Fractal

✩ Τζεφ Μπάρον: “Κάθε Πέμπτη κύριε Γκρην” σε σκηνοθεσία Κώστα Γάκη στο Ράδιο Σίτυ

Γράφει ο Παύλος Λεμοντζής // 

 

 

 

Το έργο και η παράσταση

Το πρώτο θεατρικό έργο που έγραψε ο Τζέφ Μπάρον είναι το «Κάθε Πέμπτη κύριε Γκρην», το οποίο έχει κάνει τον γύρο του κόσμου, καθώς έχει παιχτεί σε 60 περίπου χώρες αποσπώντας βραβεία και ενθουσιώδεις κριτικές. Πρόκειται για την ιστορία του απομονωμένου και μονήρους ηλικιωμένου κ. Γκρην που ζει στο Μανχάταν και αναγκάζεται κάθε Πέμπτη να δέχεται την επίσκεψη ενός νεαρού άντρα, τον οποίο είχε τραυματίσει ελαφρά σε ένα τροχαίο.

 

 

 

Ανάμεσα από τις διαφωνίες τους παρακολουθούμε τη σταδιακή οικοδόμηση μιας δύσκολης σχέσης, όπου η διαφορετικότητα – και όχι μόνο – σε ό,τι αφορά τη γενιά αλλά και τη μοναξιά, δίνουν τη θέση τους στην τρυφερότητα που έρχεται να γεφυρώσει τις αποστάσεις, τις θηριωδίες του παρελθόντος και τις αγκυλώσεις του παρόντος.

Το έργο, απλό στη δομή του, μ’ ένα θέμα που, θαρρείς, το σκέφτηκε πολύ εύκολα ο συγγραφέας, εφόσον συναντάμε συχνά στο θέατρο βασικές θεμελιώδεις συγκρούσεις στο πεδίο των αξιών, τέτοιες, που βασανίζουν ανθρώπινες ψυχές, τις κάνουν θύτες ή θύματα, έρμαια μιας αδυσώπητης μοίρας.

Η Αντιγόνη συγκρούεται με τον νόμο του Κρέοντα, ο Άμλετ κατατρύχεται από τη σαπίλα του βασιλείου της Δανίας. Όταν υπάρχουν αυτές οι αναφλέξεις, οι χαρακτήρες εμπλουτίζουν ένα θεατρικό κείμενο, αυτονομούνται κι αποκτούν τη δική τους υπόσταση.

Το συγκεκριμένο έργο έχει αυτά τα απλά και ιδιοφυή στοιχεία, που το κάνουν σπουδαίο. Επιπλέον, είναι σύγχρονο. Ο ηλικιωμένος κύριος Γκρην ζει απομονωμένος σ’ ένα παλαιό κτίριο της μητρόπολης, είναι γέρο- παράξενος, διατυμπανίζει πως δεν έχει κανέναν συγγενή και καμία ανάγκη. Ένας ερημίτης που πέφτει κάποια στιγμή σ’ ένα αυτοκίνητο, καθώς επιχειρεί να περάσει απέναντι με κόκκινο το φανάρι.

Ο νεαρός οδηγός Ρος Γκάρντινερ εντέλλεται από δικαστή, που διαπιστώνει υπερβολική ταχύτητα, να παρέχει στον γηραιό κύριο κοινωνική υπηρεσία κάθε Πέμπτη. Να του ψωνίζει υλικά αγαθά, να του κάνει διάφορες εξυπηρετήσεις.

Παρά την πείσμονα αρχική αντίδραση του κυρίου Γκρην, ο πάγος λιώνει σταδιακά, βοηθούσης της κοινής καταγωγής: και οι δυο είναι Αμερικανοεβραίοι.

