Fractal

✔ Διπλή συνέντευξη: Βάσω Βεκρή – Παναγιώτης Κωνσταντόπουλος

Συνεντεύξεις στον Γιάννη Παπαδόπουλο //

 

 

Βάσω Βεκρή: «Στέκομαι ευλαβικά σε ιστορίες γυναικών και αντρών που έδωσαν αγώνες για μια πιο δίκαιη κοινωνία»

✔  Παναγιώτης Κωνσταντόπουλος: «Ένα είναι σίγουρο: δεν υπάρχει χειρότερη παγίδα από αυτήν που στήνεις στον εαυτό σου»

 

 

Δύο πεζογράφοι, η Βάσω Βεκρή και ο Παναγιώτης Κωνσταντόπουλος, κυκλοφόρησαν πρόσφατα τα νέα τους βιβλία από τις εκδόσεις Βακχικόν: το μυθιστόρημα «Πάροδος» η πρώτη και τη συλλογή διηγημάτων «Βραχέα ρήματα» ο δεύτερος. Ας τους ακούσουμε.

 

 

 

-Τι είναι εκείνο που σας ωθεί να γράφετε;

Βάσω Βεκρή: Η ανάγκη να εξερευνήσω πράγματα. Να εξελίξω ιδέες, σκέψεις, να τις βάλω σε μια σειρά. Και μέσα από αυτήν την αναζήτηση να δημιουργήσω κάτι όμορφο που θα απολαμβάνω να το διαβάζω. Μες από το γράψιμο αναζητάμε τη χαρά και την ικανοποίηση.

Παναγιώτης Κωνσταντόπουλος: Η ανάγκη να διηγηθώ την πραγματικότητα, όπως την αντιλαμβάνομαι εγώ, με το άλλοθι της φανταστικής ιστορίας.

 

-Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι για εσάς να καταφέρετε να εκφράσετε τη σκέψη σας πάνω στο χαρτί;

Β.Β.: Το δύσκολο θεωρώ είναι να συλλάβεις την ιδέα και να συνθέσεις τις σκέψεις σου γύρω από αυτήν. Από κει και πέρα η αποτύπωση στο χαρτί είναι θέμα χρόνου, αφού η γραφή είναι τεράστιο εργαλείο για την αποτύπωση ενός άυλου κόσμου. Σημαντικότατο για να κατοχυρώσεις κάποιες σκέψεις και να τις εξελίξεις, αφού η σκέψη είναι συνήθως γραμμική και ακολουθεί συνειρμούς. Αυτό το αντιλαμβανόμαστε εύκολα σε επιστήμες όπως τα μαθηματικά όπου είναι ακατόρθωτο να προχωρήσεις χωρίς τα σύμβολα. Αλλά ακόμα και απλές καθημερινές σκέψεις είναι πιο εύκολο να τις κάνουμε υποβοηθούμενοι από τη γραφή. Η υποβοήθηση αυτή μπορεί να γίνει σπαρακτική ανάγκη σε έναν άνθρωπο περιορισμένο σε ένα θάλαμο χωρίς γραφική ύλη, πχ έναν κρατούμενο, σε σημείο που να γράφει χρησιμοποιώντας και το αίμα του.

Π.Κ.: Ίσως ακουστεί καυχησιολογία, αλλά μου είναι πολύ εύκολο να εκφράσω τη σκέψη μου πάνω στο χαρτί, άλλο βέβαια είναι το ζήτημα αν αυτή η σκέψη μου είναι άξια λόγου.

 

Βάσω Βέκρη

 

 

-Ποιες είναι οι επιρροές σας;

B.B.: Αρχετυπικοί μύθοι έχουν αφήσει το στίγμα τους μέσα μας με τη μορφή ακατέργαστης ιδέας και απλά περιμένουν τα καθημερινά βιώματα για να τη γονιμοποιήσουν. Προσωπικά, στέκομαι ευλαβικά σε ιστορίες γυναικών και αντρών που έδωσαν αγώνες για μια πιο δίκαιη κοινωνία και τις αφήνω να με διαμορφώσουν σε κάποιο βαθμό. Και τέλος, βιβλία ενηλικίωσης πάντα ασκούν ένα ιδιαίτερο βάρος μέσα μου και δεν πιστεύω ότι θα ξεφύγω ποτέ από την επιρροή τους, δηλώνοντας συγγραφικά μια διαρκής έφηβη.

