Ζήτημα μορφής

Γράφει ο Έκτωρ Πανταζής //

Υπάρχει ένα ζήτημα μορφής αυτή σε οδηγεί, αν δεν υπάρχει δεν υπάρχει μήτε ποίημα μήτε ποίηση μήτε ποιητής.

Η μεταφορά κάνει τα νοήματα να βράζουν σαν τα αναβράζοντα στο ποτήρι είναι βιταμινούλες για τη γλώσσα. Συμβαίνει η γλώσσα να υγραίνει με σάλιο τη λέξη, τη βαπτίζει σε στόμα στρογγυλό, την αναβαπτίζει, δίνοντάς της νέα πνοή, η γλώσσα όργανο. Στον ουρανίσκο οι λέξεις παίρνουνε όψη άστρου,ανθίζουν  σαν άστρα,σαν διάττοντες με φλόγα ανθηρή,η εικόνα πρέπει να λειτουργήσει να γίνει μεγαλόπρεπη,ιερατική με άμφια να είναι μεγαλωσύνης απήχημα να έχει τόνο υψηλό σαν κυπαρίσσι. Θα μπορούσε να παίζει κάθε στίχος με ένα χρώμα,πιο εκτενής στίχος θέλει όμως ένα συμμετρικό ζύγισμα και μιά κατάληξη υπέρμετρα ακριβή να ξύνει να γίνεται η σκιά της καρυδιάς πράσινο βαρύ σαν άχθος. Κράτα απόχη για την ποιήτρια με τα χρώματα των χρυσανθέμων που παραβάλλουν τα κίτρινά τους σαν κοριτσόπουλα που πάνε στην εκκλησία με τα γιορτινά τους.

Επειδή είδα να μάχεσαι εκ του συστάδην στους γλωσσικούς αγώνες ανά τη ελλάδι

έριξα λίγο λάδι στον τροχό που τρίζει καθώς γυρίζει τη γη.

Περνούν τα κορίτσια σου στην παραλία σαν φως; Διάφανες επιδερμίδες, παγίδες φωτός τα μάτια τους; Ανοίγουν φτερά καθρεφτίζονται στο βυθό, ντάμα καρέ; Δεν περιμένεις να σε βρει το έργο, πας εσύ να το βρεις περνώντας από Σαχαλίνη και Πετραία Αραβία. Δένεις το τέλος με την αρχή, ισορροπείς τα αντίρροπα.Η γλώσσα μεσολαβεί τον κόσμο,κάνει τις σημασίες.Στο σπόρο βλέπουμε το άνθος ή το ένα ανατρέχει στο άλλο; Ο ποιητής είναι πλατύ βαθύ και γρήγορο ποτάμι ,καθαίρεται κατά μήκος των σκοτεινών μαιάνδρων του από τα ίδια του τα νάματα.Αυτό που είπαν κάθαρσι οι φιλόσοφοι,κι έπλυναν τα πόδια τους οι ανιπτόποδες κυνικοί. Τα μαύρα νερά της τραγωδίας λαμποκοπάν.Σείεται το πάν!

Αυτό που νοσταλγώ εγώ δεν υπάρχει

φέγγουν στα ακρολίθαρα θάλασσες ώς τα Κύθηρα

όπως το παγοθραυστικό ανοίγει δρόμο για τους πόλους έτσι κι ο έρωτας σπάει τις παγωμένες θάλασσες μέσα μας,ακόμα κι αν είναι έρωτας για τη λογοτεχνία

 νομοθετούν οι συγγραφείς, θα μάθουν σε έναν αιώνα πώς γράφονται αυτά.

το ζήτημα είσαι εσύ,καλό είναι να γράφεις κρατώντας απόσταση,να τονίζεις καίρια σημεία,που χωρίς αυτά,δεν θα άξιζε να γράψεις ,τέτοια υλικά,είναι απαραίτητα και συγχρόνως κατάλληλα να χτίσει κανείς ένα άρθρο.

Ένας που δεν τον αγαπούσε η μούσα της ποίησης,κι ας πετύχαινε καμιά φορά στις μεταφορές το είχε πει κάπως έτσι:”Δεν μπορώ να γράψω μυθιστόρημα γιατί αμεσως το γράψιμό μου γυρίζει στο επιχείρημα και τη σκέψη τη δοκιμιακή.”

Θέλει προσήλωση το σπορ και διάρκεια και βάθος να τις δημιουργείς θέλει συνέχεια άλλο όπως στο ποίημα που δε σταματά συνεχίζει,θέλει να βγεί απέναντι και ξανά απέναντι.

καθώς σε βρέχει το φθινόπωρο της ζωής στην κάθε σου μέρα κάθε μέρα εμεις στη βροχή.

Τότε που τίποτε δεν σκεπάζει την ιδέα, που μόνο λάμπει.

