Fractal

Σούπερ ήρωες, επανάσταση, ισότητα, δικαιοσύνη.

Γράφει η Ασημίνα Ξηρογιάννη //

 

«Η ελληνική επανάσταση του 1821», Φίλιππος Μανδηλαράς, Εικονογράφηση: Ναταλία Καπατσούλια, εκδ. Παπαδόπουλος, 2020

 

Ο τίτλος του βιβλίου που στα χέρια μου κρατώ είναι «Η ελληνική επανάσταση τους 1821» και κυκλοφορεί από τη σειρά «Η πρώτη μου ιστορία» των εκδόσεων Παπαδόπουλος. Ένεκα της μεγάλης επετείου πληθαίνουν τα παιδικά βιβλία με τα σχετικά θέματα και πολύ καλώς αυτό συμβαίνει. Είναι μια πραγματικά σημαντική αφορμή για να γνωρίσουν πράγματα οι μικροί αναγνώστες, να κληθούν να σκεφτούν, αλλά και να γοητευθούν από τους ήρωες της Επανάστασης του 21. Γιατί σούπερ ήρωες είναι κι αυτοί, πραγματικά. Σούπερ ήρωες που αγωνίστηκαν για το καλό, το τίμιο και το δίκαιο, για τα μεγάλα ιδανικά. Σπουδαίοι άνθρωποι που αφιερώθηκαν, που έδωσαν και τη ζωή τους ακόμα στον αγώνα για τη λευτεριά. Και σίγουρα μπορούν και πρέπει να αποτελέσουν τα αστέρια, τα θετικά εκείνα πρότυπα που θα αγγίξουν τις ψυχές των παιδιών και θα βάλουν έστω ένα μικρό λιθαράκι στην διαμόρφωση του χαρακτήρα τους. Στο οπισθόφυλλο του βιβλίου αυτού του Φίλιππου Μανδηλαρά διαβάζουμε χαρακτηριστικά:

Η ιστορία της Επανάστασης του 1821 χρόνο με τον χρόνο: οι αιτίες της, οι αφορμές, οι φωτεινές κι οι σκοτεινές στιγμές της. Δοσμένη με απλά, κατανοητά στιχάκια που βοηθούν το παιδί να κάνει την πρώτη γνωριμία με το γεγονός που στάθηκε η απαρχή της ίδρυσης του σύγχρονου ελληνικού κράτους… “Δύο αιώνες πριν, στην άκρη της Ευρώπης άναψε φωτιά, οι Έλληνες δεν θέλαν άλλο τον τίτλο του ραγιά. Την τύχη τους απαίτησαν μόνοι τους να ορίζουν, παίρνουν του Σουλτάνου τα φιρμάνια και τα σκίζουν.”

Για τον Φίλιππο Μανδηλαρά δεν χρειάζονται συστάσεις, η μακρά πορεία του στο χώρο του παιδικού βιβλίου μαρτυρά πολλά. Έχει πάντα τον τρόπο να προσεγγίζει τους μικρούς αναγνώστες και να τους δίνει όλα τα εφόδια. Το κείμενο είναι γραμμένο σε έμμετρο λόγο. Πολύ προσεγμένο, γεμάτο λέξεις και φράσεις -κλειδιά που δίνουν τα εννοιολογικά εργαλεία στα παιδιά. Χρησιμοποιούνται και λέξεις που μπορεί να ξενίζουν τα παιδιά σήμερα, όπως «ραγιάς», «σαράι» και «φιρμάνι», αλλά δίνονται και οι απαραίτητες εξηγήσεις.

Σε ένα μικρό αλλά περιεκτικό βιβλίο χωράει όλη αυτήν την σημαντική στιγμή της ελληνικής ιστορίας (από την ελληνική επανάσταση κατά των τούρκων κατακτητών το 1821 μέχρι το 1830 που υπογράφτηκε για την Ελλάδα η πολιτική ανεξαρτησία.)

 

Μέσα στο βιβλίο αναφέρονται ημερομηνίες, πρόσωπα και πράγματα που σχετίζονται με την κρίσιμη αυτή περίοδο της Ελληνικής ιστορίας. Ταυτόχρονα, και σε συνδυασμό με την εύγλωττη εικονογράφηση της Ναταλίας Καπατσούλια, τα παιδιά παίρνουν μηνύματα για την ισότητα, τη δικαιοσύνη και τον ρόλο της παιδείας. Παράλληλα μαθαίνουν πως όπως, έγραψε και ο

Κάλβος, θέλει αρετή και τόλμη η ελευθερία. Και πως χρειάζεται πάλεμα, αγώνας για να ζήσουν οι λαοί όπως θέλουν και να μην σκύψουν το κεφάλι σε κανέναν που επιβουλεύεται την Ειρήνη και θέλει να τους επιβληθεί. Μάλιστα γίνεται αναφορά και στους διαφωτιστές Ρουσώ, Βολταίρο, και Μοντεσκιέ, που, ως πεφωτισμένοι, μίλησαν για ανθρώπινα δικαιώματα. Πρώτοι αυτοί αμφισβήτησαν τον σκοταδισμό του Μεσαίωνα.

Ακόμα μνημονεύονται ο Ρήγας και ο επαναστατικός του Θούριος, η Φιλική Εταιρεία, η καταστολή της επανάστασης του Αλή Πασά στα Γιάννενα, η ήττα του Δράμαλη στα Δερβενάκια, η πολιορκία των Αθηνών, η μάχη του Φαλήρου, η ναυμαχία του Ναυαρίνου, η άφιξη του πρώτου Κυβερνήτη, η υπογραφή της ανεξαρτησίας. Ο Κωνσταντίνος Κανάρης, ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, ο Παπαφλέσσας, ο Γεώργιος Καραϊσκάκης, ο Καποδίστριας και άλλες μορφές του αγώνα, αλλά και γεγονότα.

Μπαίνουν έννοιες όπως «φιλέλληνας», «Διχόνοια», «ήρωας», «πολιορκία», «Μεγάλες Δυνάμεις», «ελληνικό ζήτημα», «ανεξαρτησία».

 

Φίλιππος Μανδηλαράς

 

Η εικονογράφος Ναταλία Καπατσούλια σε σχετικό σημείωμά της αναφέρει πως μέρος της εικονογράφησης του βιβλίου βασίστηκε σε πίνακες του Θεόδωρου Βρυζάκη από τη συλλογή της Εθνικής Πινακοθήκης και του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου της Αθήνας.

Στο τέλος του βιβλίου υπάρχουν και βιβλιογραφία και πηγές απ’ τις οποίες εμπνεύστηκε ο συγγραφέας

 

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top