Fractal
Home / ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ / Συνεντεύξεις συγγραφέων / ✔ Βασίλης Παυλίδης και Δημήτρης Πέτρου, μιλώντας για τον Μπέριμαν
03/12/2019, 10:09 μμ

✔ Βασίλης Παυλίδης και Δημήτρης Πέτρου, μιλώντας για τον Μπέριμαν

Συνέντευξη: Αγγελική Λάλου //

 

 

Με αφορμή το «Χωρίς αποσιωποίηση ΙΙ – αφιέρωμα σε 8 σημαντικούς ποιητές» η συντονίστρια του κύκλου Αγγελική Λάλου συζητάει με τους δύο ποιητές-συνομιλητές, Βασίλη Παυλίδη και Δημήτρη Πέτρου, που θα μας ξεναγήσουν στο έργο του Τζον Μπέριμαν – Σάββατο 14/12 στις 19.00 στο Free Thinking Zone

 

Για ποιο λόγο δεχτήκατε να συμμετέχετε σε αυτό τον κύκλο εκδηλώσεων;

Βασίλης Παυλίδης: Οι καλλιτέχνες και συγκεκριμένα οι συγγραφείς ή ποιητές που έχουν αυτοκτονήσει αποτελούν μια ιδιότυπη συνεκτική χορεία. Μοιάζει το έργο και η ακραία σε κάθε περίπτωση αυτή ενέργεια, κάπου και κάπως να συναντιούνται. Τούτο αποτελεί έναν λόγο να καταβυθιστεί κανείς συνειδητά στον κόσμο και τα γραπτά τους. Αλλά και οι ζωντανοί αποτέλεσαν λόγο. Οι άνθρωποι που οργανώνουν και μετέχουν σ’ αυτόν τον κύκλο των οκτώ συναντήσεων.

Δημήτρης Πέτρου: Κάθε συζήτηση με θέμα το έργο αναγνωρισμένων ποιητών με ενδιαφέρει. Πιο συγκεκριμένα, αυτός ο κύκλος εκδηλώσεων μού δίνει την ευκαιρία να ασχοληθώ βαθύτερα με το έργο του Τζον Μπέριμαν, που ανέκαθεν με απασχολούσε, να σκεφτώ πάνω στην ποίηση του και να συζητήσουμε γι’ αυτήν.

 

Από ποια οπτική ή θεματική θα προσεγγίσετε το έργο του Τζον Μπέριμαν στην ομιλία σας;

Β.Π.: Αναπόδραστα βλέπει κανείς το έργο του Μπέριμαν μέσα από το πρίσμα της αυτοκτονίας. Της δίκης του και του πατέρα του. Όμως πρωταγωνιστής στην ποίηση του Μπέριμαν φαίνεται να είναι ο εαυτός του μέσα στην πολυπλοκότητα και την πολλαπλότητά του. Γράφει ανοιχτά, άφοβα σχεδόν. Σαν να βρίσκει στη γραφή τον εντελώς δικό του χώρο. Κι έτσι συναντά όλους μας κι ας γράφει για τον εαυτό του. Αυτή η συνάντηση με κοινές αλήθειες που φοβόμαστε, ίσως είναι μια οπτική στην ποίησή του που με αφορά.

Δ.Π.: Ο Μπέριμαν θεωρείται ποιητής και άνθρωπος των άκρων. Ένας αντισυμβατικός δημιουργός, με αυτοκαταστροφική πορεία, του οποίου η βιογραφία συχνά μονοπωλεί το ενδιαφέρον. Πίσω από όλα αυτά όμως, στον επίμονο αναγνώστη, αποκαλύπτεται ένα έργο πειθαρχημένο, γραμμένο από έναν λόγιο ποιητή, παθιασμένο καθηγητή λογοτεχνίας, που γνωρίζει βαθιά την αγγλοσαξονική ποιητική παράδοση, την οποία και καταφέρνει να ανανεώσει. Αυτή την πλευρά του θα προσπαθήσω να αναδείξω.