Αλάνθαστοι δεν είναι οι ποιητές αλάνθαστοι είναι οι αλάνθαστοι ποιητές.

Θέλουμε ένα δυνατό δοχείο σαν την οπλή αλόγου να χύσουμε εκεί νερό στυγός,αθανασία

τι θα πει, θέλουμε το περιέχον να βαστάξει το περιεχόμενο σαν η κορνίζα τον πίνακα,

η κορνίζα είναι ιδέα με ύλη το ζωγραφικό είκασμα, χρώμα η επιφάνεια βάθος το σχέδιο.

Σκέψου τη λυρική ποιότητα με στοιχείο της τη στροφή και το στίχο και το ρυθμό από αγιασμένο αίσθημα που ξέρει να δει σημασίες την πρώτη ύλη της γλώσσας.Σημασία,η τροφός της γλώσσας,αυτό που σημαίνει καμπανάκι στ αφτιά μας και επισημαίνει κινδύνους λέει στη χαρά πρόσεχε κοριτσάκι δεν ξέρεις γιατί ανθίζεις.Ποιότητα λυρισμού γιατί η σύγχρονη ποίηση είναι λυρισμός τα άλλα είδη τα πήραν,αυτονομήθηκαν σε θέατρο μυθιστόρημα ,έπος δράμα πήγαν εκεί .

Μ’ ένα πανί,γυρίζω την υφήλιο ,μ’ ένα πανί στα μάτια.

Έχουμε κάποιους Γενάρχες του λυρισμού,ο οποίος,κατά τη γνώμη μου περιλαμβάνει και τους μεγάλους μεταφυσικούς.

Η ουσία της ποίησης,αυτή μετράει και δεν μπορεί παρά να είναι λυρισμός.

Εδώ η πυκνότητα λαβαίνει υπόσταση είναι το δοχείο της ,το περιέχον λέγεται λυρισμός, αυτό είναι το μήνυμα ,αυτό που λέει το καμπανάκι,το σήμαντρο,εννοώ το όργανο που σημαίνει,που δίνει τις σημασίες,με την ηρακλείτια ρήση ούτε κρύπτει ούτε λέγει σημαίνει,αυτό κάνει ο υψηλός ποιητικός λόγος υποβλητικά δε φωτογραφίζει δεν επιδιώκει  αμεσότητα,υποβάλλει τα νοήματα.

Μ’ ένα πανί,γυρίζω την υφήλιο ,μ’ ένα πανί στα μάτια.

Αυτό τι έχει, ενώ πάει με άμεση εικόνα ξαφνικά στην τομή μετά το δεύτερο κόμμα

μεταστρέφεται τότε λέει κάτι με πυκνό τρόπο, σημασία, γιατί στα μάτια κι όχι στο κατάρτι;

Αυτό κάνει τη διαφορά λειτουργεί τη σημασία,πηγαίνοντας από νόημα σε νόημα σαν τυφλός όπως τόσοι τυφλωμένοι μεγάλοι γιατί η ιδέα τυφλώνει.Η αλήθεια κι αυτή.

Θέλει πύκνωση,αν είναι να πει ό,τι του επιτρέπεται ,ό,τι του αρμόζει,ψυχικό ρυθμό θέλουμε και ειρμό.Αν το ποίημα δεν έχει ρυθμό και μέτρο ,είναι μη ρυθμός και μη ποίημα.

Πώς δίνουμε ρυθμό; Με το χτύπο της καρδιάς,ο εσωτερικός ρυθμός δίνει στο στίχο θερμοκρασία,κλίμα,συγκινησιακό περιεχόμενο.Οι μεγάλες ποιήτριες είχαν οδηγό τον πόνο,τα νερά που κυλάνε υπόγεια ,είναι νάμα

έτσι και το συναίσθημα ,η συγκίνηση με υπόγειο υποβλητικό τόνο σέρνει το κοινό του

μέσα στο δρώμενο από στοές αφώτιστες σαν στα ελευσίνια και τους οδηγεί στη φανέρωση,στο μυστικό που είναι κοινότυπο αλλά απαγορεύεται να πουν γι αυτό λέξη,μόνο να δουν και να νιώσουν.

Από το έπος της απουσίας.Ο ποιητής δεν χαριεντίζεται ,σπεύδει να συναντηθεί με την αρρενωπή καρδιά του αναγνώστη.

