Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Ένα μυθιστόρημα «εργολαβικής φαντασίας»
31/10/2023, 9:44 μμ

Ένα μυθιστόρημα «εργολαβικής φαντασίας»

Γράφει η Ξένια Σαρατσιώτη // *

 

 

Γιώργος Μελίτος «ΧΡΑΚ!», εκδ. Άνω Τελεία

 

«ΧΡΑΚ!», ο ήχος του μολυβιού πάνω στο χαρτί, ο ήχος του μακετόχαρτου όταν το χαράσσει το κοπίδι, ο ήχος του χαρτιού που σκίζεται… Αμέτρητα «χρακ» έχουμε ακούσει όσοι περάσαμε από σπουδές μηχανικού, ειδικά οι απόφοιτοι αρχιτεκτονικής. Τώρα, ήρθε η ώρα να το διαβάσουμε στον τίτλο ενός μυθιστορήματος «εργολαβικής φαντασίας», όπως αναφέρεται στην 5η σελίδα. Συγγραφέας αυτού του ιδιαίτερου μυθιστορήματος είναι ο Γιώργος Μελίτος, συνάδελφος Μηχανικός και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Άνω Τελεία.

Στο οπισθόφυλλο του βιβλίου διαβάζουμε: «Γιατί χτίζουμε; Για να νικήσουμε τον χρόνο, να γίνουμε αθάνατοι. Υπάρχει ένα ιδιαίτερο είδος αισιοδοξίας κρυμμένο μέσα στο να σχεδιάζεις κτίρια που θα στέκονται για εξήντα και βάλε χρόνια.» καθώς και ότι «Λίγοι άνθρωποι είναι πιο αισιόδοξοι από τους μηχανικούς». Μέσα στις 140 περίπου σελίδες περιγράφεται με εξαιρετικά γλαφυρό και συγχρόνως δηκτικό τρόπο η καθημερινότητα ενός μηχανικού από την ανάληψη μέχρι την αποπεράτωση ενός έργου. Τα όρια μεταξύ προσωπικής και επαγγελματικής ζωής είναι πολύ θολά, μιας και διαρκώς γυρνούν στο μυαλό μας ιδέες, χρονοδιαγράμματα, προτάσεις και αντλούμε έμπνευση από καθετί γύρω μας. Είμαστε αισιόδοξοι γιατί έχουμε την ικανότητα να πραγματοποιούμε αυτό που οι υπόλοιποι φαντάζονται. Αυτό που σκεφτόμαστε μπορούμε να το αποτυπώσουμε σε ένα σκίτσο, ένα σχέδιο. Δεν ξέρω αν γινόμαστε αθάνατοι, αλλά σίγουρα αφήνουμε ένα στίγμα στην κοινωνία μας, μια δημόσια κληρονομιά. Δεν έχει σημασία αν οι ιδέες μας μένουν στα σκίτσα και τα σχέδια για έναν διαγωνισμό ή μια έκθεση ή αν καταφέρνουμε να βάλουμε την υπογραφή μας σε ένα νεοανεγερθέν κτίριο. Μπορούμε να είμαστε ιδεαλιστές, αλλά ταυτόχρονα οφείλουμε να προσαρμοζόμαστε σε πραγματικές συνθήκες και να χρησιμοποιούμε τα όρια και τους περιορισμούς για να δώσουμε ένα άρτιο και με προστιθέμενη αξία αποτέλεσμα.

Μέσα από το βιβλίο και την αφήγηση της ζωής του ήρωα, του Γιάννη, με απλά λόγια- χωρίς βερμπαλισμούς- μπαίνουμε στην καθημερινότητα ενός αρχιτέκτονα. Ζούμε μαζί με τον ήρωα τις αγωνίες, την πίεση, τις δοσοληψίες με τις αρμόδιες δημόσιες υπηρεσίες, τη γραφειοκρατία, τα χρονοδιαγράμματα για τη σχεδίαση, τον προγραμματισμό και την κατασκευή ενός έργου σε συνδυασμό με τις πικρές αλήθειες της ελληνικής πραγματικότητας. Τομές, όψεις, κατόψεις, απόληξη του κλιμακοστασίου, κτιριολογικό διάγραμμα, θεμελιώσεις, δοκάρια, ξυλότυπος είναι μερικοί από τους όρους που συναντάμε κατά την ανάγνωση της ιστορίας. Επίσης, δεν λείπουν οι αναφορές στην Eileen Gray, τον Le Corbusier, τον Carlo Mollino και τον Eero Saarinen δίνοντας το έναυσμα στον αναγνώστη να ψάξει και να βρει πληροφορίες για το έργο και τις αρχές τους.

Το σύνολο του μυθιστορήματος αποπνέει έντονη  θεατρικότητα. Οι υπό σχεδίαση χώροι ζωντανεύουν με τη λεπτομερή αφήγηση και αιτιολόγηση κάθε γραμμής και επιλογής υλικού. Το ίδιο ισχύει και για τους βιωμένους από τον ήρωα χώρους. Οι περιγραφές είναι τόσο λεπτομερείς που ο αναγνώστης, αναλόγως βεβαίως των δικών του αρχών, εικόνων και βιωμάτων μπορεί να εισέλθει σε αυτούς τους χώρους και να βιώσει μια μοναδική εμπειρία μαζί με τον ήρωα της ιστορίας.

Η γραφή είναι πηγαία και αυθόρμητη. Σε πολλές περιπτώσεις απέχει πολύ από αυτό που θα λέγαμε “comme il faut”, αλλά κατ’ αυτόν τον τρόπο γίνεται αντιληπτή η διττή πραγματικότητα στην οποία καλείται να επιβιώσει ένας μηχανικός. Είναι διαφορετικός ο τρόπος έκφρασης προς έναν πελάτη και άλλος όταν πρέπει να συνεννοηθεί στο πεδίο της εργασίας (in situ), στο εργοτάξιο προσπαθώντας να υπερκεράσει εμπόδια και να συγκεράσει τις αντικρουόμενες απόψεις των συνεργείων.

 

Γιώργος Μελίτος

 

Παράλληλα ο συγγραφέας εκφράζει τις σκέψεις του για την κάθαρση μέσα από τη δημιουργία, για το να μην επιτελεί κανείς απλά ένα επαγγελματικό ρόλο, αντίθετα να βάζει σε αυτό που κάνε το μεράκι, τη φαντασία του, αλλά  και πρωτίστως να λύνει προβλήματα δικά του πριν λύσει των άλλων. Είναι δηλαδή κατά κάποιο τρόπο και ένα βιβλίο  αυτογνωσίας.

Καταληκτικά, το «ΧΡΑΚ» του Γιώργου Μελίτου από τις εκδόσεις Άνω Τελεία είναι μια ενδιαφέρουσα επιλογή για όποιον θέλει να ανακαλύψει απλά, πραγματιστικά, αλλά με ιδιαίτερο χιούμορ τον κόσμο της αρχιτεκτονικής, αλλά  και να αναλογιστεί για την κάθε είδους δημιουργία, μεγάλη και μικρή.

 

 

* Η Ξένια Σαρατσιώτη είναι Αρχιτέκτων Μηχανικός.  Έχει εκπονήσει ερευνητική εργασία με θέμα «Italo Calvino, Οι Αόρατες Πόλεις από τη Λογοτεχνία στην Αρχιτεκτονική» και διπλωματική εργασία με θέμα «Χωροταξική προσέγγιση και ανάλυση του Νοτιοδυτικού τμήματος του Δήμου Πύλου-Νέστορος», οι οποίες έχουν καταχωρηθεί στη βιβλιοθήκη της σχολής της.

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top