Π.Κ.: Αν εννοείτε από συγγραφείς, κατά κύριο λόγο ο Σιμενόν και ο Μονταλμπάν, και αναφέρομαι στον τρόπο που γράφουν, αλλά σίγουρα και όλοι οι συγγραφείς που έχω διαβάσει και μου αρέσουν. Αν πάλι εννοείτε από θεματολογία: η πεζή και ταυτόχρονα σουρεαλιστική καθημερινότητα των ανθρώπων.

 

-Ποια θεματολογία κρατεί τον κυρίαρχο ρόλο στα έργα σας;

B.B.: Ζούμε σε έναν άδικο κόσμο. Και οι ήρωές μου προσπαθούν να επιβιώσουν διατηρώντας την αξιοπρέπεια τους. Οπότε κάποια στιγμή αυτά τα δύο συγκρούονται και πρέπει να επιλέξουν. Αλλά με ενδιαφέρουν και οι ανθρώπινες σχέσεις ως αλληλεπίδραση μεταξύ των ανθρώπων. Ιδιαίτερα με γοητεύει η ανάπτυξη των χαρακτήρων μέσα από τα βιώματα και τις άλλες αλληλεπιδράσεις, ως υπενθύμιση της δυναμικής που κρύβει ο καθένας μας μέσα του.

Π.Κ.: Όπως και πιο πάνω είπα, η διαρκής, ζώσα και δρώσα καθημερινότητα και τα εξ αυτής πάθη και δικαιολογίες των ηρώων.

 

 

 

-Πείτε μας λίγα λόγια για το βιβλίο σας.

Β.Β.: Πάντα με γοήτευαν έννοιες όπως παραβατικότητα, ανταρσία, ανυπακοή σε σχέση με μια εντελώς προσωπική αίσθηση δικαιοσύνης και ηθικής. Επίσης το κόστος του να βιώνεις μια ασυμβίβαστη ζωή αλλά και η ζωή στο περιθώριο. Η διερεύνηση αυτών των εννοιών γέννησε την «Πάροδο», με χαρακτήρες outsiders και τελικά το υπαρξιακό ερώτημα του τι είναι σημαντικό στη ζωή. Και αν έχει νόημα η ζωή φυσικά. Το βιβλίο έχει τη δομή αστυνομικού μυθιστορήματος, με τα στοιχεία να αποκαλύπτονται σταδιακά, ενώ αναδεικνύονται εξελικτικά και οι όποιες αρχικές πλάνες. Κυριαρχεί η ατμόσφαιρα ενός πολιτικού θρίλερ με τους τρεις βασικούς χαρακτήρες να εναλλάσσονται στην αφήγηση, άρα αναθεωρείται διαρκώς και η οπτική των γεγονότων και η ανάλυση των δεδομένων. Το βιβλίο περιστρέφεται γύρω από τη δολοφονία ενός κρατούμενου στη διάρκεια μιας εξόδου του και τα γεγονότα πίσω και μετά από αυτήν. Παράλληλα με την αποκάλυψη των τριών βασικών χαρακτήρων σκιαγραφούνται κομμάτια της σύγχρονης κοινωνίας.

Π.Κ.: Πρόκειται για επτά μικρές ιστορίες όπου κάθε μια από αυτές είναι στην πραγματικότητα δύο ιστορίες: μια ιστορία για το τι συμβαίνει και μία ιστορία για ό,τι φαίνεται να συμβαίνει, κι αρκεί μια φράση στο τέλος για κατεδαφιστούν όσα έχουν προηγηθεί. Ο αναγνώστης δεν έχει παρά να επιλέξει αυτό που ο ίδιος αντιλαμβάνεται ή απλώς αυτό που επιθυμεί. Το δράμα ή τη φάρσα. Ένα όμως είναι σίγουρο: δεν υπάρχει χειρότερη παγίδα από αυτήν που στήνεις στον εαυτό σου.