Να είσαι ποιητής και στην πρόζα,προκειται για τον Μπωντλαίρ, βάσιζε τη σύλληψή του στη δυνατή μεταφορά ,δυνατές εικόνες να μην είσαι όμως ποιητικός στο πεζό,ξέρεις μια δυνατή εικόνα,μπορεί να σηκώσει μερικές σελίδες να τις πάει αλλού αυτό έκανε ο Φλωμπέρ βάδιζε σιγά σιγά και ξαφνικά έριχνε βόμπα λεκτική,μια εικόνα με βιτριόλι,η Μποβαρύ,εκεί πατά,στυλ θα πει ύφος στυλίστας, σ’ αυτόν πατά ο Κάφκα στη λογοτεχνικότητα, η λογοτεχνία πλάστηκε με αυτούς το κατεξοχήν αστικό είδος ,το μυθιστόρημα,αυτό έχει τα πρωτεία,πάνω του στηρίχτηκε το σινεμά,ο Ταρκόφσκι έμαθε σινεμά διαβάζοντας Ντοστογιέφσκι και Τολστόι και Τουργκένιεφ και Μπουλγκάκοφ,μέγας δάσκαλος ο Παπαδιαμάντης,η γλώσσα του,σαν του Ομήρου,γλιστρά στη σελίδα. Διαβάζοντας έγραφαν μουσικά ρυθμικά ερωτικά.. παίζεις  με τον κίνδυνο, η ομορφιά αλλιώς δεν μπορεί να υπάρξει, αυτή ρυθμίζει και παιχνίδι και κίνδυνο, παίζεις με τη φωτιά, τη γυναίκα. Να οι λέξεις, να τα πράγματα ,ξαναφτιάξε ,να μη βρίσκουν ραφή ,αρραφείς χιτώνες.Την ποίηση δεν τη βρίσκεις, εκείνη θα σε βρει,ο κόσμος ως. Γυναίκα, η ραχοκοκαλιά του κόσμου. Στίχος για να σου βάλω φωτιά: Γυναίκες, απαιτείστε,η μπίλια γυρίζει γύρω σας. Ορός για τη φλέβα των κοριτσιών  σε μια πιρόγα με διονυσιακό τρόπο.

Τα μάτια σου είναι σαν θάλασσες που αρμενίζουν συναισθήματα,πάρτα αγκαλιά αυτά που κρυώνουν κι είναι τα σεντόνια γεμάτα στεναγμούς τα πρωινά,και τα απογευματινά,αν πρόκειται για τα σεντόνια της,σημαίες του δειλινού.

Τρώει κορμιά ο χρόνος ο δυνάστης. Γεράκι με βάθος κορυφή Σπάτα  14.8.17 -2.00 μεσημέρι

Συνέχισε θα σε ανταμείψει κι ο λόγος είναι που αυτό έχει μια ταπεινότητα.Η αναγνωστική πορεία δηλ μέρα τη μέρα γραπτό το γραπτό χτίζεται ένα πρόσωπο.

Το τρομερό είναι η αρχή της ομορφιάς,εκεί πάτησε η τραγωδία,το τραγικόν βήμα. βωμός του διαμελισμένου Διόνυσου.Το σφάγιο. Τα δύσκολα έχουν τη νοστιμιά όχι επειδή είναι δύσκολα αλλά επειδή είναι νόστιμα είναι και δύσκολα.

στις εξοχές σου γαρίφαλα

κι ασήμι

δεμένα με συρματόσχοινο

ο άνεμος σφυρίζει στις αντένες

κι ανάμεσα στα κλαδιά σου

σπάταλα ο ερωτισμός σε αγκαλιάζει

λυγίζεις στη δοτική  στιγμή

δωσ’ μου το χρώμα σου στη λέξη σου

χωρίς μεγάλες πολιτικές δηλώσεις

νιαουρίζει το νερό της λίμνης

σαν σκι γλιστρά και πέφτεις στα ρηχά

Είναι εικόνες που δύσκολα εξαφανίζονται από τα μάτια του νου, ή εντείνονται,για κάποιο λόγο κι αυτό που μένει είναι η περίσσεια μας, το βάθος είναι αθέλητη μνήμη και ανακαλείται από κάτι απρόσμενο.Το βούτημα ενός μπισκότου στο τσάι ( ή στο σκότος αν θες,σε μιά τρικυμισμένη περιοχή από πυκνό συναίσθημα και το αναδεύει σαν με κουταλάκι τη ζάχαρη). Αναδεύω το σκοτάδι σου κι όλα σου τα κρυφά προβάλλουν βγαίνουν σαν αφρό, Σε καταχωρώ στην ελίτ.

  Άλλο η κοινή γνώμη,που έχει κάποια αξία,και άλλο αυτή των πολλών που είναι για τα μπάζα.Πάντως ενδιαφέρει ο δήμος και οι σοφιστές τι λένε για σένα.Εκεί χτίζεται το δημόσιο πρόσωπο,η αναγνώριση,λεγόμενη,τώρα το τί θα πουν για σένα εκεί στο σωρό,ποσώς ενδιαφέρει,μην τα μπερδεύεις.Άλλο οι πολλοί άλλο ο πολύς.

Ο διανυκτερεύων χρόνος δεν κοιμάται ποτέ ο χρόνος.