 

 

Θα έλεγε κανείς ότι όλα θα κυλήσουν ομαλά από εδώ και στο εξής, όμως τώρα ξεκινούν τα ενδιαφέροντα. Ο Ρος είναι ομοφυλόφιλος και Εβραίος, αλλά ο κ. Γκρην είναι τόσο Εβραίος και τόσο δεμένος με τις παραδόσεις της φυλής του, ώστε δε θέλει να ακούσει περί ομοφυλοφιλίας. Άλλωστε, έτσι ακριβώς είναι και οι γονείς του Ρος, στους οποίους εκείνος υποκρίνεται τον ανανήψαντα. Στη συνέχεια ο Ρος ανακαλύπτει ότι ο κ. Γκρην έχει αποπέμψει από την οικογενειακή εστία την κόρη του Ραχήλ, επειδή παρέβη τις παραδόσεις και παντρεύτηκε Αμερικανό, μη Εβραίο, και δημιούργησε οικογένεια.

Προσηλωμένοι στη σκηνή οι θεατές παρακολουθούμε, με ασίγαστο ενδιαφέρον, στη σφιχτή παράσταση που έστησε με ευαισθησία, σεβασμό στο κείμενο και σημασία στη λεπτομέρεια ο Κώστας Γάκης, δύο παράλληλα δράματα, δυο άνδρες να βάλλονται από στοιχεία, που κανείς ποτέ δεν μπόρεσε να ελέγξει και να ορίσει: την καταγωγή και το φύλο.

Ο νεαρός Ρος προσφέρει την υιική του στοργή στον κ. Γκρην και καταφέρνει να του ξεριζώσει τον ρατσιστικό συντηρητισμό του, να του αφυπνίσει την πατρική αγάπη και την επιθυμία να σμίξει με την κόρη του, αλλά και να κατανοήσει και τη δική του σεξουαλική ιδιαιτερότητα. Ο αλληλοσεβασμός, η κατανόηση της διαφορετικότητας, η αγάπη, είναι η ασφαλής οδός για τη συνύπαρξη των ανθρώπων και την «έξοδό» τους από τη μοναξιά.

Η δεύτερη πράξη ωθεί το έργο σε δραματικό έδαφος που θυμίζει τον Βασιλιά Ληρ. Ίσως ένας συναισθηματικός Βασιλιάς Ληρ, αλλά η στόχευση του σκηνοθέτη, για τη δύναμη και τη φαινομενική σκληρότητα της αφοσιωμένης πίστης, αποκαλύπτει ότι ο Τζεφ Μπάρον είναι ένας δραματουργός ικανός για τεχνητή σκληρότητα και αυστηρότητα, χωρίς να γίνεται ενοχλητική για το κοινό.

Ο διάλογος μεταξύ των δυο ηρώων ισορροπεί αριστοτεχνικά την κωμωδία με το δράμα και τα συναισθήματα εναλλάσσονται στον εσωτερικό κόσμο του θεατή, σαν αέρας, σαν θάλασσα, σαν νηνεμία και σαν αντάρα. Η σκηνή, όπου αυτοί οι δύο τόσο διαφορετικοί, αλλά και τόσο ίδιοι άντρες, ξαφνικά αναγνωρίζουν τον εαυτό τους ο ένας στον άλλο κι αγκαλιάζονται, είναι από τις καλύτερες στιγμές, τις πιο συγκινητικές.

 

 

Η παράσταση κινείται σε ρυθμούς κοντσέρτου, μέσα σ’ ένα ατμοσφαιρικό vintage σκηνικό του Αντώνη Χαλκιά, το οποίο φωτίζει ο Λευτέρης Παυλόπουλος μεγεθύνοντας την ατμόσφαιρα θεάτρου δωματίου, ενώ η μουσική του πολυπράγμονα καλλιτέχνη Κώστα Γάκη, που συνυπογράφει με τον συγγραφέα και τη μετάφραση, μας χαρίζει εικόνες τρυφερότητας, ανθρωπιάς, αλλά και αποτυπώνει ευθύβολα το βάρος της μοναξιάς, ενώ στρώνει χαλί για εξαιρετικές ερμηνείες από τους δυο ηθοποιούς. Το πέρασμα του χρόνου στιγματίζουν τα κοστούμια του Μάριου Ράμμου.

