Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Για τα «πέτρινα δάση» – Άκουσε, κατανόησε, ισορρόπησε
31/05/2023, 9:34 πμ

Για τα «πέτρινα δάση» – Άκουσε, κατανόησε, ισορρόπησε

Γράφει ο Απόστολος Θηβαίος //

 

Σημείωμα για την ποιητική συλλογή «Τα Νησιά – Ραψωδίες Κλιματικής Αλλαγής» του Βασίλη Ν. Πη από τις εκδόσεις Βακχικόν

 

Πριν από λίγες ώρες ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας δημοσιοποίησε την τελευταία του ανακοίνωση για την πανδημία. Μια ολόκληρη εποχή και αρκετά εκατομμύρια καταγράφονται στην δολοφονική διετία που μας δίδαξε τόσα πολλά. Μα περισσότερο από κάθε τι μας έδειξε πως η ζωή μας τρεμοπαίζει, σαν φως μακρινό, πάντα έτοιμη να χαθεί. Θα θυμόμαστε για πάντα τους αριθμούς στις απογευματινές ενημερώσεις, τις απαγορεύσεις, τις αδειανές πολιτείες, το κρυμμένο μας πρόσωπο, την απόσταση, τα ιταλικά καμιόνια που κουβαλούν τους άτυχους πεσόντες ενός ακήρυχτου πολέμου. Στέρησε από την ανθρωπότητα δύο ολόκληρα χρόνια και άφησε σημάδια που θα αργήσει ο χρόνος να καλύψει. Μέχρι την επόμενη φορά, που η ζωή σου και η ζωή μου θα βρεθούν εμπρός στον ίδιο κίνδυνο. Μέχρι την επόμενη φορά που θα πρέπει να αλλάξουμε ζωές και ρυθμούς, μόνο και μόνο για να παραμείνουμε ζωντανοί, όταν όλα γύρω μας σωριάζονται. Κράτα ένα ποίημα για τότε, είναι το μόνο που μπορεί να σου εμπιστευτεί αυτό το σημείωμα εντυπώσεων που γυρεύει μες στις λέξεις για να νιώσει ποιος ήταν ο εκείνος που βρήκε τον τρόπο. Με μια ραψωδία λένε κατόρθωσε να ολοκληρώσει ένα πραγματικό ρεπορτάζ του κόσμου που φτιάχνεται σήμερα.

Ήταν ο Βασίλης Ν. Πης που φθάνει απόψε με τις σελίδες της καινούριας έκδοσης του Βακχικόν αφήνοντας πίσω του χνάρια και βήματα μιας σταθερής παρουσίας στην ελληνική, ποιητική σκηνή. Σκιτσαρισμένος ψηφιακά πια, πάνω ακριβώς από το λιτό βιογραφικό που συνοδεύει «Τα Νησιά Ι, Ραψωδίες Κλιματικής αλλαγής» μοιάζει να θυμάται κείμενα και βιβλία παλιά. Αρθρογραφία στην γαλλική L’ Hummanite και την δική μας Ελευθεροτυπία και την κλασική της πια Βιβλιοθήκη. Χάρτης, Νησίδες, Στάχτες, μερικά από τα ηλεκτρονικά περιοδικά που φιλοξενούν κατά καιρούς τα άρθρα του. Επτά ποιητικής συλλογές αριθμεί η πορεία του στα ελληνικά γράμματα που καταλήγει στην έκδοση από τις εκδόσεις Βακχικόν, τον οίκο που φιλοδοξεί να αποτελέσει την πηγή της σύγχρονης, ποιητικής παραγωγής.