Ψίθυρος φονιάς όταν τα χείλη σπάνε στο ψι ψελλίζοντα τη μελωδία της νύχτας κι ο ήχος του χι ,χάδι σου -χωρίς γλείψιμο το χαρτόσημο δεν κολλάει στην αίτηση ,κι ο κόλακας μένει εκτός αυλής.

Το πεδίο μεταφορών που δημιούργησε γύρω από την κατανόηση του έργου του ,δεν συγκρίνεται με κανένα άλλο βίωμα,ενθυμία,κατανόηση νταζάιν κατηγοριακός αν θες ,και μόνον η απαρίθμηση δικών του εννοιολογήσεων φτάνει γι αυτό.

Εσύ το σώμα του εγκλήματος εσύ τα πλήκτρα του έρωτα θαλπωρή ομμάτων, εσύ το Bildungsroman μας και φιλοσοφικός μας λίβελος εσύ η λιμπελούλα με το ασημοπέταγμα στων νερών το φίλημα σκίρτημα.

 Μπέρλιν ,και ίσως για Στάινερ κάποια άλλη στιγμή,άσε που είχαν φαγωμάρα αυτοί μεταξύ τους γιατί κινούνταν στα ίδια χωράφια,σαν τους τυφλοπόντικες.

Όπως φαίνεται στην έκφραση:Με άγγιξες,τα άλλα είναι υπαρξιακή κατήφεια.

Δεν με ενδιαφέρουν τα αγχολυτικά της οικείας παιδείας

η ποίηση του συλλογικού αγαθού,το λαό δεν τον καταλαβαίνεις,τον φτιάχνεις τον κάνεις να καταλάβει,δεν υπάρχει λαός σκέτος, το γούστο διαμορφώνεται, αν έχεις δίνεις και πάντα να κοιτάς τους δημιουργούς,απενοχοποίησαν τη διασκέδαση ελευθέρωσαν τη μελωδία το τραγούδι από την άνευρη επανάληψη, είπαν τα πάθη που ζούσαν τους  έδωσαν διέξοδο  ,έδωσαν φωνή και το ξέραν,ότι με το ζητιανόξυλο γράφουν ιστορία,και όχι μόνο μουσική.

 Όμως αυτό είχε μια προϋπόθεση.Την όσμωση διαφορετικών ιδιωμάτων μουσικών,εκφραστικών,και την αναζήτηση μιας κοινής έκφρασης στις απαιτήσεις της αστικής διαμόρφωσης των κοινωνιών ή και απλά κοινωνιών.Βγαίνουμε απ την περιορισμό της κοινότητας και μπαίνουμε σε περιβάλλον κοινωνιών του άστεως.Το λούμπεν και ο βιοπαλαιστής ,οι μικρέμποροι και οι ιερόδουλες οι προστάτες και τα στέκια ,είχαν ανάγκη πρωτογενή για το προϊόν που είχε ζήτηση και πρότειναν.

Εδώ ο ρομαντισμός χάθηκε μέσα στις καθαρεύουσες,αν εξαιρέσουμε το πρώτο και αγνοημένο κύμα του με Σολωμό Κάλβο Ζαμπέλιο κλπ

Αλλά και πάλι διατρέχουμε τις περιόδους με μεγάλα γενικά βήματα.Αυτά τα πράγματα θέλουν να σκύψεις από κοντά να δεις τι και πως,αναλυτικά.Θέλει εργάτες το εγχείρημα.Ο Ν.Κάλλας το άγγιξε με επιθετικό τρόπο το ’30 το ζήτημα ρομαντισμός,αλλά είδε την κινηματική του πλευρά στους ευρωπαίους. Δεν αμφιβάλλω ότι θα υπάρχουν ακαδημαϊκές εργασίες.Πιθανόν να έχει αξιοπρόσεκτα πράγματα που δεν ξέρω.

-Αξίζει η μελέτη του έργου του Κάλας;

-Τον λαβαίνεις υπόψη,ήταν πιτσιρικάς και ερειστικός,αλλά τα κατάφερνε μέσα σε μια επαρχιακή Αθήνα του30.Μεγαλοαστός,κατέφυγε στη ΝΥ ,μοντερνιστής,απο τροτσκιστής σουρεαλιστής πέρασε στο φροϋδισμό και έκτοτε στα εικαστικά και θεωρητικά ,εστέτ,σνόμπ ά λά Ντυσάν,άφησε εικαστικές μελέτες και ποίηση .Δεύτερης γραμμής διανοούμενος έξω,ενώ εδώ θα ήταν πρωταγωνιστής.Εστίες ΠυρκαγΙάς ,το κύριο έργο του έξω.Εδώ Κάλλας ,τα ευρισκόμενα.Αν και πάει πολύ, μετά την Κάλλας ένα ακόμα  Κάλλας εκεί έξω.

