Fractal
Home / ΑΠΟΨΕΙΣ / Στην παλιά πόλη και το κάστρο της Άγκυρας
30/04/2024, 8:05 μμ

Στην παλιά πόλη και το κάστρο της Άγκυρας

Γράφει ο Γεώργιος Νικ. Σχορετσανίτης //

 

 

 

Κάποτε εδώ ψηλά, ετούτα τα περήφανα τείχη πρόσφεραν άμυνα και προστασία των διαμενόντων από τους όποιους εισβολείς. Σήμερα υπενθυμίζουν παλιές ξεχωριστές στιγμές της ιστορίας, ξεσκονίζοντας λησμονημένες και σκονισμένες σελίδες της. Ο λόγος για το κάστρο της Άγκυρας, ένα από τα παλιότερα και πιο ελκυστικά αξιοθέατα της τουρκικής πρωτεύουσας.

 

 

 

Οι γειτονιές που ξεδιπλώνονται γύρω του, εξακολουθούν να αναβλύζουν την παλιά γοητεία της πόλης που επαινεί ποικιλοτρόπως τα αρχαία τείχη και το παρελθόν της. Το Κάστρο της Άγκυρας, είναι αναμφίβολα ένας όμορφος προορισμός για τους επισκέπτες της, λόγω του πλούσιου ιστορικού και πολιτιστικού της υπόβαθρου. Είχε σπουδαία στρατηγική θέση αφού ήλεγχε περιμετρικά όλα τα μέρη της Άγκυρας και έχει χρησιμοποιηθεί κατά καιρούς ως βάση στρατού, αποθήκη πυρομαχικών και κέντρο επιτήρησης απ’ όσους κυβέρνησαν την πόλη σε όλη την μακραίωνη ιστορία της. Προσφέροντας υπέροχη θέα σε όσους φθάνουν μέχρι εδώ, σήμερα ξεχωρίζει ως σημαντικό σύμβολο της πρωτεύουσας της Τουρκίας. Οι γύρω γειτονιές εξακολουθούν να αναδίδουν νοσταλγικές στιγμές στους παλιότερους. Τα διώροφα ή τριώροφα σπίτια που βρίσκονται ψηλά στο λόφο είναι χτισμένα με ξύλο, πλίνθους και τούβλα. Ανάμεσά τους στενοί δρόμοι και μικρές πλατείες που στις μέρες μας χρησιμοποιούνται ως κέντρα εμπορίου και αγορές. Κάθε εποχή κατασκευής για τους τοίχους μπορεί εύκολα να αποκρυπτογραφηθεί. Οι ογκώδεις πέτρες στο κάτω τμήμα των τειχών τοποθετήθηκαν κατά τη ρωμαϊκή περίοδο, ενώ οι υψηλότερες και μικρότερες όπως και τα τούβλα κατά τη βυζαντινή, σελτζουκική και οθωμανική περίοδο. Κάτι ανάλογο ισχύει και για μερικά σπίτια της παλιάς Άγκυρας χτισμένα σε διαφορετικές περιόδους μέσα στο κάστρο. Ορισμένα από αυτά, μάλιστα, έχουν χτιστεί στις απόκρημνες κυριολεκτικά περιοχές του κάστρου.

 

 

Ο περιβάλλων χώρος του Μουσείου Πολιτισμών της Ανατολίας.

 

 

