αλήθεια κατισχύουσα έναντι παντός ψεύδους φαίνεται πως ήταν στα τέλη τού δέκατου ένατου αιώνα πλεονέκτημα των μορφωμένων προνομιούχων τάξεων.

 

 

Η κβαντική διαίρεση των προσώπων σε αναγκεμένα και αργόσχολα, σε ρομαντικά κι αναγκαστικώς προσγειωμένα δημιουργεί μία αρχετυπική θεατρική σύγκρουση μεγάλης σφοδρότητας.

Η τραυματισμένη αγριόπαπια που δεν μπορεί να πετάξει, φυλακισμένη στη σοφία, θυμίζει το επίσης πλατωνικό-σωκρατικό «Σπήλαιο των Ιδεών» και ο «φυσικός άνθρωπος» του Ρουσσώ συναντιέται με τον μετέπειτα υπαρξιστή Σαρτρ.

Ναι, εδώ «η Κόλαση είναι οι άλλοι» (όπως και σε όλα τα ιψενικά δράματα). Αθάνατα έργα γιατί είναι σμιλεμένα με αντισεισμικά υλικά ανθεκτικά στο χρόνο και σε κάθε μετανεωτερική χαοτικότητα.

Το καλό θέατρο, το βασισμένο στον Λόγο αντιστέκεται παντών και πασών των ανεμικών, των θυελλών και των τρικυμιών τής πολιτιστικής πανανθρώπινης περιπέτειας.

Μέσα στο καλό ενυπάρχει το κακό. Και τ’ ανάπαλιν.

Βαθιά διαλεκτικός στοχασμός. Στο τέλος κανένας δεν έχει δίκιο. Ο γιατρός θυμίζει τον κυνικό ιατροφιλόσοφο «Πλατόνωφ» τού άγουρου Τσέχωφ (ή και τον Τσέχωφ τον ίδιον). Οι λογοτεχνικές και θεατρικές μορφές-ιδέες είναι συγκοινωνούντα δοχεία μιας παλίμψηστης τελετουργίας που υπερβαίνει την Αρχαιότητα και παραπέμπει στον λεγόμενο «πρωτόγονο» άνθρωπο.

Η ανάγκη για την παραμυθία τής ψυχής μας, από τα σπήλαια μέχρι και την Τέταρτη Βιομηχανική Επανάσταση, παραμένει άσβηστη κι αλώβητη από την πανούκλα των δήθεν διανοούμενων και των πάσης φύσεως αγουρογερασμένων σοφολογιότατων πασών των εποχών.

Εκπληκτική παράσταση, αξιοθαύμαστη σκηνοθεσία, ποιητικές ερμηνείες, ποιοτική μετάφραση, αισθητική ομοιογένεια, σοφά υπολογισμένος ρυθμός. Η απόλυτη αρτιότητα. Μετροέπεια με στοιχεία σουρεαλιστικά και μια απόχρωση «θεάτρου του παραλόγου» επιτείνει την τραγικότητα μιας ανθρώπινης κωμωδίας που παραπέμπει στον Μπαλζάκ και δεν είναι διόλου «θεία» (ο Δάντης απουσιάζει από ετούτο το γήινο από-δραμα).

Η απόδραση βασικό στοιχείο στα ιψενικά δράματα (όπως και στην τσεχωφική μυθοπλασία) είναι εν μέρει αδύνατη αφού ο έρωτας οδηγεί στην προδοσία και η αποφυλάκιση στο θάνατο. Τα πρόσωπα ενδίδουν, παραδίδονται, συμβιβάζονται, αναχωρούν ή πεθαίνουν (κάτι που είναι το ίδιο, εκτός ίσως από την Νόρα στο «Κουκλόσπιτο»). Η ποίηση παραμένει ως κοινός τόπος, πεδίο δραματικής μάχης, με αποκορύφωση τον «Πέερ Γκυντ» και το «Ρόσμερσχολμ».

Ο νεαρός ρομαντικός, ιδεαλιστής κύριος εδώ είναι στον αντίποδα τού «Εχθρού τού λαού», μοιράζεται όμως μαζί του τον ίδιο άξονα μίας απάνθρωπης, κυνικής θα έλεγα, αναλγησίας.

Αξίζει να δείτε αυτή την παράσταση, ξανά και ξανά, στο μαγικό καβαφικό θεατράκι, ακριβώς πάνω από την πλατεία Κυψέλης. Θα σας μείνει αξέχαστη!!! Όπως όλες όσες προηγήθηκαν.

 

 

info:  https://www.ticketservices.gr/

 

 

ΑΓΡΙΟΠΑΠΙΑ

 

Το Αριστούργημα του Ερρίκου Ίψεν  στο Θέατρο τέχνης Εκάτη

Δράμα μεγάλης δραματικής δύναμης και αρίφνητου πόνου. Κανένα άλλο έργο του Ίψεν δεν συγκεντρώνει τόσο σπαραγμό και συμπόνια. Οι ήρωες έχουν τρυφερότητα, οίκτο, εγωισμό και σκληρότητα. Δυνάστης η φτώχεια με επενδυτή τα όνειρα. Το έργο παρουσιάζει την ψυχική καταρράκωση μιας οικογένειας που συντηρείται με αυταπάτες που τις συμβολίζει μια σακατεμένη αγριόπαπια που την φυλάνε στην σοφίτα τους, και την φροντίζουν η εγγονή Έντβιγκ και παππούς Έκνταλ. Η αγριόπαπια, είναι το τραγικότερο σύμβολο του ζωτικού ψεύδους. Ο παραμικρός φθόγγος αλήθειας αποκαλύπτει την ψυχική τους διάλυση και συντρίβει το κίβδηλο κόσμο τους…