Ελληνικός ρομαντισμός ήταν ένας βερμπαλισμός στην καθαρεύουσα που σκοτώνει,με τις εξαιρέσεις τους πάντα. Μπορεί να διαβάσεις πενήντα σελίδες σε στίχους και να συναντήσεις μισό στίχο.

Αυτό είναι το εμβληματικό έργο του, Daffodils,φύλλα χλόης,ποίημα ποιητικής,που είχε μεγάλη επιδραστικότητα μέχρι τον Γουάλας Στίβενς, δες μετάληψη ,θέλει μαγκιά να το διαβάσεις.Ένας γαλαξίας ολόκληρος από νάρκισσους. Μοσχοβολούν τα σύμπαντα. Ασφόδελοι,η μνήμη δεν είναι δοχείο άλλο υποδοχέας κι ίσως ούτε.

Δεν είναι ανάγκη να συμφωνείς με ότι είπαν κατά καιρούς άλλοι.Η ποίηση  είναι το πρόσθετο,το νέο, το επίκαιρο, το αναγκαίο,αυτό που έρχεται το ελεύθερο .Δίνει την πνοή,την ανάσα που μας ελευθερώνει.Βγάλε το καπάκι της χύτρας ,το ιδιοσκεύασμα να χυθεί σαν φύση,σαν όργιο, χρυσάφι του αλχημιστή .Μόνο ένα τέτοιο νιάξιμο κάνει τα πράγματα, μας βγάζει από την πλήξη ,γινόμαστε οι οδοιπόροι του Είναι.

Πρώτα και πρώτα πως έσπασε το φράγμα του ήχου των Σειρήνων.Ύστερα οι στίχοι ξεχύνονται σαν ασημένιες ρίζες από κευθμώνα βράχου σε δρυμό σκοτεινό σαν νύχτα και στραφταλίζουν στο κυρίως κυανό ρέμα όπως τροχιές πεφτάστερων σε νύχτιους διαυγείς ουρανούς Αύγουστο μήνα .

Στη γραφή αποκαλύπτεται ένα ποσοστό βιώματος που δεν είχε γίνει έκδηλο στη στιγμή που βιώθηκε.Ίσως και γιατί το βίωμα δε σταματά ενώπιον ενός πράγματος ο χρόνος έχει ασυνέχειες αλλά ένα ξανά σπεύδει στην άκρη της πένας από την άκρη της γλώσσας Βίωμα είναι πάντα μαζί με φαντασία και νου.Ένα κάτι θυμικό εγείρει αίσθηση μνήμη φαντασία ,περιρρέον.Ως αναγνώστης δε βρίσκω τον εαυτό μου παρά χάνοντάς τον.Η ανάγνωση με εισάγει στις φανταστικές παραλλαγές τού ego. Η μεταμόρφωση του κόσμου είναι επίσης και η παιγνιώδης μεταμόρφωση του ego”.

Είναι σημαντικό να ξέρουμε τις αναγνωστικές συνήθειες ενός συγγραφέα,γιατί από το πόσο καλός αναγνώστης είναι,τιμά και τη γραφή και τον αναγνώστη εν γένει. Ποιά βιβλία,γιατί,τι διαλέγει απ’ αυτά, πόσο ανατρέχει σ αυτά.Και το έργο του τον κάνει με αυτά μεγάλο.Ένα ωραίο που έψαχνα :Η εμπιστοσύνη είναι σάν τή γόμα μικραίνει μέ κάθε σου λάθος.

Χορεύοντας με τη φύση. Ο ρυθμικός χτύπος των τακουνιών στο πλακόστρωτο για κάποιον που περιμένει γίνεται το χτυποκάρδι του μαζί με του ρολογιού το τικ τακ.

Άλλα ζητάνε οι δικοί σου καιροί δεν μπορείς ν’ αράξεις στο Βιβλίο της ανησυχίας η δική σου σελίδα δεν έχει πίσω μεριά για παραλειπόμενα είσαι μιά κι όξω,μιλώ σ αυτόν που γράφει γενικά,εσωτερικός διάλογος είναι, ο Πεσσόα τα έριχνε στο μπαούλο και είχε το άλλοθι των ετερωνύμων,αυτά γίνονται μια κι όξω δεν σηκώνει μιμητές.Κι αυτό όταν ξεκινάς να γράψεις οφείλεις να το διαισθάνεσαι. Διανοούμενοι που διαγκωνίζονται,σημαίνει ότι κάπου έχουν χάσει.Μην ξεχνάμε ότι ο ποιητής είναι τυφλός καθώς αντικρίζει το θάμβος ,την εκτυφλωτική καρδιά του αυτό το κάτοπτρο διαφάνειας που κατ εικόνα του πλάθεται.ΕΝ ΕΣΟΠΤΡΩ.

