Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Για ό,τι αντέχει στον χρόνο
26/08/2020, 12:59 πμ

Για ό,τι αντέχει στον χρόνο

Γράφει η Πέρσα Κουμούτση //

 

 

 

«Βράχια» του Γιώργου Βέη, εκδόσεις Ύψιλον

 

Η τελευταία συλλογή ποιημάτων του Γ. Βέη ξεπερνά κάθε προηγούμενη, κι αποτελεί κατά τη γνώμη μου το απόσταγμα του βιωμένου χρόνου, της συναισθηματικής και αισθητικής εμπειρίας ενός ανθρώπου, αλλά και ενός πολίτη αυτού του κόσμου που επανεξετάζει κι ανα-στοχάζεται τη ζωή. Ή αλλιώς, της εμπειρίας ενός ευαίσθητου ποιητή που κατασταλάζει, φτάνοντας στο απόγειο της συνειδησιακής του ωριμότητας, αποποιούμενος τα άγχη, τις μικρότητες και τα διλλήματα ενός κόσμου που παρέρχεται σιγά σιγά και που παρά τις  προκλήσεις του (σε προσωπικό επίπεδο) και τους εφιάλτες του (σε οικουμενικό), παραμένει για εκείνον τόπος ιερός. Ένας τόπος που πέρα από τη φαινομενική του ασχήμια, τις αντιξοότητές του, υποθάλπει τεράστια ομορφιά και έντονο αισθητικό ενδιαφέρον που εδράζουν κυρίως στη φύση, που είναι φανερό ότι τον εμπνέει. Αυτό ακριβώς το κομμάτι του κόσμου, η φύση εν προκειμένω, αποτελεί στην ουσία την σημαντικότερη αφορμή, για  τη δημιουργική του έκφραση. Και εδώ, λοιπόν, αυτή η ‘μαγική όσο και θαυμαστή φύση, μαζί με τα αθώα πλάσματα που περιθάλπει: τα πουλιά, τα δέντρα, τα  ρυάκια, οι κοιλάδες, οι λίμνες κλπ. αποτελεί την ιερή και άξια πλευρά του κόσμου που τροφοδοτεί την έμπνευση του ποιητή, το  παλίμψηστο όπου πάνω του αναγράφεται ξανά και ξανά η ιστορία αυτού του κόσμου, πριν επέλθει το τελικό πλήγμα που θα το εξαφανίσει. «Παλίμψηστο είναι/για να διαβάσουμε εκεί το παρελθόν/το καμένο μέλλον των βρύων/αλλά και του πλανήτη την τρελή τροχιά/όταν θα πέσει πάλι πάνω του ο κομήτης». Ο Γ. Βέης, μετουσιώνει την ατομική και συλλογική εμπειρία, σε μια γαλήνια καταγραφή, λυρική σε ευδιάκριτο βαθμό, ενίοτε μελαγχολική, πάντοτε ωστόσο, ανοικτή και εξωστρεφή, απευθυνόμενη στον αναγνώστη του σαν σ’ ένα αόρατο θεατή που στέργει τις εναργείς εικόνες που του περιγράφει, καθιστώντας τον συν-δημιουργό και συνοδοιπόρο του στο ταξίδι της ποιητικής αυτής έκφρασης, «Στάζει από λαχτάρα τώρα το ξημέρωμα/δεν νοιάζεται βέβαια καθόλου για μας/απλώς τα τριζόνια να τα φιλέψει σκέπη/στέργει»…

Ο συμβολισμός, η μεταφορά και η πολυσημία είναι κυρίαρχα στοιχεία στην ποίηση του Γ. Βέη. Βρίθουν οι στίχοι από μεταφορές, παραστατικές εικόνες και πολύπλευρα νοήματα. «Ακούστηκε Ηφαίστειο/το νόμιζαν σβηστό/το κλάμα του ήταν όμως/που ήθελε να  ξαναγίνει ήλιος/κι αστέρι καλόγνωμο.» Οι στίχοι διέπονται από έντονα συναισθήματα από τα οποία προεξάρχουν η μακροθυμία και η απαντοχή. Στοιχεία ενός ώριμου ανθρώπου που αποδέχεται τη ζωή και την αντιμετωπίζει με συμπάθεια και κατανόηση, αντιπαρερχόμενος τις παραδοξότητες και τις δυσκολίες του, τον πόνο που επιφυλάσσει και που επανέρχεται κάθε τόσο στις ζωές των ανθρώπων.