 

Βασίλης Παυλίδης

 

Τι ήταν αυτό που σας έκανε μεγαλύτερη εντύπωση στην ποίησή του;

Β.Π.: Η γλώσσα. Είναι εντελώς δική του. Ίσως τόσο δική του που δύσκολα κανείς μπορεί να φτάσει εκεί που θέλει στην ποίησή του. Μιλά για όλα. Αλλά με τρόπους ασυνήθιστους. Ενίοτε ξενίζει ο τρόπος. Έχει συνείδηση απόλυτη ο ίδιος αυτής της ιδιοτυπίας. Εξού και όταν θέλει γίνεται πιο απτός, πιο οικείος. Ίσως το πλέον εντυπωσιακό είναι η υπαρξιακή αγωνία που αποπνέει η γραφή του. Χωρίς να μιλά γι’ αυτήν. Απλώς υπάρχει με τρόπο απολύτως αισθητό ως χειμαρρώδη.

 Δ.Π.: Η αίσθηση που αφήνουν τα ποιήματά του, γιατί φανερώνει έναν άνθρωπο αποσυνάγωγο, έξω από τον κόσμο τούτο, τον κόσμο της σύγχρονης δυτικής κοινωνίας. Γεγονός που του επιτρέπει να τοποθετηθεί κριτικά απέναντί της θυμίζοντας το καβαφικό «τη εξαιρέσει εμού».

 

Διαβάζοντας το έργο του Μπέριμαν υπήρξε κάποιο ποίημα ή στίχος που όταν το διαβάσατε είπατε «αυτό θα μπορούσα να το γράψω κι εγώ» εννοώντας ότι νιώθετε ποιητική οικειότητα ή συγγένεια – κι αν ναι ποιο ποίημα/στίχος ήταν αυτό;

Β.Π.: «Στα βάθη της νύχτας ονειρεύτηκε αρετές υψηλότερες,

αποδεσμεύσεις, και πρόσωπα αγαπημένα,

σαν κι αυτά που τώρα τραγουδά πριν το ξημέρωμα»

Σίγουρα θα ήθελα να γράψω αυτούς τους στίχους. Διατηρώ την ελπίδα ότι ίσως θα μπορούσα κιόλας.

Δ.Π.: Καμιά φορά η ποιητική οικειότητα ή συγγένεια έρχεται εξ αντανακλάσεως:

 

“Ώστε κι ίσως ο Ερρίκος ήταν ον ανθρώπινο.”

(Τζ. Μπέρυμαν, μτφ. Αντ. Ζέρβας, Νέα Εστία τ. 1768) .

 

“Στην αφίσα ένας άλλος φίλος μου ο Ερρίκος,

που κρεμάει τα παπούτσια του”.

(Βασίλης Στεριαδη, το χαμένο κολιέ, εκδ. Κέδρος 1983)

 

“Κανω εγχειρήσεις στ’ άρρωστα ποιήματα, μου είπε, κάποτε γράφω κι εγώ, βλέπεις, εδώ όλα είναι πιθανά. ”

(Βασίλης Στεριάδης, ο κ. Ίβο, εκδ. Κέδρος 1978)

 

“Τώρα είναι και μια επιπλέον δυσκολία με το φως:

 

είμαι αναγκασμένος σε απόλυτο σκοτάδι

να διεξάγω εγχειρίσεις εξαιρετικά δεινές

πάνω στον ίδιο μου τον εαυτό. ”

(Τζ. Μπέρυμαν, μτφ. Αντ. Ζέρβας, Νέα Εστία τ. 1768.)

 

Δημήτρης Πέτρου

 

Ποιο ποίημα σας ή στίχο θα θέλατε να αφιερώσετε στον Μπέριμαν;

Β.Π.: «Δώσε μου ένα χθες

για να κρυφτώ από το αδυσώπητο σήμερα

Τρέμω

Δάνεισέ μου μια μνήμη

για να παραιτηθώ από το αμείλικτο όνειρο

Τρέμω

Χάρισέ μου έναν θάνατο

για ν’ απαλλαχθώ από την ανελέητη ζωή

Τρέμω»

Γραμμένο πριν πολλά χρόνια, σίγουρα πριν γνωρίσω τον Μπέριμαν.