Είναι χούφτα λόγια που ανοίγονται σαν σμάρι λευκών πουλιών φτερουγίσματα στα μάτια ,το ασήμι κυλάει ,σαν αστραπή φεύγουν και τα κορίτσια, σαν πήγα στα Ιόνια αγάπησα αιώνια…σαν να κοιτάω μια γούβα νερό για να μαντέψω τον κόσμο.Η μεσόγειος ένας καθρέφτης όπου είδαν το πρόσωπό τους λαοί της Ασίας λαοί της Αφρικής λαοί της ευρώπης. Αθήνα Αλεξάνδρεια Φλωρεντία,φυσάει τις εικόνες του μπαρόκ να ξετυλίξουν το λόγο τους μπροστά στα μάτια του.Γιατί αγαπά τα κορίτσια του.

Τα κορίτσια του που φτερουγίζουν κι αυτά σαν όνειρο ,που ανακαλούν τα γύψινα ροδαλά αγγελάκια με τα υποτυπώδη φτερά. Φτερουγίζουν όλα σαν σκόνη χάρη στη λογοτεχνία, είναι μια γαλάζια κωδωνοκρουσία σαν τη θάλασσα σαν το μεσογειακό ασβέστη λευκή.

Υπάρχει η ποίηση υπάρχει το ποίημα υπάρχει ο ποιητής καθένα με τις σημασίες του, μπορεί κάποιος να γράψει ένα ποίημα,αυτό δεν τον κάνει ποιητή, κι ο ποιητής δεν είναι μόνο ποιήματα.

Το πρώτο πράγμα που διδάσκεται για την λογοτεχνία είναι η ανάλυση, “Γιατί ποιήτρια που είσαι ανοίγεις σα νυχτολούλουδο σε τέτοιο ουρανό χύνεις το λόγο σου λάβρα σαν γύρη στον έβενο του σκοταδιού που είσαι γιατί ποιήτρια”..

Στην ποιήτρια του έρωτα που της ταιριάζει είναι μια προσευχή, κάποτε θ’ ακουστεί,ο ερωτικός λόγος χύνεται λάβα,κι αλλιώς δεν είναι ποίημα ,οπότε δεν ξέρουμε ν’ αγαπάμε, ούτε να γράφουμε.

Τα εμπόδια τρέφουν το πάθος σαν ο αντίθετος άνεμος τη φωτιά στα δάση, ένα τόσο δα αλσύλιο, δυσπρόσιτο περιφραγμένο άβατο.

Ήρθε και η ομίχλη με πατήματα γάτας , τρίβεται πάνω στα τζάμια ,μουσκεύει τα μάγουλα στάζοντας βρόχινα δάκρυα,τώρα που στέγνωσαν τα μάτια.

Έστρωνε η νύχτα αναλιωτό ασήμι στο υγρό κορμί της σιγαλιάς το χρώμα μπαίνει μόνο του,αλλά εσύ του παραγγέλλεις τη θέση που θα πάρει,όπως στο μωσαϊκο οι ψηφίδες.

Σαν σε ένα μακρύ βαθύ τούνελ  όπου μόλις διακρίνεται τι υπάρχει εκεί, η πραγματικότητα ξαναγεννιέται με στιγμιαίο χρόνο σαν σύλληψη θηράματος, ευκρίνεια και μη ευκρινές παίζουν στην ίριδα , ο φακός είναι εκεί,ένα μ αυτό, αντλεί φως απλώνει το χέρι φέρνει ε π ι φ ά ν ε ι α . Ανεπαίσθητα η λιμπελούλα ταράζει τη δεξαμενή του βάθους, εικόνες έλκονται προβάλλουν σταδιακά καθώς εστιάζει ο φακός και ανακαλεί βάθη ,βάθη που δημιουργεί  ψυχικά παλλόμενες εικόνες αναδεικνύοντας το αινιγματικό με εστίαση και θαμπό σαν ερώτημα στο βλέμμα,το γυμνό έφηβης κατακεκλιμένης ρώτημα στο άγαλμα ,το μαρμάρινο θάμπος, και ξεχειλίζει με την τελευταία σταγόνα μέλι του φεγγαριού.

Η ποίηση δεν είναι είδος,είναι γλώσσα, η βαθύτερη ουσία της γλώσσας. Ποιητές δηλώνουν πολλοί,ποιητές είναι λίγοι.Η ποίηση δεν γίνεται με μανιφέστα και διακηρύξεις ,

Ποίηση είναι πυρσός στο αυτί.Να νιώθεις να εκπυρσοκροτεί ο κόσμος στο αυτί σου.

Κοριτσάκια στις παραλίες με άσπρα καλτσάκια φτερουγίζουν δίπλα στου αρχαίου ναού τα μάρμαρα σαν αγριοπερίστερα που ξέφυγαν από στίχο του Ανακρέοντα.