Το δράμα παίζεται στο σπίτι ενός αποτυχημένου φωτογράφου του Γιάλμαρ Έκνταλ που έχει μια επίφαση ευτυχισμένης ζωής που την καλύπτει η στίλβη των ψευδαισθήσεων και της αυταπάτης. Καταρρέουν τα πάντα, όταν εισβάλει ένας ιδεαλιστής ο Γκρέγκερς Βέρλε και φανερώνει την αλήθεια και τους εξοντώνει. Η Γκίνα, η γυναίκα του Γιάλμαρ, ήταν ερωμένη του πατέρα του, του Γέρο Βέρλε. Αποδεικνύει πως η κόρη του η Έντβιγκ δεν είναι δικό του παιδί και έτσι έρχεται η καταστροφή. Η μικρή Έντβιγκ μαθαίνοντας την αλήθεια αυτοκτονεί.

 

  • Συγγραφέας: Ερρίκος Ίψεν.
  • Μετάφραση – προσαρμογή: θίασος Λεπτουργείον
  • Σκηνοθεσία: Βαλεντίνη Λουρμπά
  • Παίζουν οι ηθοποιοί: Μάνος Χατζηγεωργίου, Λήδα Χατζηδημητρίου, Μιχαήλ Άγγελος Δρόσος, Χάρης Λογγαράκης, Όλγα Μουργελά.

 

  • Ακούγεται η φωνή του Αντώνη Τρικαμηνά.
  • Φωτογραφία: Αντώνης Συμεωνάκης.
  • Σκηνογραφία -Ενδυματολογία: Val de Lou.
  • Mουσική επιμέλεια: Σωτήρης Λούπας.

 

ΘΙΑΣΟΣ ΛΕΠΤΟΥΡΓΕΙΟΝ – ΘΕΑΤΡΟ ΕΚΑΤΗ

Το βραβευμένο θέατρο ΕΚΑΤΗ βρίσκεται στην πλατεία Κανάρη (πλατεία Κυψέλης) και ιδρύθηκε το 2007 από την Βαλεντίνη Λουρμπά, η οποία και το διευθύνει. Στόχος του είναι η ποιότητα και το υψηλό επίπεδο των παραστάσεων. Όραμά του είναι η ανάδειξη της ευφυΐας , του μεγέθους των μεγάλων κλασικών και το δέος που τους ακολουθεί. Το θέατρο Εκάτη έχει θητεία στο κλασικό ρεπερτόριο και βασίζεται στη δύναμη και την ακτινοβολία που εκπέμπουν οι μεγάλοι κλασικοί, χωρίς να αλλοιώνει και να επεμβαίνει με εντυπωσιασμούς και καινοτομίες στην δύναμή και το κύρος τους. Πρεσβεύει τον σεβασμό στην ακρίβεια και την επιρροή που παράγει το άρτιο, το δομημένο, το βαθύ και το σπουδαίο που επιβάλλεται με την μεγαλοσύνη του. Το θέατρο Εκάτη επιμένει σε δύσκολους καιρούς να είναι οπαδός των μεγάλων συγγραφέων και να γοητεύεται από την απολυταρχία και την ποίησή τους. Έργα που έχουν παρουσιασθεί είναι:

  • 1. Ο Παρίας» του Αύγουστου Στρίντμπεργκ.
  • 2. « Ο Φθόνος Μότσαρτ-Σαλιέρη του Πούσκιν.
  • 3. Χορός του θανάτου του Α. Στρίντμπεργκ (Το 2012 και σε επανάληψη το 2022-2023 με διαφορετική διανομή και σκηνοθετική άποψη.)
  • 4. ο Αρχιμάστορας Σόλνες του Ε.”Ίψεν.
  • 5. οι Δανειστές του Α. Στρίντμπεργκ.
  • 6. Βρυκόλακες του Ε. ‘Ίψεν (Το 2010 και την περίοδο 2014-15 με διαφορετική διανομή και σκηνοθετική προσέγγιση.)
  • 7. όταν ξυπνήσουμε εμείς οι νεκροί του Ε. ‘Ιψεν.
  • 8. Τα μαύρα τακούνια δραματοποιημένη ποίηση του Γιώργου Χρονά.
  • 9. Το γράμμα μιας άγνωστης του Σ.Τσβάιχ.
  • 10. Η πιο δυνατή του Α. Στρίντμπεργκ.
  • 11 Το Κουκλόσπιτο του Ερρίκου Ιψεν.
  • 12. Τα στηρίγματα της κοινωνίας του Ε. Ιψεν.
  • 13. Περλιμπλιν και Μπελισα του Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα.
  • 14. H Κυρά της θάλασσας Του Ε. Ίψεν.
  • 15. Η Αρκούδα Του Άντον Τσέχωφ.
  • 16. Πρόταση Γάμου του Άντον Τσέχωφ.
  • 17. Το μέγιστο κείμενο του Διονυσίου Σολωμού. Η Γυναίκα της Ζάκυνθος.

 

 

 

 

 

*Δρ Κωνσταντίνος Μπούρας, ποιητής, θεατρολόγος, μεταφρασεολόγος και κριτικός https://konstantinosbouras.gr

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top