 

 

 

 

Συγγραφέας γεννιέσαι ή γίνεσαι;

Β.Β.: Θα πω ένα παράδειγμα: Aς βάλουμε έναν εργαζόμενο σε οποιονδήποτε τομέα (πχ έναν κούριερ, ψαρά, σερβιτόρο, αγρότη, υπάλληλο γραφείου) να περιγράψει την καθημερινότητά του στη δουλειά, τις καταστάσεις που συναντάει (πχ την διαδικασία του ψαρέματος με την τελετουργία των επαναλαμβανόμενων κινήσεων που συνιστούν ένα είδος χορού) και ανάμεσα σε αυτές τις περιγραφές κινήσεων ας δώσουμε την οδηγία να παρεμβάλλει τις σκέψεις του, που μπορεί να είναι συνειρμικές λόγω των εξωτερικών ερεθισμάτων, να έχουν εντελώς εσωτερική προέλευση ή και ξεκάρφωτες. Σκέψεις που τον διαπερνούν την ώρα που πραγματοποιεί την καθημερινή του ρουτίνα, όπως η σκέψη ενός προσωπικού αδιέξοδου, μια φαντασίωση, ο πόνος ενός δοντιού κλπ – με τον όρο μόνο ότι κουβαλούν μια δικιά του αλήθεια. Με αυτές τις οδηγίες πιστεύω πως οι περισσότεροι άνθρωποι θα γράψουν κάτι πολύ όμορφο. Και μάλιστα όσο πιο ακατέργαστη η γραφή, τόσο πιο γοητευτική μπορεί να είναι. Το βαρετό για μένα ξεκινά όταν προσπαθούμε να ωραιοποιήσουμε καταστάσεις, να εντυπωσιάσουμε, να διδάξουμε, χάνοντας την αλήθεια μας. Άρα ίσως όλοι κρύβουμε εν δυνάμει ένα συγγραφέα. Αλλά χρειάζεται δουλειά – όπως με όλα τα πράγματα – επιμονή, εμπειρία, αφοσίωση για να γίνουμε πραγματικά καλοί. Και βέβαια η ελευθερία να καταπιαστείς με αυτά που σε αφορούν, με αυτά που γνωρίζεις, που τα παίζεις στα δάκτυλά σου ή έστω είσαι διατεθειμένος να τα μάθεις εις βάθος.

Π.Κ.: Συγγραφέας γενικώς γίνεσαι. Συγγραφέας πραγματικός γεννιέσαι. Και για να μην παρεξηγηθώ, δεν θεωρώ τον εαυτό μου συγγραφέα, ούτε γενικώς ούτε με άλλο τρόπο.

 

-Αν μπορούσατε να αλλάξετε κάτι στον τομέα της λογοτεχνίας τι θα ήταν αυτό;

Β.Β.: Δεν μπορώ να φανταστώ τον εαυτό μου με ένα μαγικό ραβδάκι να αλλάζει πράγματα. Παλεύω με την δικιά μου αλήθεια να αφήσω και εγώ το αποτύπωμά μου όπως τόσοι άλλοι άνθρωποι.

Π.Κ.: Δεν έχω τέτοια φιλοδοξία, αν και μπαίνω στον πειρασμό να πω ότι θα προτιμούσα μια λογοτεχνία με λιγότερη «λογοτεχνία».

 

 

Παναγιώτης Κωνσταντόπουλος

 

-Έχετε επόμενα συγγραφικά σχέδια;

Β.Β.: Υπάρχουν κάποιες ιδέες στα σκαριά. Αμφιταλαντεύομαι ανάμεσα σε ένα νέο μυθιστόρημα ή ένα θεατρικό έργο. Δεν έχει ξεκαθαρίσει ακόμα το τοπίο.

Π.Κ.: Ναι, σκοπεύω να γράψω ένα αστυνομικό μυθιστόρημα, με ήρωα ντετέκτιβ τον ίδιο με αυτόν στα δύο προηγούμενα αστυνομικά μου μυθιστορήματα (Ο θάνατος του συλλέκτη και Ο θησαυρός). Θα διαδραματίζεται στη σημερινή Αθήνα, έχω βρει και τον τίτλο του.

 

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top