Οικογένεια σε κρίση
Γράφει η Μαρία Λιάκου //
Aν Πάτσετ «Το ολλανδέζικο σπίτι», Μετάφραση: Μαργαρίτα Ζαχαριάδου, Εκδόσεις Δώμα 2021.
Το νέο αυτό βιβλίο των εκδόσεων Δώμα ήταν υποψήφιο για το βραβείο Πούλιτζερ το 2021. Μιλάει για την δύναμη της αδελφικής αγάπης, τα παιδικά χρόνια και την κρίση στην οικογένεια. Δεν περιέχει καμιά θεωρητική ανάλυση σε πρώτο επίπεδο αλλά ολοκληρώνοντας το δεν μπορείς να μην αναρωτηθείς για τα σημεία της κοινωνικής πραγματικότητας που περιγράφει.
Η υπόθεση του βιβλίου:
«Η Μέιβ και ο Ντάνι Κόνροϋ μεγαλώνουν στο Ολλανδέζικο Σπίτι, μια εντυπωσιακή έπαυλη στα περίχωρα της Φιλαδέλφειας. Μια μέρα η μητέρα τους φεύγει αναπάντεχα και λίγο καιρό αργότερα ο πατέρας τους φέρνει στο σπίτι μια καινούργια γυναίκα, την Άντρια. Ο ερχομός της θα σημάνει το τέλος της παιδικής τους ηλικίας.
Χάνεται όμως κάτι το οποίο προσπαθείς μια ζωή να ξαναβρείς; Η Μέιβ και ο Ντάνι εξορίζονται απ’ το Ολλανδέζικο Σπίτι, αλλά για δεκαετίες παλεύουν να επιστρέψουν σ’ αυτό. Χτυπούν εις μάτην την πόρτα του παρελθόντος, περιμένοντας να βρεθεί κάποιος να τους ανοίξει ― και κάπως έτσι αφήνουν τη ζωή να περάσει.
Η μοίρα μας είναι τα παιδικά μας χρόνια, λέει η Αν Πάτσετ, μια απ’ τις πιο διακεκριμένες φωνές της σύγχρονης αμερικανικής πεζογραφίας. Στο Ολλανδέζικο σπίτι η συγγραφέας παραδίδει την ιστορία τριών γενιών μιας οικογένειας, καταθέτοντας έναν αλησμόνητο ύμνο στην αδερφική αγάπη και τη δύναμη της συγχώρεσης».
Η συγγραφέας είναι μια καταξιωμένη φωνή στον χώρο της αμερικάνικης λογοτεχνίας και το 2011 ίδρυσε το ανεξάρτητο Βιβλιοπωλείο Parnassus Books στο Νάσβιλ.
Οι χαρακτήρες της στο βιβλίο δυνατοί και αδύναμοι κεντρίζουν το ενδιαφέρον του αναγνώστη. Όταν ολοκληρώσεις την ανάγνωση του βιβλίου, αναρωτιέσαι για το αν αποδέχεσαι την επιλογή της μητέρας να αφήσει τα παιδιά της σε μια τρυφερή ηλικία κάτω από την συνθήκη που περιγράφει η συγγραφέας. Πρόκειται για μια αινιγματική συμπεριφορά που καθορίζει την ζωή των παιδιών της αλλά και την ίδια.
Το βιβλίο μιλάει «για το τραύμα» ουσιαστικά και το πως ο άνθρωπος μπορεί ή δεν μπορεί να υπερβεί το βαρύ παρελθόν του.
Ο Ντάνι (ο αδελφός) ουσιαστικά έχει πρόβλημα εξάρτησης από τις γυναίκες της οικογένειας γιατί μόνο έτσι αισθάνεται «επιζών» και όχι βέβαια ασφαλής. Η δοκιμασία της πραγματικότητας στην τρυφερή του ηλικία δεν τον κάνει απλώς να βιώνει απώλειες (μητέρα-πατέρα- σπίτι) αλλά τον «αδειάζει» εσωτερικά με ό,τι αυτό σημαίνει για το μέλλον του.
Ενδιαφέρον έχει ο χαρακτήρας της Μέιβ που ουσιαστικά γίνεται «ο γονέας» της ίδιας και του μικρού αδελφού της (Ντάνι). Ένα κορίτσι που έχει διαβήτη (γιατί άραγε;;) και στέκεται βράχος στην αιφνίδια δοκιμασία ζωής που περνάει.
Ενδιαφέρον έχουν τα πρόσωπα «υποκατάστατα» γονιών από τις κυρίες που εργαζόταν στο Ολλανδέζικο σπίτι και κάλυπταν την ανάγκη του οικογενειακού και κοινωνικού δεσμού, της φροντίδας και της στοργής που είχαν ανάγκη η Μέιβ και ο Ντάνι.