 

Δ.Π.: Θα ‘θελα να αφιερώσω ένα ποίημα από το πρώτο μου βιβλίο, την Α’ Παθολογική:

Γενεαλογία, Μέρος Πρώτο

 

Μόλις το φύλλο αγγίξει το χώμα,

το πλίνθινο παραπέτασμα γκρεμίζεται

και ίσως είναι λίγο αργά για αυτοσυντήρηση.

 

Οι υπαινιγμοί έχουν χάσει την πρωτότυπια.

Αναδύονται άλλοι χρησμοί – όπως ένα πλοίο άθικτο –

κι αυτό που ταιριάζει στην περίσταση

είναι ένας πίνακας με ζωντανό ουρανό

 

ένα τραπέζι στο τέλος της μέρας. Ο γερο-Μπεν

από μικρός αναζητούσε λίγη ηρεμία,

μια αλυσίδα με πλεονάζοντες κρίκους

ένα φορτηγάκι να ξεπλένει λάσπες.

 

Οι εξαιρέσεις ενισχύουν την ουσία

με τα απαραίτητα στο μπαλκόνι :

 

ένα ξύλινο πόδι, παλίρροια, νυχτερινή νηνεμία

 

και το βλέμμα μπροστά

χωρίς εμπόδια.

 

Τζον Μπέριμαν

 

 

Ο Βασίλης Παυλίδης γεννήθηκε τον Μάιο του 1979 στην Θεσσαλονίκη. Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας αλλά και στην Μεγάλη Βρετανία. Ζει κι εργάζεται στην πόλη του. Το «ΙΔΙΟΛΕΚΤΟ», η πρώτη του συλλογή ποιημάτων εκδόθηκε το 2010. Έκτοτε επέλεξε να δημοσιεύσει ελάχιστα νέα ποιήματα σε λογοτεχνικά περιοδικά. Το 2019 εκδίδεται το «ΕΓΓΡΑΜΜΑ», η δεύτερη ποιητική συλλογή του.

 

 

Ο Δημήτρης Πέτρου γεννήθηκε το 1970 στην Δράμα και ζει στην Αθήνα. Έχει εκδώσει τρεις ποιητικές συλλογές : Α’ Παθολογική (2013), Χωματουργικά (2016) και Μόρα (2018), όλες από τις εκδόσεις Μικρή Άρκτος.

 

 

«Χωρίς αποσιωποίηση ΙΙ» – αφιέρωμα σε 8 σημαντικούς ποιητές

19/10 Vladimir Mayakovsky: Παναγιώτης Μηλιώτης, Χρήστος Κούκης
23/11 Sandro Penna: Σπύρος Αραβανής, Αντώνης Τσόκος
14/12 John Berryman: Δημήτρης Πέτρου, Βασίλης Παυλίδης
25/1 Ναπολέων Λαπαθιώτης: Xαρίλαος Νικολαΐδης, Στέργιος Ντέρτσας
22/2 Georg Trakl: Γιώργος Αλισάνογλου, Βασίλης Ζηλάκος
28/3 Sergei Yesenin: Σταμάτης Πολενάκης, Κυριάκος Συφιτζόγλου
25/4 Cesare Pavese: Φάνης Παπαγεωργίου, Διονύσης Μαρίνος
30/5 Paul Celan: Νίκος Ερηνάκης, Χαράλαμπος Γιαννακόπουλος
Επιμέλεια-Συντονισμός: Αγγελική Λάλου
Καλλιτεχνική υποστήριξη: Αναστασία Γκίτση
Μουσική επιμέλεια: Ηλίας Χατζόγλου
Διοργάνωση: Αγγελική Λάλου-Free Thinking Zone

 

14/12 John Berryman: Δημήτρης Πέτρου, Βασίλης Παυλίδης

Στις 19.00

 

Free Thinking Zone: Σκουφά 64 και Γριβαίων, 106 80 Αθήνα, 210 3617461, F: Free Thinking Zone, T:@freethinkinzone, Y: Free Thinking Zone, I: Free_Thinking_Zone

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top