Δεκάδες εκδόσεις και αξιόλογοι ποιητές και μια κοινότητα που διευρύνεται με άξονα το βιβλίο και τις αξιόλογες μεταφράσεις περιβάλλει τις εκδόσεις  που φωτίζουν ανάμεσα σε άλλους οίκους το μελαγχολικό, αθηναϊκό κέντρο και συνθέτουν ένα νέο τοπίο. Όλα ψάχνουν έναν τρόπο για να συνεχίσουν και η ποίηση που προχωρεί, καθρέφτης μιας εποχής, βρίσκει στις καινούριες συλλογές, όπως αυτή του Βασίλη Ν. Πη το πρόσφορο πεδίο για να ασκηθεί, να εκπληρώσει τον σκοπό που παραμένει άγνωστος, να δώσει ένα στίγμα για τις σκιές που μακραίνουν μα και εκείνους που θα δουλέψουν ξανά επάνω στην αρχιτεκτονική των λέξεων, πλάι της, εντός της. Μαζί με την γλώσσα προχωρεί η ποίηση και μπορούν οι εκδόσεις Βακχικόν περήφανα να ισχυριστούν πως στέκουν ήδη κομμάτι και ψηφίδα της σύγχρονης, ελληνικής ποίησης που αντέχει μαζί με το κοινό της. Που μπορεί και νιώθει και σώζεται από αυτόν τον αλύγιστο καιρό της λογικής.

Επιστρέφω στις σελίδες της συλλογής. Βρίσκω μια πρόζα και απ’ εκεί στήνω έναν μόλο μέχρι μια μυστική πατρίδα. Σαν εκείνες που ποτέ δεν θα βρούμε, προσπερνώντας τα νησιά το ένα μετά το άλλο. Επειδή τα ποιήματα της συλλογής στιγμές είναι, τοπία τροπικά και εκδοχές μας, με το πρόσημό τους ανθρώπινο πάντα, ποτέ παλιό ή νέο αλλά παλαμικά παντοτινό. Μιλούν για το μαρτύριο και την σκηνογραφία την πιο οικεία, κάνουν τραγούδι ότι δεν τραγουδήθηκε ακόμη, στα κλεισμένα βλέφαρα των μεγάλων ποιητών ακουμπάνε και έπειτα ξεχύνονται σε δύσκολους δρόμους, σε άγριους μήνες. Ανάμεσα σε πέτρινες ρίζες και μεταλλαγμένη βροχή σαν να ισορροπούν πάνω σε μια επικίνδυνη δοκιμή ή να αφήνουν κάτι στην ατμόσφαιρα, σαν επιχείρημα ή ετοιμόρροπο θεώρημα.

Τίποτε, απ’ όλα εκείνα που δεν πρέπει να ξεχαστούν, τίποτε δεν μένει εκτός από τις ραψωδίες που συνθέτουν  τα μέρη των «Νησιών». Σύμβολα στην κοινή μας αγωνία για τον πλανήτη που μετρά αντίστροφα προτού περάσει σε συντήξεις δισεκατομμυρίων ετών, πέφτοντας λυρικά, όπως του αξίζει. Θαυμαστικά και υπενθυμίσεις και κάτι από το δέος της φύσης που στέκει η πιο βέβαιη ρίζα μας σε έναν κόσμο που διευρύνει τα σύνορά του και όλο μικραίνει, για να χωρέσει στις λιγοστές στροφές μιας ακόμη ραψωδίας του Βασίλη Ν. Πη. Το βαθύ σημάδι της ερημιάς που στοίχειωσε για πάντα την γενιά μας βρίσκει το ισοδύναμό του στις πιο αφιλόξενες συντεταγμένες του πλανήτη. Μερικοί σπουδαίοι στίχοι που γράφονται με πράγματα απλούστερα, επαληθεύοντας εκείνους που λένε πως η καλή ποίηση μπορεί να υπάρξει με τα πιο απλά και καθημερινά μέσα, με αυτόν τον βρώμικο και αδιάφορο πηλό που δίνει σχήμα στο περίγραμμά μας. Στην πρώτη γραμμή της υπεράσπισης της φαντασίας μας, όλες οι ραψωδίες των «Νησιών» μεταβάλλονται σε πλάσματα φανταστικά, σε ολοζώντανες παραστάσεις με κλειδωμένη μέσα τους την ανθρώπινη εμπειρία της καινούριας, κιόλας θαμπής χιλιετίας. Όλα σταματημένα στο παρόν για τον ποιητή που διαλέγει να συλλογιέται στα μεγάλα ζητήματα του καιρού του, στρατευμένος στο πλευρό ενός αβάσταχτου, εξωφρενικού παρόντος που φυλά ακόμη μερικές σπάνιες ομορφιές. Φανταστείτε την καμπύλη του χρόνου που βρίσκει το μέγιστο σημείο της πάνω στους άξονες του κόσμου και τότε μπορείτε να ξέρετε το πεδίο βολής στο οποίο ασκείται ο Βασίλης Ν. Πης στην καινούρια έκδοση του Βακχικόν.