Το καλά είναι πιο καλό απ’ το καλύτερα,αλλά μόνο το ανώτερο δίδει μέτρο στην αξία. Το κείμενο πρέπει να ανασαίνει, άστο να έχει κάτι από ξερολιθιά, στοίχισε το πάνω σε μια κεντρική δυνατή εικόνα, πάρε μια ακατέργαστη πέτρα ,όπως κάνει ο γλύπτης,ψάξε να δεις το υλικό της νόημα, κι αν μπορεί να γίνει άνθρωπος, βρες τότε την ψυχή της, δώσε της κάτι με την πνοή σου, νιώσε το σχήμα της στο χέρι και στο νου, κοίτα που έχει την καρδιά της το χρόνο και το αιώνιο κι αν σου μιλά,μίλα της, και θα λάμψει η οικεία ενότητα σαν η δική σου ικανότητα. Νά χουμε μέτρο θα πει αυτό,και ρυθμό και λόγο, το λόγο του κόσμου.

Αισθάνομαι πράττω σκέφτομαι, η πέτρα είναι η αίσθηση,το απτό.

Εκεί πάνω χωράει η πράξη και ο λόγος πάνω στην πράξη.Χωρίς αίσθηση της πραγματικότητας όλα είναι στον αέρα, σαν να είσαι αναίσθητος.Αν πραγματικά ζεις,αυτό το αναλαμβάνει το ήθος κι ο λόγος ισορροπεί στα πράγματα και τα πράγματα,το ήθος καταφεύγει στο λόγο να δει την πράξη του.Μιλώ για το ήθος που είναι δαίμων στον άνθρωπο όπου άνθρωπος εκεί ο δαίμων του ,ήθος. Όταν δεν είναι ανερμάτιστος.Όπως μας τα κατέθεσαν οι αρχαίοι μας.Βαριά χαρτιά κι ασήκωτα.Μας ανήκουν όσο και η Ελλάδα.

Αν δε βγάλει νέο νόημα ,λογοτεχνία δεν είναι, η καύλα δεν μπορεί να είναι αποβλάκωση

τα πιο γλυκά πράγματα είναι τα πικρά,γιατί δεν σε κοροϊδεύουν,το μήνυμα είναι ανώφελο στη σύχρονη ποίηση ,νόημα ναί,αλλά τόσο όσο αγγίζει η εφαπτομένη τον κύκλο,ανεπαίσθητα ,γιατί ο αναγνώστης έχει δικό του θέμα .

Έτσι ο συγγραφέας ενός κειμένου “εργάζεται” κατά τον Σλ/χερ χρησιμοποιώντας την γλώσσα ταυτόχρονα ως μέσο και ως σκοπό,διότι ενώ χρησιμοποιεί το διαθέσιμο γλωσσικό υλικό διαπλάθει νέα γλώσσα και ανοίγει έτσι νέες σημασιολογικές δυνατότητες.

Η λογοτεχνία είναι πάντα σε κρίση ,αυτό της δίνει προτεραιότητα. Γνωρίζει ότι δεν υπάρχει τελευταία λέξη και μονοσήμαντο νόημα δε δουλεύει με έννοιες και λέει ετούτο:Στην υποτιθέμενη κρίση του μυθιστορήματος την εικόνα αναπτύσσει το μυθιστόρημα της κρίσης.

Για να εισχωρήσουμε στο κατανοείν,το διανοίγουμε αποσυναρμολογώντας τα κλειστά συστήματα

όταν ζωγραφίζεις με νερομπογιές το θάνατο

η μπογιά δε στεγνώνει ποτέ

και γιατί ο θάνατος στην Πρέβεζα,είναι νωπός ,χρωματισμένος απ το αίμα του ΚώσταΚαρυωτάκη.

κι από πάνω του πέρασαν ασβέστη.

όπου τελεία, σφαίρα καυτή. κι όπου χαρακιές ///του πινέλου το νεύρο.

Η πινελιά απλώνεται,δεν επαναπαύεται,αντλεί μυστικά από παντού.Ταξιδεύει και με το κύμα και με τον άνεμο.Οι θεματικές γίνονται ευεργετικά κηπάκια. Το χρυσοπράσινο φύλλο ηρεμεί εν εγέρσει.

Ο ποιητής δε συνθέτει με κανόνα,αλλά με αίσθηση ρυθμού και χωρίς μονοτονία,αφού η ψυχή του πετά και διακρίνει τα άνθη της γλώσσας ακαριαία,ενορατικά απολαμβάνοντας το δημιουργικό του οίστρο.

Ανίχνευσες τη βάση που κινήθηκε ο ποιητής, είδες τον ψυχικό τόνο και τα μακριά η διστακτικά βήματα ,την ανάσα ,το ρυθμό της πνοής; Τον είδες να βαδίζει εν μέσω ρίμας ρυθμών έντασης ,και ανατάσεων πότε πιο πυκνά πότε ταχύτερα,με βάση το ζητούμενο ,με βάση το ποιητό;

Είναι καλό η φιλολογία ν’ αρπάζει μαζί με αυτά τα νοήματα ,τα φραστικά,εικόνες μεταφορές,τεχνάσματα το ιδιαίτατο στον ποιητή.