Ο σπουδαίος, αειθαλής Γιώργος Κωνσταντίνου, ερμηνεύει καίρια τον κύριο Γκρην που η μοναξιά τού προσδίδει ιδιαιτερότητες παραξενιάς. Ο παλαίμαχος ηθοποιός έχει εξαιρετικές δραματικές στιγμές, χρωματισμένες με πικρό χιούμορ, αυτό που υπαινίσσεται το γεροντικό πείσμα, την αφέλεια, τις σκουριασμένες αντιλήψεις. Πλάθει με συγκινητική αλήθεια έναν αξιοπρεπή πατέρα, παρόλη την ερημιά του, διψασμένου, ωστόσο, για την αγάπη του παιδιού του. Ερμηνεία μεστή, αυθεντική, ανεπιτήδευτη, πηγαία, φυσική, με την ωριμότητα και πληρότητα που μόνο ο χρόνος ξέρει να φέρνει.

 

 

Δίπλα του ο εξαιρετικός Αποστόλης Τότσικας, αποδεικνύει πόσο καλός ηθοποιός είναι, καθώς ερμηνεύει έξοχα έναν χαρακτήρα με βάθος και δύναμη, χωρίς ίχνος εξεζητημένης συμπεριφοράς για δεκανίκι. Οργώνει τον ιδιωτικό χώρο του κυρίου Γκρην, με την ενέργεια ενός ανθρώπου που η απόρριψη τον οδηγεί σε εκρήξεις αγανάκτησης, θρυμματίζει την κρυσταλλωμένη ψυχική πληγή του γέροντα, τη θωπεύει με τα λόγια του και τις πράξεις του και τη δένει αποτελεσματικά, ώστε παύει η αιμορραγία της, επειδή ο νεαρός Ρος απλώνει την ελπίδα πάνω της, σαν θαυματουργό γιατρικό.

Είναι καθηλωτικός, είναι συγκινητικά αληθινός, είναι βαθιά ανθρώπινος και είναι gay και Εβραίος. Η αίθουσα τον ανταμείβει γι’ αυτήν την ερμηνεία με χειροκροτήματα ανάμεσα στις σκηνές και στο φινάλε.

Πρόκειται για μια τρυφερή, συγκινητική ιστορία που συνδυάζει το χιούμορ και την ευαισθησία. Μιλάει για την ανθρώπινη μοναξιά, τον ρατσισμό σε κάθε του έκφανση, το μεγαλείο της συγχώρεσης , της ενσυναίσθησης, μιλάει και δείχνει τη λυτρωτική φιλία. Άλλωστε, η συγχώρεση μπορεί να φέρει ηρεμία και γαλήνη στις ψυχές των ανθρώπων και να επουλώσει τραύματα του παρελθόντος. Η αγάπη δε, στέφεται «νικητής» στο τέλος.

 

 

Συντελεστές:

  • Κείμενο: Τζεφ Μπάρον
  • Μετάφραση: Τζεφ Μπάρον &Κώστας Γάκης
  • Σκηνοθεσία – Μουσική σύνθεση: Κώστας Γάκης
  • Σκηνογραφία: Αντώνη Χαλκιάς
  • Ενδυματολογία: Μάριος Ράμμος
  • Φωτισμοί: Λευτέρης Παυλόπουλος
  • Βοηθός σκηνοθέτη: Νατάσα-Φαίη Κοσμίδου
  • Γραφιστική Επιμέλεια: Truly.gr
  • Φωτογραφίες: Πάτροκλος Σκαφιδάς
  • Μάρκετινγκ και Διαφήμιση: Γιάννης Βαλτινός

 

 

Ερμηνεύουν: Γιώργος Κωνσταντίνου, Αποστόλης Τότσικας

 

 

Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top