Fractal

Τελετουργικά εγκλήματα στα μνημεία της πόλης

Γράφει η Ελένη Γκίκα //

 

Εύα Γκαρθία Σάενθ ντε Ουρτούρι «Η σιωπή της λευκής πόλης», Μετάφραση: Αγγελική Βασιλάκου, εκδ. Ψυχογιός, σελ. 488

 

Θα μπορούσε να είναι ο οποιοσδήποτε. Στη μικρή χώρα των Βάσκων – η συγγραφέας τοποθετεί την ιστορία στη γενέτειρά της Βιτόρια, πρωτεύουσα της επαρχίας, Άλαβα- έρευνες αποδεικνύουν ότι οι κάτοικοι ρίζωσαν κυριολεκτικά, σ’ αυτή τη συγκεκριμένη περιοχή των Πυρηναίων. Οι δυσκολίες του τοπίου έκαναν την περιοχή απροσπέλαστη στους εισβολείς ή γειτονικούς λαούς, κι οι ελάχιστοι εξαφανισμένοι θα μπορούσαν να είναι πια ένας άλλος, όπως και οι ήδη γνωστοί, καταδικασμένοι.

Ο χαρισματικός αρχαιολόγος Τάσιο Ορτίνεθ ντε Θάρατε καταδικασμένος για τα εγκλήματα που τρομοκράτησαν τη Βιτόρια πριν από είκοσι χρόνια, πρόκειται να βγει από την φυλακή, όταν οι φόνοι ξαναρχίζουν. Δυο νέα παιδιά, είκοσι ετών, βρίσκονται γυμνά στο Παλαιό Καθεδρικό Ναό, με το χέρι στοργικά ο ένας στο μάγουλο του άλλου. Το σκηνικό, πανομοιότυπο:  στολισμένοι με τ’ άνθη που διώχνουν το κακό (καρλίνες), έχουν πεθάνει από τσιμπήματα μέλισσας στο λαιμό, όπως τα προηγούμενα ζευγάρια ήταν νεκρά από το δηλητήριο του ίταμου. Ακόμα και η ακολουθία των ηλικιών, κατά σειρά, βρέφη, δυο πεντάχρονα, δυο δεκάχρονα, δυο δεκαπεντάχρονα, συνεχίζουν απ’ εκεί όπου σταμάτησε, τώρα είκοσι ετών. Στο κυνήγι του ιδιότυπου δολοφόνου ο Ουνάι Λόπεθ ντε Αγιάλα, ο «Κράκεν», όπως τον φωνάζουν όλοι, ειδικευμένος προφάιλερ, εξάλλου γι’ αυτό τον λόγο έχει γίνει αστυνομικός. Όταν ο δίδυμος αδελφός Ιγνάτιο, τότε αστυνομικός, συνέλαβε τον ίδιο του τον αδελφό ως δολοφόνο.

Η Εύα Γκαρθία Σάενθ ντε Ουρτούρι κτίζει την ιστορία της χρονικά και χωροταξικά αριστοτεχνικά, αναπτύσσοντας δυο ιστορίες παράλληλα: το παρελθόν που αναπτύσσεται γραμμικά και τείνει να εξηγήσει το παρόν και να προλάβει ό,τι είναι εφικτό από το μέλλον και το ζοφερό παρόν των ηρώων με το ανερμήνευτο ακόμα παρελθόν να τους τυφλώνει. Σκηνικό της, όλα τα αρχαιολογικά μνημεία της πόλης. Εξάλλου συμπίπτουν με τη Γιορτή της Μπλούζας, που κορυφώνονται όπως κάθε Ιούλιο στην πλατεία Βίρχεν Μπλάνκα της Βιτόρια και αφορούν το γενεαλογικό δέντρο της πόλης. Σπλάχνα απ’ τα σπλάχνα της δολοφονούνται πανομοιότητα ακολουθώντας την μαθηματική ακολουθία της πενταετίας.

Όλα πρωταγωνιστούν μέσα στο μυθιστόρημα: η αρχιτεκτονική, τα μνημεία, το παρελθόν, οι μύθοι και οι δοξασίες της πόλης.

Στο μεταξύ, ο Τάσιο αρχίζει να επικοινωνεί με τον Ουνάι με email και μέσω twitter από την φυλακή, συμβουλεύοντας τον για τον άγνωστο δολοφόνο, οι υποψίες μετακινούνται στον δίδυμό του αδελφό, οι ύποπτοι αυξάνονται όπως και οι φόνοι, μια καινούργια γυναίκα εισβάλει στο παρόν του αστυνόμου μαζί με το τραυματισμένο του παρελθόν, κι όλοι αγωνιούν μέσα στην πόλη.

 

Εύα Γκαρθία Σάενθ ντε Ουρτούρι

 

Η συγγραφέας επιλέγει σε πρώτο επίπεδο τα φονικά και το σασπένς για να αναδείξει το αρχαιολογικό πλούτο, την ιστορία της γενέθλιας πόλης της. Σε δεύτερο επίπεδο, την ψυχαναλυτική ικανότητά της να πλάθει και να στερεοποιεί την ψυχοσύνθεση των υποτιθέμενων δολοφόνων: «Αυτό που βλέπουμε είναι ο διανοητικός του χάρτης, ο γνωστικός του χάρτης, μια σταθερή εικόνα του πώς πρέπει να καταλήξει ο κόσμος του, τα προβλήματά του, τα τραύματά του, όποια κι αν είναι. Μην ξεχνάτε ότι οι δολοφόνοι έχουν μια λογική κόστους και κέρδους: γι’ αυτόν οτιδήποτε κάνει βγάζει νόημα, από την υπογραφή έως το modus operandi. Η κάθε προσπάθεια που κάνει, η κάθε δράση που αναλαμβάνει αντισταθμίζεται αν βλέπει το αποτέλεσμα που θέλει να δει».

Το αποτέλεσμα, ακόμα και για τους πιο υποψιασμένους αναγνώστες, μια ξαφνιασμένη κραυγή και κατά κάποιον τρόπο η λύτρωση που εξασφαλίζει στους ήρωες η αρχαία μας τραγωδία.

Στα πάντα είναι ικανός ο άνθρωπος να μεταμορφωθεί για να εκδικηθεί. Κι όλα έχουν την ερμηνεία τους. Τον τόπο και τον χρόνο τους. Η συγγραφέας μαθηματικά και γεωμετρικά μετατρέπει μια οικογενειακή σάγκα στην αρχιτεκτονική προίκα και στο παρελθόν αυτής της περίκλειστης πόλης.

Ένα βιβλίο με τόσα επίπεδα όσα κι οι αναγνώστες του: Αστυνομικό, αρχαιολογικό, αρχιτεκτονικό, φιλοσοφικό, υπαρξιακό, ψυχαναλυτικό, όπως είναι η αυθεντική μορφή ζωής για εκείνον που γνωρίζει να την διαβάζει και να τα ξεχωρίζει.

Υπέροχο συγγραφικό εύρημα, τα κεφάλαια που παίρνουν τον τίτλο τους από τα μνημεία της πόλης.

 

 

 

Δημοσιεύθηκε στον Φιλελεύθερο

 

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top