Ο Εβλιγιά Τσελεμπή (1611-1682), ο μεγάλος Τούρκος χρονογράφος και περιηγητής του 17ου αιώνα, προσελκύει τους αναγνώστες με την προσωπική του όμορφη και γλαφυρή εκφραστική ικανότητα και την απαραίτητη λογοτεχνική χροιά στο ταξιδιωτικό του χρονικό στο συγκεκριμένο σημείο, όπως και όλα τα μέρη άλλωστε που περιγράφει, άλλοτε με την υπερβολική του έκφραση, άλλοτε με την κυνική του προσέγγιση στην υπόθεση των γεγονότων και μερικές φορές με την εξεζητημένη ευαισθησία του στις λεπτομέρειες των τεκταινομένων. Φυσικά ο πρωταρχικός σκοπός της γραφής του μάλλον δεν ήταν η αυστηρή ιστορική αλήθεια, αφού πολλάκις, όπως έχει αποδειχτεί από τους μελετητές του, στα κείμενά του αναμιγνύει μαζί και μύθους με τα κατ’ εξοχήν ιστορικά γεγονότα. Όπως και να έχει όμως η αλήθεια, το έργο του είναι πολύτιμο, αφού μας προσφέρει πολυποίκιλες πληροφορίες για τη γεωγραφία, την ιστορία και τον πολιτισμό των περιοχών, χωριών και πόλεων, που επισκέφτηκε την εποχή εκείνη. Στην περίπτωση του κάστρου της Άγκυρας, φαίνεται φυσικά πολύ προσεκτικός. Περιβάλλεται, γράφει, από λευκό τείχος σαν χαμογελαστό τριαντάφυλλο και είναι απόρθητο. Εξιστορεί τις πολιορκίες, τις πτώσεις του και πώς κατακτήθηκε από το Ισλάμ. Κάποιοι είπαν ότι ονομάστηκε ‘Άγκυρα’ γιατί το κάστρο της χτίστηκε με καταναγκαστικά έργα. Είναι ένα όμορφο και συμπαγές κάστρο φτιαγμένο από τέσσερα στρώματα λευκής πέτρας, στην κορυφή ενός ψηλού βουνού. Περιγράφει το ύψος, το πάχος και το χρώμα των τειχών, τα διάφορα στρώματα, τις θύρες του, την τακτική και τους χειρισμούς που έκαμαν οι κάτοικοι κατά την πολιορκία του κάστρου. Οι στρατιώτες τους φυλούσαν το κάστρο έξω και μέσα από την πύλη του, μέρα και νύχτα. Αν και δεν υπάρχει τάφρος γύρω από το εσωτερικό κάστρο, περιβάλλεται εν τούτοις από απότομους βράχους και στις τέσσερις πλευρές. Αναφέρει τα πολλά, μεγάλα και μικρά, κανόνια, τα πυρομαχικά, τα εργαλεία και τα όπλα. Δεν λησμονεί να αναφερθεί στα σπίτια που βρίσκονται απλωμένα γύρω από το κάστρο και στην έλλειψη κήπων, σε ένα τζαμί που παλιά ήταν χριστιανική εκκλησία, στα άλλα τζαμιά, τους μεντρεσέδες και τα παζάρια της περιοχής. Τους εμπόρους, τους λόγιους, τους σεΐχηδες και τους μορφωμένους ποιητές. Στο εσωτερικό του κάστρου υπήρχαν στέρνες, αποθήκες σιταριού, εκατόν εβδομήντα βρύσες, λουτρά και πολλά πηγάδια νερού. Αρκετά σπίτια, συντριβάνια, παζάρια και αγορές. Τα καφενεία και τα κουρεία, μας πληροφορεί, ήταν γεμάτα κόσμο. Τα ρούχα των κατοίκων της Άγκυρας τράβηξαν την προσοχή και του Εβλιγιά Τσελεμπή και αναφέρεται σε αυτά διεξοδικά. Προσεύχεται φυσικά για την Άγκυρα, η οποία του αρέσει και εύχεται να παραμείνει στα χέρια των Οθωμανών.

 

Παραδοσιακά σπιτάκια στο εσωτερικό του κάστρου της παλιάς πόλης της Άγκυρας.