Η σιωπή για σημαντικά ζητήματα ανάμεσα στα μέλη των οικογενειών περιγράφεται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Η οικογενειακή κρύπτη και τα ψυχικά φαντάσματα καθορίζουν όχι μόνο την βιωμένη τραυματική εμπειρία αλλά και την ενοχή για καταστάσεις που δεν τους εξηγήθηκαν –π.χ η φυγή της μητέρας και ο ρόλος του πατέρα. Ποιό είναι αυτό το ανείπωτο Μυστικό που καθορίζει τον ψυχικό εγκλεισμό των δυο παιδιών;
«Τα οικογενειακά μυστικά, λέει ο Τισσερόν, έχουν δύο πύλες εισόδου. Η μια οδηγεί στο τραύμα, στον εσωτερικό ψυχικό κόσμο, και η άλλη στον τρόπο που η κοινωνία χειρίζεται τις καταστροφές και τα ψέματα που τη μαστίζουν. Συνδέονται, λοιπόν, όχι μόνο με την προσωπική ιστορία του ατόμου αλλά και με την κοινωνική οργάνωση κα την κουλτούρα» (σελ.14 Serge Tisseron –Οικογενειακά μυστικά-εκδόσεις ΑΓΡΑ 2014)
Aν Πάτσετ
Η συγγραφέας ανασυνθέτει τη ζωή των ηρώων όχι μόνο για τις ανάγκες της πλοκής αλλά και για να διαχειριστούν οι αναγνώστες τα αντιφατικά αισθήματα που βιώνουν κατά την ανάγνωση. Και αυτό είναι στα συν του βιβλίου σίγουρα. Δεν περιγράφει κάτι οικείο και αποδεκτό αλλά μας βάζει να δούμε και την καθοριστική συνθήκη κατάστασης με χειρουργική ακρίβεια.
Το ζήτημα «σπίτι» εδώ στο βιβλίο έχει καθοριστικό ρόλο στην δημιουργία και ανάπτυξη της προσωπικής ταυτότητας των χαρακτήρων.
Ας μην ξεχνάμε ότι το σπίτι για τον καθένα μας αποτελεί το καταφύγιο -το κάστρο μας. Για τα παιδιά, εκτός από το αίσθημα της ασφάλειας που είναι σημαντικό και για την ψυχική υγεία τους είναι ο ασφαλής χώρος να βιώσουν το αίσθημα της γαλήνης και της ηρεμίας. Έχει σημαντική ψυχολογική σημαισιοδότηση δηλαδή και καθορίζει την περαιτέρω ταυτότητά μας. Ο βίαιος ξεριζωμός είναι τραυματικός και καθοριστικός. Όμως κάποιοι ήρωες στο βιβλίο καταφέρνουν να μείνουν όρθιοι και να πάρουν τη μοίρα τους στα χέρια.
Η συγγραφέας δεν μας παρουσιάζει το χρονικό μιας διαλυμένης οικογένειας αλλά ψυχογραφεί και την κοινωνία της Αμερικής.
Η συγχώρεση είναι ένα άλλο σημείο που θα προβληματίσει τον αναγνώστη. Πόσο εκπαιδευόμαστε να την αποδεχτούμε ως άτομα;
Αποτελεί απλά ένα λάθος που έκανε κάποιος ή είναι σημαντική για την αρμονία της ζωής μας;
«Είναι μερικές φορές στη ζωή που κάνεις το άλμα και το παρελθόν στο οποίο στεκόσουν γκρεμίζεται κάτω από τα πόδια σου, ενώ το μέλλον στο οποίο σκοπεύεις να προσγειωθείς δεν είναι ακόμα στη θέση του, και τότε, για μια στιγμή, μένεις μετέωρος και δεν ξέρεις τίποτα και κανέναν, ούτε καν τον εαυτό σου». ( σελ.149)
Αφοπλιστικά ειλικρινές αφήγημα και σκληρό αλλά ταυτόχρονα είναι και μια ωδή στην αγάπη. Δεν είναι μια απλή περιγραφή τριών οικογενειών αλλά μιας κοινωνίας σε κρίση.
Η ανάγνωση αυτού του βιβλίου ανοίγει νέους δρόμους σε ειδικούς επαγγελματίες αλλά και απλούς αναγνώστες μια και αφορά την θεματική –οικογένεια σε κρίση.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ:
Η Ann Patchett (1963) γεννήθηκε στην Καλιφόρνια και μεγάλωσε στο Τενεσσή των Ηνωμένων Πολιτειών. Σπούδασε στο Sarah Lawrence College και στο Iowa Writers’ Workshop. Αναγνωρίζεται ως μια απ’ τις σημαντικότερες πεζογράφους της εποχής μας. Έχει κερδίσει, μεταξύ άλλων, το PEN/Faulkner Award, το Orange Prize for Fiction, το Harold D. Vursell Memorial Award της Αμερικανικής Ακαδημίας Τεχνών και Γραμμάτων, ενώ υπήρξε φιναλίστ για το National Book Critics Award και, το 2020, φιναλίστ για το βραβείο Pulitzer Λογοτεχνίας. Το έργο της έχει μεταφραστεί σε περισσότερες από 30 γλώσσες. Το 2011 ίδρυσε στο Νάσβιλ το φημισμένο ανεξάρτητο βιβλιοπωλείο Parnassus Books. Στα ελληνικά κυκλοφορούν τα βιβλία της Μπελκάντο (Ωκεανίδα, 2001) και Ο ποταμός των θαυμάτων (Μεταίχμιο, 2013).
