Τα χνάρια της σελήνης
Του Ζαφείρη Νικήτα // *
Για το βιβλίο της Βασιλικής Ράπτη, «Η λεπταίσθητη Λαίδη μου», (εκδ. Μελάνι, 2021)
Η γυναίκα, ως γονιμοποιός φύση και δύναμη παραμυθίας, βρίσκεται στο επίκεντρο της πρώτης ελληνόφωνης ποιητικής συλλογής της Βασιλικής Ράπτη Η λεπταίσθητη Λαίδη μου. Τα τριανταπέντε ποιήματα της συλλογής λειτουργούν σαν στιγμές νηφάλιας ενδοσκόπησης και ερωτικής νοσταλγίας. Χαμηλόφωνοι και λυρικοί, οι στίχοι της Ράπτη εμπνέονται από την τεχνική και την θεματική των χαϊκού ψηλαφώντας στα φύλλα των λουλουδιών, τον βόμβο των μελισσών και το κελάρυσμα του ποταμιού την μυστική συμφωνία ενός αρμονικού (κι όμως αναπόδραστα φευγαλέου) σύμπαντος. Όπως φανερώνει εξ αρχής ο τίτλος και η αφιέρωση στην κόρη της ποιήτριας, το έμφυλο πρόσημο είναι ακατάπαυστα διαρκές: η σελήνη, η νύχτα, η αράχνη, η λήθη, η νύφη γίνονται αλλεπάλληλες θηλυκές μετενσαρκώσεις που αρδεύονται από το ίδιο κεντρικό εκμαγείο: την Φύση ως Γυναίκα και την Γυναίκα ως Φύση. Η καλοδουλεμένη στιχουργική αφαίρεση της ποιήτριας παραδίδει στον αναγνώστη ένα αραχνούφαντο απείκασμα, λιτά και ακριβή ποιήματα που μοιάζουν με ίχνη πουλιού στο χιόνι.
Παντοδύναμη σε όλη την συλλογή είναι η γηραιά σελήνη. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο πως μια δεύτερη πηγή έμπνευσης της ποιήτριας, πέρα από την ποίηση της Άπω Ανατολής, είναι μια ποιήτρια της καθ’ ημάς Ανατολής, η μελίρρυτη Σαπφώ. Σε έναν νοερό διάλογο με την αρχαία λυρική ποιήτρια που μονολογούσε σε κάποιους περίφημους στίχους της για την δύση της «Σελάννας» που την αφήνει μονάχη τα μεσάνυχτα, η Ράπτη ακολουθεί την τροχιά της σελήνης για να ψαύσει την δική της αδιόρατη μελαγχολία «προς το απύθμενο ασημί / μιας ανείπωτης λάμψης» (σ. 9). Ανάμεσα στις νυχτερινές αχτίδες του φεγγαριού και τις πρωινές του ήλιου παρελαύνουν στη συλλογή θραύσματα της ζωής γυναικών που ζυγίζονται αβέβαιες στην ηρακλείτεια μεταβολή της ζωής και αναζητούν την ασφάλεια της επαφής. Τα ρούχα κάποιας απούσας γυναίκας θυμίζουν στην ποιήτρια το σχήμα της μορφής της, ο άνεμος στα δέντρα ανασύρει την ερωτική μνήμη κάποιας συνάντησης στην άλλη άκρη του Ατλαντικού, η επίσκεψη της βροχής ανακαλεί την θλιβερή σκέψη κάποιας προσωπικής απώλειας. Στην εποχή του δημόσιου κοινωνικού κινήματος #ΜeΤoo, η ποιήτρια μοιάζει να αναζητά την ψηλάφηση ιδιωτικών και ανεξιχνίαστων πόθων με αρωγό την παρήγορη και σιωπηλή φύση των τεσσάρων στοιχείων.
Βασιλική Ράπτη
Η συλλογή της Ράπτη, με σαφή θεματικό πυρήνα, γλωσσική ευαισθησία και έξοχη τεχνική εκτέλεση, αποτελεί παρακαταθήκη για μια νεοελληνική ποίηση που έχει επίγνωση αισθητικής και φιλοδοξία ανανέωσης. Μια ποίηση που διασταυρώνει τον κοσμοπολιτισμό των διεθνών λογοτεχνικών παραδόσεων και την αίτημα του προσωπικού ελληνικού ιδιώματος σε μια εποχή ταχύρρυθμης παγκοσμιοποίησης. Όταν όλα είναι διαθέσιμα (όπως σήμερα) η ποιότητα αναδύεται από την εκούσια (και επιτυχή) επιλογή. Κλείνω με μια τελευταία σκέψη, προς ναυτιλλομένους της Λεπταίσθητης Λαίδης μου. Όπως η σελήνη με τις διαδοχικές φάσεις της από τη νέα σελήνη μέχρι την πανσέληνο, έτσι και η συλλογή αυτή απαιτεί από τον αναγνώστη υπομονή. Απαιτεί μια καρτερική ματιά για να φανερωθεί ολόγιομη.