Με τους ανθρώπους είναι όπως με τις θάλασσες,βλέπεις πρώτα την επιφάνεια κύμα γαλάζιο αφρός,νερό πολύ νερό, βάθος βάθος αμέτρητο,και στον πάτο ναυάγιια,πολλά ναυάγια.Ανάλογα θα βρεις στον άνθρωπο.Γι αυτό μη βιαστέις μητε να κακοκολογήσεις μήτα εγκώμια να κάνεις.

Διαβάζεις κάτι σήμερα και μπορεί να σε βρεί,να σε συναντήσει αληθινά,χρόνια μετά.Δεν προκόβουν αμέσως του ανθρώπου οι δουλειές.Ειδικά άν έχεις ταλαιπωρηθεί μέσα σε θεωρητικά καμίνια,ή στις απόκρημνες επί τούτο φιλοσοφήσεις.Μάζευε από παντού,γιά νά χεις να σκορπίσεις.Βέβαια το ποίημα σε βρίσκει.Κι ίσως αυτό να είναι το καλύτερο απ’ όλα που μπορούν να μας συμβούν.

μέσα σε λευκές παραλίες μεθώ στο μύθο σου

Στα φτερά της πεταλούδας Αστροπαλιάς

όπου να πάς πανί κουρτίνα κύμα

όλα τα δωμάτια του μεσημεριού παφλάζουν γαλάζια

μερώνω στην ακτή σου έρχεσαι

είσαι φλοίσβος ψίθυρος αγάπης

είσαι όμορφη θαυμαστικό σε αγκύλες

καμπύλες κι όνειρο μυστικό

ανάμεσα στις παρενθέσεις σου σκοντάφτει το μάτι

σου φέρνω την ασάμινθο κύλικα

Ναι,είδε τα σημάδια και πατήματα, που έστηνε την ξώβεργα της ποίησης ,και κρέμονταν ο κόσμος σαν τσίχλες πιασμένες και σφύριζαν οι νυχτερίδες με ανθρώπινες φατσούλες σαν προσωπίδες μωρών, στο σκοτάδι,μα σαν ράφτης,έφτιαξε την ποίησή του,με τον πήχυ μέτραγε, έκλεψε από παντού,αλλά εκείνο που μέτρησε ήταν το αρχαιοδιφικό του μπόλιασμα αυτό που οι αρχαίοι του έδωσαν τον τρόπο να ξεφύγει από τις μοντερνιστικές μανιέρρες και πάντα να μετράς τον Κορνάρο εκεί πήρε λέξη ελληνική δημώδη,με βάθος μνήμης,

Ο Σολωμός  γράφει με τον τρόπο του Δάντη.Βαδίζοντας.Έτσι συνθέτει.Και σκέφτεται σαν Δάντης.Για να πάει ο πολιτικός εκεί που έχει πάει ο Ποιητής θέλει μερικούς αιώνες,

Θραύσματα είναι .Σιωπής. Για το μισοτελειωμένο αγγείο που δεν θα πιούμε το κρασί του.

Η πίεση του πραγματικού ζητά το ποιητικό ανάχωμα για να αντέξει ο σημερινός άνθρωπος τον ίλιγγο του κατασκευασμένου. Επειδή το έργο χτίζεται με την ύλη της καρδιάς, αίσθημα, αγάπη και υπόσχεση αλήθειας .Μια ευτυχία που γίνεται εφικτή επειδή την εύχεσαι κι αλλιώς είναι ανέφικτη.

 Πρώτα μάθε να ακούς.Τη βαθιά καρδιά του.

Τις λέξεις θα τις βάλει στη σειρά το πάθος,και θα σε βρούν.Σμιλεμένες απ την υπέρβαση,πέρα από μένα κι εσένα,με των ψυχών το γόο.

Λαίλαπα, ό,τι σκορπά λάσπη λιθάρια σκίζει λόφους ώρα αβάσταχτη σαν να με ρούφηξαν χείλη κόκκινα σημάδια

τίῳ σ’, ὦ φίλε γάμβρε, κάλως ἐικάσδω;

ὄρπακι βραδίνῳ σε μάλιστ’ ἐικάσδω.

Για σένα αγαπημένε γαμπρέ σαν ποιά ανείκαστη ομορφιά να φανταστώ; Με λυγερό κλαδάκι, ως ραδινή βεργούλα, έτσι τουλάχιστον σε απεικάζω.

Εσένα γαμπρέ μου σαν ποιά εικόνα σε  προσφέρει ,βεργούλα μου.