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
-
-
ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ ΜΕ 500+ ΛΕΞΕΙΣ: Ο θάνατος ποτέ δεν βάζει τέλος
23/04/2024, 9:51 μμ -
Παρακείμενα: «Ωδή στην ηρωική παράδοση και ταυτόχρονα καταδίκη»
23/04/2024, 9:50 μμ -
Ο ‘δράκος’ κοιτούσε τη λίμνη
23/04/2024, 9:48 μμ -
Η αλχημιστική φαντασία της Μπουραζοπούλου
23/04/2024, 9:47 μμ -
Ο Δημήτρης Νόλλας συνεχίζει
23/04/2024, 9:45 μμ
ΘΕΜΑΤΑ
-
10 ποιήματα
Γράφει ο Χρήστος Ντικμπασάνης // Η ΣΚΕΨΗ ΤΩΝ ΑΣΤΡΩΝ Κάτω απ’ το στερέωμα που μας σκεπάζει και παράλογα μας κρύβει το φως των νέων κόσμων που ονειρευόμαστε τ’ αστέρια φεγγοβολούν, βάζοντας αποσιωπητικά στη θέση
Περισσότερα -
«Η φουντουκιά» της Ελένης Χωρεάνθη ☆ Αύγουστος του ’22, διηγήματα για την Μικρασιατική Καταστροφή
Μνήμες από το ολοκαύτωμα της Σμύρνης «Η φουντουκιά» Διήγημα της Ελένης Χωρεάνθη ☆ Αύγουστος του ’22, διηγήματα για την Μικρασιατική Καταστροφή Επιμέλεια αφιερώματος: Ελένη Γκίκα Στη μνήμη του πατέρα μου Αναστασίου Ι. Τσικριτέα
Περισσότερα -
Η ξεχωριστή ομορφιά της πόλης Χόϊ Αν
Του Γεωργίου Νικ. Σχορετσανίτη // ‘‘Μια πόλη του Βιετνάμ με ξεχωριστά χαρακτηριστικά. Παραποτάμιο ιστορικό λιμάνι, έγινε από νωρίς πολυπολιτισμικό κέντρο εμπορίου. Τώρα πια, χαρακτηρισμένη από την Ουνέσκο ως παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά, η Χόϊ Αν ανοίγει στον επισκέπτη
Περισσότερα -
Oκτώ ποιήματα
Του Αλκιβιάδη Μαλλίδη // * ΣΤΕΦΑΝΙ Πήρα τα φύκια κι έφτιαξα ένα στεφάνι Σε στόλισα σαν βασίλισσα Πήρα τα φύκια από το βυθό μου Έχω ένα βυθό μέσα μου ΘΑΝΑΤΟΣ ΚΑΙ ΖΩΗ
Περισσότερα -
Ιστορίες Μέλλοντος: “Μια Τρίτη, από τις τελευταίες, ενός συντηρητή μηχανικών τροφίμων”
Του Βαγγέλη Ραπτόπουλου // * Χθες βράδυ, λίγο πριν τον δύωρο νυχτερινό μου ύπνο, θυμήθηκα αυτά που μου έλεγε πριν από τρία χρόνια περίπου ο μακαρίτης ο παππούς μου για τα παιδικά του χρόνια και για το πόσο
Περισσότερα -
Περί κληρονομικότητας και κληρονομιάς
Του Νίκου Τσούλια // Η κληρονομικότητα για την επιστήμη υπήρξε το έδαφος με το οποίο οι βιολογικές επιστήμες μετασχηματίστηκαν και μετατοπίστηκαν από το χώρο των θεωρητικών επιστημών στον αντίστοιχο χώρο των θετικών επιστημών. Και ήταν οι νόμοι
Περισσότερα -
Η ανοιχτή πληγή της Γερμανίας
Γράφει η Λέλα Δοϊτσίνη // Bernhard Schlink «Η εγγονή», Μετάφραση: Απόστολος Στραγαλινός, εκδ. Κριτική Ο Bernhard Schlink στο μυθιστόρημα του “Η εγγονή” εξιστορεί ενδιαφέρουσες διαπροσωπικές ιστορίες που διαδραματίζονται μέσα σε ένα φορτισμένο πολιτικοκοινωνικά κλίμα. Τρείς είναι
Περισσότερα