 

Βασίλης Ν. Πης

 

Καθώς αναζητούσε μια θέση μες στον χαμένο χρόνο ο Μαρσέλ Προυστ, έκανε λόγο για τ’ αστραφτερό χρυσάφι της πραγματικότητας. Και για τον απονήρευτο καιρό, για την εποχή που όλα τα ξεχνά και προχωρεί, για το χθες που γλιστρά μες στο σήμερα, έτσι που δυο στίχοι να μοιάζουν με δυο βήματα ή δυο αιώνες. Ο Βασίλης Ν. Πης, το ίδιο πολύτιμο μέταλλο γυρεύει, την ψυχή μας ξυπνά, μια υπενθύμιση κάνει του μικρού και του μεγάλου μας χρέους, της μνήμης που μας καθοδηγεί και της πραγματικότητας που πάντα θα υπάρχει εκεί έξω, όσο και αν την ξεχνάμε κάπου στην πορεία, χαμένοι σε αθεράπευτες φαντασιώσεις και ελπίδες, σε μεγάλα ναι και μεγάλα όχι, σε κλήσεις της εποχής μας και ανάγκες. Τον χρόνο πλαταίνουν τα ποιήματα της συλλογής, τις όχθες χαράζουν, εκεί απ’ όπου θα ξεκινήσει κάποτε η ζωή και το μεγάλο βιβλίο της ιστορίας θα βρει τα κατάλληλα λόγια για να πει πόσο προσπαθήσαμε να σώσουμε εκείνο το ότι σώζεται των τραγουδιών. Οι στίχοι των «Νησιών» είναι μικρές κραυγές από φωνές και ρεύματα που κυλούν πλάι μας, φωνές σπάνιων ανθρώπων. Μικρά φωνήεντα που έρχονται από το μέλλον για να πουν πως ο κόσμος που κάτι θέλει να γίνει, το χέρι μας απλώνει απ’ ανάγκη. Αυτός ο κόσμος που σήμερα ακροβατεί ανάμεσα στον μηχανικό, αυριανό του χαρακτήρα και την τρυφερότητα της ύπαρξης. Ένας κόσμος που ακόμη μπορεί να σκαρώσει ένα ποίημα με μοναδικό υλικό μια ανάμνηση από το μακρινό 1997, μια μικρή πρόζα, ένα νεαρό άστρο των σημειώσεων.

«Τα Νησιά Ι, Ραψωδίες Κλιματικής Αλλαγής», του Βασίλη Ν. Πη. Από τις εκδόσεις Βακχικόν και την καρδιά του κόσμου που ζει μια εποχή μεγάλου φόβου και μικρής, μα πιθανής ελπίδας. Ανάμεσά τους η ανθρωπότητα που για να νικήσει θα πρέπει να το πιστέψει. Και ο ποιητής που παλεύει με την φθορά και μονάχος του τραγουδά, ψηφιακά σκιτσαρισμένος, σε μια αναμέτρηση με τον αγέννητο θάνατο και τις δηλητηριώδεις ανάσες.

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top