Επικαιρότητα

Ο σκύλος επιστρέφει πάντα στον εμετό του

Ακριβολογεί κι αυτήν την φορά η Βίβλος

Όπως ακριβώς κι εμείς ξεχνάμε

Κι  επιστρέφουμε πάντα στις πληγές που μας άνοιξαν

Όχι για να τις καθαρίσουμε

Αλλά για να τις κάνουμε ακόμα βαθύτερες.

 

Γιώργος Βέης

 

Ενώ και η έννοια του θανάτου δεν απουσιάζει, δοσμένος ωστόσο κι αυτός (ο θάνατος) με κατανόηση και έντονη λυρική διάθεση, αφού ο ποιητής δεν διστάζει να τον συγκρίνει με «λουλούδι» και μιαν «άλλη άνοιξη», μια συνθήκη την οποία αυτός ο άνθρωπος θα πρέπει να αντιμετωπίσει, όχι με φόβο, αλλά με θάρρος που πηγάζει από βαθιά μέσα του .… Ο πειρασμός της σαφήνειας αποδίδει ξεκάθαρα τέτοια νοήματα,

«Όπως βγαίνει από το πηγάδι

Μαζί με το δροσερό αεράκι

Το λουλούδι του Κάτω Κόσμου

Τον αόρατο υάκινθο εννοώ

Που θα μας φέρει τέλος την άλλη άνοιξη

Έτσι βγαίνει από τα σωθικά μας

Το θάρρος του θανάτου.

Εντούτοις ούτε  το φυσικό βασίλειο δεν απαλλάσσεται από την ίδια αυτή μοίρα, το τέλος που είναι ίδιο με εκείνο του ανθρώπου. Και εδώ «Οι κάμπιες ξέρουν από την αρχή/ ότι το έλατο ή τάφος τους θα γίνει/αν δεν τα φάνε στα γρήγορα/είναι και τα πουλιά ο φόβος τους/αλλά δεν τα προλαβαίνουν όλα».

Τέλος σε ότι αφορά τον τίτλο θα έλεγα πως, αν και το περιεχόμενο  των ποιημάτων το ύφος, η διάθεση κι ο τόνος σε όλο σχεδόν το φάσμα των ποιημάτων, φαινομενικά ή τυπικά έρχονται σε αντιδιαστολή με τον τίτλο της συλλογής και τον εξαιρετικό ζωγραφικό πίνακα της Κλάρα Βέη, στην πραγματικότητα αποτελεί την επιτομή και την ενσάρκωση της κεντρικής ιδέας που διέπει όλα σχεδόν τα ποιήματα.. Τα βράχια είναι σκληρά, άγρια στην όψη με ακατέργαστες, ενίοτε κοφτερές επιφάνειες, που όμως λειαίνονται με τον καιρό (Χρόνος) και το νερό (τη φύση) δυο κεντρικά στοιχεία που πρωταγωνιστούν στην ποίηση Γ. Βέη, εν γένει, ενώ σε ετούτη τη συλλογή αποτελούν βασικούς πυλώνες της. Θα έλεγα μάλιστα ότι ανιχνεύει κανείς στη συλλογή τη συμφιλίωση του ποιητή με το χρόνο και τη φθορά που επιφέρει. Ο ποιητής είναι πλέον σε θέση να τα αντιμετωπίζει με θαυμαστή ωριμότητα, εσωτερική γαλήνη, ενάργεια και συναισθηματική επίγνωση, απαλλαγμένη από αινίγματα, ερωτηματικά και άτοπες προσδοκίες.

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top