 

 

Όπως όλα τα κάστρα, λοιπόν, έτσι και τούτο έχει την ιστορία του η οποία χάνεται στους αιώνες. Και ίσως είναι μια τοποθεσία που προσελκύει μεγάλο αριθμό επισκεπτών αφού δίπλα του βρίσκεται και το Μουσείο Πολιτισμών της Ανατολίας. Ανηφορίζοντας προς τα πάνω, αντικρίζουμε τα τείχη με τις ευδιάκριτες ζώνες κατασκευής, κάτι που πιστοποιεί καθαρά ότι αυτό το κάστρο και ετούτη η οχύρωση κατασκευάστηκε και ανακατασκευάστηκε πολλάκις στο παρελθόν. Το μαρτυρούν και σήμερα οι σειρές των ανόμοιων λίθων που βρίσκονται η μια πάνω από την άλλη, οι οποίες όπως αναφέραμε τοποθετήθηκαν απ’ όσους πέρασαν διαχρονικά από εδώ, έμειναν και δραστηριοποιήθηκαν. Στην παλιά πόλη τώρα αφθονούν τα ξύλινα σπίτια, καφέ και εστιατόρια, και βεβαίως τα καταστήματα που εμπορεύονται χαλιά, αντίκες και χάλκινα σκεύη τα οποία οι γνωρίζοντες περισσότερα για την προέλευσή τους πιστεύουν ότι ένας μεγάλος αριθμός τους προέρχεται από χώρες της Άπω Ανατολής. Όμως σήμερα, λίγες μέρες πριν από τις δημοτικές εκλογές της γείτονος χώρας, η όλη περιοχή κατακλύζεται από φωτογραφίες υποψηφίων και βεβαίως από τις γνωστές τουρκικές σημαίες, ενώ δεν διαφεύγει της προσοχής, ότι τα περισσότερα καταστήματα, ειδικά οι καφετέριες είναι κλειστές λόγω της γνωστής περιόδου του ραμαζανίου.

 

Μια γωνιά στο εσωτερικό του Μουσείου των Πολιτισμών της Ανατολίας.

 

Έτσι κατευθυνόμαστε αναγκαστικά στο Μουσείο των Πολιτισμών της Ανατολίας. Το πιο σημαντικό μουσείο της Τουρκίας, καταλαμβάνει δύο καλά ανακαινισμένα κτίρια της Οθωμανικής περιόδου, τη σκεπαστή αγορά Μαχμούτ Πασά Μπεντεστέν του 15ου αιώνα και ένα πανδοχείο, και βρίσκεται στη νότια πλευρά του Κάστρου της πόλης, στην περιοχή Ατπαζαρί, όπου παρελαύνουν όλοι οι πολιτισμοί της Ανατολίας. Ιδρύθηκε από την επιθυμία του Ατατούρκ να κάνει πραγματικότητα ένα μουσείο των Χετταίων, αλλά βέβαια εκεί συνυπάρχουν όλα όσα αναφέραμε. Μαζί, το διοικητικό κτίριο με τις αίθουσες εργασίας, η βιβλιοθήκη, η αίθουσα συνεδριάσεων και το σχετικό και απαραίτητο εργαστήριο. Έργα από χρυσό, ασήμι, γυαλί, μάρμαρο και μπρούτζο χρονολογούνται από το δεύτερο μισό της πρώτης χιλιετίας π.Χ., κι’ ακόμα σπάνιες συλλογές νομισμάτων, πολιτιστικοί κυριολεκτικά θησαυροί του μουσείου. Να σημειώσουμε ότι στην ανοιχτή πλατεία μπροστά από την είσοδο και στους κήπους του σημαντικού ετούτου μουσείου, φιλοξενούνται επίσης εκθέματα. Όσοι επισκέπτες φτάνουν μέχρι την τουρκική πρωτεύουσα, συνήθως πέρα από τα γνωστότερο Μαυσωλείο του Κεμάλ Ατατούρκ, ή το ακόμα πιο σύγχρονο Προεδρικό Μέγαρο, προτιμούν να έρθουν μέχρις εδώ πάνω. Η ενδιαφέρουσα περιοχή γύρω από το κάστρο, και τα οικήματά της, στις μέρες μας μάλλον δεν είναι προσιτά στους περισσότερους κατοίκους της τουρκικής πρωτεύουσας για μόνιμη διαμονή λόγω των υψηλών τους τιμών.

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top