* Ο Ζαφείρης Νικήτας είναι Διδάκτωρ Θεάτρου ΑΠΘ και λογοτέχνης
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
-
-
ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ ΜΕ 500+ ΛΕΞΕΙΣ: Ο θάνατος ποτέ δεν βάζει τέλος
23/04/2024, 9:51 μμ -
Παρακείμενα: «Ωδή στην ηρωική παράδοση και ταυτόχρονα καταδίκη»
23/04/2024, 9:50 μμ -
Ο ‘δράκος’ κοιτούσε τη λίμνη
23/04/2024, 9:48 μμ -
Η αλχημιστική φαντασία της Μπουραζοπούλου
23/04/2024, 9:47 μμ -
Ο Δημήτρης Νόλλας συνεχίζει
23/04/2024, 9:45 μμ
ΘΕΜΑΤΑ
-
✩ ΤΡΙΤΟ ΣΤΕΦΑΝΙ, μια επιτομή της νεοελληνικής κοινωνίας
Γράφει ο Πάνος Χατζηγεωργιάδης // Μια αναφορά στο έργο του Κώστα Ταχτσή Είναι αλήθεια πως σε καιρούς μάλλον μελαγχολικούς, των ισχνών αγελάδων για τα νεοελληνικά μας γράμματα, βρίσκω μια πνευματική ανάπαυση στο διάβασμα καλής λογοτεχνίας.
Περισσότερα -
Μια ουδέτερη ματιά για τον Μητροπολίτη Γεννάδιο
Γράφει ο Μίνως – Αθανάσιος Καρυωτάκης // «Παρακολουθώντας τα τραίνα της Τελικής Λύσης – Οι Εβραίοι της Θεσσαλονίκης και ο Μητροπολίτης Γεννάδιος Αλεξιάδης» του Σωτήριου Τερζή, Εκδ. Μπαρμπουνάκης, σελ. 270 Ο Μητροπολίτης Γεννάδιος είχε τα θρησκευτικά ηνία της
Περισσότερα -
Οι βιβλιοκριτικές του Γιώργου Σχορετσανίτη το 2019
Γράφει ο Αγησίλαος Κ. Αλιγιζάκης // Γιώργος Σχορετσανίτης, «Μοναχικές καλαμιές στον άνεμο του χρόνου» εκδόσεις Οδός Πανός, Αθήνα 2023. Η βιβλιοκριτική είναι μια μοναχική ενασχόληση, η οποία απαιτεί χρόνο, προσεκτική μελέτη και βαθιά κατανόηση του κειμένου, καθώς ένα
Περισσότερα -
Σημειώσεις για ένα μικρό θαύμα
Γράφει ο Σταύρος Σταμπόγλης // * «Με θέα στο Λεβάντε», Νίκη Τρουλλινού, Κέδρος 2017, δεύτερη έκδοση. Πρόκειται για 31 εξαιρετικά αφηγήματα ή ανταποκρίσεις από το ευρύτερο χώρο της Εγγύς Ανατολής. Είναι όμως έτσι τόσο απλά τα πράγματα; Και
Περισσότερα -
“Ιεροδούλης τ’ αψευδή”. Ανέκδοτο ποιήμα του Κώστα Θ. Ριζάκη
Γράφει ο Κώστας Θ. Ριζάκης // ιεροδούλης τ’ αψευδή: Ζ.Π. ντόρτια θα φέρω προστημένα θαν κρεββατώσω τη στιγμή πόσοι δεν πήρατε από ’μένα σ’ ερώτων δάνειον το κορμί; τώρα ποια θέλγητρα εσφαγμένα ποιας γοητείας σπιθαμή;
Περισσότερα -
Αν και η δικαιοσύνη είναι απαραίτητη, δεν είναι πάντα δίκαιη
Γράφει η Μαρία Βρέντζου // “Έντιμοι άνθρωποι” του Λεονάρδο Παδούρα, Μετάφραση: Κώστας Αθανασίου, εκδόσεις Καστανιώτη, Κούβα, 2023, σελ. 544 Για άλλη μια φορά, ο Λεονάρδο Παδούρα μας προσφέρει ένα κορυφαίο κοινωνικοπολιτικό αστυνομικό μυθιστόρημα, με πλείστα ιστορικά, φιλοσοφικά
Περισσότερα -
«Στα Άκρα» (En los Márgenes / On the Fringe), ισπανική ταινία τού 2022 με την Πενέλοπε Κρουζ σε ρόλο Άννα Μανιάνι.
Γράφει ο Κωνσταντίνος Μπούρας // * Στα Άκρα (En los Márgenes / On the Fringe ), 2022, Έγχρ., Διάρκεια: 105′, 2,5, Δραματική, Ισπανική Ο διεθνής κινηματογράφος κινείται μεταξύ νεορεαλισμού, comics-avatar και άλλες εκκεντρικότητες. «Στα άκρα» κυριολεκτικώς. Οι παλιές
Περισσότερα
